532. Pošto brojevi u Reči označavaju stvari i stanja, a složeni brojevi vuku svoje značenje od prostih brojeva od kojih su sastavljeni, i pošto su prosti brojevi uglavnom dva, tri, pet, i sedam, od važnosti je istaći njihovo značenje u Reči, a u ovome slučaju, značenje broja tri, jer se kaže: Teško, teško, teško onima koji žive na zemlji od ostalijeh glasova trubnijeh trojice anđela, koji će trubiti! Da svi brojevi, u Reči, označavaju neku stvar ili stanje, može se videti gore (br. 203, 429); i da veći ili složeni brojevi označavaju isto što i prosti brojevi od kojih su postali umnožavanjem, i da su prosti brojevi dva, tri, pet i sedam, može se videti gore (br. 430). Da se sa tri označava ono što je potpuno i kompletno, stoga jedan ceo period, duži ili kraći, od početka do kraja, vidi se iz značenja sledećih odlomaka; tako kod Isaije: Do tri godine, kao što su godine najamničke, ološaće slava Moavova sa svijem mnoštvom njegovijem, i što ostane biće malo i nejako (16:14). Ovde se Moavom označavaju oni koji su u obmanama od zla. Njegova slava, i veliko mnoštvo, označavaju obmane same. Sa tri godine, kada će njegova slava da se pokvari, označava se ono što je potpuno i završeno. Stoga se kaže, što ostane biće malo i nejako, što označava da ga više ne će biti. Govori se o tri godine, što označava završetak, stoga od početka do kraja. Treba primijetiti, da se isto označava sa tri godine, kao i sa tri meseca, tri sedmce, tri dana, i tri sata, jer tri, u duhovnom smislu, označava stanja, a tri puta, bilo veće ili manje, potpuno stanje. Ponovo kod istoga proroka: kako ide sluga moj Isaija go i bos za tri dana za znak i čudo što će biti za tri godine Egiptu i Etiopskoj, tako će car Asirski odvesti u ropstvo Egipćane, i Etiopljane u sužanjstvo, djecu i starce, gole i bose i golijeh zadnjica, na sramotu Egipćanima (20:3, 4). Egipat i Etopija (Kuš) ne označavaju Egipat i Etiopiju, nego Egipat označava Spoljašnje ili Prirodno u odnosu na Doslovna znanja, a Etiopija Spoljašnje ili Prirodno u odnosu na bogoštovanje, jer kada su ovi bez unutrašnjeg duhovnog, oni su bez istine i dobra. Jer sva istina i svo dobro u spoljašnjem ili prirodnom čoveku potiče od upliva od Gospoda preko duhovnoga čoveka; i kada je lišen istine i dobra, tada je prirodni ili spoljašnji čovek, u odnosu na unutrašnje stvari, kao go i bos. Da će biti samo rezonovanja od obmana, i da će one samo razarati, označeno je carem Asirskim koji vodi Egipćane u ropstvo, a mnoštvo Etiopljana u sužanjsvo, i da će biti odvedeni goli i bosi. Decom i starcima koje će car Asirski odvesti gole i bose, označava se da će sva nevinost i mudrost nestati. Njihovo potpuno i kompletno razaranje predstavljeno je prorokom koji ide tri godine go i bos; tri godine označavaju jedan ceo period od početka do kraja, stoga 4 potpuno razaranje. Tako kod Osije: Jehova će nas poslije dva dana oživjeti; na treći dan on će ustati (6:2). Oživeti posle dva dana, i ustati na treći dan, označava reformu i obnovu crkve, gde treći dan označava potpunu reformaciju i obnovu, pa se stoga kaže, da će ih Jehova podignuti; da se ovde ne označavaju dva dana ni treći dan, očito je.

5. Pošto je broj tri označavao potpunost sve do kraja, stoga je taj broj bio usvojen u reprezentativnoj crkvi, i bio tako često korišten da se predstavi potpunost, kao što se vidi iz mongih stvari u Reči. Trebalo je da idu tri dana da bi prineli žrtvu (Izlazak 3:18; 3); posle tri meseca od odlaska iz Egipta, došli su do brda Sinajskog (Izlazak 19:11, 15, 16, 18). Bilo im je naloženo da se pripremaju tri dana, jer da će na treći dan Jehova da siđe a brdo Sinajsko (Izlazak 11,15:16, 18); za tri dana bio je mrak u Egiptu (Izlazak 10:22, 23); za tri godine plodovi drveća posađenog u zemlji Hananskoj treba da budu neobrezana (Levitska 19:23-25). Nijedan deo tela žrtve da ne ostane do trećega dana (Levitska 7:16, 17, 18; 19:6, 7). Vodom odvajanja trebalo je da se kropi ono što je nečisto tri dana, i na sedmi dan (Brojevi 19:11-22). Oni koji bi se dotakli ubijenoga, trebalo je da se čiste tri dana, i na sedmi dan (Brojevi 31:19-25). Jošua je zapovedio narodu da za tri dana pređu preko Jordana (Jošua 1:11; 3:2). Jehova je pozvao Samuila tri puta, i tri puta je Samuilo otrčao Heliju (p. p. Helije jebio otac Samuilov, vidi 1. Sam 2:22), i tri puta razumeo je Helije da ga je zvao Jehova (1. Samuilova 3:1-8). Jonatan je rekao Davidu da se sakrije u polju do trećega večera, kada je Jonatan bacio tri strele pored kamena, i David se tri puta poklonio do zemlje pred Jonatanom (1. Sam. 20:5, 12, 19, 20, 35, 36, 41). Tri su stvari predložene Davidu, među kojima da odabere, glad od sedam godina, ili da beži tri meseca od neprijatelja, ili da bude pomor u zemlji za tri dana (2. Sam. 24:11-13). Jelisej se pružio na sina udovičinog tri puta (1. o Carevima 17:21). Jelisej je naložio da tri puta poliju vodom žrtve paljenice, i drvo tri puta, i polili su tri puta (1. o Carevima 18:34). Jona je bio u utrobi kita tri dana i tri noći (Jona 1,17:0; Mat. 12:40). Danilo je žalovao tri sedmice (Dan. 26:12). Treća godina je bila godina desetaka (Zak. Ponov. 26:12). Gospod je rekao vinogradaru, da je poslao sluge svoje tri puta, a posle i sina svoga (Marko 2:2-6; Luka 20:12, 13). Gospod reče Petru, da pre nego petao zapeva tri puta, on će ga se odreći tri puta (Mateja 26:34, 69 do kraja; Luka 20:34, 57-61; Jovan 13:38). Gospod reče Petru: Ljubiš li me? Pasi jaganjce moje i ovce moje; i tri puta je Petar bio rastužen (Jovan 21:15, 1, 17). Gospod reče, da je carstvo nebesko kao kvasac, koji žena uzme i pomiješa sa tri merice brašna, dok se sve ne ukvase (Mat. 13:33: Luka 12:21). Gospod reče, izgonim (lečim) danas i sutra, a na treći dan svršiću (Luka 13:32, 33). Gospod reče da će biti u srcu zemlje tri dana i tri noći (Mat. 12:40). Reče da će ustati trećega dana (Mat. 26:39, 42, 44). Bio je razapet u treću uru (Marko 15:26); i tada je bila tama po svoj zemlji za tri sata, od šestoga do devetoga, kad je rekao, Svršeno je, i kad je izdahnuo (Mat. 26:45; Marko 15:33, 37; Jovan 19:30). Gospod je ustao na treći dan (Mat. 28:1; Marko 16:2; Luka 24:1; Jovan 20:1).

6. Vidi se iz ovih navoda da broj tri označava ono što je svršeno i potpuno do kraja, stoga celi period, veći ili manji, od početka do kraja. Iz ovoga prostoga broja mnogi složeni brojevi vuku svoje značenje, kao 6, 9, 12, 72, koji stoga označavaju sve istine i dobra u skupini. Slično brojevi 30, 300, 3000; jer, kao što je rečeno, složeni brojevi vuku svoja značenja od prostih brojeva od kojih su sastavljeni. Osim toga, treba primetiti da se broj tri koristi u odnosu na istine, a dva i četiri, na dobra. Razlog je to što dva i četiri označavaju povezanost, dok tri označava potpunost; a duhovna povezanost je ljubav, a duhovna potpunost se postiže pomoću istina. Oni koji ne znaju da svi brojevi u Reči imaju značenja, misle i veruju da oni označavaju samo brojeve dva i tri; ali isto tako se pominju i tri i četiri, i dva i tri, ili nekoliko, a ovi označavaju sve koji su u 7 dobru i istini, kao u sledećim odlomcima. Tako kod Isaije: Ali će se ostaviti na njoj pabirci, kao kad se otrese maslina, da dvije -tri ostanu u vrhu, i četiri- pet na rodnim granama (17:6). Ovde se govori o pustošenju crkve, a ove se reči odnose na onih nekoliko koji su ostali u dobru i istini. Upoređenje se pravi s tresenjem maslinovog drveta, jer maslinovo drvo označava crkvu u pogledu dobra ljubavi, a grane, istine iz njega. Dve-tri označavaju nekoliko koji su u dobru, a otuda u istinama, gde dva označava dobro, a tri istine; dok četiri-pet označava one koji su u dobru, gde četiri, onih nekoliko koji su u dobru, a pet označava nekoliko. A ovih četiri-pet označavaju nekoliko koji su u dobru, stoga se kaže, četiri-pet na rodnim granama, što označava one u crkvi koji su u dobru života; a dva-tri, četiri-pet, a ne dva i ti, četiri i pet.

