598. Quod ‘invenerit gratiam in oculis Jehovae’ significet quod praeviderit Dominus quod ita salvari posset genus humanum. Misericordia Domini involvit et spectat salvationem totius generis humani; similiter etiam gratia, quare salvatio generis humani significatur: per ‘Noahum’ non solum significatur Ecclesia nova, sed etiam Ecclesiae istius fides, quae erat fides charitatis; ita praevidit Dominus quod per fidem charitatis salvari potuisset genus humanum, de qua fide in sequentibus.

[2] Sed ‘misericordia’ et ‘gratia’ distinguuntur in Verbo, et quidem secundum differentiam eorum qui recipiunt: misericordia applicatur illis qui caelestes sunt, gratia autem illis qui spirituales; nam caelestes non agnoscunt aliud quam misericordiam, et spirituales vix aliud quam gratiam; caelestes nesciunt quid gratia, spirituales vix sciunt quid misericordia, quam unam eandemque faciunt cum gratia; quod venit ex causa humiliationis utriusque quae ita differt; qui in humiliatione cordis sunt, ii implorant misericordiam Domini; at qui in humiliatione cogitationis, ii petunt gratiam, et si implorant misericordiam, hoc fit in statu tentationis vel fit ore solum non corde. Quia Ecclesia nova Noahus dicta non caelestis fuit sed spiritualis, ideo non misericordiam sed ‘gratiam invenisse in oculis Jehovae’ dicitur.

[3] Quod distinguatur in Verbo inter misericordiam et gratiam, constat ex plurimis locis ubi Jehovah dicitur misericors et gratiosus, ut Ps. 103:8; 111:4; 112:4; Joel 2:13; similiter distinguuntur alibi,

ut apud Jeremiam,

Sic dixit Jehovah, Invenit gratiam in deserto populus residuorum gladii, eundo ad quietem dandum illi Israeli: e longinquo Jehovah apparuit mihi; et amore saeculi amavi te, propterea attraxi te misericordia, 31:2, 3;

ubi ‘gratia’ praedicatur de spirituali, et ‘misericordia’ de caelesti:

apud Esaiam,

Propterea morabitur Jehovah ad gratiam dandum vobis, et propterea attollet se ad miserandum vestri, 30:18;

ubi ‘gratia’ similiter spectat spirituale, ‘misericordia’ caeleste: in sequentibus, ubi Lotus ad angelos, Ecce quaeso invenit servus tuus gratiam in oculis tuis, et magnam fecisti misericordiam tuam, quam fecisti mecum, vivificando animam meam, Gen. 19:19;

quod ‘gratia’ spectet spiritualia, quae sunt fidei seu intellectus, hic quoque constat, tum quod dicatur ‘invenisse gratiam in oculis tuis’; ‘misericordia’ vero caelestia, quae sunt amoris seu voluntatis, constat ex eo quod dicatur ‘fecisse misericordiam, et vivificasse animam’.