Wat zegt de Bijbel over zijn eigen innerlijke betekenis?
Sommige mensen nemen het grootste deel van wat de Bijbel zegt heel letterlijk. Anderen zien de Bijbel als grotendeels symbolisch, met een diepere betekenis. Soms ontstaat er een conflict tussen de twee verschillende standpunten. De ene kant benadrukt dat elke zoektocht naar een diepere betekenis voortkomt uit een gebrek aan geloof in wat God duidelijk zegt. De andere partij beweert dat de Bijbel alleen door de symbolische interpretatie betekenisvol en relevant wordt voor het heden.
De vraag hoe de Bijbel te interpreteren moet niet alleen een kwestie van persoonlijke mening zijn. Of we nu de voorkeur geven aan een letterlijke of een symbolische interpretatie, het is zinvol om te kijken naar hoe de Bijbel zichzelf interpreteert. Hoe vertelt God ons zijn openbaring te interpreteren? Geeft hij aan dat we moeten zoeken naar een diepere betekenis?
Jezus zei dat alle Wet en de Profeten aan de Twee Grote Geboden hangen, om de Heer lief te hebben en de naaste lief te hebben. Maar sommige delen van de Bijbel lijken niets te zeggen over het liefhebben van God en anderen. Hebben deze delen van de Bijbel eigenlijk wel verborgen betekenissen die ons leren om lief te hebben?
Jezus legde uit dat het gebod over moord niet alleen letterlijk moet worden genomen. Op een dieper niveau verbiedt het haat en minachting. "Je hebt gehoord dat het gezegd is tegen de ouden, Je zult niet moorden,"... Maar ik zeg je dat wie boos is op zijn broer zonder reden, in gevaar zal zijn van het oordeel." (Mattheüs 5:21-22)
Ook de diepere betekenis van het gebod tegen overspel verbiedt de lust. "Je hebt gehoord dat er tegen de ouderen gezegd is, dat je geen overspel zult plegen." Maar ik zeg je dat wie naar een vrouw kijkt om haar te begeren, al overspel met haar in zijn hart heeft gepleegd. (Mattheüs 5:27-28)
Jezus liet vaak zien dat het Oude Testament diepere betekenissen bevatte dan eerst duidelijk werd. Hij vertelde zijn discipelen bijvoorbeeld dat het Oude Testament veel profetieën over zijn eigen leven bevatte die zij niet hadden begrepen.
"Hij begon bij Mozes en alle Profeten en legde hen in alle Schriftteksten de dingen over zichzelf uit. (Lucas 24:27)
"Hij opende hun begrip dat ze de Schrift zouden kunnen begrijpen." (Lucas 24:45)
Jezus liet zien dat verhalen in het Oude Testament symbolisch waren voor zijn eigen leven, zelfs als de symboliek niet in de letterlijke zin van het woord zichtbaar was. Het verhaal van het manna is bijvoorbeeld symbolisch voor Jezus als het brood van het leven: "Mozes heeft jullie niet het brood van de hemel gegeven, maar Mijn Vader geeft jullie het ware brood van de hemel". (Johannes 6:32)
Een ander verhaal met een innerlijke betekenis dat verwijst naar Jezus is de koperen slang: "Als Mozes de slang in de wildernis optilde, moet de Zoon des Mensen toch worden opgetild." (Johannes 3:14)
Het is vergelijkbaar met het verhaal van Jona en de walvis: "Zoals Jona drie dagen in de buik van de grote vis was, zo zal de Zoon des Mensen drie dagen en drie nachten in het hart van de aarde zijn. (Mattheüs 12:40)
De tempel in Jeruzalem, die het toneel was van vele verhalen in het Oude Testament, was ook een symbool van Jezus. (Johannes 2:19-22)
In zijn brieven aan de vroegchristelijke gemeenten moedigt Paulus ons ook aan om verder te gaan dan de letterlijke betekenis van het Oude Testament. Hij vraagt ons de geest van de wet te gehoorzamen, niet alleen de letter. "Hij is een Jood die een inwendige mens is, en de besnijdenis is die van het hart, in de Geest, en niet in de letter." (Romeinen 2:29)
"We moeten dienen in de nieuwheid van de Geest en niet in de oudheid van de brief." (Romeinen 7:6)
"De letter doodt, maar de geest geeft leven." (2 Corinthiër 3:6)
Paulus wees vaak op diepere betekenissen in het Oude Testament. Hij nam bijvoorbeeld Adam als een symbool van Christus, (Romeinen 5:14) en zijn huwelijk met Eva als symbool van het huwelijk van Christus met de Kerk. (Efeziërs 5:31, 32)
Het Tabernakel van Israël met zijn inrichting en alle rituelen en offers die erin werden uitgevoerd, beeldden het heilswerk van Jezus uit. Deze aardse dingen waren de "kopie en de schaduw van de hemelse dingen... symbolisch voor de huidige tijd." (Hebreeën 8:5, 9:9, Colossenzen 2:16, 17) Het verhaal van Abraham, Sarah en Hagar en hun zonen is ook een allegorie, waarin Hagar's zoon het verbond van de Heer met de Joden voorstelde en Sarah's zoon het Nieuwe Verbond in Christus symboliseerde. (Galaten 4:22-31)
De apostel Petrus zag het verhaal van Noach en de zondvloed als een antitype van doop en wedergeboorte. (1 Petrus 3:20-21)
Het Exodus-verhaal vertelt hoe de kinderen van Israël uit Egypte ontsnapten, veertig jaar lang door de wildernis trokken en uiteindelijk hun thuis maakten in het beloofde land. Velen hebben dit gezien als het symbool van onze geestelijke reis uit de slavernij aan de zonde, door beproevingen en verleidingen en naar de hemel. Maar suggereert de Bijbel zelf dat dit een gelijkenis is, of een verhaal met een innerlijke betekenis? In feite wel. Psalm 78 opent met de woorden: "Ik zal mijn mond opendoen in een gelijkenis; ik zal duistere gezegden van vroeger uitspreken". (Psalm 78:1).
De "gelijkenis" die volgt is het verhaal van de plagen op Egypte, het oversteken van de Rode Zee, het brengen van water uit de rots, het ontvangen van manna uit de hemel, en andere verhalen van de Exodus. Het hele verhaal van Exodus is dus een gelijkenis.
De profeet Hosea schreef: "Toen Israël een kind was, hield ik van hem, en uit Egypte noemde ik mijn zoon." (Hosea 11:1)
Het is duidelijk dat het "kind" hier Israël is als een jonge natie, en het feit dat het uit Egypte wordt geroepen verwijst naar de Exodus. Maar op een dieper niveau verwijst het naar Christus zelf - het is profetisch over wat er in Jezus' leven zou gebeuren. (Mattheüs 2:15)
We kunnen hieruit afleiden dat veel van de verhalen uit het Oude Testament symbolisch zijn voor Christus en zijn verlossingswerk. Maar hoe zit het met de verhalen die niet direct in het Nieuwe Testament worden uitgelegd? Hebben ze ook een innerlijke betekenis? Veel mensen hebben een parallel gezien tussen Jozef, de zoon van Israël, en Jezus. De Bijbel zelf zegt nooit specifiek dat het verhaal van Jozef een innerlijke betekenis heeft met betrekking tot Christus. Maar hier is een lijst die illustreert hoe Jozef een symbool van Christus was, ook al kon deze symboliek niet worden gezien voor de komst van Christus.
Jozef en Jezus Vergeleken:
- Jozef was een herder; Jezus was onze herder...
- Jozef was een geliefde zoon; Jezus was een geliefde zoon
- Jozef werd ontdaan van zijn tuniek; Jezus werd ontdaan van zijn tuniek
- Jozef werd verkocht voor twintig zilverstukken door Juda; Jezus werd verraden voor dertig zilverstukken door Judas.
- Jozef werd in de steek gelaten door zijn broers; Jezus werd in de steek gelaten door zijn discipelen.
- Jozef werd valselijk beschuldigd van misdaad; Jezus werd valselijk beschuldigd van misdaad
- Jozef werd gevangen gezet met twee misdadigers, waarvan er één zou worden vrijgelaten; Jezus werd gekruisigd met twee misdadigers, waarvan er één zou worden gered.
- Jozef werd heerser over het hele land; Jezus werd koning van de hemel...
- Jozef zorgde voor voedsel voor hongerige mensen; Jezus zorgde voor voedsel voor hongerige mensen.
- Jozef werd herenigd met zijn broers, die zich voor hem neerbuigen; Jezus werd herenigd met zijn discipelen, die Hem aanbidden.
- Jozef werd herenigd met zijn vader; Jezus werd herenigd met de Vader in Hem
Mogen we zoeken naar een diepere betekenis, zelfs op plaatsen die de Bijbel niet specifiek uitlegt? We hebben al gezien dat Christus veel profetieën heeft vervuld die symbolisch verborgen waren in de verhalen van het Oude Testament. Bevat elk deel van de Wet en de Profeten profetieën over het leven van Jezus? Jezus zei: "Denk niet dat ik ben gekomen om de Wet of de Profeten te vernietigen. Ik ben niet gekomen om te vernietigen, maar om te vervullen. Want zeker, zeg ik u, tot de hemel en de aarde voorbijgaan, zal één kluif of één tittel geenszins van de wet overgaan totdat alles is vervuld". Als Jezus elke letter en elk stukje van de Wet en de Profeten in vervulling doet gaan, dan moet elke letter en elk stukje profetieën van Zijn leven bevatten, hetzij symbolisch verborgen, hetzij duidelijk vermeld.
Tot nu toe hebben we ons gericht op het Oude Testament. Hoe zit het met het Nieuwe Testament? Bevat het ook innerlijke betekenissen? Jezus sprak voortdurend in gelijkenissen: "Zonder een gelijkenis sprak hij niet met hen." (Mattheüs 13:34)
Hij vertelde ons dat hij ons uiteindelijk de innerlijke betekenis van zijn woorden zou onthullen.
"Ik heb je nog veel te zeggen, maar je kunt ze nu niet verdragen... Deze dingen heb ik tot u gesproken in beeldtaal; maar de tijd komt dat ik niet meer in beeldtaal met u zal spreken, maar ik zal u duidelijk over de Vader vertellen". (Johannes 16:12, 25)
Hoe zit het met het Boek der Openbaring? Veel dingen in dit boek lijken duidelijk symbolisch te zijn. In dit boek wordt bijvoorbeeld gesproken over Vier Ruiters, één op een wit paard, één op een rood paard, één op een zwart paard en één genaamd Dood op een bleek paard. De meeste mensen kunnen zien dat dit geen letterlijke paarden zijn, maar symbolen van iets anders, zoals oorlog, hongersnood en pest. (Apocalyps 6:1-8)
De meeste mensen beseffen dat de heilige stad Nieuw Jeruzalem een symbool is van de hemel of van een nieuw tijdperk op aarde, en niet een letterlijke stad die duizend mijl hoog uit de wolken komt.
Als het Boek van de Openbaring al lijkt op de profetieën van het Oude Testament, dan moet het veel profetieën bevatten die verborgen zijn in symboliek en die pas duidelijk worden nadat de voorspelde gebeurtenissen hebben plaatsgevonden.
De Bijbel is Gods openbaring van zichzelf. Als een Goddelijke Openbaring bevat de Bijbel oneindig veel waarheid. Om die waarheid vollediger te zien, moeten we op zoek gaan naar de diepere betekenissen waar de Bijbel zelf ons op wijst. Als we dit doen, zal de Heer "onze ogen openen om wonderlijke dingen uit Zijn wet te zien", zodat we de Heer zelf steeds duidelijker kunnen zien in "elk potje en elke tittel".
Auteur: Ds. John Odhner. Gebruikt met toestemming.
