63. (Vers. 13.) "Et in medio septem candelabrorum similem filio homini". - Quod significet Dominum a quo omne caeli et ecclesiae, constat ex significatione "in medio", quod sit in intimo (de qua n. 1074, 2940, 2973); et quia ex intimo procedunt omnia sicut lux e centro in peripherias, ideo per "in medio" significatur a quo; ex significatione "septem candelabrorum", quod sint novum caelum et nova ecclesia (de qua mox supra, n. 62); et ex significatione "Filii hominis", quod sit Dominus quoad Divinum Humanum, et quoque quoad Divinum Verum, quia hoc a Divino Humano Ipsius procedit. Ex his constare potest cur Dominus apparuit "in medio septem candelabrorum", quod nempe ex eo, quod ab Ipso procedat omne caeli et ecclesiae; est enim bonum amoris et fidei quod facit caelum et ecclesiam; et quod id bonum sit a Divino, notum est in orbe Christiano; et quia a Divino est, a Domino est, quoniam Dominus est Deus caeli, et quoniam Divinum Domini facit caelum (videatur in opere De Caelo et Inferno 2-6, et 7-12; et quod hoc sit Divinum Humanum Ipsius, n. 78-86).

[2] Quod Filius hominis sit Dominus quoad Divinum Humanum, et quoque quoad Divinum Verum, quia hoc a Divino Humano Ipsius procedit, constat a locis in Verbo ubi Filius hominis nominatur:

- Ut apud Johannem,

Turba dixit ad Jesum, "Quomodo Tu dicis, Oportet exaltari Filium hominis? Quis est hic Filius hominis? Respondit illis Jesus, Adhuc breve tempus lux vobiscum est; ambulate quousque lucem habetis, ne tenebrae vos apprehendant;... quousque lucem habetis, credite in lucem, ut filii lucis sitis" (12:34-36);

ex his patet, quod per "Filium hominis" simile quod per "Lucem" significetur; nam cum quaerebant, Quis est hic Filius hominis respondit Dominus quod Ipse esset Lux in quam crederent.

(Quod "lux" sit Divinum Verum procedens ex Divino Humano Domini, videatur in opere De Caelo et Inferno 126-140, et in Doctrina Novae Hierosolymae, n. 49; ita quoque Filius hominis.)

[3] Apud Lucam:

"Beati quando odio habebunt vos homines... propter Filium hominis" (6:22);

"propter Filium hominis" est propter Divinum Verum quod procedit a Domino; Divinum Verum est omne fidei et amoris in Dominum: quia mali illa negant, et qui negant etiam odio habent, ac boni agnoscunt, ideo dicitur quod hi beati sint.

[4] Apud eundem

"Venient dies, cum desiderabitis unum dierum Filii hominis videre, sed non videbitis; tunc dicent vobis, Ecce hic aut ecce illic; ne abite nec investigate" (17:22, 23);

"desiderare unum dierum Filii hominis" est Verum Divinum quod genuinum quoad aliquid ejus. Intelligitur ibi finis ecclesiae, quando nulla amplius fides quia nulla charitas, quo tempore periturum omne Divinum Verum; et quia Verum Divinum significatur per "Filium hominis", ideo dicitur, "Tunc dicent..., Ecce hic aut ecce illic;... investigate."

[5] Apud eundem,

"Filius hominis veniens num inveniet fidem super terra?" (18:8);

hoc est, cum Verum Divinum e caelo revelabitur, quod non credetur; "Filius hominis" etiam hic est Dominus quoad Verum Divinum; adventus Domini est revelatio Veri Divini in fine ecclesiae (n. 3900, 4060).

[6] Apud Matthaeum:

"Sicut fulgur exit ab oriente, et apparet usque ad occidentem, ita erit adventus Filii hominis... Tunc apparebit signum Filii hominis in caelo, et tunc plangent omnes tribus terrae, et videbunt Filium hominis venientem in nubibus caeli cum potentia et gloria" (24:27, 30);

quod per "adventum Domini in nubibus caeli" ibi significetur revelatio Divini Veri in fine ecclesiae, videatur supra (n. 36).

[7] Apud eundem,

"Dico Vobis, Ex nunc videbitis Filium hominis sedentem ex dextris potentiae, et venientem in nubibus caeli" (26:64).

Et apud Lucam:

"Ex hoc nunc erit Filius hominis sedens a dextris virtutis Dei" (22:69);

"Filius hominis" est Dominus quoad Divinum Humanum et quoad Divinum Verum procedens ab Ipso; "sedere a dextris potentiae" est quod Ipsi omnipotentia; quod dicatur quod id nunc visuri essent, est quod Divinum Verum in sua omnipotentia esset, cum Dominus in mundo vicerat inferna, et omnia ibi et in caelis in ordinem redegerat, et quod sic salvari possent qui Ipsum fide et amore reciperent (n. 9715. Quod sedere a dextris sit omnipotentia, videatur n. 3387, 4592, 4933, 7518, 8281, 9133. Quod omnis potentia boni sit per verum, n. 6344, ¹ 6423, 8304, 9327, 9410, 9639, 9643. Quod ipsa potentia Divina sit per Divinum Verum procedens a Divino Humano Domini, n. 6948.

Quod "nubes", in quibus Filius hominis venturus, sit Verbum in littera, quod est Divinum Verum in ultimo ordinis, praefat. ad cap. 18, n. 4060, 4391, 5922, 6343, 6752, 8443, 8781: et quod "gloria" sit ipsum Divinum Verum, quale est in sensu Verbi interno, n. 4809, 5922, ² 8267, 9429).

[8] Ex his nunc constare potest, quid significatur per haec in Apocalypsi,

"Vidi cum ecce nubes alba; et super nube sedens similis Filio hominis, habens super capite suo coronam auream" (14:14);

et apud Danielem,

"Videns fui in Visionibus noctis, et ecce cum nubibus caelorum sicut Filius hominis Venit" (7:13).

Quia omne judicium fit ex vero, ideo dicitur quod datum sit Domino

"Judicium facere, quia Filius hominis est" (Johannes 5:27);

et quod

"Filius hominis reddet unicuique secundum facta sua" (Matthaeus 16:27);

et

"Cum Venturus Filius hominis, ... sedebit super throno gloriae suae", et judicaturus (Matthaeus 25:31).

[9] Apud Matthaeum,

"Qui seminat bonum semen est Filius hominis, ager est mundus, semen (bonum) sunt filii regni, zizania sunt filii mali" (13:37, 38);

"bonum semen" est Verum Divinum, ideo dicitur quod Filius hominis id seminet; "filii regni sunt vera Divina in caelo et ecclesia", "filius" enim est verum (n. 489, 491, 533, 1147, 2623), ac in opposito sensu falsum, quod etiam est "filius mali."

[10] Apud eundem,

"Filius hominis non habet ubi caput inclinet" (8:20);

pro quod Divinum Verum non haberet locum ullibi, seu apud ullum hominem eo tempore.

Quod Filius hominis Passurus esset et occideretur (Matthaeus 17:12, 22 (, 23); cap. 26:2, 24, 45; Marcus 8:31; 9:12, 31), significabat quod ita cum Divino Vero acturi essent, proinde cum Domino, qui erat ipsum Divinum Verum; quod etiam Ipse docet apud Lucam,

"Prius oportet Filium hominis pati, et reprobari a generatione hac" (17:25).

[11] Apud Jeremiam,

"Non habitabit ibi vir, nec commorabitur ibi filius hominis" (49:18, 33);

et apud eundem,

In urbibus "non habitabit vir ullus, neque transibit per eas filius hominis" (51:43).

Qui non scit Verbi sensum spiritualem, credet quod per "urbes" hic intelligantur urbes, et per "virum" perque "filium hominis" vir et filius, ac quod urbes sic desolarentur ut nullus ibi; sed est status ecclesiae quoad doctrinam veri qui per illa describitur; "urbes" enim sunt doctrinalia ecclesiae (videatur n. 402, ³ 2449, 3216, 4492, 4493); "vir" est ipsum ejus verum conjunctum bono (n. 3134, 7716, 9007); ita "filius hominis" est Verum.

[12] Quoniam per "Filium hominis" significabatur Divinum Verum procedens a Domino, ideo quoque prophetae, per quos revelabatur, vocabantur "filii hominis", Ut Daniel (8:17) et Ezechiel (2:1, 3, 6, 8; 3:1, 3, 4, 10, 17, 25; 4:1, 16; 8:5, 6, 8, 12, 15; 12:2, 3, 9, 18, 22, 27).

Sicut pleraque in Verbo etiam sensum oppositum habent, ita quoque significatio "filii hominis", qui in eo sensu est falsum oppositum vero:

- Ut apud Esaiam,

"Quid tu quod times ab homine, moritur, et a filio hominis, gramen datur?" (51:12);

et apud Davidem,

"Ne confidite in principibus, in filio hominis, cui non salus" (Psalmuss 146:3);

"principes" sunt primaria vera (n. 2089, 5044), ita in opposito sensu primaria falsa; et "filius hominis" est ipsum falsum.

Note a piè di pagina:

9715. ‘Lignis schittim’: quod significet justitiam, constat ex significatione ‘lignorum schittim’ quod sint bonum meriti et justitia, quae solius Domini, de qua n. 9472, 9486. Quid justitia et quid meritum, quae ¹ solius Domini, hic nunc dicetur: creditur quod Domino meritum et ² justitia fuerit, quod impleverit omnia legis, et quod per passionem crucis salvaverit genus humanum; sed haec non per justitiam et ³ meritum Domini intelliguntur in Verbo; sed ⁴ per meritum et justitiam Ipsius ⁵ intelligitur quod pugnaverit solus cum omnibus infernis, et subjugaverit illa, et sic in ordinem redegerit omnia in infernis, et simul tunc omnia in caelis ⁶ ; nam apud unumquemvis hominem sunt spiritus ab inferno, et sunt angeli e caelo; homo absque illis prorsus non vivere potest; nisi inferna fuissent a Domino subjugat et caeli in ordinem redacti, nusquam aliquis homo salvari potuisset.

[2] Hoc non fieri potuit quam per Humanum Ipsius, nempe per pugnas ⁷ cum illis ex Suo Humano; et quia ⁸ Dominus ex propria potentia, ita solus, hoc fecit, ideo soli Domino est meritum et justitia; et ideo est Solus qui apud hominem adhuc vincit inferna; nam qui semel illa vincit, in aeternum vincit; quapropter homini prorsus nihil meriti et justitiae est, sed ei meritum et justitia Domini, cum agnoscit quod nihil a se, sed omne a Domino, imputatur; inde est quod solus Dominus regeneret hominem; nam regenerare hominem est inferna ab illo abigere, proinde mala et falsa quae ⁹ ab infernis, et loco illorum implantare caelum, hoc est, bona amoris et vera fidei, haec enim faciunt caelum. Per continuas pugnas cum infernis etiam Dominus glorificavit Humanum Suum, hoc est, Illud Divinum fecit, nam sicut homo per pugnas, quae sunt tentationes, regeneratur, ita Dominus per pugnas, quae erant tentationes, glorificatus est; inde glorificatio Humani Domini ex propria potentia etiam est meritum et justitia, nam per id salvatus est homo, per id enim omnia inferna subjugata in aeternum a Domino tenentur.

[3] Quod ita sit, constat a locis in Verbo ubi agitur de merito et justitia Domini, ut apud Esaiam,

Quis hic qui venit ex Edom, conspersus vestes ex Bozra, incedens in multitudine roboris sui? Ego qui loquor in justitia, magnus ad salvandum; quare rubicundus quoad vestes Tuas, et vestes Tuae sicut calcantis in torculari? torcular calcavi solus, et de populis non vir Mecum; propterea calcavi eos in ira Mea, et conculcavi eos in excandescentia Mea; unde sparsa est victoria eorum super vestes Meas, et omne vestimentum Meum pollui; nam dies vindictae in corde Meo, et annus redemptorum Meorum venerat. Circumspexi, sed non auxilians, et obstupui, sed non suffulciens, ideo salutem praestitit Mihi bracchium Meum, et excandescentia Mea sustentavit Me; atque conculcavi ¹⁰ populos in ira Mea, et descendere feci in terram victoriam illorum: ideo factus est in Salvatorem, 63:1-8;

quod haec dicantur de Domino, notum est; pugnae Ipsius cum infernis describuntur per quod conspersus vestes, rubicundus quoad vestes Suas, et quod vestes Ipsius sicut calcantis in torculari, perque dies vindictae; victoriae et subjugationes infernorum describuntur per quod calcaverit eos in ira Sua, unde sparsa victoria eorum super vestes Suas, quod conculcaverit populos in ira, et descendere fecerit in terram victoriam eorum; quod Dominus illa fecerit ¹¹ ex propria potentia, describitur per quod torcular calcaverit solus, et de populis non vir cum Ipso, quod circumspexerit sed non auxilians, obstupuerit et non suffulciens, quod salutem praestiterit Ipsi bracchium Suum; quod inde salus, describitur per quod incedens in multitudine roboris sui magnus ad salvandum, quod annus redemptorum Suorum venerit, et quod ideo factus ¹² illis in Salvatorem.

[4] Quod haec omnia sint justitiae, adhuc evidentius patet alibi apud eundem prophetam, Vidit quod non vir, et obstupuit quod non intercedens, ideo salutem praestitit Ipsi bracchium Suum, et justitia Ipsius suscitavit Ipsum; unde induit justitiam sicut loricam, et galeam salutis super caput Suum; induit vestes vindictae, et texit Se sicut pallio zelo, 59:16, 17:

et apud eundem,

Propinqua justitia Mea, exivit salus Mea, et bracchia Mea populos judicabunt; in Me insulae sperabunt, et super bracchio Meo confident, 51:5;

‘bracchium’ quod praestitit Ipsi salutem, et super quo confident, est propria potentia, qua inferna subjugavit; quod ‘bracchium’ sit potentia, videatur n. 4932, ¹³ 7205;

[5] inde patet quid justitia et quid meritum, quae solius Domini: similiter alibi apud eundem,

Quis excitavit ab Oriente, quem in justitia vocavit ad sequelam sui? dedit coram Ipso gentes, et regibus dominari fecit, 41:2:

apud eundem,

Appropinquare feci justitiam Meam non procul est, salus Mea non morabitur, 46:13:

apud eundem,

Jehovah induet Me vestibus salutis, amiculo justitiae texit Me: 61:10:

apud Davidem,

Os meum enumerabit justitiam Tuam, toto die salutem Tuam, non novi numerationes: memorabo justitiam Tuam solius; ne desere me usque dum enarravero bracchium Tuum, virtutem Tuam, nam justitia Tua usque ad excelsum, qui fecisti magna, Ps. 71:15, 16, 18, 19, 24:

apud Jeremiam,

Ecce dies veniunt cum suscitabo Davidi germen justum, qui regnabit Rex, et prosperabitur, facietque judicium et justitiam in terra: in diebus Ipsius ¹⁴ salvabitur Jehudah, et Israel habitat secure; et hoc nomen Ipsius, quod vocabunt Ipsum, Jehovah justitia nostra, 23:5, 6 ¹⁵ , ¹⁶ 33:15, 16:

et apud Danielem,

Septimanae septuaginta decisae sunt ad expiandum iniquitatem, et ad adducendum justitiam saeculorum, 9:24.

[6] Quod subjugatio infernorum, ordinatio caelorum a Domino, et glorificatio Humani Ipsius, et inde salus homini qui Dominum amore et fide recipit, sint justitia et meritum, quae soli Domini, ex locis nunc allatis constare potest; sed qui non sciunt quod spiritus ab infernis sint apud hominem, et ¹⁷ inde ei mala et falsa, et quoque quod angeli e caelo, et quod inde ei bona et vera, et quod sic vita hominis ab una parte juncta sit infernis, et ab altera caelis, hoc est, per caelos Domino; ac ita ¹⁸ quod homo nequaquam salvari potuerit nisi inferna subjugata fuerint, et caeli in ordinem redacti, ac sic ¹⁹ omnia Domino subjecta, hanc rem capere non possunt.

[7] Ex his constare potest unde est quod bonum meriti Domini sit unicum bonum quod in caelis regnat, ut supra n. 9486 dictum est; bonum enim meriti est etiam nunc continua subjugatio infernorum, et sic tutatio fidelium; id bonum est bonum amoris Domini, nam ex Divino Amore in mundo pugnaverat et vicerat; ex Divina Potentia in Humano inde acquisita dein in aeternum pro caelo et pro Ecclesia, ita pro universo humano genere solus pugnat, vincit, et sic salvat; hoc nunc est bonum meriti, quod justitia vocatur, quia justitiae est inferna conantia perdere humanum genus, compescere, ac tutari et salvare bonos et fideles. De pugnis seu tentationibus Domini cum in mundo fuit, videatur n. 1663, 1668, 1690, 1691 fin. , 1692, 1737, 1787, 1812, 1813, 1820, 2776, 2786, 2795, 2803, 2814, 2816, 4287, 7193, 8273, et quod Dominus solus pro humano genere contra inferna pugnet, n. 1692 fin. , 6574, 8159, 8172, 8175, 8176, ²⁰ 8273, 8969.

Note a piè di pagina: