9942. I načini košulju (tuniku) od tankoga platna uzvedenoga. Da ovo označava najdublje stvari duhovnoga carstva koje proističu od istina nebeske ljubavi, vidi se iz značenja Aronovih haljina u opšte, što označava duhovno carstvo pripojeno nebeskome carstvu (vidi br. 9814), a pošto je košulja bila ono što je najdublje među ovim haljinama, stoga ona označava najdublje stvari ovoga carstva (da Aronova haljina označava Božansku istinu u duhovnome carstvu, koja proističe neposredno od Božanskog nebeskog, vidi br. 9826); i iz značenja tankoga platna, što je istina nebeskoga porekla (vidi br. 9469). Za ovu se košulju kaže da je bila uzvedena (izvezena), a time se misli na to da je bila delo tkača , a pod delom tkača misli se na ono što je od nebeskog [porekla], br. 9915); reč kojom se izražava ono što je uzvedeno, je označena rečju u izvornom jeziku koja isto tako znači tkati.

[2] Da je ova košulja bila izatkana, ili delo tkača, vidi se iz onoga što sledi u knjizi Izlaska: I načiniše košulje od tankoga platna izmetanoga Aronu i sinovima njegovijem (Izalzak 39:27).

Da je bila načinjena, to jest, izatkana, od tankoga platna, bilo je stoga kako bi pretstavljala ono što neposredno proističe od nebeskog, što je relativno neprekidno; jer stvari koje proističu od nebeskog, su kao one kod čoveka koje proizlaze iz njegove volje; jer sve stvari kod čoveka koje pripadaju razumu proističu iz njegove volje. One stvari koje proističu iznutra iz volje, su relativno neprekidne u odnosu na one koje proizilaze izvana; a među onima koje proističu iznutra iz volje posebno su osećanje istine; jer svo osećanje ljubavi u razumu uliva se od čovekove volje. Sličan je slučaj u nebima, gde nebesko carstvo korespondira čovekovoj volji, a duhovno carstvo njegovom razumu (vidi br. 9835); a pošto su haljine Aronove pretstavljale Gospodovo duhovno carstvo pripojeno njegovom nebeskom carstvu (br. 9814); stoga košulja pretstavlja ono što je tu najdublje (najdonje), stoga ono što proističe najuže od nebeskoga carstva, jer je košulja bila najdonja odeća. Iz ovoga se vidi zašto je košulja bila izatkana ili načinjena, i zašto je bila od tankoga platna; jer se onim što je izatkano pretstavlja ono što iz volje, ili ono što je iz nebeskog (br. 9915), a tankim platnom se označava istina koja potiče od nebeske ljubavi (br. 9469).

[3] Duhovno koje je od nebeskog isto tako označeno je u drugim delovia Reči košuljama, kao haljinama (košuljama) od kože, za koje se kaže da ih je Jehova Bog načinio za čoveka i njegovu ženu onda kada su jeli od drveta poznanja (Postanje 3:20-21).

Da se ovim košuljama označava istina nebeskoga porekla, ne može s nati ako seneoktriju stvari koje su u unutrašnjem smislu; stoga će ove i biti otkrivene. Čovekom i njegovom ženom se tamo označava nebeska crkva, samim čovekom kao mužem označava se crkva u pogledu dobra, a njegovom ženom crkva u pogledu istine. Ova istina i ono dobro bili su istina i dobro nebeske crkve. Ali kad je ova crkva pala, a što se desilo zbog umovanja od sećanja-znanja o istinama Božanskim, a što je označeno u unutrašnjem smislu ubeđivanjem od strane zmije, ovo prvo stanje posle pada te nebeske crkve je ono što se tu opisuje, kao i njena istina koja se opisuje kao haljina (košulja) od kože.

[4] Neka se zna da se stvaranjem neba i zemlje u prvom poglavlju Postanja, u unutrašnjem smislu, označava i opisuje novo stvaranje, ili preporod (regeneracija), čoveka crkve u to vreme, stoga ustanovljenje nebeske crkve; i da se rajem označava i opisuje mudrost i inteligencija te crkve, a jedenjem od drveta saznanja njen pad kao posledica mudrovanja od sećanja-znanja o Božanskim stvarima. Da je takvo značenje, može se videti iz onoga što je bilo pokazano o tome predmetu u objašnjenjima u onim poglavljima. Jer sve stvari sadržane u prvim poglavljima Postanja su izmišljene istorijske stvari, u čijem unutrašnjem smislu, kao što je rečeno, nalaze se Božanske stvari o novom stvaranju ili preporodu čoveka nebeske crkve. Ovaj je način pisanja bio uobičajen u pradrevna vremena, ne samo kod onih koji su pripadali crkvi, nego i kod onih koji su bili izvan c rkve, kao što su Arapi, Sirijci, i Grci, što se vidi iz knjiga iz toga vremena, kako svetih tako i profanih (svetovnih).

[5] Podražavajući te knjige, jer su poticale od njih, Solomon je napisao Pesmu nad Pesmama; jer ova knjiga nije sveta knjiga, jer ne sadrži nebeske i Božanske stvari u nizu, kao što je to slučaj sa svetim knjigama. Knjiga o Jobu je isto tako knjiga drevne crkve. Isto tako se pominju svete knjige koje su sada izgubljene, kao kod Mojsija (Brojevi 21;14, 15, 27, i sledeći stihovi). Istorijski delovi ovih knjiga nazivali su se Ratovi Jehovini, a njihovi proročki delovi nazivali su se Izrekama (vidi br. 2686, 2897).

Da je u istorijskim delovima knjiga nazvanih Ratovi Jehovini, stil je bio po prirodi jasan sudeći po onome što je iz njih preuzeto i navedeno kod Mojsija. Na ovaj način su njihove istorijske knjige bile stilom slične proročkim knjigama, to jest, bile su takve prirode da ih mogu zapamtiti i mala deca i neuki. Da su knjige gore navedene bile svete, vidi se iz njihovih navoda u stihovima 28, 29, 1:30 istoga poglavlja, kada se uporede s onim što se nalazi kod Jeremije 48:45-46, gde se nazale slični izrazi. Da se kod naroda izvan crkve taka til koristio u to vreme i da je to bio skoro jedini jasan stil, vidi se po bajkama [ pričama, fabulama] onih pisaca koji su bili izvan crkve, u kojima su oni pohranjivali moralne pouke (moralne stvari), ili stvari koje pripadaju osećanjima i životu.

[6] U istorijskim knjigama čija sadržina nije bila izmišljena, nego je bila istinita, kao što su Mojsijeve knjige posle prvih poglavlja Postanja, kao i knjige o Jošui, Sudijama, Samuilu, i Carevima, košulja isto tako označava duhovnu istinu, i dobro od istine, koje proističe od nebeske istine i dobra. (Neka se zna da je duhovna istina i dobro onakvi kakva je istina i dobro anđela u srednjem ili drugom nebu; dok je nebeska istina i dobro onakva kakva je istina i dobro anđela u trećem ili najdubljem nebu, vidi mesta navedena u br. 9277. Zabeleženo je u Mojsijevim knjigama da je Izrailj otac dao svome sinu Josipu haljinu [tuniku] raznih boja, i da su zbog toga braća bila ljuta, i da su mu skinuli tu haljinu i onda je umočili u krv i poslali svome ocu (Postanje 37:3, 23, 31-33). Ovo su bile istinite istorijske stvari; i pošto su ove na sličan način sadržavale u sebi, ili u unutrašnjem smislu, svete nebeske i crkvene stvari, to jest, Božanske stvari, stoga se haljinom [košuljom] od raznih boja označavalo stanje dobra i istine koje je Josip pretstavljao, a što je bilo stanje duhovne istine i dobra koje proističe od nebeskoga [stanja] (vidi br. 3971, 4286, 6526, 9671). Jer su svi sinovi Jakovljevi pretstavljali svojim redom stvari koje pripadaju nebu i crkvi (br. 3858, 3926, 4060, 4603, 6335, 7891, 7996); ali u ovome slučaju oni su pretstavljali suprotne stvari.

[7] Pošto su sve stvari sadržane u knjigama Reči, kako istorijskim tako i proročkim, pretstave i značenja Božanskih nebeskih i duhovnih stvari, stoga se osećanje ove istine opisuje kao kći careva, a sama istina njenim haljinama, kod Davida: Carske kćeri dvore te; s desne ti strane stoji carica u Ofirskom zlatu. . . . Kći Tirova doći će s darovima, najbogatiji u narodu moliće tebe. . . . Sva je ukrašena kći careva iznutra, haljina joj je zlatom iskićena. U vezenoj haljini vode je k caru; za njom idu k tebi djevojke, druge njezine (Psalam 45:9, 12-14). (Da kći uopšte označava osećanje duhovne istine i dobra, tako i crkve, vidi br. 2362, 3024, 3963, 9055 kraj; i dacar, kad se govori o Gospodu, označava Božansku istinu, br. 2015, 2069, 3009, 4581, 4966, 6148). Iz ovoga se vidi da sve stvari koje se navode u ovome psalmu o carevoj kćeri označavaju stvari koje pripadaju osećanju istine i dobra od Gospoda u crkvi. Kad se kaže da će kći Tirova doći s darovima, to označava poznavanja dobra i istine (da Tir označava ova poznavanja, vidi br. 1201); na sličan način najbogatiji u narodu, jer se bogatstvo duhovnom smislu ne označava ništa drugo nego poznavanja dobra i istine (br. 1694, 4508) . Iz ovoga se vidi šta je označeno carevom kćeri ukrašenom iznutra, i njenim haljinamaiskićenim zlatom; jer se njenom haljinom označava košulja, kao što se vidi iz značenja ove reči u izvornom jeziku, gde ona označava haljinu najbližu telu. Da to označava košulju, vidi se kod Jovana 19:23, 24, gde se opisuje Gospodova tunika, koja se kod Davida (Ps. 22:18) naziva, istom rečju, haljina. Tako i u drugoj knjizi Samuilovoj (2. Samuelova 13:18); kaže se da su careve kćeri u košuljama raznih boja (o kojima niže). Vezivom od zlata kod Davida označava se slično onome što je ozanačeno i izatkanom haljinom Aronovom, gde se ista reč koristi u izvornom jeziku. (Šta je označeno izvezenim radom [vezivom] u kome je dovedena caru, vidi br. 9688).

[8] Pošto su ovakve stvari bile pretstavljene carevom kćeri i njenom haljinom, ili košuljom, stoga su carske kćeri u to vreme bile odevene na ovaj način, što se vidi iz druge knjige Samuilove: A ona imaše na sebi šarenu haljinu, jer take haljine nošahu carske kćeri dok su djevojke 2 Samuilova 13:18).

[9] Pošto su duhovna dobra i istine bile pretstavljene košuljama [tunikama], može se videti šta je označano Aronovom košuljom, kao i košuljama njegovih sinova, o kojima se govori u sledećem stihu ovoga poglavlja, gde se kaže, I sinovima Aronovim načini košulje, i načini im pojase, i kapice (tijare) im načini, za čast i diku. I pošto su njihove košulje pretstavljale ove svete stvari, to se reklo daNadaba i za Abiju sinove Aronove, koje je ubila vatra iz neba, jer su prineli kad od tuđe vatre, da su bili izneseni van okola u svojim košuljama (Levitska 10:1-5); jer se tuđom vatrom (ognjem), označava ljubav iz tuđeg izvora a ne iz nebeskog, jer u Reči sveta vatra označava nebesku ili Božansku ljubav (br. 6852, 6834, 6849, 9434). Stoga su duhovna dobra i istine pretstavljene njihovim košujama bile opoganjene (ukaljane), pa su stoga oni bili izneseni van okola u svojim košuljama.

[10] Nešto slično označeno je košuljom kod Miheja: A narod se moj prije podiže kao neprijatelj (ponaša kao neprijatelj): preko haljine (košulje) skidate plašt s onijeh koji prolaze ne bojeći se, koji se vraćaju iz boja (Miheja 2:8); u ovom odlomku plašt (košulja) se u izvornom jeziku izražava istom rečju, koja, međutim, označava duhovno dobro i istinu; a skidati košulju (plašt) s onijeh nebojeći se, koji se vraćaju iz boja, označava lišiti njihovih istina one koji žive u prostom (niščem) dobru; smatrati kao neprijatelja svakoga zbog njegove haljine označava činiti zlo onima zboga onoga što što oni misle, jer se ne sme naudit ikome zbog toga što veruje u ono što on smatra istinom, pod uslovom da je u dobru (br. 1798-1799, 1834, 1844).

[11] Iz ovovga se sada može videti šta je označeno košuljom kod Mateje: Isus reče: ne kunite se nikako; ni nebom, jer je prijestol Božiji; ni zemljom, jer je podnožje nogama njegovim; ni Jerusalimom, jer je grad velikoga cara; ni glavom svojom ne kuni se, jer ne možeš ni dlake jedne sijede i crne učiniti. Dakle, neka bude riječ vaša; da, da; ne, ne; a što je više od ovoga, oda zla je. . . I koji hoće da se sudi s tobom, i košulju da ti uzme, podaj mu i haljinu (Mateja 5:34-37, 40). Onaj ko ne zna kakvo je stanje anđela u Gospodovom nebeskom carstvu, taj nikako ne može da zna šta ove Gospodove reči označavaju; jer ovde se govori o stanju dobra i istine kod onih koji su u Gospodovom nebeskom carstvu, kod kojih je sva istina utisnuta u srce. Jer zbog dobra ljubavi ka Gospodu oni znaju svu istinu, tako da oni nikad ne razmišljaju o njoj, kao što se to čini u duhovnome carstvu; pa stoga kada se govori o istinama, oni samo kažu, Da, da, ili Ne, ne. Oni tamo čak ni ne pominju veru. (O njihovom stanju vidi mesta navedena u br. 9277. Iz ovoga se vidi šta je označeno sa nikako se ne kunite; jer se sa kuneti se označava potvrđivanje istina (br. 3375, 9166), a što se čini u duhovnome carstvu preko razuma, i sećanja-znanja iz Reči. Voditi na sud, i hteti uzeti košulju, označava istinu iz onoga što je nebesko; jer nebeski [anđeli] ostavljaju svakome njegovu istinu, bez umovanja (rezonovanja).

[12] Košuljom se označava istina od onoga što je nebesko i u još jednom odlomku kod Mateje: Isus posla dvanaest propovjedaju carstvo nebesko, rekavši: da ne nose zlata, ili srebra, ili mjedi u pojasevima svojim, ni torbe za put, ni dvije košulje, ni obuće ni štapa (Mateja 10:5, 7, 9-10). Ovim se rečima pretstavljaju oni koji su u dobrima i istinama od Gospoda, a koji nemaju ništa od dobra ili od istine od sebe samih, nego da im je svo dobro i sva istina od Gospoda. Jer su sa dvanaest apostola bila pretstavljena sva dobra i istine od Gospoda, a u apstraktnom smislu sva dobra ljubavi i sve istine vere od Gospoda (br. 3488, 3858, 6397). Dobra i istine od sebe, a ne od Gospoda, ozančene su sa nositi zlato, srebro, mjed u pojasevima, ili pismo ; dok su istine i dobra od Gospoda označeni košuljom, obućom, i štapom; košuljom, unutrašnja istina, ili istina od nebeskog; obućom, spoljašnja istina, iliistina u prirodnom (br. 1748, 6844); a štapom, moć istine (br. 4876, 4936, 7011, 7026). Ali dvema košuljama i parom obuće označavaju se istine i njihove moći kako od Gospoda tako i od sebe. Da im je bilo dopušteno da imaju jednu košulju i jeda ar obuće, i jedan štap, vidi se kod Marka 6:8-9, i kod Luke 9:2-3).

[13] Kada se zna iz ovih primera šta je označeno košuljom, tada je jasno šta je označeno Gospodovom košuljom, o kojoj čitamo kod Jovana: Oni (vojnici) uzeše njegove haljine i načiniše četiri dijela, svakome vojniku po dijel, i dolamu; a dolama ne bješe šivena nego izatkana sva od vrha do dna. Onda rekoše među sobom: da je ne deremo, nego da bacimo kocke za nju kome će dopasti. Da se zbude pismo koje govori: razdijeliše haljine moje među sobom, a za dolamu moju baciše kocke. Vojnici dakle tako učiniše (Jovan 19:23-24; i Psalam 22:18). Ko ne može da vidi, ako je i malo prosvetljen, da ovi postupci označavaju Božanske stvari, i da ih inače David ne bi bio pretskazao? Ali šta oni označavaju ne može se znati bez unutrašnjeg smisla, to jest, ako se ne zna šta je označeno haljinama, šta bacanjem kocki, štadelenjem; šta dolamom (kočuljom, tunikom), a šta ne šivenom (bez rubova) nego izatkanom od vrha do dna; a šta vojnicima. Iz unutrašnjeg smisla se vidi da se haljinama označavaju istine, a Gospodovimhaljinama, Božanske istine, bacanjem kocki i delenjem njihovim označava se razbiti ove istine i razagnati ih (br. 9093); dolamom (košuljom) označava se Božanska duhovna istina od Božanskog nebeskog, slično onome što je označeno Aronovom košuljom, jer je Aron pretstavljao Gospoda; tako ist i sa bez šavova i izatkanom od vrha do dna, slično onome što je označeno izatkanim ili ispletenimdelom Aronove košulje. Da košulja (dolama) nije bila razdeljena, označava da se Božanska duhovna istina, koja proističe tako usko od Božanskog nebeske istine, nije mogla razasuti, jer ova je istina unutrašnja istina Reči, kao što je ona kod nebeskih anđela.

[14] Kad se kaže, i vojnici tako učiniše, to označava da su to učinili oni koji treba da se bore za istine, stoga Jevreji sami, kod kojih ne bila Reč, a koji su bili takve prirode da su je rasuli [rasuli Reč]. Jer oni su imali Reč, ali nisu hteli da znaju iz nje da je Gospod bio Mesija [Pomazanik, Poslanik] i sin Božiji koje je treba da dođe, niti bilo šta unutrašnje iz Reči, nego samo spoljašnje; a što su oni prilagodili svojim ljubavima, a to su bile ljubav prema sebi i svetu, pasu tako pogodivali požudama koje izviru iz ovih ljubavi. Ove su stvari bile označene delenjem Gospodovih haljina; jer što god su činili Gospodu, pretstavljalo je stanje Božanske istine i Božanskog dobra među njima u to vreme, to jest, oni su postupali sa Božanskim istinama onako kako su postupali s njim. (Da je Gospod, dok ne bio u svetu, bio sama Božanska istina, vidi mesta navedena u br. 9199, 9315.)