DE GODDELIJKE WIJSHEID

(De Divina Sapientia)

door Emanuel Swedenborg

Inhoudsopgave

1. De Goddelijke Wijsheid in de hemelen verschijnt voor de ogen van de engelen als Licht.

2. De Heer heeft de mens geschapen als een ontvanger van de liefde, die zijn wil is, en daaraan toegevoegd het receptakel van de wijsheid, dat zijn verstand is.

3. Over de formering van de mens in de baarmoeder uit de Heer door invloed in die beide receptakels.

3A. Dat de Heer Zich verbindt met de mens in de baarmoeder van de moeder van de eerste ontvangenis aan, en hem formeert.

3B. Dat Hij Zich verbindt in die beide receptakels, in het ene door de liefde, in het andere door de wijsheid.

3C. Dat de liefde en de wijsheid tegelijk en unaniem alle en de afzonderlijke dingen formeren, maar nochtans zich van elkaar onderscheiden in deze.

3D. Dat de receptakels in drie graden zijn onderscheiden bij de mens, de ene binnen de anderen, en dat de beide hogere de habitakels [woningen] van de Heer zijn, maar niet de laagste.

3E. Dat het ene receptakel is voor de toekomstige wil van de mensen, en het andere voor het verstand van hem, en dat evenwel volstrekt niets van wil en van verstand van hem in de formering aanwezig is.

3F. Dat in het embryo vóór de baring het leven is, maar dat het embryo niet ervan bewust is.

4. Er is gelijkenis en analogie tussen de formering van de mens in de baarmoeder en tussen de hervorming en de wederverwekking van hem.

5. De wil van de mens wordt na de baring het receptakel van de liefde, en het verstand het receptakel van de wijsheid.

6. Er is een overeenstemming van het hart met de wil, en van de long met het verstand, is een onbekende zaak in de wereld, omdat het onbekend was wat overeenstemming is, en dat er een overeenstemming is van alle dingen in de wereld met alle dingen in de hemel.

7. De verbinding van het lichaam en de geest bij de mens is door de hartbewegingen en de longbewegingen van hem, en de scheiding geschiedt wanneer die bewegingen ophouden.

7A. Dat de geest van de mens evenzeer mens is.

7B. Dat hij evenzeer een hart en vandaar een pols heeft, en een long en vandaar ademhaling.

7C. Dat de pols van zijn hart en de ademhaling van zijn long invloeien in de pols van het hart en in de ademhaling van de longen bij de mens in de wereld.

7D. Het leven van het lichaam, wat natuurlijk is, ontstaat en blijft bestaan door die invloed, en het houdt op door de verwijdering ervan, aldus door de scheiding.

7E. Dat de mens dan van natuurlijk geestelijk wordt.

8. Er bestaat niet één engel of geest, noch kan die bestaan, die niet als mens geboren is in de wereld.

8A. Dat in de mens een engellijk gemoed is.

8B. Dat een zodanig gemoed niet kan worden geformeerd tenzij in de mens.

8C. Noch kan het voortgeschapen worden, en door voortscheppingen vermenigvuldigd worden.

8D. Dat de geesten en de engelen het daaraan ontlenen dat zij kunnen blijven bestaan en leven tot in het eeuwige.

8E. En dat zij aan het menselijke geslacht kunnen worden aangebonden en daarmede verbonden.

8F. En zo de hemel kan bestaan, wat het einddoel van de schepping is geweest.

9. De Goddelijke Liefde is het Goddelijk Goede, en de Goddelijke Wijsheid is het Goddelijk Ware.

10. Er is een wederkerige verbinding van de liefde en de wijsheid.

10A. Dat het leven van de wil zich verbindt met het leven van het verstand.

10B. Dat de verbinding wederkerig is, en hoedanig zij is.

10C. Dat het leven van het verstand het leven van de wil zuivert; dat het dit ook vervolmaakt en verhoogt.

10D. Dat het leven van de wil samenwerkt met het leven van het verstand in elke beweging, en omgekeerd het leven van het verstand met het leven van de wil in elke zin.

10E. Eender in de klank en de spraak ervan.

10F. Eender bij de goeden en bij de bozen, met dit verschil, dat bij de bozen het leven van de wil door het leven van het verstand niet wordt gezuiverd, vervolmaakt en verhoogd, maar wordt bezoedeld, bedorven, en verdierlijkt.

10G. Dat de liefde, zijnde het leven van de wil, het gehele leven van de mens maakt.

11A. De liefde tot de Heer uit de Heer bestaat in de naastenliefde, en de wijsheid in het geloof.

11B. OVER DE LIEFDE EN DE NAASTENLIEFDE

11B.1. Dat de liefde tot het nut de naastenliefde is.

11B.2. Dat het de Heer is uit Wie, en dat het de naaste is tot wie.

11B.3. Dat de liefde tot de Heer bestaat in de naastenliefde, omdat zij in nut bestaat.

11B.4. Dat het nut is naar behoren getrouw, oprecht en gerecht zijn ambt uitoefenen, en zijn werk doen.

11 B.5. Dat er algemene nutten zijn, die ook nutten van de naastenliefde zijn.

11B.6. Dat de nutten geen nutten van de naastenliefde worden bij een ander, dan bij hem die strijdt tegen de boze dingen, die vanuit de hel zijn.

11B.7. Aangezien die zijn tegen de liefde tot de Heer, en tegen de naastenliefde.

11B.8. Dat nutten die tot eerste en laatste doel het eigen goede hebben, geen nutten van de naastenliefde zijn.

11C. OVER DE WIJSHEID EN OVER HET GELOOF

11C.1. Dat het geloof niet iets anders is dan de waarheid.

11C.2. Dat de waarheid pas waarheid wordt wanneer zij wordt doorvat en geliefd, en dat zij geloof wordt genoemd wanneer zij wordt geweten en gedacht.

11C.3. Dat de ware dingen van het geloof enerzijds de Heer betreffen, anderzijds de naaste.

11C.4. Kortom, hoe tot de Heer moet worden gegaan, opdat er verbinding geschiedt, en daarna hoe de Heer door de mens nutten doet.

11C.5. Het ene en het andere leren de geestelijke, de zedelijke en de burgerlijke ware dingen.

a) Eerst zal gezegd worden wat geestelijke ware dingen, zedelijke ware dingen, en burgerlijke ware dingen zijn;

b) ten tweede, dat de geestelijke mens ook een zedelijk en burgerlijk mens is;

c) ten derde, dat het geestelijke is in het zedelijke en het burgerlijke;

d) ten vierde, dat er, als zij worden gescheiden, geen verbinding is met de Heer.

11C.6. Geloof is die dingen weten en denken; naastenliefde is die dingen willen en doen.

11C.7. Daarom wanneer de Goddelijke Liefde van de Heer ontstaat bij de mens in de naastenliefde, zijnde die dingen willen en doen, zo ontstaat bij de mens de Goddelijke Wijsheid in het geloof, zijnde de ware dingen weten en denken.

11C.8. Dat de verbinding van de naastenliefde en het geloof wederkerig is.

12. Dat de Heer door Zijn Goddelijke Liefde en Zijn Goddelijke Wijsheid alle dingen in de hemel en alle dingen in de wereld bezielt tot aan de laatste ervan toe, sommige opdat zij leven en sommige opdat zij zijn en bestaan.

12.1. Dat de Heer is de Zon in de engellijke hemel.

12.2. Dat vanuit die Zon de oorsprong van alle dingen is.

12.3. Dat van uit die Zon de alomtegenwoordigheid van de Heer is.

12.4. Alle dingen die er zijn, zijn geschapen tot volgzaamheid aan het Leven zelf, zijnde de Heer.

12.5. Dat de zielen van het leven, en de levende zielen, en de plantaardige zielen, uit het leven dat uit de Heer is, worden bezield door nutten en volgens deze.

13. De ideeën van de engelen over de schepping van het heelal uit de Heer.

* * *

1. De Goddelijke Wijsheid in de hemelen verschijnt voor de ogen van de engelen als Licht.

In de Heer is de Liefde en is de Wijsheid.

De Liefde in Hem is Zijn, en de Wijsheid in Hem is Bestaan.

Echter zijn die in Hem niet twee, maar één.

De wijsheid immers is van de liefde, en de liefde is van de wijsheid, van waaruit beiden één zijn, hetgeen wederkerig is, want het éne wordt, en dit éne is de Goddelijke Liefde, die in de hemelen voor de engelen verschijnt als Zon.

Het wederkerige één zijn van de Goddelijke Wijsheid en de Goddelijke Liefde wordt verstaan onder deze woorden van de Heer: “Gelooft gij niet, Filippus, dat Ik in de Vader en de Vader in Mij is. Gelooft Mij, dat Ik in de Vader en de Vader in Mij is” Joh. 14:10-11; en onder deze: “Ik en de Vader zijn één”, Joh. 10:30.

Die twee echter, die één in de Heer zijn, gaan voort als onderscheiden twee uit Hem als Zon, de wijsheid als Licht, en de liefde als Warmte; maar zij gaan onderscheiden voort naar de schijn; in zich evenwel zijn zij niet onderscheiden, want het licht is van de warmte, en de warmte is van het licht.

Zij zijn immers in het kleinste punt één, zoals het is in de zon; wat immers voortgaat uit de zon, dit is eveneens de zon in kleinsten, en vandaar universeel in alles.

Gezegd wordt: elk punt en het kleinste, maar er wordt niet verstaan een punt of een kleinste van ruimte, want die zijn er immers niet in het Goddelijke, omdat het geestelijk en niet natuurlijk is.

Aangezien de wijsheid en de liefde als onderscheiden twee naar de schijn voortgaan uit de Heer als Zon, de wijsheid onder de gedaante van licht, en de liefde onder de doorvatting van warmte, worden zij derhalve als onderscheiden twee opgenomen door de engelen.

Door sommigen meer vanuit de warmte, die de liefde is, en door sommigen meer vanuit het licht, dat de wijsheid is: en daarom ook worden de engelen van alle hemelen onderscheiden in twee Rijken.

Zij die meer vanuit de warmte, die de liefde is, dan vanuit het licht, dat de wijsheid is, hebben opgenomen, maken het ene Rijk, en worden hemelse engelen genoemd; vanuit hen zijn de hoogste hemelen.

Zij echter die meer van uit het licht, dat de wijsheid is, dan vanuit de warmte, die de liefde is, hebben opgenomen, maken het andere Rijk, en worden geestelijke engelen genoemd; vanuit dezen zijn de lagere hemelen.

Gezegd wordt dat dezen meer hebben opgenomen vanuit het licht, dat de wijsheid is, dan vanuit de warmte, die de liefde is, maar dit méér is schijnbaar méér.

Zij zijn immers niet méér wijs dan al naar gelang de liefde bij hen één maakt met de wijsheid; en daarom ook worden de geestelijke engelen niet genoemd wijzen, maar inzichtvollen.

De Goddelijke Wijsheid, die in de hemelen verschijnt als licht, is in zijn wezen niet licht, maar bekleedt zich met licht, opdat zij voor het gezicht van de engelen ook verschijnt.

De wijsheid in haar wezen is het Goddelijk Ware, en het licht is daarvan de schijn en de overeenstemming.

Met het licht van de wijsheid is iets eenders het geval als met de warmte van de liefde, waarover boven.

Aangezien het Licht overeenstemt met de Wijsheid, en de Heer de Goddelijke Wijsheid is, wordt dan ook de Heer in het Woord op vele plaatsen het Licht genoemd, zoals in de volgende: “Hij was het ware Licht, hetwelk beschijnt elk mens komende in de wereld”. Johannes 1:9. “Jezus zei: Ik ben het Licht van de wereld, wie Mij volgt, zal niet wandelen in de duisternis, maar zal het licht van het leven hebben”, Johannes 8:12. “Jezus zei: Een weinig nog is het Licht met u, wandelt terwijl gij het licht hebt, opdat de duisternis u niet bevangt; terwijl gij het Licht hebt, gelooft in het Licht, opdat gij zonen des Lichts zult zijn. Ik, het Licht, in de wereld ben Ik gekomen, opdat al wie in Mij gelooft, niet in de duisternis blijft”, Johannes 12:35-36,46; en meermalen elders.

Zijn Goddelijke Wijsheid werd ook uitgebeeld door Zijn klederen, toen Hij van gedaante was veranderd, namelijk dat “zij verschenen zoals het Licht, schitterend en blank zoals sneeuw, zoals een voller het op aarde niet kan wit maken”, Marcus 9:3; Mattheüs 17:2.

De klederen in het Woord betekenen de ware dingen van de wijsheid, en daarom verschijnen alle engelen in de hemelen bekleed volgens de ware dingen van hun wetenschap, inzicht, en wijsheid.

Dat het Licht de verschijning van de wijsheid is, en dat zij daarvan de overeenstemming is, blijkt in de hemel, en niet in de wereld; in de hemel immers is geen ander licht dan geestelijk licht, dat het licht van de wijsheid is, alle dingen verlichtend die vanuit de Goddelijke Liefde daar ontstaan.

De wijsheid bij de engelen geeft het die dingen in hun wezen te verstaan, en het licht geeft het die dingen in hun vorm te zien; en daarom is het licht in de hemelen in gelijken graad met de wijsheid bij de engelen.

In de hoogste hemelen is het licht vlammend, schitterend zoals van het meest flonkerende goud; de oorzaak hiervan is deze, dat zij in de wijsheid zijn.

In de lagere hemelen is het licht blank, glanzend zoals van het meest blinkende zilver; de oorzaak hiervan is deze, dat zij in het inzicht zijn.

Het licht in de laagste Hemelen is zoals het middaglicht in de wereld; de oorzaak hiervan is deze, dat zij in de wetenschap zijn.

Het licht van de hogere hemelen is blank; het verschijnt geheel en al zoals een ster die in de nacht flitst en blinkt.

En het is een aanhoudend licht, omdat de zon daar niet ondergaat.

Het is datzelfde licht dat in de wereld het verstand van die mensen verlicht die het liefhebben wijs te zijn; maar het verschijnt niet aan hen, omdat zij natuurlijk zijn, en niet geestelijk.

Het kan wel verschijnen, want het is mij verschenen, maar voor de ogen van mijn geest.

Het is ook gegeven te doorvatten dat ik in het licht van de hoogste hemel in de wijsheid was, in het licht van de tweede hemel in het inzicht, en in het licht van de laatste hemel in de wetenschap, en dat ik wanneer ik alleen in het natuurlijke licht was, in onwetendheid omtrent de geestelijke dingen verkeerde.

Opdat ik zou weten in welk licht heden ten dage de geleerden van de wereld zijn, verschenen mij twee wegen; de ene werd die van de wijsheid genoemd, en de andere die van de dwaasheid.

Aan het einde van de weg van de wijsheid was een paleis in het licht; aan het einde echter van de weg van de dwaasheid was iets dat leek op een paleis, maar in de schaduw.

Er verzamelden zich 300 geleerden, en de keuze werd aan hen overgelaten welke weg zij zouden willen gaan; en het werd gezien dat 260 de weg van de dwaasheid in gingen, en slechts 40 de weg van de wijsheid.

Zij die de weg van de wijsheid gingen, traden het paleis binnen in het licht, waar prachtige dingen waren; en hun werden klederen uit fijn linnen gegeven, en zij werden engelen.

Degenen echter die de weg van de dwaasheid gingen, wilden datgene binnengaan wat eender aan een paleis verscheen, in de schaduw; maar zie, het was een theater van toneelspelers, waar zij toneelkostuums aantrokken en gemaskerd aan het bazelen sloegen, en dwaas werden.

Gezegd werd mij daarna, dat zo talrijk en zodanig tegenwoordig de dwaze geleerden zijn, die in het natuurlijke licht zijn, ten opzichte van de wijze geleerden, die in het geestelijke licht zijn, en dat diegenen het geestelijke licht hebben, die het liefhebben om te verstaan of het waar is wat door een ander wordt gezegd; maar dat diegenen het natuurlijke licht hebben, die het alleen liefhebben om datgene te bevestigen wat door een ander is gezegd.

820. Whereas in a preceding article (n. 817), it was shown that, in the Word, by Cain, Reuben, and the Philistines, are represented those who are in truths separated from good, it shall now be shown, that by Peter the apostle, in the Word of the Evangelists, is meant truth from good, which is from the Lord, and also, in the opposite sense, truth separated from good. And because truth pertains to faith, and good to charity, therefore by Peter is also meant faith from charity, and also faith separated from charity. For the twelve apostles, like the twelve tribes of Israel, represented the church as to all things belonging to it, thus as to truths and goods; for all things of the church have relation to these two, as to faith and love; for truths pertain to faith, and goods to love. In general, Peter, James, and John, represented faith, charity, and the works of charity. Wherefore these three, in preference to the rest, followed the Lord; and hence it is said of them in Mark,

"He did not permit any to follow him save Peter, James, and John" (5:37).

[2] And because truth from good, which is from the Lord, is the primary thing of the church, therefore Peter was first called by Andrew his brother, and afterwards James and John, as is clear in Matthew:

"Jesus walking by the sea of Galilee saw two brethren, Simon called Peter, and Andrew his brother, casting a net into the sea; for they were fishers. And he said unto them, Follow me, and I will make you fishers of men. And they straightway left their nets, and followed him" (4:18-20).

In John:

Andrew "findeth his own brother Simon, and saith unto him, We have found the Messiah, which is, being interpreted, the Christ. Therefore he brought him to Jesus. And when Jesus beheld him, he said, Thou art Simon the son of Jona; thou shalt be called Cephas, which is, by interpretation, a stone" (1:41-43).

And in Mark:

"Jesus goeth up into a mountain, and calleth unto him whom he would, first Simon, and surnamed him Peter; afterwards James the son of Zebedee, and John the brother of James" (3:13, 16, 17).

The reason why Peter was the first of the apostles, was, because truth from good is the primary thing of the church. For a man does not know from the world anything about heaven and hell, nor a life after death, nor even about God. His natural light (lumen) teaches nothing but what has entered by the eyes, thus, nothing but what relates to self and the world. His life also is therefrom; and so long as he remains only in these things, he is in hell. In order, therefore, that he may be withdrawn from them, and be led to heaven, it is necessary for him to learn truths, which not only teach that there is a God, that there are a heaven and a hell, and a life after death, but also teach the way to heaven. It is therefore evident that truth is the primary thing by which the church is formed in a man; but truth from good. For truth without good is only a knowledge that a thing is so. And mere knowledge has no other effect than to render a man capable of becoming a church. But this is not brought about until he lives according to knowledges, in which case truth is conjoined to good, and man is introduced into the church. Truths also teach how a man ought to live, and when he is affected with them for their own sake, that is, when he loves to live according to them, then he is led of the Lord, and conjunction is afforded him with heaven and he becomes spiritual, and, after death, an angel of heaven. Nevertheless, it is to be observed that truths do not produce those effects, but good by means of truths; and good is from the Lord.

[3] Because truth from good, which is from the Lord, is the primary thing of the church, therefore Peter was first called, and was the first of the apostles, and was also named by the Lord Cephas, meaning a rock (petra); but, that it might be the name of a person, he is called Peter (Petrus); for by rock, in the highest sense, is signified the Lord as to Divine truth, or Divine truth proceeding from the Lord; and therefore, in the relative sense, by rock is signified truth from good, which is from the Lord, the same as by Peter. That rock signifies such things (see above, n. 411). What Simon son of Jona signifies, may also be seen above (n. 443).

[4] The reason why these three apostles were fishermen, and why the Lord said unto them, Follow me, and I will make you fishers of men, was that to fish signifies to instruct natural men; for there were at that time, as well within as without the church, natural men, who, according as they received the Lord, and received truths from Him, became spiritual. From these things it may be concluded what is signified by the Lord's words to Peter concerning the keys; as in Matthew:

When some said that Jesus was John the Baptist, others Elias, others Jeremias, or another of the prophets, Jesus said to the disciples, "But whom say ye that I am? Simon Peter answered and said, Thou art the Christ, the Son of the living God. And Jesus answered and said unto him, Blessed art thou, Simon Bar-Jona; for flesh and blood hath not revealed this unto thee, but my Father which is in heaven. And I say also unto thee, That thou art Peter, and upon this rock I will build my church, and the gates of hell shall not prevail against it. And I will give unto thee the keys of the kingdom of heaven and whatsoever thou shalt bind on earth, shall be bound in the heavens; and whatsoever thou shalt loose on earth, shall be loosed in heaven" (16:14-19).

Because truth from good, which is from the Lord, is the primary thing of the church, and is signified by Peter, therefore these things were said by the Lord to Peter. And they were said when he acknowledged the Lord as the Messiah or Christ, and as the Son of the living God; for without this acknowledgment truth is not truth. For truth derives its origin, essence, and life from good; and good, from the Lord. Because truth from good, which is from the Lord, is the primary thing of the church, therefore the Lord says, "Upon this rock will I build my church." That by Peter or rock, in the highest sense, is signified Divine truth proceeding from the Lord, and, in the relative sense, truth from good, which is from the Lord, was shown just above. That the gates of hell shall not prevail against it, signifies that falsities from evil, which are from the hells, will not dare to rise up against those of the church who are in truths from good from the Lord. By the gates of hell are signified all things of hell, in all of which there are gates through which falsities from evil exhale and rise up. By the keys of the heavens, is signified introduction into heaven to all those who are in truths from good from the Lord. Whatsoever thou shalt bind on earth, shall be bound in heaven; and whatsoever thou shalt loose on earth shall be loosed in heaven, signifies that heaven is opened by the Lord to those who are in truths from good from Him; and that it is closed to those who are not.

These things are said unto Peter. But because by Peter is meant truth from good, which is from the Lord, therefore they are said of the Lord, from whom good and truth therefrom proceed. Wherefore they were said when Peter acknowledged the Lord as the Messiah or Christ, and as the Son of the living God. Moreover, as soon as good is implanted in truths with a man, he is conjoined with the angels; but so long as good is not implanted in truths with him, so long heaven is closed to him; for then instead of good he has evil, and instead of truths, falsities. From these things it is evident, how sensuously those think who attribute such power to Peter, when nevertheless that power belongs to the Lord alone.

That by Peter is signified truth from good, which is from the Lord, has been made clear to me from heaven, as may be seen in the small work concerning the Last Judgment 57).

[5] Because Peter signified truth from good, which is from the Lord, and thence also doctrine, and so represented those who are in truths from good, and in the doctrine of genuine truth from the Lord; and because these are they who instruct others, and who are instructed by the Lord; therefore Peter so often spoke with the Lord, and was also instructed by Him. He spoke with the Lord at His transfiguration,

Concerning the making of three tabernacles (Matthew 17:1-5; Mark 9:2-8; Luke 9:26-36),

on which occasion the Lord represented the Word, which is Divine truth; and by tabernacles is signified the worship of the Lord from the good of love, and the truths therefrom (see above concerning the transfiguration of the Lord, n. 594); and concerning the signification of tabernacles (n. 799). He spoke of the Lord,

As being the Christ, the Son of the living God (John 6:67-69).

He was instructed by the Lord,

About charity, that a brother was to be forgiven as often as he sinned (Matthew 18:21, 22);

About regeneration, which is signified by him who is once washed not having need to be washed except as to his feet (John 13:3-6);

About the power of truth from good from the Lord, which is meant by the power of those who have the faith of God (Mark 11:21, 23, 24);

About sins, that they are remitted to those who are in faith from love (Luke 7:40-48);

About men who are spiritual, as being free; and those who are natural, as being servants; by which Peter was instructed when he took the piece of money out of the mouth of a fish, and gave it for tribute; for by a fish is signified the natural man, and the same by one that pays tribute (Matthew 17:24-27).

Besides several other things (concerning which see Matthew 14:26-31; 19:27, 28; Mark 10:28 and following; 13:3 and following; 16:7; Luke 22:8 and following; 24:12, 33, 34; John 18:10, 11; 20:3-8; 21:1-11).

[6] Since those who are in truths from the good of love to the Lord, or in doctrine from them, were represented by Peter, and they are those who instruct others, therefore the Lord said to Peter, when he answered that he loved Him, that he should feed His lambs and sheep, concerning which is it thus written in John:

"After they had dined, Jesus saith to Simon Peter, Simon [son of] Jonas, lovest thou me more than these? He saith unto him, Yea, Lord; Thou knowest that I love thee. He saith unto him, Feed my lambs. He saith to him again, Simon, son of Jonas, lovest thou me? He saith unto him, Yea, Lord; Thou knowest that I love thee. He saith unto him, Feed my sheep. He saith unto him the third time, Simon [son of] Jonas, lovest thou me? Peter was grieved, because he said to him the third time, Lovest thou me? And he said unto him, Lord, Thou knowest all things; thou knowest that I love thee. Jesus said unto him, Feed my sheep" (21:15-17).

From these words it is quite clear, that Peter represented truth from the good of love to the Lord. Wherefore also he was now called Simon, son of Jonas; for by Simon, son of Jonas, is signified faith from charity - Simon signifying hearkening and obedience, and Jonas a dove, by which is signified charity.

That those who are in the doctrine of truth from love to the Lord are to instruct those who will belong to the Lord's Church is meant by the Lord's question, "Lovest thou me?" and by His saying afterwards, "Feed my lambs, and my sheep." Not that Peter only was to instruct, but all those represented by Peter; who, as was said above, are those who are in love to the Lord, and thence in truths from the Lord. By Peter's being questioned three times is signified the full time of the church from its beginning to its end. For the number three has this signification. Wherefore, when he was questioned the third time, it is said that Peter was grieved. And because the third questioning signified the end of the church, therefore these words of the Lord to Peter immediately follow:

[7] "Verily, verily, I say unto thee, When thou wast young thou girdedst thyself, and walkedst whither thou wouldest; but when thou art old, thou shalt stretch forth thine hands, and another shall gird thee, and lead thee whither thou wouldest not. And when he had spoken this, he said unto him, Follow me. Then Peter, turning about, seeth the disciple whom Jesus loved, following; which also leaned on his breast at supper. Peter, seeing him, saith to Jesus, Lord, what shall this man do? Jesus saith unto him, If I will that he tarry till I come, what is that to thee? follow thou me. Then went this saying abroad among the brethren, that this disciple should not die. Yet Jesus said not unto him, he shall not die; but, If I will that he tarry till I come, what is that to thee?" (21:18-23).

No one can know what these words signify unless he knows that by Peter is signified faith from charity, and also faith without charity. Faith from charity in the church, when it commences, and faith without charity when the church declines; thus that Peter, when he was young, signifies the faith of the church in its commencement, and when he was old, the faith of the church at its end; and that by girding himself and walking is signified to learn truths and live according to them. It is evident therefore that by these words, "When thou wast young thou girdedst thyself and walkedst whither thou wouldest," is signified that the church in its beginning would be instructed in truths which are from good, and thereby be led of the Lord; and that by these words, "When thou art old, thou shalt stretch forth thine hands, and another shall gird thee, and lead thee whither thou wouldest not," is signified that the church at its end would not know truths, but falsities which pertain to faith without charity, and be led thereby. To gird himself signifies to be instructed in truths, the same as being clothed; for garments signify truths, clothing good, as may be seen above (n. 195, 395, 637). And to walk signifies to live according to them, as may also be seen above (n. 97). Hence to gird himself and walk whither he would, signifies to exercise free circumspection, and to see truths, and do them. But to stretch forth the hands, signifies not to be in that freedom; for the hands signify the power of truth from the understanding and perception thereof; and to stretch forth the hands, signifies not to have that power, nor thence the liberty of thinking and seeing truth. Another shall gird thee, and lead thee whither thou wouldest not, signifies to acknowledge for truth what another dictates, and not to see for himself, as is the case at this day with the religion of faith alone. Hence, then, this faith also is meant by Peter. Therefore it is said, that Peter turning about saw the disciple whom Jesus loved, following, and said of him, "But what shall this man do?" Also that Jesus said to Peter, "What is that to thee?" By the disciple following Jesus, is signified goods of life, which are good works; that these should not perish to the end of life, is signified by the words following.

[8] From these things it is evident, that by Peter is also signified faith separate from charity, as also when,

"He denied the Lord thrice" (Matthew 26:69-75; Mark 14:29-31, 54, 66-72; Luke 22:33, 34, 50, 51, 55-62; John 13:36-38; 18:16-18, 25-27).

Also,

"When the Lord turning away from Peter, said to him, Get thee behind me, Satan. Thou art an offence unto me; for thou savourest not the things which are of God, but those that be of men" (Matthew 16:21-23).

And when the Lord said to him,

"Simon, Simon, lo, Satan hath desired to have you, that he might sift you as wheat" (Luke 22:31).

All these things have been adduced that it may be known, that by Peter, in the representative sense, in the Evangelists, is signified truth from good, which is from the Lord; also faith from charity; and, in the opposite sense, truth separate from good, which in itself is falsity; also faith separate from charity, which in itself is not faith.