3147. Dat de woorden ‘en water om zijn voeten te wassen’ de reiniging daar betekenen, blijkt uit de betekenis van ‘water om te wassen’ of van ‘wassen met water’, namelijk reinigen, waarover hierna; en uit de betekenis van de voeten, namelijk de natuurlijke dingen, of wat hetzelfde is, de dingen die in de natuurlijke mens zijn, waarover nr. 2162. In de uitbeeldende Kerk was het gewoonte de voeten met water te wassen en daarmee aan te duiden, dat de onreine dingen van de natuurlijke mens werden weggewassen. De onreine dingen van de natuurlijke mens zijn al die dingen, die tot de eigen- en de wereldliefde behoren; wanneer deze onreine dingen weggewassen zijn, vloeien de goedheden en waarheden in, want het zijn enig en alleen deze dingen die de invloeiing van het goede en ware door de Heer verhinderen. Want het goede vloeit van de Heer voortdurend in, maar wanneer het door de innerlijke of geestelijke mens tot zijn uiterlijke of natuurlijke mens komt, wordt het daar òf verdraaid, òf teruggekaatst òf verstikt. Wanneer echter de dingen die tot de eigen- en de wereldliefde behoren verwijderd worden, wordt het goede daar ontvangen en vruchtbaar gemaakt, want dan verricht de mens de werken van de naastenliefde, zoals blijken kan uit vele dingen; bijvoorbeeld wanneer de dingen die tot de uiterlijke of natuurlijke mens behoren, slechts in slaap gebracht worden, zoals in tegenspoed, ellende en ziekte; dan begint de mens direct vroom te denken en het goede te willen en ook de werken van de vroomheid te verrichten, voor zover hij daartoe in staat is; maar bij verandering van staat of de toestand veranderen ook deze dingen. Deze dingen werden in de Oude Kerk aangeduid door de wassingen en deze zelfde dingen werden in de Joodse Kerk uitgebeeld. Dat deze in de Oude Kerk werden aangeduid, maar in de Joodse Kerk uitgebeeld, kwam omdat de mens van de Oude Kerk deze ritus als iets uiterlijks in de eredienst beschouwde en ook niet geloofde, dat hij door de wassing gereinigd werd, maar door de afwassing van de onreinheden van de natuurlijke mens, die, zoals gezegd, de dingen zijn die tot de eigen- en de wereldliefde behoren. De mens van de Joodse Kerk geloofde evenwel, dat hij door de wassing gereinigd werd omdat hij niet wist en niet wilde weten, dat de reiniging van de innerlijke dingen werd aangeduid. Dat door de wassing het wegwissen van deze onreinheden wordt aangeduid, blijkt bij Jesaja:

‘Wast u, reinigt u, doet het boze van uw werken weg van voor Mijn ogen, laat af van kwaad te doen’, (Jesaja 1:16) waar het duidelijk uitkomt, dat zich wassen wil zeggen: zich reinigen en de boosheden verwijderen.

Bij dezelfde:

‘Wanneer de Heer zal afgewassen hebben de drek der dochteren van Zion en de bloeden van Jeruzalem zal afgewist hebben uit hun midden, in de geest van het gericht en in de geest van de zuivering’, (Jesaja 4:4) waar het afwassen van de drek van de dochters van Zion en het afwissen van de bloeden van Jeruzalem staat voor het reinigen van boosheden en valsheden.

Bij Jeremia:

‘Was uw hart van boosheid, o Jeruzalem, opdat gij behouden wordt; hoe lang zullen de gedachten van uw gerechtigheid in het midden van u vertoeven’, (Jeremia 4:14).

Bij Ezechiël:

‘Ik waste u met wateren en Ik spoelde de bloeden af van over u en zalfde u met olie’, (Ezechiël 16:9), met betrekking tot Jeruzalem, waaronder hier de Oude Kerk wordt verstaan; met wateren wassen staat voor reinigen van valsheden, de bloeden afspoelen voor zuiveren van boosheden; met olie zalven voor daarna vullen met het goede.

Bij David:

‘Was mij van mij ongerechtigheid en reinig mij van mijn zonde; ontzondig mij met hysop en ik zal rein zijn, was mij, en ik zal witter zijn dan sneeuw’, (Psalm 51:4, 9);

gewassen worden staat klaarblijkelijk voor gereinigd worden van boosheden en van de valsheden daarvan. Dit waren de dingen die door het wassen in de uitbeeldende Kerk werden aangeduid en het werd daar ter wille van de uitbeelding bevolen, dat zij, wanneer zij onrein waren geworden, de huid, de handen, de voeten en ook de klederen zouden wassen en rein worden en door dit alles werden die dingen aangeduid die tot de natuurlijke mens behoren. Ook werden wasvaten die van koper waren buiten de tempel geplaatst, te weten ‘de koperen zee’ en de tien koperen vaten, (1 Koningen 7:23-39);

en een koperen wasvat waaruit Aharon en zijn zonen zich wassen zouden, was geplaatst tussen de tent der samenkomst en het altaar, dus ook buiten de tent, (Exodus 30:18, 19, 21) waardoor eveneens werd aangeduid, dat alleen de uiterlijke of natuurlijke dingen gereinigd moesten worden; en wanneer deze niet gereinigd zijn, dat wil zeggen, wanneer de dingen die tot de eigen- en tot de wereldliefde behoren, niet verwijderd zijn, kunnen de innerlijke dingen, die tot de liefde tot de Heer en jegens de naaste behoren, nooit invloeien, zoals eerder werd gezegd. Ten einde nog beter te weten, hoe het met deze zaken gesteld is, namelijk dat de uiterlijke dingen gereinigd moeten worden, kunnen de goede werken als voorbeeld en toelichting dienen of wat hetzelfde is: de goedheden van de naastenliefde die heden ten dage ‘vruchten van het geloof’ worden genoemd; deze zijn uiterlijke dingen omdat zij verrichtingen zijn. Goede werken zijn boze werken, wanneer niet die dingen verwijderd worden die tot de eigen- en de wereldliefde behoren; want wanneer werken worden gedaan, alvorens deze dingen verwijderd zijn, verschijnen zij van buiten goed, maar van binnen zijn zij boos, want zij worden gedaan òf ter wille van de roem òf ter wille van gewin òf ter wille van eigen eer of òf ter wille van een beloning; zo zijn zij dus òf verbonden met eigen verdienste òf schijnheilig, want de dingen die tot de eigen- en de wereldliefde behoren, maken dat deze werken zo zijn. Wanneer echter deze boosheden verwijderd worden, dan worden de werken goed en zijn zij goedheden van de naastenliefde; in deze werken is dan namelijk geen beogen van zichzelf, van de wereld, van roem of beloning, zo zijn zij dus noch verbonden met eigen verdienste, noch schijnheilig; want dan vloeit van de Heer de hemelse liefde en de geestelijke liefde in de werken en zij maken dat deze de liefde en de naastenliefde daadwerkelijk zijn; en dan reinigt de Heer door deze liefde ook de natuurlijke of uiterlijke mens en stelt hem in de orde, zodat hij op overeenstemmende wijze de hemelse en geestelijke dingen die invloeien, ontvangt. Dit kan duidelijk blijken uit wat de Heer leerde, toen Hij de voeten van de discipelen waste, bij Johannes:

‘Hij kwam tot Simon Petrus; die zei tot Hem: Heer, zult Gij mijn voeten wassen. Jezus antwoordde en zei tot hem: Wat Ik doe, weet gij nu niet, maar gij zult het na deze weten. Petrus zei tot Hem: Gij zult mijn voeten niet wassen in der eeuwigheid. Jezus antwoordde hem: Indien Ik u niet wasse, gij hebt geen deel met Mij. Simon Petrus zei tot Hem: Heer niet alleen mijn voeten, maar ook de handen en het hoofd. Jezus zei tot hem: Die gewassen is, heeft niet van node, dan dat hij aan de voeten gewassen worde, maar is geheel rein; gijlieden zijt alreeds rein, doch niet allen’, (Johannes 13:4-17);

die gewassen is heeft niet van node dan dat hij aan de voeten gewassen worde, betekent, dat wie hervormd is, alleen van node heeft gereinigd te worden ten aanzien van de natuurlijke dingen, dat wil zeggen, dat daarvan de boosheden en valsheden verwijderd moeten worden; dan worden alle dingen in de orde gesteld door middel van de invloeiing van de geestelijke dingen van de Heer. Bovendien behoorde de voetwassing tot de naastenliefde, namelijk, dat men niet letten zou op de boosheden van de ander; en het behoorde ook tot de vernedering, namelijk, dat men de ander van boosheden als van onreinheden zou zuiveren, zoals blijken kan uit de woorden van de Heer op die plaats van vers 12-17 en eveneens in, (Lukas 7:37, 38, 44, 46; Johannes 11:2; 1 Samuël 25:41). Eenieder kan zien, dat zich wassen niemand reinigt van boosheden en valsheden, maar alleen van de onreinheden die hem aankleven. Maar daar het wassen onder de riten behoorde die in de Kerk waren bevolen, volgt hieruit, dat het iets bijzonders inhield, namelijk de geestelijke wassing, dat wil zeggen, de reiniging van die onreinheden die de mens van binnen aankleven. Dat is de reden dat diegenen onder hen die deze dingen wisten en nadachten over de reiniging van het hart of over de verwijdering van de boosheden van de eigen- en wereldliefde uit de natuurlijke mens en dit met alle toewijding trachtten te doen, deze ritus van de wassing in acht namen als een uiterlijke eredienst op bevel. Maar zij die dit niet wisten en ook niet weten wilden, maar dachten dat alleen de ritus van het wassen van de klederen, van de huid en van de handen en voeten hen reinigen zou, en dat het aan hen, wanneer zij alleen maar deze dingen deden, veroorloofd was in gierigheid, in haatgevoelens, wraaknemingen, onbarmhartigheid en wreedheden, wat geestelijke onreinheden zijn, te leven, beoefenden deze ritus als een afgodische ritus. Niettemin konden zij daarmee uitbeelden en door de uitbeelding iets van de Kerk vertonen, waardoor er enige verbinding was van de hemel met de mens, voordat de Heer kwam, maar het was een verbinding van dien aard, dat zij de mens van deze Kerk weinig of niets aandeed. De Joden en de Israëlieten waren van dien aard dat zij hoegenaamd niets dachten over de innerlijke mens en er ook niets van wilden weten, dus hoegenaamd niets over de hemelse en geestelijke dingen, die tot het leven na de dood behoren. Maar opdat toch niet alle verbinding met de hemel verloren zou gaan en op deze wijze met de Heer, werden zij vastgebonden aan uiterlijke riten, waardoor innerlijke dingen werden aangeduid. Al hun gevangenschappen en plagen hadden in het algemeen ten doel dat de uiterlijke dingen strikt in acht genomen zouden worden ter wille van de uitbeelding. Vandaar nu was het dat ‘Mozes Aharon en zijn zonen aan de ingang van de tent zou wassen met water, opdat zij gereinigd zouden worden’, (Exodus 29:4; 40:12; Leviticus 8:6);

‘dat Aharon en zijn zonen hun handen en voeten zouden wassen, voordat zij in de tent der samenkomst zouden gaan en tot het altaar naderen om te dienen, opdat zij niet sterven zouden en dat dit hun zou zijn een inzetting der eeuw’, (Exodus 30:18-21; 40:30, 31);

‘dat Aharon zijn vlees zou wassen alvorens de klederen van het ambt aan te doen’, (Leviticus 16:24);

‘dat de Levieten gereinigd zouden worden door besprengd te worden met het water der ontzondiging en dat zij het scheermes over hun vlees zouden doen gaan en hun klederen wassen en aldus rein zijn’, (Numeri 8:6, 7);

‘dat wie het lijk zou eten van een rein beest of het verscheurde, zijn klederen wassen zou en zich met water baden; en wanneer hij zich niet waste en zijn vlees niet baadde, zou hij zijn ongerechtigheid dragen’, (Leviticus 17:15, 16);

‘dat wie het leger aanroerde van een die de vloed had, of die op een vat zat, waarop hij gezeten heeft en wie zijn vlees aanroerde, zijn klederen zou wassen en zich met water baden en onrein zijn tot aan de avond’, (Leviticus 15:5-7, 10-12);

‘dat wie de bok zond tot asasel, zijn vlees zou wassen’, (Leviticus 16:26);

‘dat wanneer een melaatse gereinigd was, hij zijn klederen zou wassen, al zijn haar afscheren en zich met water wassen, en rein zijn’, (Leviticus 14:8, 9), ja zelfs ‘dat de vaten zelf die onrein waren geworden door de aanraking van onreine dingen, in de wateren gestoken zouden worden en onrein zijn tot aan de avond’, (Leviticus 11:32). Uit deze dingen kan blijken, dat niemand door de ritus van de wassing ten aanzien van de innerlijke dingen rein of zuiver werd gemaakt, maar slechts het zuivere of het in geestelijke zin genomen reine uitbeeldde om de eerder aangegeven reden. Dat dit zo is, leert de Heer duidelijk bij, (Mattheüs 15:1, 2, 20; Markus 7:1-23).

9223. '[And] you shall not be slow [to offer] the firstfruits of your grain and the firstfruits of your wine' means that since all the good and the truth of faith come from the Lord they are to be ascribed to Him, not to self. This is clear from the meaning of 'the firstfruits' as those things which must occupy first place, thus which are the chief of them all, dealt with below; from the meaning of 'grain' as the good of the truth of faith, dealt with in 5295, 5410, 5959, and from the meaning of 'wine' as the truth of good, thus the truth of the good of faith, dealt with in 1798, 6377; and from the meaning of 'not being slow', when it has reference to the good and truth of faith, as ascribing from affection, since that which is done not slowly but swiftly is done from love and affection, 7695, 7866. The reason why ascribing to the Lord is meant is that the firstfruits, like the firstborn also, were given to Jehovah, and by Jehovah to Aaron and his seed, 'Jehovah' being used in the Word to mean the Lord, 1736, 2921, 3023, 3035, 5663, 6303, 6945, 6956, 8274, 8864. Consequently since the firstfruits of grain and wine are forms of the good and the truths of faith, the meaning is that they are to be ascribed to the Lord since they come from Him. For the truth that everything composing a person's thought and will flows in, and the truth that all goodness and truth come from the Lord, see 2886-2888, 3142, 3147, 4151, 4249, 5119, 5147, 5150, 5259, 5482, 5649, 5779, 5854, 5893, 6027, 6982, 6985, 6996, 7004, 7055, 7056, 7058, 7270, 7343, 8321, 8685, 8701, 8717, 8728, 8823, 8864, 9110, 9111; and the same truths from experience, 6053-6058, 6189-6215, 6307-6327, 6466-6495, 6598-6626.

[2] The firstfruits that were to be offered to the Lord were the firstfruits of the harvest and the firstfruits of vintage, ¹ also the firstfruits of shearing, and the firstfruits of fruit too. The firstfruits of the harvest were parched and fresh ears of grain, also a sheaf that was to be waved, and afterwards products of the threshing-floor, which were cakes, while the firstfruits of vintage were the firstfruits of wine, must, and oil. In addition to these there were the firstfruits of shearing the flock, and also the firstfruits of fruit, which were offered in a basket. In addition also all the firstborn were offered to the Lord, though the firstborn of human beings were redeemed, as also were the firstborn of animals that were not offered in sacrifices, such as those of asses, mules, horses, and the like. Firstfruits and firstborn were offered to Jehovah and were given by Jehovah to Aaron and his seed because Aaron and his sons, who served in the office of high priest, represented the Lord. In the present verse 'the firstfruits of grain and of wine' is used to mean all the firstfruits of harvest and vintage that have been referred to immediately above. For the words used in the original language are 'the fullness of grain' and 'the tear of wine', 'fullness' being the harvest when it has ripened and also been gathered in, and 'tears' drops of fluid that trickle down.

[3] What was represented specifically by firstfruits - for all the religious laws and practices which the Lord commanded the children of Israel represented internal aspects of the Church - becomes clear when the particular products whose firstfruits were offered are considered in the internal sense. 'Grain' means the good of faith and 'wine' the truth of faith, as may be seen in the places referred to above. Giving firstfruits to Jehovah was a sign that the ascription of every good and truth of faith to the Lord and not to self was the first thing of the Church. Ascribing them to the Lord consists in knowing, acknowledging, and believing that they spring from the Lord and in no way at all from self; for as shown above, faith comes entirely from the Lord. The reason why 'the firstfruits' have this meaning is that firstfruits were offerings and gifts which were thanksgivings for the fruits of the earth. They were the acknowledgement of blessings from Jehovah, that is, from the Lord, and therefore the acknowledgement that all things came from Him. In the internal sense they are the acknowledgement [that He is the Source] of every good and truth of faith, which are meant by harvest, grain, oil, must, wine, wool, and fruit, whose firstfruits were given. Regarding these 'firstfruits', see Exodus 23:19; 34:26; Leviticus 23:10-11, 20; Numbers 15:19-21; 18:12-13; Deuteronomy 18:4; 26:1-11; and 'firstfruits' have a similar meaning in Ezekiel 20:40 and Micah 7:1-2.

Сноски:

3147. 'And water to wash his feet' means purification there. This is clear from the meaning of 'water to wash' or 'washing with water' as purifying, dealt with below, and from the meaning of 'feet' as natural things, or what amounts to the same, those things that are in the natural man, dealt with in 2162. In the representative Church washing feet with water was a ceremonial act which meant washing away the filth of the natural man. The filth of the natural man is composed of all the things that belong to self-love and love of the world, and when such filth has been washed away goods and truths flow in, for that filth alone is what hinders the influx of good and truth from the Lord.

[2] For good is flowing in constantly from the Lord, but when by way of the internal or spiritual man it reaches the external or natural man it is either perverted there, or turned away, or stifled. But when indeed the things that belong to self-love and love of the world are removed, good is received there, and bears fruit there, since the person now performs the works of charity. This may become clear from many considerations, such as this: When the things that belong to the external or natural man are quiescent - as they are in times of ill-fortune, wretchedness, and sickness - a person instantly starts to become spiritually-minded and to will what is good, and also to perform acts of devotion insofar as he is able. But when that state alters, these things are altered too.

[3] In the Ancient Church 'washings' were signs meaning these things, and in the Jewish Church the same were representations. The reason why in the Ancient Church they were meaningful signs but in the Jewish Church representations was that members of the Ancient Church regarded that custom as some external act of worship. Nor did they believe that they were purified by that kind of washing but by a washing away of the filth of the natural man, which, as has been stated, is composed of the things that belong to self-love and love of the world. But the member of the Jewish Church did believe that he was purified by such washing, for he did not know, and did not wish to know, that the purifying of a person's interior self was meant.

[4] That 'washing' means the washing away of that filth is clear in Isaiah,

Wash yourselves; purify yourselves; remove the evil of your doings from before My eyes; cease to do evil. Isaiah 1:16.

Here it is evident that 'washing themselves' means purifying themselves and removing evils. In the same prophet,

When the Lord will have washed the excrement of the daughters of Zion and washed away the blood of Jerusalem from its midst in a spirit of judgement and in a spirit of purging. Isaiah 4:4.

Here 'washing the excrement of the daughters of Zion and washing away the blood of Jerusalem' stands for purifying from evils and falsities. In Jeremiah,

Wash your heart from wickedness, O Jerusalem, that you may be saved. How long will your iniquitous thoughts lodge within you? Jeremiah 4:14.

[5] In Ezekiel,

I washed you with water, and washed away the blood from upon you, and anointed you with oil. Ezekiel 16:9.

This refers to Jerusalem, which is used here to mean the Ancient Church. 'Washing with water' stands for purifying from falsities, 'washing away the blood' for purging from evils, 'anointing with oil' for filling with good at that time. In David,

Wash me from my iniquity, and cleanse me from my sin. You will purge me with hyssop and I shall be clean; You will wash me, and I shall be whiter than snow. Psalms 51:2, 7.

'Being washed' plainly stands for being purified from evils and derivative falsities.

[6] These were the things that were meant by 'washing' in the Representative Church. For the sake of the representation, when they had been made unclean and needed to be cleansed, people were commanded in that Church to wash the skin, hands, feet, and also their garments. All these meant things that belong to the natural man. Also for the sake of the representation, lavers made of bronze were placed outside the Temple - that is to say, 'the bronze sea and the ten bronze lavers' mentioned in 1 Kings 7:23-29; there was also the bronze laver from which Aaron and his sons were to wash themselves, placed between the Tent of Meeting and the Altar, and so outside the Tent of Meeting, Exodus 30:18-19, 21 - the meaning of which was that only external or natural things needed to be purified. And unless they have been purified, that is, unless things belonging to self-love and love of the world have been removed from them, internal things which belong to love to the Lord and towards the neighbour cannot possibly flow in, as stated above.

[7] To enable these matters to be understood more easily, that is to say, regarding the need for external things to be purified, let good works - or what amounts to the same, the goods of charity, which are at the present day called the fruits of faith, and which, since they are actions, are external - serve to exemplify and illustrate the point: Good works are bad works unless the things belonging to self-love and love of the world are removed. For until these have been removed works, when performed, are good to outward appearance but are inwardly bad. They are inwardly bad because they are done either for the sake of reputation, or for financial gain, or for improvement of one's position, or for reward. They are accordingly either merit-seeking or hypocritical, for the things that belong to self-love and love of the world cause those works to be such. But when indeed these evils are removed, works become good, and are the goods of charity. That is to say, they are done regardless of self, the world, reputation, or reward, and so are not merit-seeking or hypocritical, because in that case celestial love and spiritual love flow from the Lord into those works and cause them to be love and charity in action. And at the same time the Lord also purifies the natural or external man by means of those things and orders it so that that man receives correspondingly the celestial and spiritual things that flow in.

[8] This becomes quite clear from what the Lord taught when He washed the disciples' feet: In John,

He came to Simon Peter, who said to Him, Lord, do You wash my feet? Jesus answered and said to him, What I am doing you do not know now, but you will know afterwards. Peter said to Him, You will never wash my feet. Jesus answered him, If I do not wash you, you have no part with Me. Simon Peter said to Him, Lord, not my feet only, but also my hands and head! Jesus said to him, He who is washed has no need except that his feet be washed, but is clean all over. Now you are clean, but not all of you. John 13:4-17.

'He who is washed has no need except that his feet be washed' means that anyone who has been reformed needs to be cleansed only in regard to natural things, that is, to have evils and falsities removed from them. For when that happens all is ordered by the influx of spiritual things from the Lord. Furthermore 'feet-washing' was an act of charity, meaning that one ought not to dwell on the evils of another person. It was also an act of humility, meaning the cleansing of another from evils, like filth from the body, as also becomes clear from the Lord's words in verses 12-17 of that chapter in John, and also in Luke 7:37-38, 44, 46; John 11:2; 1 Samuel 25:41.

[9] Anyone may see that washing himself does not purify a person from evils and falsities, only from the filth that clings to him. Yet because it belonged among the religious observances commanded in the Church it follows that it embodies some special idea, namely spiritual washing, which is purification from the filth that clings to man inwardly. Members of that Church therefore who knew these things and thought of purification of the heart, that is, the removal of the evils of self-love and love of the world from the natural man, and tried to achieve it with utmost zeal, practiced ritual washing as an external act of worship, as commanded. But among those who did not know and did not wish to know those things but who supposed that the mere ritual act of washing garments, skin, hands, and feet would purify them, and who supposed that provided they performed such rituals they would be allowed to continue leading lives of avarice, hatred, revenge, mercilessness, and cruelty - all of which constitute spiritual filth - the performance of the ritual was idolatrous. Nevertheless by means of that ritual they were still able to represent, and by means of the representation to display, some vestige of a Church, by means of which heaven was in a way joined to mankind prior to the Lord's Coming. But that conjunction was such that heaven had little or no influence at all on the member of that Church.

[10] The Jews and Israelites were such that they did not think at all of the internal man, nor did they wish to know anything about the same. Thus they knew absolutely nothing about the celestial and spiritual things which belong to the life after death. Nevertheless to prevent the end of all communication with heaven and so with the Lord, they were bound to the performance of external observances by which internal things were meant. All their captivities and plagues were in general to the end that external observances might be duly carried out for the sake of the representation. It was for this reason that the following laws were given:

Moses was to wash Aaron and his sons with water at the tent door, to sanctify them. Exodus 29:4; 40:12; Leviticus 8:6.

Aaron and his sons were to wash their hands and feet before entering the Tent of Meeting and approaching the Altar to minister, lest they died. This was to them a statute for ever. Exodus 30:18-21; 40:30-31.

Before putting on his vestments Aaron was to wash his flesh. Leviticus 16:4, 24.

Levites were to be purified by sprinkling the water of expiation over them, passing a razor over their flesh, and washing their clothes - then they were pure. Numbers 8:6-7.

Anyone who ate the carcass of a clean animal, ¹ or that which had been torn to pieces, was to wash his clothes and bathe himself with water, and if he did not wash himself and bathe his flesh he would bear his iniquity. Leviticus 17:15-16.

Anyone who touched the bed of a person who had a discharge, or sat on a vessel on which that person had sat, and anyone who touched that person's flesh was to wash his clothes and to bathe himself with water, and be unclean until the evening. Leviticus 15:5-7, 10-12 and following verses.

The person who sent the goat away to Azazel was to wash his flesh. Leviticus 16:26.

When a leper was to be cleansed he was to wash his clothes, shave off all his hair, wash himself in water, and then he would be clean. Leviticus 14:8-9.

Even vessels themselves which had become unclean through contact with unclean persons were made to go through water and be unclean until the evening. Leviticus 11:32.

From all these laws it may be seen that nobody was made clean or pure internally through ritual washing, but that such a person merely represented him who was pure or spiritually clean, for the reason stated above. The Lord teaches the same quite explicitly in Matthew 15:1-20; Mark 7:1-23.

Сноски: