237. "Et non scis quod tu sis aerumnosus." - Quod significet quod non sciant quod falsa eorum cum veris nullam cohaerentiam habeant, constat ex significatione "aerumnae", quod sit infractio veri per falsa, et quoque nulla cohaerentia; inde patet quid intelligitur per "aerumnosum." Quod tales sint, est quia doctrina eorum fundatur super duobus principiis falsis, quae sunt sola fides et justificatio per illam: quare falsa inde fluunt in continua serie; ac vera, quae ex sensu litterae Verbi adducunt ad confirmanda illa, infringuntur et falsificantur; et falsificata vera in se sunt falsa. Hoc describitur multis in locis in Verbo, ac intelligitur per "vanitates" quas prophetae vident, et per "mendacia" quae loquuntur; tum describitur per "rupturas murorum" et "domuum", usque ut cadant: pariter per "idola" et "sculptilia", quae artifex facit et connectit per catenas ut cohaereant: per "idola" enim et "sculptilia" significantur falsa doctrinae; similiter per "rupturas murorum" et "domuum"; pariter per "prophetas qui vident vanitates et loquuntur mendacia" (per "prophetas" enim intelliguntur doctrinae, per "vanitates" talia quae nullius rei sunt, et per "mendacia" falsa): sed quia haec memorantur perpluribus in locis in Verbo, non possunt ob copiam adduci; quare supersedentur, et solum aliqua adducentur, ubi dicuntur "aerumnae" et "maceries", ut sciatur quod per illas significentur infractiones veri per falsa, et sic nulla cohaerentia:

[2] - Apud Esaiam,

"Sapientia tua et scientia tua seduxit te, dum dixisti in corde tuo, Ego et non sicut ego praeterea: ideo cadet super te aerumna, ... et veniet super te devastatio" (47:10, 11);

etiam hic describuntur qui credunt se omnia scire, ac intelligentes esse prae omnibus aliis, cum tamen nihil veri sciant et intelligant, et quod ideo auferatur illis intellectus veri; fides eorum quod intelligentiores sint omnibus aliis intelligitur per quod "sapientia tua et scientia tua seduxit te, dum dixisti in corde, Ego et non sicut ego praeterea"; et jactura omnis intellectus veri intelligitur per quod "cadet super te aerumna, et veniet super te devastatio."

[3] Apud Ezechielem,

"Aerumna super aerumnam veniet, ... ideo quaerent visionem a prophetis; sed lex periit a sacerdote, et consilium a senioribus; rex lugebit et princeps induetur stupore" (7:26, 27);

agitur hic de vastatione ecclesiae, quae est quando non verum nisi falsificatum; falsum ex falso intelligitur per "aerumnam super aerumnam"; "visio a propheta" est doctrina, hic doctrina falsi; "lex periit a sacerdote" est quod Verbum non intelligatur ("lex" enim significat Verbum, et "sacerdos" docentem); "consilium periit a senioribus", est quod rectum ab intelligentibus ("consilium" significat rectum, et "seniores" significant intelligentes); "rex lugebit ac princeps induetur stupore", est quod non amplius aliquod verum ("rex" significat verum, et "princeps" vera primario inservientia).

[4] Apud Davidem,

"Non in ore eorum rectum, medium eorum aerumna" (Psalmuss 5:10 [B.A. 9]);

similiter hic "aerumna" pro falsis non cohaerentibus cum aliquo vero. Similiter apud Jeremiam,

"Plangite, Vagamini inter macerias, quia rex eorum in exilium abiit, sacerdotes ejus et principes simul" (49:3);

"vagari inter macerias" est inter destructa vera per falsa; "rex" qui in exilium abiit significat verum; "sacerdotes ejus et principes simul", significant bona et vera vitae et doctrinae, ut supra.

[5] Apud Ezechielem,

"Quando hic aedificant maceriem, illi ecce incrustant inepto; dic ad incrustantes inepto quod cadet... paries: nonne dicitur ad vos, Ubi incrustatio qua ¹ incrustastis?" (13 [10,] 11, 12);

"maceries quam incrustant inepto", significat falsum quod pro principio ponitur, quod per applicatum Verbum ex sensu litterae ejus faciunt ut appareat sicut verum ("incrustatio" est applicatio et inde apparens confirmatio, "ineptum" est falsificatum); et quia verum Verbi sic destruitur, et confirmantia fiunt vera falsificata quae in se sunt falsa, et haec cum principio falso corruunt, ideo dicitur, "Ecce cadet paries; nonne dicitur ad vos, Ubi incrustatio qua incrustastis?"

[6] Apud Hoscheam,

"Ecce Ego obsepiens viam tuam per spinas, et maceria circumdabo maceriam, ut semitas ² suas non inveniet" (2:6 ³ );

"obstruere viam per spinas" est obstruere omnes cogitationes per falsa mali, ne videant vera (falsa mali sunt "spinae"); "macerie circumdare maceriem est cumulare falsa super falsis; "ut semitas ⁴ suas non inveniet", est ut nihil veri possit videri: hoc fit quia vera non possunt simul esse cum falsis mali, sicut non caelum cum inferno; nam vera sunt ex caelo et falsa mali ex inferno; quare cum falsa ex malo regnant, aufertur communicatio cum caelo, quo ablato non videri possunt vera, et si dicuntur ab aliis, rejiciuntur: inde est quod (illis) qui in principiis falsis sunt, sicut illis qui in principiis de sola fide et de justificatione per illam, non datum sit in aliquibus veris esse (videatur supra, n. 235, 236).

[7] Sed exempla illam rem illustrent. Illi qui pro principio religionis sumpserunt solam fidem et justificationem per illam, cum legunt Verbum et vident quod Dominus dicat quod homini juxta facta et opera retribuetur, et quod qui bona fecerat veniet in caelum, at qui mala fecerat, in infernum, tunc vocant bona quae faciunt fructus fidei non scientes aut non volentes scire quod bona quae vocantur fructus omnia sint ex charitate, et nulla ex fide separata quae vocatur sola fides; omne etiam bonum est charitatis, et verum est fidei inde. Ex eo patet quod pervertant Verbum: sed hoc faciunt, quia verum non possunt aliter applicare suo principio, credentes usque quod sic cohaereant; sed perit inde verum et fit falsum, et non modo fit falsum sed etiam malum.

[8] Quod inde sequantur falsa in continua serie, etiam patet; nam docent quod bona quae homo facit, sint meritoria; non volentes (scire) quod sicut fides cum suis veris est a Domino, et sic non meritoria, ita charitas cum suis bonis: tum docent quod ut primum homo recipit fidem, reconciliatus sit Deo Patri per Filium, et quod mala quae dein facit non imputentur, et quoque nec mala quae prius fecerat; nam dicunt salvari omnes, qualitercunque vixerant, modo recipiant fidem, etiam si foret in horis ante mortem. Sed haec et plura alia, quae sunt derivationes ex falso principii, non cohaerent cum veris Verbi, sed destruunt illa; et vera destructa sunt falsa, et talia falsa quae male olent: graveolentia ex illis sentitur in altera vita, quae talis est ut non possit sustineri ab aliquo bono spiritu; est sicut nidor purulenti ex pulmone. Plura exempla possunt adduci; sunt in copia; nam quicquid concluditur ex principio falso trahit inde falsum, quoniam in eo spectatur principium cui adhaeret quia inde fluit et ei applicatur.

[9] Qualis est religio de sola fide et de justificatione per illam, concludi potest ex eo solo, quod omnes qui confirmaverunt illa apud se doctrina et vita, in altera vita a se sphaeram nefandi adulterii effundant, quod est matris seu novercae cum filio; hoc nefandum adulterium correspondet illis, et quoque percipitur ab illis quocunque vadunt; ex illa sphaera millies cognovi praesentiam eorum: causa quod ex illis talis sphaera effluat, est quia adulterant bona charitatis et Verbi, et adulteria correspondent adulterationibus boni et scortationes falsificationibus veri (videatur n. 2466, 2729, ⁵ 3399, 4865, 6348, 8904, 10648).

[10] Simile intelligitur per

Rubenem quod cubuerit cum Bilha, ex qua pater ejus genuit Danem et Naphtalin (Genesis 35:22);

quapropter etiam damnatus est (Genesis 49:4);

et quia polluit strata patris sui, adempta est ei primogenitura, et data Josepho (1 Chronicles 5:1);

per "Rubenem" enim in Verbo intelligitur fides, et ibi sola (n. 3325, 3861, 3866, 3870, 4601, 4605, 4731, 4734, 4761, 6342, 6350); et per "Josephum" bonum fidei (n. 3969, 3971, 4669, 6417).

[11] Quod in fine ecclesiae talia exstitura sint, praedicitur apud Danielem, ubi agitur de statua a Nebuchadnezare in somnio visa, his verbis:

"Quod vidisti ferrum mixtum cum argilla luti, commiscebunt se per semen hominis; sed non cohaerebunt unum cum altero, quemadmodum ferrum non commiscetur cum argilla" (2:43);

per "ferrum" intelligitur verum absque bono; per "argillam luti" falsum quod ex propria intelligentia; per "semen hominis" Verbum Domini (Matthaeus 13:24, 37); quorum quod non cohaerentia sit, intelligitur per "non cohaerebunt, quemadmodum ferrum non commiscetur cum argilla."

Notas de rodapé:

10648. ‘Et scortentur post deos ¹ eorum’: quod significet inde falsa mali, constat ex significatione ‘scortari post deos ² gentium’ quod sit conjungi falsis mali, nam per ‘scortari’ significatur illegitime conjungi, et per ‘deos ³ gentium’ significantur falsa mali; quod ‘dii ⁴ ’ sint falsa, videatur n. 4402 fin. , 4544, 7873, 8867, et ‘gentes’ sunt mala, supra [n. ] 10638. Dicitur quod inde falsa mali, quia a malo existunt omnia falsa; falsa autem quae non a malo, quidem in externa forma ⁵ sunt falsa sed non in interna; dantur enim falsa apud illos qui in bono vitae sunt, sed bonum est interius in illis et facit ut malum falsi removeatur; inde falsum illud coram angelis non apparet ut falsum sed ut ⁶ species veri; angeli enim spectant interiora fidei et non exteriora ejus; inde est quod unusquisque ex quacumque religione sit salvari ⁷ possit, etiam gentiles qui nulla vera ex Verbo habent, modo bonum vitae spectaverint ut finem, et doctrinam suam ut medium ad illum finem, videatur n. 2589-2604.

[2] In Verbo saepius dicitur ‘scortari’ et per id significatur illegitima conjunctio cum vero, et per ‘adulterari’ illegitima conjunctio cum bono; inde per ‘scortari’ significatur falsificatio veri et per ‘adulterari’ adulteratio boni; falsificatio veri ⁸ fit triplici modo: Primo, Si homo in malo vitae est et agnoscit vera doctrinae, tunc enim intus in veris est malum, et malum falsificat verum, ⁹ nam malum dissipat caeleste et Divinum ¹⁰ e veris, ac implantat infernale, inde falsificatio.

[3] Secundo, Si homo primum in veris quoad doctrinam est et postea accedit ad falsum alterius doctrinae, quod fit solum apud illos qui in malo vitae sunt, quoniam malum appetit falsum, et id libenter arripit pro vero.

Tertio, Si homo qui in malo quoad vitam est, et in falsis quoad doctrinam, arripit vera alterius doctrinae, is quoque falsificat vera, quoniam is vera non agnoscit propter vera sed propter aliquid lucri, honoris, aut famae.

[4] Omnes hae falsificationes ¹¹ in Verbo vocantur scortationes et meretricatus, ex causa quia per conjugium intelligitur legitima conjunctio, quae est boni et veri, videatur n. 2727-2759; ¹² inde illegitimae conjunctiones intelliguntur per scortationes; ¹³ quod ita sit, ex pluribus locis in Verbo constare potest, ex quibus solum haec bina afferre licet:

apud Ezechielem,

Hierosolyma, scortata es propter nomen tuum; et effudisti scortationes tuas super omnem transeuntem; sumpsisti de vestibus tuis, et fecisti tibi excelsa variegata, et scortata es super illis: accepisti vasa ornatus tui ex auro Meo et ex argento Meo quod dederam tibi, et fecisti tibi imagines masculi, et scortata es cum illis: sumpsisti filios tuos et filias tuas ¹⁴ quos peperisti Mihi, et sacrificasti illos eis: num parum hoc de scortationibus tuis? scortata es cum filiis Aegypti vicinis tuis, magnis carne; et multiplicasti scortationem tuam ad irritandum Me: scortata es cum filiis Aschuris, et scortata es cum eis, et non satiata: et multiplicasti scortationem tuam usque ad terram negotiationis Chaldaeam, 16:15-17, 20, 26, 28, 29 seq. ;

et apud eundem,

Duae mulieres, filiae unius matris, scortatae sunt in Aegypto, in adolescentia sua scortatae sunt, Ohola Samaria et Oholiba Hierosolyma: scortata est Ohola sub Me, et dilexit amasios suos Assyrios propinquos, dedit scortationes suas super illos: scortationes suas ex Aegypto non deseruit, nam cum illa concubuerunt in adolescentia ejus. Oholiba corrupit amorem suum prae illa, et multiplicavit scortationes suas supra scortationes sororis suae, filios Aschuris adamavit; ¹⁵ addidit ad scortationes suas, et vidit imagines Chaldaeorum, adamavit eos ad aspectum oculorum suorum; venerunt ad illam filii Babelis ad concubitum amorum, 23:2-4, [5, ] 7, 8, 11, 12, 14, 16 seq. ;

praeter ¹⁶ multis aliis in locis, quae videantur cum his etiam explicata n. 2466, 8904.

Notas de rodapé: