6804. En God gedacht aan Zijn verbond met Abraham, met Izaäk en met Jakob; dat dit betekent ter wille van de verbinding met de Kerk door het Goddelijk Menselijke van de Heer, staat vast uit de betekenis van het verbond, namelijk de verbinding, waarover hierna; en uit de uitbeelding van Abraham, Izaäk en Jakob, met wie het verbond was gemaakt, namelijk het Goddelijk Menselijke van de Heer.

Dat Abraham de Heer uitbeeldt ten aanzien van het Goddelijke Zelf, Izaäk ten aanzien van het Goddelijk Redelijke en Jakob ten aanzien van het Goddelijk Natuurlijke, zie de nrs. 1893, 2011, 2066, 2072, 2083, 2630, 3194, 3210, 3245, 3251, 3305, 3439, 3576, 3599, 3704, 4180, 4286, 4538, 4570, 4615, 6098, 6185, 6276, 6425.

Dat, waar Abraham, Izaäk en Jakob in het Woord worden genoemd, in de geestelijke zin niet zij worden verstaan, kan daaruit vaststaan dat namen nooit tot de hemel doordringen, maar slechts datgene wat met hen die worden genoemd, wordt aangeduid, dus de dingen zelf, de hoedanigheid van de dingen en de staten ervan, namelijk die dingen die van de Kerk zijn en die van het rijk van de Heer zijn en die van de Heer Zelf zijn; en bovendien bepalen de engelen in de hemel hun gedachten nooit tot de afzonderlijke personen; dit zou gelijk staan met de gedachten eindig maken en die te verwijderen van het universele doorvatten van onderwerpen, waaruit hun spraak is.

Vandaar komt het, dat over hetgeen de engelen in de hemel spreken, onuitsprekelijk is en ver boven het menselijk denken gaat, dat zich niet uitstrekt tot de universele dingen, maar zich samentrekt tot de bijzondere dingen; wanneer er dus gelezen wordt ‘dat velen uit het oosten en het westen zullen komen en zullen aanzitten met Abraham. Izaäk en Jakob, in het koninkrijk der hemelen’, (Mattheüs 8:12) dan doorvatten de engelen de tegenwoordigheid van de Heer en de toe-eigening van het ware en het goede die van Zijn Goddelijk Menselijke voortgaan; verder doorvatten de engelen wanneer er gelezen wordt ’dat Lazarus werd opgeheven tot de schoot van Abraham’, (Lucas 16:22), dat hij werd opgeheven tot de hemel waar de Heer tegenwoordig is; daaruit kan eveneens vaststaan, dat onder het verbond met Abraham, Izaäk en Jakob, in de innerlijke zin de verbinding met het Goddelijk Menselijke van de Heer wordt verstaan.

Dat het Goddelijk Menselijke het verbond is, dat wil zeggen, de verbinding zelf, kan vaststaan uit verscheidene plaatsen in het Woord, zoals bij Jesaja: ‘Ik zal U geven tot een verbond voor het volk, tot een licht der natiën’, (Jesaja 42:6).

Bij dezelfde: ‘Ik heb U gegeven tot een verbond des volks, om het land te herstellen, om de verwoeste erfenissen te verdelen’, (Jesaja 49:8).

Bij dezelfde: ‘Neigt uw oor en gaat tot Mij, hoort en uw ziel leve, aldus zal Ik met u een verbond der eeuwigheid maken, de vaste barmhartigheden van David; ziet, Ik heb Hem gegeven tot een getuige aan de volken, tot een Vorst en Wetgever aan de natiën’, (Jesaja 55:3,4).

Bij Maleachi: ‘Plotseling komt tot Zijn tempel de Heer, Die gijlieden zoekt en de Engel des verbonds Die gijlieden verlangt; zie, Hij komt’, (Maleachi 3:1).

Bij Samuël: ‘Hij heeft mij een verbond der eeuwigheid gesteld, om te beschikken voor allen en om te bewaren’, (2 Samuël 23:5).

In deze plaatsen wordt klaarblijkend gehandeld over de Heer en over de verbinding van het menselijk geslacht met het Goddelijke Zelf van de Heer door Zijn Goddelijk Menselijke; dat de Heer ten aanzien van het Goddelijk Menselijke de Middelaar is en dat niemand tot het Goddelijke Zelf, dat in de Heer is, en de Vader wordt genoemd, kan komen dan door de Zoon, dat wil zeggen, door het Goddelijk Menselijke, is in de Kerk bekend; dus is de Heer ten aanzien van het Goddelijk Menselijke de Verbinding.

Wie kan het Goddelijke Zelf met enige gedachte begrijpen en indien niet met de gedachte, wie kan ermee verbonden worden door de liefde?

Dat het verbond de verbinding is, kan vaststaan uit de verbonden tussen koninkrijken, namelijk dat zij daardoor worden verbonden en dat zij afspraken zijn van elk van beide zijden, die gehouden moeten worden, opdat de beklonken verbinding zich zal handhaven; die afspraken of verdragen worden ook verbond genoemd.

De afspraken of verdragen die in het Woord verbond worden genoemd, zijn van de zijde van de mens in de strikte zin de Tien Geboden of de Decaloog; in de bredere zin zijn het alle inzettingen, bevelen, wetten, getuigenissen en geboden, die de Heer vanaf de berg Sinaï door Mozes heeft opgelegd; en in een nog bredere zin de Boeken van Mozes; de dingen die daar zijn gesteld, moesten van de zijde van de zonen Israëls in acht worden genomen; van de zijde van de Heer is het de barmhartigheid en de uitverkiezing.

Dat de Tien Geboden of de Decaloog het verbond zijn, staat vast uit deze plaatsen bij Mozes: ‘Jehovah heeft u te kennen gegeven Zijn verbond, dat Hij ulieden gebood om te doen, de Tien Woorden, die Hij schreef op de twee tafelen van stenen’, (Deuteronomium 4:13,23); en omdat de twee stenen tafelen waarin de Tien Geboden waren gegrift, in de ark waren gelegd, (Exodus 25:16,21,22; 31:18; 32:15,16,19; 40:20), werd daarom de ark genoemd ‘de Ark des Verbonds’, (Deuteronomium 31:9,24-26; Jozua 3:3,6,14; 4:7; Richteren 20:27; 2 Samuël 15:24; 1 Koningen 8:21); hier spreekt Salomon als volgt: ‘Ik heb daar een plaats beschikt voor de ark, waar het verbond van Jehovah is, hetwelk Hij met onze vaderen maakte’, en bij Johannes: ‘Geopend werd de Tempel Gods in de hemel en gezien werd de ark Zijns verbonds in Zijn Tempel’, (Apocalyps 11:19).

Dat een verbond genoemd worden alle gerichten en inzettingen die de Heer door Mozes heeft bevolen aan het Israëlitische volk; en eveneens de Boeken van Mozes zelf; bij Mozes: ‘Op de mond van deze woorden het Ik een verbond met u gemaakt en met Israël’, (Exodus 34:27); de dingen die daar verbond worden genoemd, waren verscheidene dingen ten aanzien van de slachtoffers, de feesten, de ongezuurde dingen.

Bij dezelfde: ‘Mozes nam het Boek des verbonds en hij las in de oren des volks en zij zeiden: Al wat Jehovah heeft gesproken, zullen wij doen en horen’, (Exodus 24:7,8).

In Koningen: ‘Josia, de koning van Juda, las in het huis van Jehovah voor allen de woorden van het Boek des verbonds, gevonden in het huis van Jehovah; en hij maakte een verbond voor Jehovah, om te bevestigen de woorden des verbonds, geschreven in dat Boek; en het gehele volk stond in dat verbond.

De koning gebood het gehele volk, om Jehovah God het Pascha te houden, naar wat geschreven is in het Boek des verbonds’, (2 Koningen 23:2,3,23).

Bij David: ‘Indien uw zonen zullen hebben gehouden Mijn verbond en Mijn getuigenis, die Ik hun geleerd heb, zo zullen ook hun zonen tot in het eeuwige zitten op de troon voor u’, (Psalm 132:12).

Dat het verbond de verbinding is door de liefde en het geloof, bij Jeremia: ‘Ziet, de dagen zijn komende, gezegde van Jehovah, waarop Ik met het huis van Israël en met het huis van Juda een nieuw verbond zal maken, niet zoals het verbond dat Ik gemaakt heb met hun vaders, omdat zij Mijn verbond teniet hebben gedaan; maar dit is het verbond dat Ik maken zal met het huis Israëls na deze dagen; Ik zal Mijn wet in het midden van hen geven en Ik zal die op hun hart schrijven en Ik zal hun tot God zijn en zij zullen Mij tot volk zijn’, (Jeremia 31:31-33); de wet in het midden van hen geven en die op hun hart schrijven, is met geloof en met naastenliefde begiftigen; door het geloof en de naastenliefde vindt de verbinding plaats, die daarmee wordt beschreven dat ‘Ik hun tot God zal zijn en zij Mij tot volk zullen zijn’.

Bij dezelfde: ‘Ik zal een verbond der eeuw met hen maken, dat Ik Mij niet langer van achter hen zal afkeren en hun zal weldoen, echter zal Ik Mijn vrees in hun hart geven, opdat zij niet van Mij afwijken’, (Jeremia 32:40); de verbinding door de liefde, die het verbond is, wordt aangeduid met ‘Mijn vrees zal Ik in hun hart geven, opdat zij niet van Mij afwijken’.

Bij Ezechiël: ‘Ik zal met hen maken een verbond des vredes, een verbond der eeuwigheid zal het met hen zijn en Ik zal ze geven en ze vermenigvuldigen en het heiligdom zetten in het midden van hen en Mijn habitakel zal bij hen zijn en Ik zal hun tot God zijn en zij zullen Mij tot volk zijn’, (Ezechiël 37:26,27); daar wordt de verbinding door de liefde en door het geloof, die het verbond zijn, beschreven met het heiligdom in het midden van hen en met de woonplaats bij hen en daarmee dat Ik hun tot God zal zijn en zij Mij tot volk zullen zijn.

Bij dezelfde: ‘Toen Ik aan u voorbijging en Ik zag u, dat ziet, het was uw tijd, de tijd der liefden en Ik ging een verbond met u in, opdat gij de Mijne zou zijn’, (Ezechiël 16:8); daar over Jeruzalem, waarmee de Oude Kerk wordt aangeduid; dat een verbond ingaan opdat gij de Mijne zou zijn, het huwelijk of de geestelijke verbinding is, is duidelijk.

Omdat het verbond de verbinding betekent, wordt ook de echtgenote de echtgenote des verbonds genoemd, (Maleachi 2:14); en de verbinding tussen broeders wordt het verbond der broeders genoemd, (Amos 1:9).

Met het verbond wordt ook de verbinding aangeduid bij David: ‘Ik heb een verbond gemaakt met Mijn uitverkorene; Ik heb David Mijn knecht gezworen’, (Psalm 89:4).

Dat het verdrag des verbonds van de zijde van de Heer de barmhartigheid en de uitverkiezing is, staat vast bij David: ‘Alle wegen van Jehovah barmhartigheid en waarheid, degenen die Zijn verbond bewaren en Zijn getuigenissen’, (Psalm 25:10).

Bij Jesaja: ‘Bergen zullen wijken en heuvelen wankelen en Mijn barmhartigheid zal niet wijken en het verbond van Mijn vrede zal niet wankelen, zei uw Erbarmer Jehovah’, (Jesaja 54:10).

Bij Mozes: ‘Jehovah uw God, Hij God Zelf, de getrouwe God, houdende het verbond en de barmhartigheid hun die Hem liefhebben en Zijn geboden houden tot in het duizendste geslacht’, (Deuteronomium 7:9,12).

Bij dezelfde: ‘Indien gij Mijn verbond zult gehouden hebben, zo zult gij Mij tot eigendom zijn uit alle volken’, (Exodus 19:5).

Bij dezelfde: ‘Ik zal naar u omzien en u vruchtbaar maken en u vermenigvuldigen en Mijn verbond met u bevestigen’, (Leviticus 26:9); naar hen omzien, is van de barmhartigheid; hen vruchtbaar maken en vermenigvuldigen, is met naastenliefde en geloof begiftigen; zij die daarmee worden begiftigd worden uitverkorenen genoemd; zo zijn deze dingen dus van de uitverkiezing en verder eveneens dat zij tot eigendom zullen zijn.

De tekenen des verbonds waren ook in de uitbeeldende Kerk en het waren de uitbeeldingen krachtens welke zij van de verbinding indachtig zouden zijn; de besnijdenis was zo’n teken, (Genesis 17:11); de besnijdenis betekende immers de zuivering van de vuile liefden, waarna de hemelse liefde wordt ingeboezemd, waardoor de verbinding plaatsvindt.

De sabbat wordt ook een eeuwig verbond genoemd, (Exodus 31:16); ook van de toonbroden wordt gezegd dat zij de zonen Israëls tot een eeuwig verbond zouden zijn, (Leviticus 24:8,9); vooral het bloed, zoals vaststaat bij Mozes: ‘Mozes nam het Boek des verbonds en hij las in de oren des volks en zij zeiden: Al wat Jehovah gesproken heeft, zullen wij doen en horen. Toen nam Mozes het bloed des vredeoffers en sprengde het op het volk en hij zei: Ziet, het bloed des verbonds hetwelk Jehovah met ulieden gesloten heeft over al deze woorden’, (Exodus 24:7,8).

Bij Zacharia: ‘Door het bloed uws verbonds zal Ik de gebondenen uitlaten uit de kuil waarin geen water is’, (Zacharia 9:11); het bloed was het verbond of het teken van het verbond, omdat het de verbinding betekende door de geestelijke liefde, dat wil zeggen, door de liefde jegens de naaste; daarom noemde de Heer toen Hij het Heilig Avondmaal instelde, Zijn Bloed het bloed van het nieuwe verbond, (Mattheüs 26:28).

Hieruit nu kan vaststaan wat onder het verbond in de innerlijke zin in het Woord wordt verstaan.

2025. Dat de woorden ‘Ik zal u, en uw zaad na u, het land uwer vreemdelingschappen geven’ betekenen dat de Heer zich met eigen krachten alle dingen verwierf, die het land van de vreemdelingschappen zijn, dit blijkt uit de betekenis van in vreemdelingschap verkeren, hetgeen is, onderricht worden, waarover in nr. 1463;

en daar de mens zich het leven hoofdzakelijk door onderricht in wetenschappelijke dingen, leringen en erkentenissen van het geloof verwerft, is het vreemdelingschap bijgevolg het zo verworven leven. Betrekking hebbend op de Heer, is het leven, dat Hij zich verwierf door erkentenissen, worstelingen van de verzoekingen en de overwinningen daarin, en daar Hij het zich met eigen krachten verwierf, wordt er hier door het land der vreemdelingschappen dit eveneens aangeduid. Dat de Heer zich alle dingen met eigen krachten verworven heeft en met eigen krachten het Menselijk Wezen met het Goddelijk, en het Goddelijk met het Menselijk Wezen verenigde, en zo alleen de Gerechtigheid werd, blijkt duidelijk bij de profeten, zoals bij Jesaja:

‘Wie is deze, die uit Edom komt; Ik alleen heb de pers getreden, en van de volken was niemand met Mij; Ik zag rondom, en er was niemand, die hielp; en Ik ontzette Mij, en er was niemand die ondersteunde; daarom heeft Mijn arm Mij heil beschikt’, (Jesaja 63:1, 3, 5). Edom staat voor het Menselijk Wezen van de Heer; kracht en arm, voor macht, en dat het uit eigen macht is, wordt duidelijk gezegd, namelijk dat niemand hielp, niemand ondersteunde, dat Hem Zijn arm heil beschikte.

Bij dezelfde:

‘Hij zag, dat er niemand was, en Hij ontzette Zich, dat niemand in het midden trad; en heil bracht Hem Zijn arm aan en Zijn Gerechtigheid ondersteunde Hem; en Hij trok Gerechtigheid aan als een pantsier, en de helm des heils zette Hij op Zijn hoofd’, (Jesaja 58:16, 17). Dus eveneens dat het uit eigen macht geschiedde, en dat Hij zo tot Gerechtigheid werd. Dat de Heer Gerechtigheid is, bij Daniël:

‘Zeventig weken zijn bestemd, om de ongerechtigheid te verzoenen, en om de gerechtigheid der eeuwen aan te brengen, en om het gezicht en de profeet te verzegelen, en om de Heilige der Heiligen te zalven’, (Daniël 9:24).

Bij Jeremia:

‘Aan David zal Ik een rechtvaardige spruit verwekken, en Hij zal als koning regeren, en met inzicht handelen, en gericht en gerechtigheid doen op de aarde; in Zijn dagen zal Jehudah behouden worden, en Israël in vertrouwen wonen; en dit zal Zijn naam zijn, waarmee men Hem zal noemen: Jehovah, onze Gerechtigheid’, (Jeremia 23:5, 6; 33:15, 16);

daarom wordt Hij ook ‘Woning der Gerechtigheid’ genoemd, (Jeremia 31:23; 50:7);

en bij Jesaja ‘Wonderlijk en Held’, (Jesaja 9:5). Dat de Heer zo vaak aan de Vader toeschrijft wat van Hem is, werd eerder in de nrs. 1999 en 2004 uitgelegd; want Jehovah was in Hem, en dus in elk ding afzonderlijk van Hem; dit kan door iets dergelijks bij de mens verduidelijkt worden, hoewel het niet hetzelfde is: de ziel van de mens is in hem en daar zij in hem is, is zij in de allerkleinste bijzonderheid van hem, namelijk in de allerkleinste bijzonderheid van zijn denken en in de allerkleinste bijzonderheid van zijn handelen, alles wat niet zijn ziel in zich heeft, is niet van hem. De ziel van de Heer was het Leven zelf of het Zijn zelf, dat Jehovah is, want Hij was van Jehovah ontvangen, zo was Hij dus in de allerkleinste bijzonderheden van Hem; en daar het Leven zelf of het Zijn zelf, dat Jehovah is, Hem toebehoorde, zoals de ziel de mens toebehoort, zo behoorde Hem toe dat wat Jehovah toebehoorde. Dit is het wanneer de Heer zegt ‘dat Hij in de schoot van de Vader is’, (Johannes 1:18);

en ‘dat alles wat de Vader heeft, het Zijne is’, (Johannes 16:15; 17:10, 11). Door het goede, dat van Jehovah is, verenigde Hij het Goddelijk Wezen met het Menselijk Wezen, en door het ware verenigde Hij het Menselijk Wezen met het Goddelijk Wezen, dus alle dingen in het algemeen en in het bijzonder uit Zichzelf; ja zelfs was Zijn Menselijke aan zichzelf overgelaten, opdat Hij van Zichzelf uit tegen alle hellen zou strijden en die overwinnen; en daar Hij het Leven in Zichzelf had, dat, zoals gezegd, Hem toebehoorde, heeft Hij ze overwonnen met Zijn macht en met Zijn krachten, zoals dit ook duidelijk bij de profeten in de aangehaalde plaatsen wordt gezegd. Daarom nu, omdat Hij Zich met eigen krachten alles verwierf, werd Hij de Gerechtigheid, ontrukte Hij de geestenwereld aan de helse genieën en geesten, en bevrijdde zo het menselijk geslacht van de ondergang – het menselijk geslacht wordt immers geregeerd door geesten – en zo verloste Hij het. Daarom wordt Hij in het Woord van het oude Testament zo vaak Bevrijder en Verlosser genoemd, en Heiland, hetgeen ligt opgesloten in Zijn naam Jezus.