10643. ‘Et statuas eorum frangetis’: quod significet quod falsa mali dissipanda, constat ex significatione ‘statuarum’ quod sint repraesentativa cultus Domini ex veris, de qua n. 4580, 4582, 9388, 9389, et in opposito sensu repraesentativa cultus ¹ idololatrici, ex falsis, n. 3727. Quod statuae essent ² repraesentativae cultus, erat quia apud antiquos in usu fuit statuas ponere, et illas oleo ungere, et sic sanctificare ³ ; antiqui praecipue cultum suum ⁴ habuerunt super montibus, super collibus, ac in lucis, ⁵ ibi statuas ponebant; quod super montibus, erat causa quia montes ⁶ significabant caelum ubi amor caelestis regnat, qui est amor in Dominum; quod super collibus, erat causa quia colles significabant caelum ubi amor spiritualis regnat, qui est amor erga proximum; et quod in lucis, erat causa quia luci significabant caelestem sapientiam et intelligentiam'; omnia haec ex correspondentiis; statuae ⁷ quae ibi ponebantur ⁸ significabant Divinum Verum, nam statuae erant ⁹ lapides, et lapis significat verum; ideo Dominus quoad Divinum Verum in Verbo vocatur lapis Israelis;

[2] inde nunc est quod statuae ¹⁰ significaverint cultum Domini ex veris; sed cum repraesentativa Ecclesiae quae apud antiquos fuerunt, verti partim in idololatrica et partim in magica coeperunt, tunc talia abrogata sunt, imprimis apud gentem Israeliticam, quae corde idololatra fuit; inde est quod per ‘statuas’ significetur cultus idololatricus ex falsis; ita se habet cum omni cultu quando homo fit externus, quod fit cum spectat se et mundum ut finem, ac ¹¹ Divina Ecclesiae ut media, nam tunc omnia illa quae cultus sunt, apud illos qui in cultu manent, fiunt idola, quoniam coluntur externa absque internis; inde vera cultus et ¹² doctrinae fiunt falsa, falsificantur enim per ideas sui et mundi in illis quibus adjunguntur plures aliae ideae, quae Divinum a veris illis abducunt et ad se et ad mundum transferunt. Hoc quoque constare potest ex altaribus gentium, ¹³ super quibus tametsi similiter sacrificabant, usque ¹⁴ sacrificia illarum abominationes erant.

[3] Quod statuae apud antiquos in usu ¹⁵ fuerint, ac ¹⁶ significaverint sanctum cultus, constat ex statua a Jacobo erecta, de qua ita in Genesi, Et Jacob sumpsit lapidem quem posuerat subcapitalia sua, et posuit illum statuam, et fudit oleum super caput ejus, et dixit, Si rediero in pace ad domum patris mei, lapis hic quem posui statuam, erit domus Dei, 28:18, ¹⁷ 21, 22: et a duodecim statuis a Mosche positis sub monte Sinai, de quibus ita in Exodo, Scripsit Moscheh omnia verba Jehovae, et surrexit mane in matutino et aedificavit altare sub monte, et duodecim statuas pro duodecim tribubus Israelis, 24:4, et n. 9389:

tum apud Esaiam,

In die illo erit altare Jehovae in medio terrae Aegypti, et statua ejus apud terminum ejus Jehovae, 19:19:

et apud Hoscheam, Dies multos sedebunt filii Israelis, non rex, et non princeps, et non sacrificium, et non statua, ¹⁸ 3:4;

in illis locis per ‘statuas’ significatur cultus ex veris, ex causa, ut supra dictum, quia lapis significabat Divinum Verum; ac statua uncta oleo Divinum Verum a Divino Bono.

[4] Ast cum repraesentativa illa coeperunt idololatrice coli, tunc mandatum est ut talia everterentur et frangerentur, ¹⁹ ut in hoc versu, ²⁰ et quoque Exod. 23:24; Deut. 7:5, ²¹ 12:3;

et quia gens Israelitica corde idololatra fuit, ne super montibus et collibus ac in lucis ponerent statuas, et illas idololatrice colerent, vetitum fuit statuas ponere et lucos plantare, tametsi ²² talia antiquis fuerunt sancta cultus; quod vetitum fuerit illi genti, constat apud Moschen, Non plantabis tibi lucum cujuscumque arboris apud altare Dei tui quod facies tibi; neque eriges tibi statuam, quippe quam odit Jehovah Deus tuus, Deut. 16:21, 22 ²³ : et quod ideo vetitum, quia idololatrice illa colebant, in libro 1 Regum, Fecit Jehuda malum in oculis Jehovae, aedificarunt sibi excelsa et statuas super omni colle alto et sub omni arbore viridi, 14: [22, ] 23: similiter filii Israelis, 2 Reg. 17:10:

apud Micham, Exscindam sculptilia tua et statuas tuas e medio tui, ut non adores amplius opus manuum tuarum; et exstirpabo lucos tuos e medio tui, 5:12, 13 [KJV 5:13, 14]:

apud Esaiam,

Incaluistis in diis sub omni ²⁴ arbore viridi, 57:5:

et apud Ezechielem,

Nebuchadnezar per ungulas equorum suorum conculcabit omnes plateas tuas, populum gladio occidet, et statuas roboris tui in terram faciet descendere, 26:11;

praeter alibi; ex quibus etiam patet quid in sensu interno per ‘statuas’ significatur.

Бележки под линия:

3727. Quod significationem ‘statuae’ attinet, quod sit sanctus terminus, ita ultimum ordinis, inde est quia antiquissimis temporibus ponebantur lapides ubi termini eorum erant, qui discriminabant unius possessionem aut hereditatem ab alterius, et erant in signum et in testem quod ibi termini; antiquissimi, qui in singulis objectis et in singulis statutis caeleste quoddam et spirituale cogitabant, n. 1977, 2995, etiam in his lapidibus quos statuebant, cogitabant ex illis de ultimis in homine, proinde de ultimo ordinis, quod est verum in naturali homine: ab antiquissimis illis qui fuerunt ante diluvium, habuerunt hoc antiqui qui post diluvium, n. 920, 1409, 2179, 2896, 2897, et lapides illos quos in terminis statuebant, sanctos habere coeperunt, ex causa, ut dictum, quia sanctum verum quod in ultimo ordinis, significabant, etiam lapides illos ‘statuas’ vocabant; inde factum quod statuae essent in cultum, et quod erigerent tales ubi suos lucos ¹ habebant, et postmodum ubi sua templa, et quoque quod inungerent illos oleo, de qua re mox sequitur; constabat enim Antiquae Ecclesiae cultus ex ² perceptivis et significativis' antiquissimorum qui ante diluvium, ut ex locis mox citatis ³ patet: antiquissimi quia loquebantur cum angelis et simul cum illis erant quando in terra, a caelo ⁴ habuerunt quod ‘lapides’ significarent verum, et quod ⁵ ligna' bonum, videatur mox supra n. 3720; inde nunc est quod statuae significent sanctum terminum, ⁶ ita verum quod ultimum ordinis est apud hominem; ⁷ bonum enim quod per internum hominem influit a Domino, terminatur in externo homine, et in vero ibi; cogitatio hominis, loquela ejus, et actio, quae sunt ultima ordinis, non aliud sunt quam vera ex bono, sunt enim imagines ⁸ seu formae boni; ⁹ nam pertinent ad partem intellectualem hominis, at bonum quod in illis, et ex quo, ad partem voluntariam.

[2] Quod statuae erigerentur in signum, et in testem, et quoque in cultum, et quod in sensu interno significent sanctum terminum, seu verum in naturali hominis quod ultimum ordinis est, constare potest ab aliis locis in Verbo; ut in sequentibus, ubi agitur de foedere inter Labanem et Jacobum, Nunc ito, pangamus foedus ego et tu, et sit in testem inter me et inter te: et accepit Jacob lapidem et erexit illum statuam:.

. . dixit Laban Jacobo, Ecce acervus hic, et ecce statua quam erexi inter me et inter te, testis acervus hic, et testis statua, quod ego non transibo ad te acervum hunc, et quod tu non transibis ad me acervum hunc, et statuam hanc, ad malum,

Gen. 31:44, 45, 51, 52; quod hic per ‘statuam’ significetur verum, in explicatione ad illum locum videbitur:

[3] apud Esaiam,

In die illo, erunt quinque urbes in terra Aegypti loquentes labiis Canaanis, et jurantes Jehovae Zebaoth: ... in die illo erit altare Jehovae in medio terrae Aegypti, et statua apud terminum ejus, Jehovae; quae erit in signum et in testem Jehovae Zebaoth in terra Aegypti, 19:18-20;

‘Aegyptus’ pro scientificis quae naturalis hominis ¹⁰ ; ‘altare’ pro cultu Divino in genere, factum enim est altare primarium repraesentativum cultus in Ecclesia altera Antiqua ab Ebero incepta, n. 921, 1343, 2777, 2811; ¹¹ medium terrae Aegypti, pro primario et intimo cultus, n. 2940, 2973, 3436; ‘statua’ ¹² pro vero quod ultimum ordinis in naturali; quod in termino, in signum et in testem, patet:

[4] apud Mosen,

Scripsit Moses omnia verba Jehovae, et surrexit in mane, et aedificabat altare juxta montem ¹³ Sinai, et duodecim statuas pro duodecim tribubus Israelis, Exod. 24:4;

ubi ‘altare’ similiter erat repraesentativum omnis cultus, ¹⁴ et quidem repraesentativum boni in cultu; ‘duodecim autem statuae’ repraesentativum veri quod ex bono in cultu; quod ‘duodecim’ sint omnia veri in uno complexu, videatur n. 577, 2089, 2129 f. , 2130

f. , 3272; quod ‘duodecim tribus’ sint pariter omnia veri Ecclesiae, in capite sequente, ex Divina Domini Misericordia, ostendetur.

[5] Quia altaria fuerunt repraesentativa omnis boni cultus, et Ecclesia Judaica instituta fuit ut repraesentaret Ecclesiam caelestem, quae non aliud verum agnovit quam quod ex bono, quod ¹⁵ caeleste verum appellatur, nam verum ne minime separare voluit a bono, usque adeo ut ne quidem nominare aliquid fidei seu veri vellet nisi cogitaret de bono, et id ex bono, videatur n. 202, 337, 2069, 2715, 2718, 3246, ideo repraesentativum veri fuit per lapides altaris, et interdictum quod per statuas, ne sic separaretur verum a bono ac repraesentative coleretur verum loco boni; quare ita apud Mosen,

Non plantabis tibi lucum cujuscumque arboris juxta altare Jehovae Dei tui quod facies tibi, et non eriges tibi statuam, quam odit Jehovah Deus tuus, Deut. 16:21, 22;

colere enim verum separatum a bono, seu fidem separatam a charitate, est contra Divinum, quia contra ordinem,

[6] quod significatur per quod ‘non eriges tibi statuam, quam odit Jehovah Deus’: sed quod usque erexerint, et sic repraesentaverint illa quae sunt contra ordinem, constat apud Hoscheam,

Israel secundum multiplicare fructum suum, multiplicat altaria, secundum bonum terrae suae, faciunt bene statuas; sed evertet altaria eorum, vastabit statuas eorum, 10:1, 2:

in libro Primo Regum,

Fecit Jehudah malum in oculis Jehovae, ... et aedificarunt sibi excelsa, et statuas, et lucos, super omni colle alto, et sub omni arbore viridi, 14:[22], 23:

in libro Secundo Regum,

Filii Israelis statuerunt sibi statuas, et lucos, super omni colle alto, et sub omni arbore viridi, 17:10:

in eodem libro,

Hiskiah removit excelsa, et confregit statuas, et excidit lucum, et contudit serpentem aeneum, quem fecerat Moses, quia suffiebant illi, 18:4.

[7] Quia gentes per traditiones etiam habuerunt quod sanctum cultus repraesentaretur per altaria et per statuas, et tamen illi in malo et falso essent, ideo per ‘altaria apud gentes’ significantur mala cultus, et per statuas ¹⁶ falsa, quare mandatum ut destruerentur:

apud Mosen,

Altaria gentium evertetis, et statuas eorum confringetis, et lucos eorum exscindetis, Exod. 34:13; Deut. 7:5; 12:3:

apud eundem,

Non incurvabis te diis gentium, et non coles illos, et non facies juxta opera eorum, quia destruendo destrues illos, et confringendo confringes statuas eorum, Exod. 23:24;

‘dii gentium’ pro falsis, ‘opera ¹⁷ ’ pro malis, ‘confringere statuas’ pro destruere cultum ex falso:

[8] apud Jeremiam,

Nebuchadnezzar rex Babelis confringet statuas domus solis quae in terra Aegypti, et domos deorum Aegypti comburet igne, xliii

13:

apud Ezechielem,

Nebuchadnezzar rex Babelis per ungulas equorum suorum conculcabit omnes plateas tuas, populum gladio occidet, et statuas roboris tui in terram descendere faciet, 26:11;

ubi de Tyro; ‘Nebuchadnezzar rex Babelis’ pro illo quod vastat, n.

1327. f. ; ‘ungulae equorum’ pro ¹⁸ infimis intellectualibus, qualia sunt scientifica ¹⁹ ex meris sensualibus; quod ‘ungulae’ ²⁰ infima sint, alibi, ex Divina Domini Misericordia, confirmabitur; ‘equi’ pro intellectualibus, n. 2760-2762 ²¹ ; ‘plateae’ pro veris, et in opposito sensu pro falsis, n. 2336,

‘quas conculcare’ est destruere cognitiones veri quae per ‘Tyrum’ significantur; quod ‘Tyrus’, de qua hic agitur, sint cognitiones veri, n. 1201; ‘populum gladio occidere’ pro vera per falsum destruere; quod ‘populus’ praedicetur de veris, n. 1259, 1260, 3295, 3581; et quod ‘gladius’ sit falsum pugnans, n. 2799; inde patet quid sit ‘statuas roboris in terram facere descendere’; quod ‘robur’ praedicetur de vero et de falso, ex Verbo etiam constat.

Бележки под линия: