8932. ‘Non facietis cum Me deos argenti et deos auri’: quod significet ut abstineant prorsus a talibus quae in forma externa apparent ut vera et bona, sed in interna sunt falsa et mala, constat ex significatione ‘facere deos’ quod sit colere, nam qui facit sibi deos, est propter cultum, ex significatione ‘argenti’ quod sit verum, et inde in opposito sensu falsum, et ex significatione ‘auri’ quod sit bonum, et inde ¹ in opposito sensu malum, de quibus n. 113, 1551, 1552, 2954, 5658, 6914, 6917, 7999; quod sint quae apparent vera et bona in forma externa, at ² in interna sunt falsa et mala, est quia dicitur ‘facere illos cum Me’, hoc est, cum Jehovah Deo, nam ipsum Divinum Verum et Bonum est in internis, et est quoque in externis, sed in his est Divinum Verum et Bonum in typis repraesentativis, nam externa typo referunt et ³ repraesentant interna; externa sunt falsa et mala cum ab internis separata pro sanctis habentur seu coluntur, et tamen usque apparent sicut vera et bona, quia repraesentant illa ⁴ ; haec significantur per ‘facere cum Jehovah Deo deos argenti et deos auri’.

[2] Sequitur hoc praeceptum immediate post decem praecepta ex causa quia populus Israeliticus et Judaicus talis erat ut externa separata ab internis sancta haberet et prorsus ut Divina coleret, n. 3479, 3769, 4281, 4293, 4307, 4314, 4316, 4433, 4680, 4825, 4832, 4844, 4847, 4865, 4903, 6304, 6832, 8814, 8819. Ut ulterius sciatur quaenam et qualia sunt illa quae in forma externa apparent ut vera et bona, sed [in] interna sunt falsa et mala, sint exemplo ⁵ omnes ritus Ecclesiae Judaicae, sicut sacrificia, suffitus, lavationes, et plures: illi in forma externa erant ⁶ vera et bona, non ex se sed quia in typo referebant seu repraesentabant vera et bona interna, quae sunt amoris et fidei in Dominum; cum talia in externa forma pro sanctis habebantur, et magis cum colebantur, sicut a Judaeis et Israelitis, cum facti idololatrae s applicuerunt ⁷ ad cultum deorum alienorum, tunc non aliud retinebant a veris et bonis quae typo referebant seu repraesentabant quam apparentiam, quia in forma interna erant falsa et mala.

[3] Similiter se habebat cum reliquis, quae erant typi repraesentativi caelestium et Divinorum apud populum illum; externa ‘enim’ quae repraesentabant interna, ut primum applicabantur ad cultum deorum aliorum, erant idola quae colebant, seu dii argenti et auri quos cum Jehovah Deo faciebant, nam tunc in forma externa apparebant ut vera et bona, sed in interna erant falsa et mala.

[4] In genere ‘dii argenti et auri’ sunt omnia falsa et inde mala cultus, quae redduntur similia vero et bono per sinistras applicationes et interpretationes Verbi, et simul per ratiocinia ex propria intelligentia; talia significantur ⁸ per ‘deos argenti et auri’ in sequentibus ⁹ his locis:

apud Esaiam,

In die illo projiciet homo idola argenti sui et idola auri sui quae fecerunt sibi ad incurvandum se, talpis et vespertilionibus, ad intrandum in fissuras petrarum et in fissuras rupium, 2:20, 21;

‘talpae et vespertiliones’ pro illis qui in tenebris, hoc est, in falsis et inde malis:'

[5] apud eundem,

In die illo rejicient vir idola argenti sui et idola auri sui, quae fecerunt vobis manus vestrae, peccatum, 31:7;

‘quae fecerunt manus’ pro quae ¹⁰ ex propria intelligentia:

apud eundem,

Sculptile fundit artifex, et conflator auro obducit, et catena argenti conflat, 40:19;

‘sculptilia’ pro illis quae ex proprio, n. 8869, ‘auro obducere’ pro facere ut in ¹¹ externa forma appareant bona, ‘catenas argenti conflare’ pro facere ut cohaereant quasi nexa cum veris; quod ‘aurum’ sit bonum et ‘argentum’ verum, videantur loca supra citata:

[6] similiter apud Jeremiam,

Statuta gentium vanitas illa; siquidem lignum de silva excidit, opus manuum fabri, argento et auro ¹² exornat illud; clavis et malleis firmant illa, ut non vacillet, 10:3, 4:

apud Hoscheam,

¹³ Ephraimii addunt peccare, et faciunt sibi fusile ex argento in intelligentia sua idola, opus artificum totum, 13:2;

‘Ephraim’ pro intellectuali Ecclesiae, n. 5354, 6222, 6234, 6238, 6267 ‘fusile ex argento’ pro falso apparente ut vero, quare dicitur ‘in intelligentia sua’, ‘opus artificum totum’ pro ¹⁴ quod omne per ratiocinia ex proprio:

[7] apud Habakuk, Vae dicenti ligno, Expergiscere; Evigila, lapidi silenti, hic docebit! hic ecce fixus auro et argento, sed spiritus non in medio ejus, 2:19;

‘lignum’ pro malo, ‘lapis’ pro falso; ‘fixus auro et argento’ pro apparentia boni et veri per applicationes:

apud Danielem,

Belschazar dixit, cum probe gustabat vinum, ut adducerent vasa auri et argenti quae adduxerat Nebuchadnezar pater illius e templo quod in Hierosolyma, ut biberent ex iis rex et magnates ejus, uxores ejus et paelices ejus; et biberent vinum, et laudarent deos auri et argenti, aeris, ferri, ligni, lapidis, 5:2-4, 23; ‘vasa auri et argenti quae ex templo Hierosolymae ¹⁵ ’ repraesentabant bona et vera Ecclesiae ac regni Domini, ‘bibere vinum’ ex illis significabat ¹⁶ profanare per mala et falsa, quae sunt ‘dii auri ¹⁷ et argenti’:

[8] apud Davidem,

Idola eorum argentum et aurum, opus manuum hominis; os illis sed non loquuntur, oculi illis sed non vident, Is. 115:4, 5; Ps. 135:15, 16;

argentum et aurum, quae idola' pro falsis et malis, ‘opus manuum hominis’ pro quod ex propria intelligentia ¹⁸ :

apud Moschen, Sculptilia deorum gentium comburetis igne; non concupisces argentum et aurum super illis ut accipias tibi; abominatio namque Jehovae Dei tui illud; ideo non inferes abominationem in domum tuam, ut fiat devotio, sicut illud; abominando abominaberis illud, Deut. 7:25, 26;

argentum et aurum super sculptilibus' pro falsis et malis quae coluntur ut vera et bona ex apparentia illis inducta.

Бележки под линия:

4843. ‘Tamari nurui suae’: quod significet Ecclesiam repraesentativam spiritualium et caelestium, quae ‘nurus’ dicitur ex vero constat a repraesentatione ‘Tamaris’ quod sit Ecclesia repraesentativa spiritualium et caelestium, de qua supra n. 4831; et ex significatione ‘nurus’ quod sit Ecclesiae spirituale seu verum; quod ‘nurus’ in sensu interno id sit, est quia omnia quae conjugii et omnes qui ex conjugio erant, repraesentabant talia quae sunt conjugii caelestis, videatur supra n. 4637, proinde quae sunt boni et veri, nam haec sunt conjugii caelestis; inde est quod in Verbo ‘maritus’ significet bonum et ‘uxor’ verum, tum quod ‘filii et filiae’ significent vera et bona quae ex illis; inde ‘nurus’ quia uxor filii ut novi mariti, significat Ecclesiae verum conjunctum bono, et sic porro; sed significationes illae aliter se habent respective ad illos qui sunt ab Ecclesia caelesti, quam ad illos qui sunt ab Ecclesia spirituali; in Ecclesia enim spirituali maritus vocatur ‘vir’ et significat verum, ac uxor ‘mulier’ et significat bonum, videatur supra n. 4823.

[2] Quod per ‘nurum’ in sensu interno Verbi significetur Ecclesiae verum adjunctum ejus bono, consequenter in opposito sensu Ecclesiae falsum adjunctum ejus malo, constare etiam potest a locis in Verbo ubi ¹ nominatur, ut apud Hoscheam,

Super capitibus montium sacrificant, et super collibus suffiunt, sub quercu, et populo, et robore, quia bona umbra ejus; propterea scortantur filiae vestrae, et nurus vestrae adulterantur: nonne visitabo super filias vestras quod scortentur et super nurus vestras quod adulterentur? 4:13, 14;

agitur ibi de cultu mali et falsi, cultus mali significatur per ‘sacrificare super montium capitibus’, et cultus falsi per ‘suffire super collibus’; vita mali significatur per quod ‘scortentur filiae’, et doctrina falsi ex qua vita mali, per quod ‘nurus adulterentur’; quod adulteria et scortationes in Verbo significent adulterationes boni et falsificationes veri, videatur n. 2466, 2727, 3399; ‘nurus’ itaque ibi pro affectionibus falsi:

