8972. Stih 1. Ovo su sudovi (zakoni) koje ćeš im postaviti, označava spoljašnje istine kakve treba da budu u građanskom stanju (državi, uređenju) gde postoji reprezetativna crkva, koje se spoljašnje istine ulivaju iz unutrašnjih istina koje pripadaju redu u nebima. Da su ove stvari označene sudovima I zakonimakoje ćeš postaviti pred sinoveIzrailjeve, vidi se iz značenja sudova (presuda), što su istine (vidi br. 2235, 6397, 7206, 8685, 8695).
Da sudovi označavaju istine je stoga što se svi sudovi (presude) izvode pomoću istina; stoga u Reči suditi (presuđivati) označava tvoriti (primenjivati) istine, to jest, suditi u skladu s istinama. Da s udovima u množini, označavaju građanski zakoni, stoga spoljašnje istne kakve su u građanskom stanju (državi), kaže se, gde postoji reprezentativna crkva, iz razloga što one iznutra sadrže I odnose se na one istine koje su red u nebima, što se vidi iz njihovog 2 unutrašnjeg smisla. Zakoni koje je Gospod odredio I naredio sinovima Izrailjevim, razlikuju se od zapovesti, zakona, I uredaba. Zapovestima su se nazivali oni koji su se odnosili na život; sudovima su se nazivali oni koji su se odnosili na gražansko stanje (državu, red); dok su se uredbe(statuti) odnosile na bogoštovanje. Što se tiče sudova posebno, oni su sadržani u ovome poglavlju, kao I u nekoliko sledećih. Oni su služili kao zakoni tamo gde su unutrašnje stvari bile pretstavljene spoljašnjim stvarima; ali one ne služe kao zakoni u crkvi u kojoj unutrašnje stavri nisu više pretstavljene spoljašnjim, kao u Hrišćanskoj Crkvi. Razlog je to što su unutrašnje stvari otkrivene čoveku ove Crkve, pa se stoga komunikacija s nebom održava preko unutrašnjih stvari, a ne preko spoljašnjih kao pre. To je razlog da čovek Hrišćanske Crkve ne mora da se drži onih stvari kojese nazivaju sudovima I uredbama u njihovom spoljašnjem obliku, nego u njihovom unutrašnjem obliku. (prim. prev. autor misli na Gospodovo tumačenje uredaba StarogaZaveta, koje se nalaze u Jevanđeljima, a koje su unutrašnje istine, kakoautor to kaže u malom delu O Svetom Pismu, u br. 55, naime, da se ono što je nužno za spasenje u Sv. Pismu, da se vidi kao što se vide ruke I lice na čoveku, a da je ostalo pokriveno kao što je čovekovo telopokrivenoodećom). No I pored toga, svetost u njima I dalje ostaje, jer u sebi sadrže svete stvari, kao što ih sadrže svaka I sve stvari zapoveđene u Reči o žrtvama. Ove, iako opovrgnute, još su uvek svete stvari Reči, zbog Božanskih stvari koje su u njima, a koje su one pretstavljale. Jer kada ih čita Hrišćanin, u nebu se opažaju Božanske stvari koje su u njima, koje su u njima pretstavljene, a koje ispunjavaju anđele svetošću, I tada, u isto vreme, kroz influks od anđela, one ispunjavaju i čoveka, a još više ako sam taj čovek tada misli 3 o Božanskim stvarima koje su unutar ovih. Iz ovoga je jasno da je Reč, čak I u Starom Zavetu, najsvetija. Da su se zakoni koji su bili obznanjeni I zapoveđeni od Gospoda sinovima Izrailjevim razlikovali od zapovestikoje su se odnosile na život, od sudova koji su se odnosili na građansko stanje (državu, uređenje), I na uredbe koje su se odnosile na bogoštovanje, jasno je kod Mojsija: Jehova reče Mojsiju: idi, reci im: vratite se u šatore svoje. A ti stani ovdje kod Mene,
I kazaću ti sve zapovijesti I uredbe I zakone, koje ćeš ih naučiti da tvore u zemlji koju im dajem ašljedstvo (Zak. Ponovljeni 5:28, 30, 31). A ovo su zapovijesti I uredbe I zakoni koje Jehova Bog vaš zapovijedi da vas naučim da ih tvorite (Zak. Ponovljeni 6:1.) Za to drži zapovijesti I uredbe I zakone, koje ti danas zapovijedam, da ih tvoriš (Zak. Ponovljeni 7:11.) Kod Davida: Ako sinovi moji ostave zakon moj, I ne uzidu u zapovijestima mojim; ako pogaze uredbe moje, I zapovijesti mojih ne sačuvaju; onda ću ih pokarati prutom za nepokornost, I ranama za bezakonje njihovo (Psalam 89:30-32). Osim toga, svi zakoni, koji su postojali u reprezentativnoj crkvi, u opštem nazivali su se sudovima I uredbama, kao kod Mojsija: A sada, Izrailje, čuj uredbe I tvorite, da biste poživjeli I ušli u zemlju koju vam daje Jehova Bog otaca vaših I da biste je naslijedili. I koji je narod koji ima uredbe I zakone pravedne kao što je sav ovaj zakon koji danas iznosim pred vas. (Zak. Ponovljeni 4:1, 8; 5:1).
Kod Jezikilja: Ali promijeni zakone moje, na bezakonje većma nego narodi, I uredbe moje većma nego zemlje što su oko njega, jer odbaciše moje zakone, I ne hodiše po mojim uredbama Jezekilj 5:6? 5:7). Po uredbama mojim hodi, I drži zakone moje tvoreći istinu; taj je pravedan, doista će živjeti (17:9). Pored mnogih drugih mesta (kao Levitska 18:5; 19:5; 19:37; 20:22; 25:18; 26:17; Zak. Ponovljeni ?? 11:20; ?? 20:13? 20:25; ?).
