8055. Hetwelk Hij uw vaderen gezworen heeft om u te geven; dat dit betekent dat dit uit het Goddelijke is beloofd aan hen die in het goede en het ware zijn, staat vast uit de betekenis van zweren, wanneer het door Jehovah gebeurt, dus de onherroepelijke bevestiging door het Goddelijke, nrs. 2842, 3375; vandaar is zweren om te geven, de belofte; en uit de betekenis van de vaderen, namelijk zij die in het goede en het ware zijn; met de vaderen immers worden, wanneer over de Kerk wordt gehandeld, de Ouden of de Oude Kerken aangeduid, die in het goede en het ware waren, nrs. 6050, 6075, 6589, 6876, 6884, 7649.

6876. En ik zeg tot hen: De God van uw vaderen heeft mij tot ulieden gezonden; dat dit betekent dat het Goddelijke van de Oude Kerk zal zijn bij hen die van de geestelijke Kerk zijn, staat vast uit de betekenis van de God van uw vaderen, namelijk het Goddelijke van de Oude Kerk; dat de vaders degenen zijn die van de Oude Kerk zijn, zie de nrs. 6050, 6075, 6846; uit de uitbeelding van de zonen Israëls, die hier ulieden zijn, namelijk zij die van de geestelijke Kerk zijn, nr. 6875; en uit de betekenis van gezonden worden, namelijk voortgaan, nrs. 2397, 4710, 6831, hier dat Het bij hen zal zijn, want het wordt gezegd van het Goddelijke van de Oude Kerk, namelijk dat Dit in de geestelijke Kerk zal zijn, die door de zonen Israëls wordt uitgebeeld.

Het Goddelijke dat de Oude Kerk had, was de Heer ten aanzien van het Goddelijk Menselijke; de Oude Kerk had dit van de Oudste Kerk; en eveneens daarvandaan dat Jehovah door hen werd gezien in de menselijke vorm; waarom zij, wanneer zij over Jehovah dachten, niet dachten als over een Universeel Aanzijn, waarover zij zich geen idee zouden hebben kunnen vormen, maar als over het Menselijk Goddelijke, waartoe zij hun gedachten zouden kunnen bepalen; zo immers hebben zij zowel kunnen denken over Jehovah en met Hem door de liefde verbonden kunnen worden.

Zij die van de Oude Kerk waren en vooral zij die van de Oudste Kerk waren, waren veel wijzer dan degenen van de onze en toch hebben zij niet anders over Jehovah kunnen denken dan zoals over een Mens, van Wie het Menselijke Goddelijk was; ook vloeide in hun denken dan niet enig onbetamelijks in, opgevat uit de natuurlijke mens en diens gebrekkige en boze natuur, maar dat wat ten aanzien van Hem invloeide was geheel heilig; de engelen zelf die in zo’n grote wijsheid boven de mens staan, kunnen ook niet anders over het Goddelijke denken; zij zien immers de Heer in het Goddelijk Menselijke; zij weten dat de engel, bij wie alle dingen eindig zijn, geen enkel idee kunnen hebben over het Oneindige, tenzij door iets wat het eindige nabijkomt.

Dat zij in de oude tijden Jehovah hebben aanbeden onder het Menselijk Goddelijke, staat duidelijk vast uit de engelen die door Abraham werden gezien in de menselijke vorm en verder daarna door Loth en ook door Jozua en Gideon en Manoach, deze engelen werden Jehovah genoemd en als de God van het heelal aanbeden.

Indien heden ten dage Jehovah in de Kerk zoals een Mens zou verschijnen, dan zouden zij geërgerd worden en denken dat Hij geenszins de Schepper en de Heer van het heelal zou zijn, omdat Hij als Mens werd gezien; en bovendien zouden zij geen ander idee over Hem hebben dan zodanig als over een gewoon mens; zij geloven dat zij hierin wijzer zijn dan de Ouden, omdat zij niet weten dat zij hierin geheel van de wijsheid verwijderd zijn; want wanneer de idee van de gedachte zich verliest in een volstrekt onbegrijpelijk universeel Aanzijn, dan valt die idee tot niets en wordt geheel en al verstrooid; en dan komt in de plaats ervan de idee van de natuur, waaraan alle en de afzonderlijke dingen worden toegekend; daarvandaan is de eredienst van de natuur heden ten dage zo algemeen in de wereld, vooral in de christelijke wereld.