[3] apud Micham, Magnus est loquens perversitatem animae suae, et detorquet illam, bonus eorum sicut spina, rectus ut dumus; ... filius vilipendit patrem, filia insurgens contra matrem suam, nurus contra socrum suam; hostes viri domestici illius, vii [3, ] 4, 6; agitur ibi de falso ex malo, in quo Ecclesia ultimo tempore cum vastata, in proximo sensu in quo Ecclesia Judaica; ‘filia insurgens contra matrem significat quod affectio mali contra verum; et nurus contra socrum’ quod affectio falsi contra bonum.

[4] Quia similiter se habet cum homine qui in tentationibus est, in his enim pugna est mali contra verum et falsi contra bonum, nam tentationes spirituales non aliud sunt quam vastationes falsi et mali apud hominem, idcirco tentationes seu pugnae spirituales paene per similia verba a Domino describuntur apud Matthaeum, Jesus dixit, Ne existimate quod venerim ad mittendum pacem super terram, non veni mittere pacem sed gladium, veni enim ad dissidendum hominem contra patrem suum, et filiam contra matrem suam, et nurum contra socrum suam, et hostes homini: erunt domestici illius ² , 10:34-36, 38;

similia haec verba apud Prophetam mox supra significarunt vastationem Ecclesiae, hic autem tentationes illorum qui ab Ecclesia, quia ut dictum, tentationes non aliud sunt quam vastationes seu remotiones ³ falsi et mali, quapropter etiam tam tentationes quam vastatione' significantur et describuntur per aquarum inundationes et ⁴ diluvia n. 705, 739, ⁵ 756, 790;

hic itaque ⁶ ‘filia contra matrem’ etiam est affectio mali contra verum, et ‘nurus contra socrum’ affectio falsi contra bonum; et quia mala et falsa apud hominem qui in tentatione intus sunt seu illius sunt, vocantur domestici, ⁷ dicitur ‘hostes hominis domestici ejus’; quod tentationes ita ibi describantur, patet ex eo quod dicatur quod ‘non venerit ad mittendum pacem ⁸ super terram sed gladium’; per ‘gladium’ enim significatur verum pugnans; et in opposito sensu falsum pugnans, n. 2799, 4499, cum tamen venerit ad dandum pacem, ⁹ Joh. 14:27; 16:33;

quod tentationes sint quae ita describuntur, constat ¹⁰ ex sequentibus ibi ‘quisquis non suscipit crucem suam ¹¹ , et sequitur post Me, non est Me dignus’:

[5] similiter apud Lucam, Putatisne quod ad pacem venerim ad dandum in terra?

Non, dico vobis, sed divisionem; erunt namque ex nunc quinque in domo una divisi, tres contra duos, et duo contra tres, dividetur pater contra filium, et filius contra patrem, mater contra filiam et filia contra matrem, socrus contra nurum suam, et nurus contra socrum suam, 12:51-53;

ex his quoque patet quod per ‘patrem, matrem, filium, filiam, nurum, socrum’ significentur talia quae sunt ex conjugio caelesti, nempe bona et vera in suo ordine, et quoque opposita; sicut etiam apud Marcum, Jesus dixit, Nemo est, qui derelinquit domum, aut fratres, aut sorores, aut patrem, aut matrem, aut uxorem, aut liberos, aut agros propter Me et Evangelium, si non recipiet centupla, nunc in tempore hoc domos et fratres et sorores et matres et liberos et agros cum persecutionibus, et in saeculo venturo vitam aeternam, 10:29, 30;

qui non sensum internum Verbi novit, credet quod per ‘domum, fratres, sorores, patrem, matrem, uxorem, liberos, agros’ significentur domus, fratres, sorores, pater, mater, uxor, liberi, agri, sed sunt talia quae apud hominem sunt ei propria quae derelinquet, et loco eorum spiritualia et caelestia ¹² quae Domini sunt quae recipiet, et hoc per tentationes, quae intelliguntur per persecutiones ibi; quisque videre potest quod si derelinquit matrem, non recepturus matres, similiter nec fratres, sorores.

Бележки под линия: