5043. En Hij gaf hem diens genade die hij had in de ogen van de vorst van het huis der gevangenis; dat dit betekent vandaar de opheffing, staat vast uit de betekenis van genade geven, namelijk de opheffing; immers, in de verzoekingen genade geven is troosten en door de hoop opheffen; uit de betekenis van de vorst, namelijk het primaire ware, waarover in de volgende paragraaf; en uit de betekenis van het huis der gevangenis, namelijk de verwoesting van het valse, dus de verzoeking, waarover de nrs. 5038, 5039, 5044;

1159. Dat de woorden:

‘elk naar zijn spraak, naar hun families, onder hun natiën’ betekenen: deze dingen in overeenstemming met de genius van eenieder, en dat naar zijn spraak betekent naar de opvatting van eenieder, naar hun families betekent naar de rechtschapenheid, onder hun natiën wil zeggen ten aanzien van beide in het algemeen, dit kan blijken uit de betekenis van de spraak en van de families en natiën in het Woord, waarover door de Goddelijke barmhartigheid van de Heer, in wat volgt gehandeld zal worden. Dat de spraak in de innerlijke zin de opvatting betekent, aldus de beginselen en de overredingen, komt omdat de overeenstemming van de spraak met het verstandelijke deel van de mens, of met zijn gedachten, van dien aard is; van welke aard de werking met haar oorzaak is, van dien aard is ook de invloeiing van de gedachte van de mens in de bewegingen van de sprekende tong niet alleen, maar van dien aard is tevens de invloeiing van de hemel; hierover zal, door de Goddelijke barmhartigheid van de Heer, elders een en ander uit eigen ondervinding worden meegedeeld. Dat de families in innerlijke zin de rechtschapenheid betekenen, verder de naastenliefde en de liefde, vindt hierin zijn reden, dat alle dingen, die tot de wederkerige liefde behoren, zich in de hemelen verhouden als bloedverwantschappen en aanverwantschappen, dus als families; hierover zie men in nummer 685. Daarom worden in het Woord de dingen, die tot de liefde of tot de naastenliefde behoren, uitgedrukt zowel door huizen als door families; onnodig bij de bevestiging hiervan langer stil te staan; dat het huis dergelijke dingen betekent, zie men in nummer 710.

Dat de natiën beide in het algemeen beduiden, blijkt uit de betekenis van natie of van de natiën in het Woord. De natiën betekenen in de goede zin de nieuwe dingen van de wil en van het verstand, dus de goedheden van de liefde en de waarheden van het geloof; in de tegenovergestelde zin betekenen zij echter boosheden en valsheden, op dezelfde wijze ook huizen, families en spraken, wat door vele plaatsen in het Woord bevestigd kan worden. Dit vindt hierin zijn oorzaak, dat de Oudste Kerk onderscheiden was in huizen, families en natiën. De echtgenoten met de kinderen en met de knechten en de dienstmaagden vormden een huis; verschillende huizen die niet ver van elkaar gelegen waren, vormden een familie, en verschillende families vormden een natie; vandaar betekenden de natiën een samenvatting van alle families tegelijk. Op dezelfde wijze is het in de hemel gesteld, maar daar richt alles zich naar de liefde tot en naar het geloof in de Heer, zie nummer 685. Hieruit volgt nu de betekenis van de natiën in de innerlijke zin, namelijk dat zij het algemene zijn, dat zowel de dingen van de wil als de dingen van het verstand omvat, of, wat hetzelfde is, zowel de dingen die van de liefde zijn, als de dingen die van het geloof zijn, met betrekking tot de families en de huizen, waaruit de natiën bestaan; hierover zie men eveneens wat eerder in de nrs. 470, 471 en 483 is gezegd. Hieruit blijkt, dat de natiën beide in het algemeen betekenen, en dat:

‘elk naar zijn spraak, naar hun families, en onder hun natiën’, de genius van elk mens, van elke familie, van elke natie betekent, die een van de Oude Kerk afstammende godsdienst had.