8562. En er was geen water om te drinken voor het volk; dat dit het ontbreken van het ware en vandaar van de verkwikking betekent, staat vast uit de betekenis van het water, namelijk het ware van het geloof, nrs. 2702, 3058, 3424, 4976, 5668; en uit de betekenis van drinken, namelijk onderricht worden in de waarheden van het geloof en die opnemen, nrs. 3069, 3772, 4017, 4018, hier verkwikt worden, want zoals water en drank het natuurlijk leven verkwikken, zo verkwikken de waarheden en de erkentenissen van het ware het geestelijk leven; want degene die in het geestelijk leven is, verlangt naar de instandhouding ervan door zulke dingen die hemelse spijzen en dranken worden genoemd, te weten de goedheden en waarheden van het geloof, evenzeer als hij die in het natuurlijke leven is, verlangt naar de instandhouding door zulke zaken die de natuurlijke spijzen en dranken zijn.

Dat nu wordt gehandeld over de verzoeking ten aanzien van het ware, komt omdat vlak tevoren is gehandeld over de verzoeking ten aanzien van het goede, waarna zij het manna ontvingen, waarmee het goede wordt aangeduid; wanneer de mens immers met het goede wordt begiftigd door de Heer, dan komt hij in het verlangen van het ware en dit verlangen ontbrandt naar gelang van het ontbreken ervan; het goede immers heeft bij voortduur verlangen naar het ware; elke echte aandoening van het ware is uit het goede; het is daarmee gesteld zoals met spijs, namelijk dat deze zonder drank niet tot voeding van het natuurlijk leven kan strekken en eveneens dat de spijs naar drank verlangt, waarmee zij wordt verbonden, opdat zij het nut van dienst is.

Dit nu is de oorzaak, waarom de verzoeking ten aanzien van het ware onmiddellijk volgt op de verzoeking ten aanzien van het goede; de verzoeking valt datgene aan wat de mens liefheeft en verlangt, nrs. 4274, 4299.

4274. Een man worstelde met hem; dat dit de verzoeking ten aanzien van het ware betekent, staat vast uit de betekenis van worstelen, te weten de verzoeking; de verzoeking zelf is niets anders dan een worsteling of strijd, want het ware wordt aangevallen door boze geesten en het wordt verdedigd door de engelen die bij de mens zijn; de gewaarwording van die strijd in de mens is de verzoeking, nrs. 741, 757, 761, 1661, 3927, 4249, 4256. Maar er kan niet enige verzoeking plaatsvinden, tenzij de mens in het goede van het ware is, dat wil zeggen, in de liefde of de aandoening daarvan; want wie zijn ware niet liefheeft of niet daardoor wordt aangedaan, bekommert zich niet in het minst daarom; maar wie het liefheeft, verkeert in angst dat het beschadigd zou kunnen worden; niets anders maakt het verstandelijk leven van de mens uit dan datgene waarvan hij gelooft dat het waar is en niets anders het leven van zijn wil dan datgene waarvan hij zich heeft ingeprent dat het goed is. Wanneer dan datgene waarvan hij gelooft dat het waar is, wordt aangevallen, dan wordt het leven van zijn verstand aangevallen; en wanneer datgene wordt aangevallen waarvan hij zich heeft ingeprent dat het goed is, dan wordt het leven van zijn wil aangevallen; daarom gaat het, wanneer de mens wordt verzocht, om zijn leven. Dat het eerste van de strijd is ten aanzien van het ware of over het ware, komt omdat hij dat voornamelijk liefheeft; dat wat van iemands liefde is, wordt door de boze geesten aangevallen; maar nadat hij het goede meer dan het ware liefheeft, wat plaatsvindt wanneer de orde wordt omgekeerd, wordt hij verzocht ten aanzien van het goede. Wat echter verzoeking is, weten weinigen omdat heden weinigen een verzoeking ondergaan; want geen anderen kunnen verzocht worden dan alleen zij die in het goede van het geloof zijn, dat wil zeggen, die in de naastenliefde jegens de naaste zijn; degenen die niet in de naastenliefde zijn, zouden, indien zij verzocht werden, terstond bezwijken; en zij die bezwijken, komen in de bevestiging van het boze en in de overreding van het valse, want dan zegevieren bij hen de boze geesten bij wie zij op deze wijze worden aangesloten. Dit is de oorzaak waarom weinigen heden in enige geestelijke verzoekingen worden toegelaten, maar men alleen in enkele natuurlijke benauwenissen wordt gebracht, opdat men daardoor van de liefden van zich en van de wereld wordt afgetrokken, waarin men zich anders ongebreideld zou storten.