8762. Aldus zult gij zeggen tot het huis van Jakob en verkondigen aan de zonen Israëls; dat dit de zaliging betekent van het die van de uiterlijke en de innerlijke geestelijke Kerk zijn, staat vast uit de betekenis van zeggen en verkondigen, dus hier de zaliging, want de woorden die nu van Jehovah door Mozes worden gezegd en verkondigd, sluiten de zaliging in; uit de betekenis van het huis van Jakob en van de zonen Israëls, dus de uiterlijke en innerlijke Kerk, nrs. 3305, 4286.

Wat de uiterlijke Kerk en de innerlijke Kerk is, is eerder in enige plaatsen gezegd, namelijk dat het uiterlijke van de Oude Kerk al datgene was wat het innerlijke uitbeeldde en dat het innerlijke van de Kerk dat was wat door de uiterlijke dingen werd uitgebeeld; zo waren bijvoorbeeld zij die de Goddelijke eredienst stelden in slachtofferen en in de riten en de inzettingen die de geestelijke en de hemelse dingen van het rijk van de Heer uitbeeldden, in de uiterlijke dingen; maar zij die de Goddelijke eredienst tegelijk stelden in de hemelse en de geestelijke dingen die werden uitgebeeld, waren in het innerlijke.

Eender zijn heden ten dage zij die de Goddelijke eredienst stellen in geregeld kerkbezoek, in het luisteren naar de predikingen, het deelnemen aan het Heilig Avondmaal en wel met devotie, zonder verder daarover na te denken dan alleen dat die geregeld moeten worden gedaan en waargenomen omdat zij zijn ingesteld en bevolen zijn, van de uiterlijke Kerk; maar zij die denken dat ook moet worden waargenomen, maar dat toch het wezenlijke van de eredienst het leven van het geloof is, dat wil zeggen, de liefde jegens de naaste en de liefde tot de Heer, zijn van de innerlijke Kerk.

Daarom zijn het ook degenen van de uiterlijke Kerk, die alleen uit de gehoorzaamheid van het geloof de naaste het goede doen en de Heer vereren, maar zijn het degenen van de innerlijke Kerk die de naaste het goede doen en de Heer vereren uit liefde; en zo in de overige dingen.

Maar bij eenieder die van de Kerk is, zal het ene en het andere zijn, dus het uiterlijke en het innerlijke; indien niet beide er zijn, is er geen geestelijk leven bij hem, want het innerlijke is zoals de ziel en het uiterlijke zoals het lichaam van de ziel; maar zij die van de uiterlijke Kerk zijn, zijn helder in de uiterlijke dingen ervan, maar duister in de innerlijke; maar zij die van de innerlijke Kerk zijn, zijn helder in de innerlijke dingen en duister in de uiterlijke.

Maar degenen die in de uiterlijke dingen zijn en niet tegelijk in de innerlijke, zijn niet van de Kerk; in beide zijn al degenen die in het goede van het leven zijn volgens de leerstellingen van hun Kerk; maar in de uiterlijke dingen zonder de innerlijke zijn degenen die in de eredienst en niet tegelijk in het goede van het leven volgens de leerstellingen van de Kerk zijn.

Het zijn er weinigen die dit weten; dat het er weinigen zijn die dit weten, komt omdat zij het al van de eredienst en vandaar het al van het heil in het geloof stellen en niets in de naastenliefde; vandaar komt het ook, dat zij die over het eeuwige heil denken, dit stellen in een leven van vroomheid en in het geheel niet in een leven van naastenliefde; zie de nrs. 8252-8257 hierover.