8. Kod Amosa: Tako dva-tri grada iđahu u jedan grad da piju vode, i ne mogahu se napiti (4:8). Ovo se kaže o pomanjkanju istine na kraju crkve, a znači da oni koji žele istinu od duhovnog sećanja, neće je naći u doktrinama, ma gde je tražili. Stoga s kaže, dva-tri grada iđahu u jedan grad da piju vode, i ne mogahu se napiti. Sa dva-tri grada označavaju se oni koji su u osećanju istine od dobra. Grad označava istinu doktrine. Piti vodu znači učiti istine; ići označava tražiti; a ne moći se napiti, označava ne nalaziti istinu koja je u sebi istina. Dva-tri grada se pominju, jer se sa dva-tri označavaju oni koji su u dobru, a otuda i u istinama.

9.

Kod Zaharije:

I u svoj zemlji dva će se dijela istrijebiti u njoj poginuti, a treći će ostati u njoj. I tu ću trećinu metnuti u oganj, pretopiću ih kako se pretapa srebro, i kušaću ih kako se kuša zlato (13:8, 9). I ovde se govori o pustošenju crkve u pogledu dobra. Da sve dobro što nije nestalo, označeno je sa, U svoj zemlji dva će se dijela istrijebiti i u njoj poginuti, gde u celoj zemlji označava crkvu sveopštu, a dva dela, sve dobro. Da će nešto od istine ostati, ali skoro ništa od prave istine, ozačeno je sa, A treći dio će ostati u njoj; i tu ću trećinu metnuti u oganj, pretopću ih kako se pretapa srebro, i kušaću ih kako se kuša zlato. Trećim delom oznčavaju se istine koje su preostale; dok se čišćenje istine ovih dokazuje se metanjem u oganj. Kušati ognjem znači iskušati osećanjem ljubavi, jer oganj, u Reči, označava ljubav; kada dobro ljubavi nestane, istina prestaje 10 da bude istina, jer svaka istina vuče svoju suštinu od dobra. Značenje ovih Gospodovih reči kod Mateja stoga je očito: Gdje su dva i tri zajedno u ime moje, ja sam među njima (18:20). Ovde, dva i tri ne znače dva i tri, nego one koji su u dobru i u istini iz njega. Niti je Gospodovo ime Njegvo ime, nego svo dobro ljubavi i istina vere, preko kojih se On bogoštuje (vidi gore, br. 102, 135) 11 Iz ovoga se vidi i značenje reči Gospodovih kod Luke: Odsele će biti pet u jednoj kući podijeljeni, tri protivu dva, i dva protivu tri (12:52). Ove reči znače, da posle Gospodovog dolaska, kad On Sam postane poznat, i kada On otkrije unutrašnje stvari Reči i o Njemu, tada će, kako u crkvi uopšte, tako i kod čoveka crkve pojedačno, doći do razdora između dobra i istine, i između istine i dobra. Ovako treba razumeti da će pet biti podeljeni u jednoj kući, tri protivu dva, i dva protivu tri; kuća označava crkvu uopšte, a kod čoveka crkve pojedinačno, a tri označava istine a dva, dobra. Tvrdnja da će pet biti podeljeni, označava da će ovakvo neslaganje biti kod onih koji se obnavljaju, pa stoga sledi i, da će otac ustati na sina, a sin na oca; majka na kćer, i kćer na majku (stih 53); jer otac označava dobro crkve, sin istinu crkve, majka istinu crkve, a kćer njeno dobro. Ko ne može videti da brojevi pet, dva, i tri, da se ne bi pominjali ovde da nemaju značenja? Pet, u Reči, kad dva i tri slede, označava sve te; ali kad prethodi ili sledi brojevma deset ili dvadeset, pet označava nekoliko i malo.

12. Slične su stvari označene uredbama dekaloga (desetorečja) trećim i četvrtim kolenom, ili sinovima na kojima će Jehova posetiti nepravde roditelja (Izlazak 20:5; Brojevi 14:18; Zak. Ponov. 5:9, 10). Trećim i četvrtim kolenom označeni su svi oni koji su u obmanama od zla. Treće koleno označava one koji su u obmanama od zla, a četvrto koleno one koji su u zlima od obmane; jer, u obrnutom smislu, tri znači obmane, a četiri zla. Ko ne vidi da bi to bilo protivu Božanske pravde pohoditi bezakonja roditelja na sinovima, sve do trećeg i četvrtog koljena? Jer Gospod uči, Koja duša zgriješi ona će umrijeti, sin neće nositi bezakonja očina niti će otac nositi bezakonja sinovljega; na pravedniku će biti pravda njegova, a na bezbožniku će biti bezbožnost njegova (Jezekilj 18:20; Zak. Ponov. 24:16; 2. o Carevima 14:6). Stoga je očito da izrazi treće i četvrto koleno ne označavaju treće i četvrto koleno, nego ono što ti brojevi označavaju. Slične su stvari označene i sa, Za tri i četiri grijeha (Amos 1:3, 6, 9, 11, 3; 2:1, 4, 6). Iz ovoga se vidi kako su velike unutrašnje stvari sadržane samo u brojevima u Reči, i njih niko ne može videti bez duhovnog smisla.

POGLAVLJE IX

I peti anđeo zatrubi, i vidjeh zvijezdu gdje pade s neba na zemlju, i dade joj se ključ od studenca bezdana.

1. I otvori studenac bezdana, i iziđe dim iz studenca kao dim iz velike peći, i pocrnje sunce i nebo od dima studenčeva.

2. I iz dima iziđoše skakavci na zemlju, i dade im se oblast, kao što i skorpije imaju oblast na zemlji.

3. I reče im se da ne ude travi zemaljskoj, niti ikakoj zeleni, niti i kakvu drvetu, nego samo ljudima koji nemaju pečata Božijega na čelima svojima.

4. I dade im se da ne ubijaju nego da muče pet mjeseci: i mučenje njihovo bješe kao mučenje skorpijino kad ujede čovjeka.

5. I u te dane tražiće ljudi smrt, i neće je naći; i željeće da umru, a smrt će od njih bježati.

6. I skakavci bijahu kao konji spremljeni na boj; a na glavama njihovijem kao krune od zlata, i lica njihova kao lica čovječija.

7. I imahu kose kao kose ženske, i zubi njihovi bijahu kao zubi u lavova;

8. I imahu oklope kao oklope gvozdene, i glas krila njihovijeh bijaše kao glas kola kad mnogi konji trče na boj.

9. I mahahu repove kao skorpijine, i žalci bijahu na repovima njihovijem; i data im bješe oblast da ude ljudima pet mjeseci.

10. I imahu nad sobom cara anđela bezdana kojemu je ime Jevrejsko Abadon, a Grčki Apolon.

11. I jedno zlo prođe, evo idu još dva za ovijem.

12. I šesti anđeo zatrubi, i čuh glas jedan od četiri roglja zlatnoga oltara, koji je pred Bogom,

13. gdje govori šestome anđelu koji imaše trubu: odriješi četiri anđela koji su svezani kod rijeke velike Eufrata.

14. I biše odriješena četiri anđela koja bijahu pripravljeni za sahat, i dan, i mjesec, i godinu da pobiju trećinu ljudi.

15. I broj vojnika na konjma bijaše dvjesta hiljada; i čuh broj njihov.

16. I tako vidjeh u utvari konje, i one što sjeđahu na njima, koji imahu oklope ognjene i plavetne i sumporne; i glave konja njihovijeh bijahu kao glave lavova, i iz usta njihovijeh izlažaše oganj i dim i sumpor.

17. I od ova tri zla pogibe trećina ljudi, od ognja i od dima i od sumpora što izlažaše iz usta njihovijeh.

18. Jer sila konja bješe u ustima njihovijem, i u repovima njihovima; jer repovi njihovi bijahu kao zmije i imahu glave, i njima uđahu.

19. I ostali ljudi koji ne biše pobijeni zlima ovima, ne pokajaše se od djela svojijeh da se ne poklanjaju đavolima, ni idolima zlatnima i srebrnima i mjedenima i kamenima i drvenima, koji ne mogu vidjeti, ni čuti, ni hoditi;

20. Niti se pokajaše od ubistva svojijeh, ni od kurvarstva svojega, ni od krađa svojijeh.

21. Niti se pokajaše od ubistava svojih, ni od kurvarstva svojega, ni od krađa svojih.

OBJAŠNJENJE