273. 1. Dat het natuurlijk gemoed dat in boze dingen en in valse dingen daaruit is, een vorm en beeld van de hel is. Hoedanig het natuurlijk gemoed in zijn substantiële vorm is bij de mens, of hoedanig het is in zijn vorm vanuit de substanties van de ene en de andere wereld samengeweven in de hersenen, waar dat gemoed in zijn eerste dingen zetelt, kan hier niet worden beschreven. De universele idee ten aanzien van die vorm zal gegeven worden in de volgende dingen waar gehandeld moet worden over de overeenstemming van het gemoed en van het lichaam. Hier zal alleen iets gezegd worden over de vorm daarvan naar de staten en de veranderingen ervan, waardoor het waarnemen, het denken, bedoelen en willen en de dingen die daarvan zijn, optreden. Want het natuurlijk gemoed dat in boze dingen en de valse dingen daaruit is, is ten aanzien daarvan een vorm en beeld van de hel. Zo’n vorm veronderstelt een substantiële vorm als subject, want veranderingen van staat zonder substantiële vorm die het subject is, kunnen er niet zijn, geheel zoals het gezicht niet zonder het oog en het gehoor zonder het oor. Wat dus de vorm of het beeld betreft waarmee het natuurlijk gemoed op de hel gelijkt, die vorm en dat beeld is zodanig dat de regerende liefde met de begeerten ervan, wat de universele staat van dit gemoed is, is zoals in de hel de duivel is en dat de gedachten van het valse die opkomen vanuit die regerende liefde, zijn zoals de duivelse bende. Onder de duivel en onder de bende van hem wordt ook niets anders in het Woord verstaan. De zaak is ook eender, want in de hel is de liefde van heersen vanuit de eigenliefde de regerende liefde; deze wordt daar de duivel geheten; en de aandoeningen van het valse met de gedachten die opkomen vanuit die liefde, worden de bende van hem geheten. Het eendere is in elk willekeurig gezelschap van de hel, met verschillen zodanig als de specifieke verschillen zijn van een enkel geslacht. In een eendere vorm is ook het natuurlijk gemoed dat in boze dingen en in valse dingen daaruit is. Daarom ook komt de natuurlijke mens die zodanig is, na de dood in een gezelschap van de hel dat aan hem eender is en dan handelt hij in alle en in de afzonderlijke dingen één hiermee, want hij komt in zijn vorm, dat wil zeggen, in de staat van zijn gemoed. Er is eveneens een andere liefde, die satan wordt geheten, deze is ondergeordend aan de eerdergenoemde liefde die duivel wordt geheten. Dit is de liefde van goederen van anderen willen bezitten door onverschillig welke boze kunst; scherpzinnige boosaardigheden en arglistigheden zijn de bende van hem. Wie in deze hel zijn, die worden in het algemeen satans geheten en wie in de vorige zijn, die worden in het algemeen duivels geheten, en wie daar niet op heimelijke wijze handelen, wijzen hun naam niet af; vandaar is het dat de hellen in het samengestelde, duivel en satan worden genoemd. Dat de twee hellen volgens die twee liefden in het algemeen zijn onderscheiden, is omdat alle hemelen in twee rijken: het hemelse en het geestelijke, volgens twee liefden zijn onderscheiden; en de duivelse hel vanuit het tegenovergestelde overeenstemt met het hemels rijk en de satanische hel vanuit het tegengestelde overeenstemt met het geestelijk rijk. Dat de hemelen in twee rijken, het hemelse en het geestelijke, zijn onderscheiden, kan men zien in het werk Hemel en Hel 20-28 n.. Dat het natuurlijk gemoed dat zodanig is, in vorm een hel is, is omdat elke geestelijke vorm in grootste en kleinste dingen aan zichzelf eender is; vandaar is het, dat iedere engel een hemel in kleinere vorm is, zoals eveneens in het werk Hemel en Hel 51-58 is getoond. Hier vanuit volgt ook dat iedere mens of geest die een duivel of een satan is, een hel in kleinere vorm is.

6. Door velen wordt erkend dat er één enige substantie is, welke ook de eerste is, waar vanuit alle dingen zijn. Maar hoedanig die substantie is, weet men niet; men gelooft dat zij zo enkelvoudig is dat niets enkelvoudiger is, en dat dit vergeleken kan worden met een punt, die geen afmeting heeft, en dat vanuit een oneindig aantal zulke punten de vormen van afmeting zijn ontstaan. Maar dit is een begoocheling, afkomstig uit de voorstelling van de ruimte; want vanuit deze voorstelling verschijnt een zodanig kleinste. Niettemin is het de waarheid dat hoe enkelvoudiger en zuiverder iets is, des te meer en des te voller het is. Dit is de oorzaak dat hoe innerlijker enig object wordt beschouwd, des te wonderlijker, volmaakter, en fraaier dingen daarin worden ontwaard; en dat zo dus in de eerste substantie de wonderlijkste, volmaaktste, en fraaiste dingen van alle zijn. Dat dit zo is, komt omdat de eerste substantie vanuit de geestelijke Zon is, welke, zoals is gezegd, uit de Heer is en waarin de Heer is. Die Zon zelf is dus de enige substantie, die omdat zij niet in de ruimte is, het al in alle dingen is, en in het grootste en het kleinste van het geschapen heelal. Daar die Zon de eerste en enige substantie is, vanuit welke alle dingen zijn, volgt dat daarin oneindig meer dingen zijn dan die welke kunnen verschijnen in de daaruit afkomstige substanties, die gesubstantieerde dingen en ten slotte materieel worden genoemd. Dat zij niet in deze kunnen verschijnen, komt omdat zij uit die Zon neerdalen in graden van tweevoudig geslacht, volgens welke alle volmaaktheden afnemen. Vandaar komt het, dat, zoals boven is gezegd, hoe innerlijker iets wordt beschouwd, des te wonderlijker, volmaakter, en fraaier dingen worden ontwaard. Dit is gezegd opdat het bevestigd wordt dat het Goddelijke in een zeker beeld is in al het geschapene, maar dat het minder en minder verschijnt bij het neerdalen door de graden heen, en nog minder wanneer de lagere graad, gescheiden van de hogere graad, door toesluiting wordt verstopt met aardse materie. Maar deze dingen kunnen wel niet anders dan duister schijnen, tenzij men de dingen heeft gelezen en verstaan die in de verhandeling over de ‘Goddelijke Liefde en de Goddelijke Wijsheid’, over de geestelijke Zon, n. 83-172, over de graden, n. 173-281, en over de schepping van het heelal, n. 282-357, zijn aangetoond.

6047. 'And it may be, that Pharaoh may call you' means if the natural in which the Church's factual knowledge resides wishes to be joined to you. This is clear from the meaning of 'calling to oneself' as wishing to be joined to, for the call to them, made with affection, to live in his land and become a single nation together with his subjects is the expression of a wish to be joined to them; and from the representation of 'Pharaoh' as the natural in which the Church's factual knowledge resides, as above in 6042. Pharaoh's call to them means the response made to the introduction and joining together, that is to say, the joining of the Church's factual knowledge to truths and forms of good in the natural. For every joining together requires such a response and therefore agreement on both sides.

[2] The subject here is the joining together of the Church's truths and its factual knowledge; but one needs to know in what way they should become joined. The joining together must not start with factual knowledge which is then used to look into the truths of faith; for a person's factual knowledge comes from sensory impressions, thus from the world, the source of countless illusions. It must start with the truths of faith; that is to say, one should proceed in the following way. First of all one should get to know what the Church teaches; then one should discover from the Word whether such teaching is the truth. For things are true not because they are what leaders of the Church have so declared and their followers uphold. If that were so one would have to say that the teachings of any Church or religion were the truth simply because they are those of a person's native soil and are those into which he was born. Thus not only the teachings of Papists or Quakers would be true but also those of Jews and of Mohammedans too since their Church leaders have so declared and their followers uphold it. From all this it is evident that one should search the Word and there see whether what the Church teaches is the truth. When an affection for truth motivates the search a person receives light from the Lord so that he may discern, though unaware of the source of his enlightenment, what the truth is and may be assured of it in the measure that he is governed by good. But if the truths discerned by him are at variance with the teachings of the Church, let him beware of creating a disturbance in the Church.

[3] Once he has become assured and so affirms from the Word that the Church's teachings are truths of faith, let him then employ any fact he knows, whatever the name or nature of it, to corroborate them. For now that he is thoroughly affirmative in his attitude towards the truth he welcomes facts that accord with them and casts away those which because of the misconceptions present within them do not accord. The facts are used in support of his faith. No one therefore should be forbidden to search the Scriptures if motivated by a desire to know whether the teachings of the Church in which he was born are true; for in no other way can he ever become enlightened. Nor should he be forbidden after that to use factual knowledge to support his beliefs; but let him not do so before that. This and no other is the way in which the truths of faith should be joined to factual knowledge - not only the facts known to the Church but also any other kinds of facts. But very few at the present day proceed in this way, for the majority of people who read the Word are not motivated by a desire for truth when they read it but by a desire to endorse the teachings of the Church in which they were born, no matter what those teachings may be like.

[4] The Word contains a description of the Lord's kingdom in which the spiritual domain, the domain of reason, and the domain of factual knowledge exist joined together; but in that description names that serve to mean those domains are used - Israel, Asshur, and Egypt. 'Israel' describes the spiritual domain, 'Asshur' the domain of reason, and 'Egypt' that of factual knowledge, in the following words in Isaiah,

On that day there will be an altar to Jehovah in the midst of the land of Egypt, and a pillar to Jehovah at its border; and it will be for a sign and a witness to Jehovah Zebaoth in the land of Egypt, for they will cry out to Jehovah because of the oppressors, and He will send a saviour and prince to them, and he will deliver them. And Jehovah will make Himself known to Egypt, and the Egyptians will know Jehovah on that day and will offer sacrifice and minchah, and will make a vow to Jehovah and perform it. On that day there will be a highway from Egypt to Asshur, and Asshur will come into Egypt, and Egypt into Asshur, and Egypt will serve Asshur. ¹ On that day Israel will be the third with Egypt and Asshur, a blessing in the midst of the earth, whom Jehovah Zebaoth will bless, saying, Blessed be Egypt My people, and Asshur the work of My hands, and Israel My heritage. Isaiah 19:18-25.

[5] Anyone may see that in this quotation the country Egypt is not meant, or Asshur, or even Israel, but that some other thing is meant by each of them. 'Israel' is used to mean the spiritual domain of the Church, see 3654, 5801, 5803, 5806, 5812, 5817, 5819, 5826, 5837; 'Asshur' to mean the domain of reason, 119, 1186; and 'Egypt' to mean the domain of factual knowledge, 1164, 1165, 1186, 1462, 4749, 4964, 4966, 5700, 6004, 6015. The existence of the three joined together in the member of the Church is described in the prophet by the words 'there will be a highway from Egypt to Asshur, and Asshur will come into Egypt, and Egypt into Asshur, and Egypt will serve Asshur. On that day Israel will be the third with Egypt and Asshur, a blessing in the midst of the earth'. For to be a member of the Church a person must of necessity be a spiritual person, and also a rational one whom factual knowledge will serve. From all this it may now be evident that factual knowledge should not on any account be cast aside from the truths of faith but should be joined to them. But one should go the primary way, that is, the way that begins with faith, not the secondary way, that is, the one that begins with factual knowledge. See also what has been shown in 128-130, 195, 196, 232, 233, 1226, 1911, 2568, 2588, 4156, 4760, 5510, 5700.

Voetnoten: