10406. En hij vormde dat met de graveerstift; dat dit betekent uit het eigen inzicht, staat vast uit de betekenis van vormen met de graveerstift, wanneer over de afgod wordt gehandeld, namelijk een valse leerstelling samenvoegen met het eigen inzicht, wat plaatsvindt door de aanwending van de letterlijke zin van het Woord ten gunste van de liefden van zich en van de wereld.

Wanneer immers deze regeren, dan is de mens niet in enige verlichting uit de hemel, maar hij neemt alle dingen uit zijn eigen inzicht en bevestigt die vanuit de letterlijke zin van het Woord, die hij dus vervalst door een tegengestelde toepassing en door een verdraaide uitleg en daarna begunstigt hij die, omdat ze uit hemzelf zijn.

In het Woord wordt hier en daar melding gemaakt van gesneden en gegoten dingen; zij die het Woord slechts volgens de letter vatten, menen dat daaronder alleen de afgoden worden verstaan; maar er worden niet afgoden verstaan, maar de valse leerstellingen van de Kerk, zoals die door de mens zelf worden geformeerd, onder de leiding van een bepaalde liefde van hem.

De formering van die valsheden, opdat die samenhangen en verschijnen alsof ze waarheden waren, wordt aangeduid met het gesnedene; de verbinding ervan ten gunste van de uiterlijke liefden, opdat de boosheden zoals goedheden verschijnen, wordt aangeduid met het gegotene.

Omdat het ene en het andere onder het gouden kalf wordt verstaan, wordt hier daarom gezegd dat Aharon het vormde met de graveerstift, waaronder wordt verstaan de formering van de valsheden opdat die als ware dingen verschijnen; en daaronder dat hij het goud tot een gegoten kalf maakte en daarna dat hij het in het vuur wierp en dat een kalf uitging, vers 24, wordt de verbinding verstaan ten gunste van de uiterlijke liefden, opdat de boosheden zoals goedheden verschijnen.

Zo is het eveneens gesteld met elke leerstelling die vanuit de mens en niet vanuit de Heer tot wording komt en het komt dan vanuit de mens tot wording, wanneer deze zijn eigen roem en zijn eigen gewin ten doel heeft; maar het komt uit de Heer tot wording, wanneer men het goede van de naaste en het goede van het rijk van de Heer ten doel heeft.

Zulke dingen worden met de gesneden en de gegoten beelden aangeduid in de volgende plaatsen; bij Jesaja: ‘Onrein zult gij oordelen het deksel der gesneden beelden van uw zilver en het gewaad van het gegoten beeld van uw goud’, (Jesaja 30:22).

Het deksel van de gesneden beelden van zilver is de schijn van de valsheden alsof zij ware dingen waren; het gewaad van het gegoten beeld van goud is de schijn van de boosheden alsof zij goedheden waren; het deksel immers en het gewaad zijn de uiterlijke schijnen die worden aangebracht of waarmee zij worden bekleed.

Het zilver is het ware; daarom wordt van de gesneden beelden gezegd, dat zij van zilver waren en het goud is het goede, zie de nrs. 1551, 1552, 5658, 6914, 6917, 9874, 9881.

Bij dezelfde: ‘De werkmeester giet een gesneden beeld en de smelter overtrekt het met goud en hij smelt ketenen van zilver; hij zoekt zich een wijze werkmeester, om een gesneden beeld te bereiden dat niet zal wankelen’, (Jesaja 40:19,20).

Hier wordt de formering van de valsheden beschreven opdat zij samenhangen en verschijnen alsof zij waarheden waren.

Het gesneden beeld is het valse; de werkmeester is de mens die dit vanuit het eigen inzicht vormt; de smelter overtrekt dit met goud is: wanneer hij maakt dat het zoals het goede verschijnt.

Hij smelt ketenen van zilver is: door de samenhang; dat niet zal wankelen is: dat het daardoor niet kan worden verzwakt en vernietigd.

Bij dezelfde: ‘De formeerders van het gesneden beeld zijn ijdelheid en hun meest gewenste dingen baten niet; wie heeft een god gevormd en een gegoten beeld gegoten, dat het niet baat.

Al zijn genoten zullen beschaamd worden en de vervaardigers zelf; hij bewerkt met ijzer met de tang en hij werkt met de steenkool en hij vormt het met scherpe hamers; zo werkt hij door de arm van zijn sterkte; hij bewerkt het hout, hij spant een draad uit en hij tekent het af met de liniaal, hij maakt het in zijn hoeken en hij grenst het af met de cirkel en hij maakt het in de vorm van een man, naar de schoonheid van een mens, om te wonen in het huis’, (Jesaja 44:9-14).

Hier wordt ook beschreven hoe de valse leerstellingen worden gevormd, opdat zij samenhangen en zoals ware en goede dingen verschijnen.

Met de afzonderlijke dingen daar wordt beschreven hoe dit plaatsvindt, wanneer het is vanuit het eigen inzicht, onder leiding van de wellust, de begeerte en de liefde.

Dat dit zo is, kunnen degenen zien die weten dat alle dingen in het Woord een innerlijke zin hebben, waardoor zij geestelijk worden verstaan.

Waartoe zou anders een zodanige beschrijving van de formering van een gesneden beeld dienen?

Dat het zoals het ware en het goede verschijnt, wordt daarmee aangeduid dat hij het maakt in de vorm van een man naar de schoonheid van een mens; de man immers in de innerlijke zin is het ware en de mens het goede van dat ware.

Bij Jeremia: ‘Elk mens is dwaas geworden door de wetenschap; met schaamte aangedaan is elke smelter door het gesneden beeld, omdat zijn gegoten beeld leugen is; ook is er geen geest in hen’, (Jeremia 10:14; 51:17).

Dat hier het gesneden beeld het is wat vanuit het eigen inzicht is en het gegoten beeld dat wat volgens de liefde is, blijkt duidelijk, want er wordt gezegd: de mens is dwaas geworden door de wetenschap en met schaamte aangedaan is elke smelter door het gesneden beeld en dat het gesneden beeld leugen is.

De wetenschap daar is het eigen inzicht en de leugen is het valse vanuit het boze.

Omdat het Goddelijke daarin niet is, wordt er gezegd: Ook is er geen geest in hen.

Bij dezelfde: ‘O zwaard, wees tegen haar paarden en tegen haar wagens, tegen haar schatten, opdat zij geplunderd worden; droogte over haar wateren, opdat zij uitdrogen, omdat het een land van gesneden beelden is’, (Jeremia 50:37,38).

Dat het land van gesneden beelden de Kerk is waar de valsheden regeren, staat ook klaarblijkelijk vast uit de afzonderlijke dingen daar, in de geestelijke zin verstaan; wat zouden zonder die zin de woorden dat het zwaard zou zijn tegen de paarden, tegen de wagens, tegen de schatten en droogte op de wateren, anders zijn dan de klank van woorden zonder enige geest daarin?

Maar uit de afzonderlijke dingen, verstaan in de innerlijke zin ervan, blijkt dat daar de vernietiging van de Kerk ten aanzien van de waarheden wordt beschreven en zo dat de valsheden daar zullen regeren, namelijk het land van de gesneden beelden.

Het zwaard immers is het valse dat strijdt en de waarheden vernietigt; de paarden zijn het verstandelijke dat wordt verlicht; de wagens zijn de leerstellingen; de schatten zijn de erkentenissen van het ware en het goede; de wateren waarover de droogte is, zijn de waarheden, namelijk dat die er niet meer zijn; en het land is de Kerk.

Dat het zwaard het tegen het valse strijdende ware is en in de tegengestelde zin het tegen de waarheden strijdende en het vernietigende valse is, zie de nrs. 2799, 6353, 7102, 8294; dat de paarden het verstandelijke zijn dat wordt verlicht, nrs. 2760-2762, 3217, 6534; dat de wagens de leerstellingen zijn, nrs. 5321, 8146, 8148, 8215; dat de schatten de erkentenissen van het ware en het goede zijn, nrs. 10227; dat de wateren de waarheden zijn, nrs. 2702, 3058, 3424, 4976, 5668, 8137, 8138, 8568, 9323, 10238; en dat het land de Kerk is, in nr. 9325.

Daaruit blijkt, wat de droogte is over de wateren opdat zij uitdrogen en wat het land van de gesneden beelden.

Bij Habakuk: ‘Wat baat het gesneden beeld, omdat de vervaardiger het heeft gesneden en het gegoten beeld en de leraar der leugen; omdat de vervaardiger van zijn verdichtsel op dit vertrouwt’, (Habakuk 2:18).

Hieruit blijkt ook, dat onder het gesneden beeld en het gegoten beeld niet een gesneden en gegoten beeld wordt verstaan, maar het valse dat wordt verzonnen en het boze dat het valse verdedigt; er wordt immers gezegd, de vervaardiger van zijn verdichtsel en de leraar der leugen.

Eendere dingen worden met het gesneden en het gegoten beeld aangeduid bij Jesaja: ‘Babel is gevallen en alle gesneden beelden van haar goden heeft Hij op de aarde geworpen’, ((Jesaja 21:9).

Bij dezelfde: ‘Met schaamte beschaamd zullen allen worden die op een gesneden beeld vertrouwen, die tot het gegoten beeld zeggen: Gijlieden zijt onze goden’, (Jesaja 42:17).

Bij dezelfde: ‘Ik heb het u te kennen gegeven en Ik heb het u doen horen, opdat gij niet zou zeggen: Mijn afgod heeft dit gedaan, mijn gesneden beeld en mijn gegoten beeld heeft ze geboden’, (Jesaja 48:5).

Bij Hosea: ‘Zij hebben zichzelf geroepen en zij zijn gegaan uit hun aangezichten; zij hebben aan de baäls geslachtofferd en zij hebben voor de gesneden beelden gerookt’, (Hosea 11:2).

Bij Micha: ‘Alle gesneden beelden van Samaria zullen worden vermorzeld en al haar hoerenbeloningen zullen met vuur worden verbrand; en al haar afgoden zal Ik tot een woestheid stellen’, (Micha 1:7).

Aangezien de valsheden en de boosheden van de leer, die met de gesneden en gegoten beelden worden aangeduid, door het eigen inzicht van de mens worden vervaardigd onder de leiding van zijn liefde, worden zij daarom in het Woord ook genoemd: het werk van de handen des mensen, het werk van de handen des werkmeesters en het werk van de handen des ambachtsmans, zoals in deze plaatsen: bij Hosea: ‘Zij varen voort te zondigen; zij maken zich een gegoten beeld van hun zilver, afgoden in hun inzicht, gans het werk van werkmeesters’, (Hosea 13:2).

Bij Mozes: ‘Vervloekt zij de man die een gesneden of gegoten beeld zal hebben gemaakt, een gruwel voor Jehovah, een werk van de handen des werkmeesters’, (Deuteronomium 27:15).

Bij David: ‘Hunlieder afgoden zijn zilver en goud, het werk van de handen des mensen’, (Psalm 115:4; 135:15).

Bij Jeremia: ‘Zij hebben voor andere goden gerookt en zij hebben zich ingekromd voor de werken van hun handen’, (Jeremia 1:16).

Bij dezelfde: ‘Hij heeft hout gehouwen van het woud, het werk van de handen van de ambachtsman door de bijl; zij pronken het op met zilver en goud, zij hechtten ze met hagelen en met hun hamers’, (Jeremia 10:3,4).

Het werk der handen is dat wat vanuit het eigene van de mens is, dus wat uit zijn eigen verstand en vanuit zijn eigen wil is en die dingen zijn uit het ene en het andere eigene, die uit de liefde van zich zijn; daarvandaan is de oorsprong van alle valsheden in de Kerk.

Omdat alle valse dingen vanuit het eigene van de mens zijn en met het werk der handen datgene wordt aangeduid wat daaruit is, was het daarom verboden het ijzer, de bijl of de graveerstift te bewegen over de stenen waaruit het altaar en eveneens de tempel werd gebouwd, zoals blijkt bij Mozes: ‘Indien gij Mij een altaar van stenen maakt, zo zult gij die niet gehouwen bouwen, omdat indien gij uw graveerstift over die beweegt en gij zult hetzelve ontwijden’, (Exodus 20:22) en verder elders: ‘Indien gij Jehovah een altaar van stenen zult hebben gebouwd, zo zult gij over die niet het ijzer bewegen’, (Deuteronomium 27:5).

En in het eerste boek der Koningen: ‘Het huis was gebouwd met ongerepte steen, zoals het was toegevoerd, want hamer noch bijl, noch enig gereedschap van ijzer, werd gehoord in het huis, toen het werd gebouwd’, (1 Koningen 6:7).

Deze dingen zijn aangevoerd, opdat men zal weten, wat daaronder wordt verstaan dat Aharon het goud vormde met de graveerstift en dat maakte tot een gegoten kalf.

5321. En hij deed hem rijden in de tweede wagen; dat dit de aanduiding betekent dat daaruit alle leer van het goede en het ware is, staat vast uit de betekenis van de wagen, namelijk de leer van het goede en ware, waarover hierna; vandaar is hem doen rijden in de wagen het aanduidende dat daaruit die leer is. Deze dingen hebben betrekking op die welke eerder door Farao werden gezegd:

‘Gij zult zijn over mijn huis en al mijn volk zal u op de mond kussen; alleen naar de zetel zal ik groot zijn boven u’, vers 40. Dat de leer van het goede en ware uit Hemzelf wordt aangeduid, komt omdat door Jozef de Heer ten aanzien van het Goddelijk geestelijke wordt aangeduid, nrs. 3971, 4669, dus ten aanzien van het Goddelijk Ware vanuit het Goddelijk Menselijke van de Heer, nrs. 4723, 4727 en uit dit Goddelijk Ware is het hemelse van het geestelijke. Dat alles van de leer van het goede en het ware daaruit is, komt omdat de Heer de leer zelf is, want alles van de leer gaat uit Hem voort en alles van de leer handelt over Hem; immers alles van de leer handelt over het goede van de liefde en het ware van het geloof; die zijn uit de Heer en daarom is de Heer niet alleen daarin, maar is Hij het ene en het andere; daaruit staat vast dat de leer die over het goede en het ware handelt, over de Heer alleen handelt en dat die voortgaat vanuit Zijn Goddelijk Menselijke. Vanuit het Goddelijke Zelf kan geenszins iets van leer voortgaan, tenzij door het Goddelijk Menselijke, dat wil zeggen door het Woord, dat in de hoogste zin het Goddelijk Ware uit het Goddelijk Menselijke van de Heer is; dat wat rechtstreeks uit het Goddelijke Zelf voortgaat, kunnen zelfs niet de engelen in de binnenste hemel vatten; de oorzaak hiervan is deze dat het oneindig is en zo alle begrip, ook dat van de engelen, te boven gaat; maar dat wat vanuit het Goddelijk Menselijke van de Heer voortgaat, kunnen zij wel vatten, want het handelt over God als over de Goddelijke Mens, over Wie vanuit het Menselijke enig idee kan worden gevormd en een idee die over het Menselijke is gevormd, wordt aanvaard, hoedanig die ook mag zijn, als zij slechts vanuit het goede van de onschuld vloeit en in het goede van de naastenliefde is; dit is het wat wordt verstaan onder de woorden van de Heer bij Johannes:

‘Niemand heeft ooit God gezien; de Enigverwekte Zoon, Die in de schoot van de Vader is, heeft Hem uiteengezet’, (Johannes 1:8);

bij dezelfde:

‘Gij hebt noch de stem van de Vader ooit gehoord, noch Zijn gedaante gezien’, (Johannes 5:37);

en bij Mattheüs:

‘Niet wie ook kent de Vader, dan de Zoon en die aan wie het de Zoon zal hebben willen onthullen’, (Mattheüs 11:27). Op zeer vele plaatsen in het Woord worden wagens vermeld en nauwelijks iemand weet dat daarmee op die plaatsen de leerstellige dingen van het goede en ware worden aangeduid en tevens de wetenschappelijke dingen die van de leerstellige dingen zijn; de oorzaak hiervan is deze dat niet enig geestelijk idee binnenkomt, maar alleen het historisch natuurlijke, wanneer een wagen wordt genoemd, zoals ook het geval is, wanneer de paarden die voor de wagen zijn worden genoemd, terwijl toch met de paarden in het Woord de verstandelijke dingen worden aangeduid, nrs. 2760-2762, 3217 en vandaar met de wagen de leerstellige en de wetenschappelijke dingen ervan. Dat de wagens de leerstellige dingen van de Kerk zijn en eveneens de wetenschappelijke, kon voor mij vaststaan uit de wagens die in het andere leven zo vaak werden gezien; er is eveneens een plaats aan de rechterzijde ter hoogte van de lagere aarde, waar wagens en paarden verschijnen, met stallen in volgorde opgesteld; daar wandelen en praten diegenen die in de wereld geleerden zijn geweest en het leven als einddoel van de geleerdheid hebben beschouwd; zulke dingen verschijnen aan hen vanuit de engelen in de hogere hemelen; wanneer bij hen sprake is van de verstandelijke, leerstellige en wetenschappelijke dingen, dan verschijnen aan de geesten daar zulke dingen. Dat zulke zaken met wagens en paarden worden aangeduid, blijkt zeer duidelijk hieruit, dat Elia verscheen, naar de hemel rijdend in een wagen van vuur en met paarden van vuur en dat hij, en ook Elisa werden genoemd ‘Wagen Israëls en zijn ruiters’, waarover in het tweede Boek der Koningen:

‘Ziet, een wagen van vuur en paarden van vuur kwamen tussen hen in en Elia klom in een wervelwind in de hemel; en Elisa zag en riep: Mijn vader, mijn vader, wagen Israëls en zijn ruiters’, (2 Koningen 2:11, 12) en over Elisa in hetzelfde Boek:

‘Toen Elisa krank was van zijn ziekte, waaraan hij stierf, daalde tot hem neder Joas, de koning van Osraël en weende voor zijn aangezichten en hij zei: Mijn vader, mijn vader, wagen Israëls en zijn ruiters’, (2 Koningen 13:14);

de oorzaak waarom zij zo werden genoemd is deze, dat door de een en de ander, zowel door Elia als door Elisa, de Heer werd uitgebeeld ten aanzien van het Woord; zie de voorrede tot (Genesis 18) en de nrs. 2762, 5247 einde. Het Woord zelf is voornamelijk de leer van het goede en het ware, want daaruit is het al van de leer, vanuit dezelfde oorzaak ook was het dat aan de knaap wie Jehovah de ogen opende, rondom Elisa verscheen ‘de berg vol paarden en wagens van vuur’, (2 Koningen 6:17). Dat de wagen het leerstellige is en het paard het verstandelijke, staat eveneens vast uit andere plaatsen in het Woord, zoals bij Ezechiël:

‘Gij zult verzadigd worden op Mijn tafel met paard en wagen, met de sterke en alle man des krijgs; zo zal Ik de natiën Mijn heerlijkheid geven’, (Ezechiël 39:20; Openbaring 19:18);

daar wordt gehandeld over de Komst van de Heer; dat daar met paard en wagen geen paard en wagen wordt aangeduid, is voor eenieder duidelijk; zij zullen immers daarmee op de tafel van de Heer niet verzadigd worden, maar met zulke dingen die met paard en wagen worden aangeduid, namelijk met de verstandelijke en de leerstellige dingen van het goede en ware. Eendere dingen worden met paarden en wagens aangeduid in deze volgende plaatsen, bij David:

‘Gods wagens zijn een tweetal myriaden, duizenden der vreedzamen, de Heer in hen, Sinaï in het heiligdom’, (Psalm 68:18).

Bij dezelfde:

‘Jehovah bedekt zich met het licht als met een kleed, Hij rekt de hemelen uit zoals een gordijn, Hij beschiet Zijn opperzalen met wateren, Hij stelt de wolken als Zijn wagens, Hij wandelt op de vleugels des winds’, (Psalm 104:2, 3).

Bij Jesaja:

‘De profetische uitspraak van de woestijn der zee: Zo heeft de Heer tot mij gezegd: Zet een wachter die schouwe, hij verkondige; hij zag derhalve een wagen, een paar ruiters, een ezelwagen, een kameelwagen en hij luisterde een luistering, een grote luistering; een leeuw immers riep uit op de wachttoren: Heer, ik sta geduriglijk bij dag en op mijn wacht ben ik gesteld alle nachten; voorts echter zie, een wagen van een man, een paar ruiters; en hij zei: Gevallen, gevallen is Babel’, (Jesaja 21:6-8).

Bij dezelfde:

‘Dan zullen zij al uw broeders in alle natiën aanbrengen als gave voor Jehovah, op paarden en op de wagen en op rosbaren en op muilen en op renners, tot de berg Mijner heiligheid, Jeruzalem’, (Jesaja 66:20).

Bij dezelfde:

‘Ziet, Jehovah zal in vuur komen en Zijn wagens zoals een wervelwind’, (Jesaja 66:15).

Bij Habakuk:

‘Was Jehovah ontstoken tegen de rivieren, was Uw toorn tegen de rivieren, was tegen de zee Uw ontsteking, dat Gij rijdt op Uw paarden; Uw wagens zijn het heil’, (Habakuk 3:8).

Bij Zacharia:

‘Ik hief mijn ogen op en zag, toen ziet, vier wagens, uitgaande van tussen twee bergen, de bergen echter waren bergen van koper; aan de eerste wagen rode paarden, aan de tweede wagen zwarte paarden; aan de derde wagen witte paarden en aan de vierde wagen hagelvlekkige paarden’, (Zacharia 6:1-3). En bij Jeremia:

‘Zij zullen door de poorten van deze stad ingaan, koningen en vorsten, zittende op de troon van David, rijdende op de wagen en op paarden, zij en hun vorsten, de man van Jehudah en de bewoners van Jeruzalem; en deze stad zal bewoond worden tot in de eeuw’, (Jeremia 17:25; 22:4);

de stad die bewoond zal worden tot in de eeuw, is niet Jeruzalem, maar de Kerk van de Heer, die door Jeruzalem wordt aangeduid, nrs. 402, 2117, 3654;

de koningen die door de poorten van die stad zullen ingaan, zijn niet koningen maar de ware dingen van de Kerk, nrs. 1672, 1728, 2015, 2069, 3009, 3670, 4575, 4581, 4966, 5044, 5068;

en dus zijn de vorsten evenmin vorsten, maar de primaire dingen van het ware, nrs. 1482, 2089, 5044;

de zittenden op de troon van David, zijn de Goddelijke ware dingen die uit de Heer voortgaan, nr. 5313;

de rijdenden op de wagen en op paarden zijn daaruit de verstandelijke en de leerstellige dingen. Wagens worden ook vele malen in de historische dingen van het Woord vermeld en omdat alle historische dingen van het Woord uitbeelden en de woorden zulke dingen betekenen die in het rijk van de Heer en in de Kerk zijn, betekenen de wagens daar eveneens eendere dingen. Omdat de meeste dingen in het Woord ook een tegenovergestelde zin hebben is het eveneens met de wagens zo gesteld en in die zin, betekenen ze de leerstellige dingen van het boze en valse en verder de wetenschappelijke dingen die ze bevestigen; zoals in deze plaatsen; bij Jesaja:

‘Wee degenen die in Egypte nederdalen om hulp en op het paard steunen en vertrouwen op de wagen, omdat er vele zijn en op ruiters, omdat zij zeer sterk zijn, maar zij slaan het oog niet op de Heilige Israëls’, (Jesaja 31:1).

Bij dezelfde:

‘Door de hand van uw dienstknechten hebt gij de Heer gelasterd en gezegd: Door de menigte van mijn wagen heb ik de hoogte der bergen beklommen, de zijden van de Libanon, waar ik zal afhouwen de rijzigheid van zijn cederbomen, de keur van zijn dennenbomen’, (Jesaja 37:24);

dit is het profetische antwoord op de hoogmoedige woorden van Rabsake, de legeraanvoerder van de koning van Aschur.

Bij Jeremia:

‘Ziet, wateren klimmen op van het noorden, welke zullen worden tot een overlopende stroom en zij zullen overlopen het land en zijn volheid, de stad en die daarin wonen; en huilen zal alle bewoner des lands, vanwege de stem van het geklater der hoeven der paarden zijner sterken, vanwege het geraas van zijn wagen, van het gedruis zijner raderen’, (Jeremia 47:2, 3).

Bij Ezechiël:

‘Vanwege de overvloed zijner paarden zal u derzelver stof bedekken, vanwege de stem des ruiters en des rads en des wagens, zullen uw muren beven, wanneer hij in uw poorten zal gekomen zijn, naast de ingangen van een doorgebrokene stad; door de hoeven zijner paarden zal hij al uw straten vertreden’, (Ezechiël 26:10, 11).

Bij Haggaï:

‘Ik zal de troon der koninkrijken omkeren en verderven de sterkte der koninkrijken der natiën; Ik zal ook omkeren de wagen en die daarop rijden en de paarden en hun ruiters zullen nederdalen’, (Haggaï 2:2).

Bij Zacharia:

‘Ik zal de wagen uit Efraïm uitroeien en het paard uit Jeruzalem, Ik zal de boog des krijgs uitroeien, daarentegen zal Hij de natiën vrede spreken’, (Zacharia 9:10).

Bij Jeremia:

‘Egypte klimt op zoals een stroom en zoals stromen worden zijn wateren bewogen; hij zei immers: Ik zal opklimmen, ik zal de aarde bedekken, ik zal de stad en die daarin wonen verderven; klimt op, gij paarden, raast, gij wagens’, (Jeremia 46:8, 9). Met de paarden en de wagens waarmee de Egyptenaren de zonen Israëls achtervolgden en waarmee Farao de zee Suph inging, waar de raderen van de wagens werden heengedreven en door tal van dingen ten aanzien van de paarden en wagens, die het merendeel van die beschrijving uitmaken, (Exodus 14:6, 7, 9, 17, 23, 25, 26; 15:4, 19) worden de verstandelijke, de leerstellige en de wetenschappelijke dingen van het valse aangeduid en de redeneringen daaruit, die de ware dingen van de Kerk verdraaien en uitblussen; de ondergang en de dood van zulke dingen wordt daar beschreven.