4096. En Rachel en Lea antwoordde en zeiden tot hem; dat dit het wederkerige van de aandoeningen van het ware betekent, staat vast uit de betekenis van antwoorden wanneer er toegestemd wordt, namelijk het wederkerige, zie nrs. 2919;
en de opneming, nrs. 2941, 2957;
en uit de uitbeelding van Rachel, te weten de aandoening van het innerlijk ware en uit die van Lea, namelijk de aandoening van het uiterlijk ware, nrs. 3758, 3782, 3793, 3819. In wat voorafgaat werd gehandeld in de innerlijke zin over het goede van het natuurlijke, dat door Jakob wordt aangeduid, toen het gescheiden werd van het goede als middel, dat Laban is, hoe dat, namelijk het goede van het natuurlijke, de aandoeningen van het ware, die door Rachel en Lea worden aangeduid, aan zich aanbond; nu wordt gehandeld over de wederkerige aanplooiing van de aandoeningen van het ware aan het goede; deze aanplooiing is bevat in de innerlijke zin van die woorden die Rachel en Lea nu zeggen; maar deze dingen zijn zodanig dat zij alleen in het verstand vallen dat onderricht is en dat een verkwikking voelt in de wetenschap van zulke dingen, dus een verstand dat de geestelijke erkentenissen ten doel heeft; de overigen bekommeren zich niet het minst om zulke dingen en zij kunnen met hun gemoed daar niet bij; want zij die de wereldse en de aardse dingen tot einddoel hebben, kunnen hun zinnen daarvan niet afwenden en indien zij ze daarvan afwenden, zouden zij iets onverkwikkelijks gewaarworden, want dan zouden zij afwijken en zich verwijderen van die dingen die zij tot einddoel hebben, dat wil zeggen, die zij liefhebben; laat eenieder die van dien aard is, bij zichzelf nagaan of hij wil weten hoe het goede zich aan de aandoeningen van het ware aansluit en hoe de aandoeningen van het ware zich aanplooien en of het hem niet tegenstaat dit te weten en of hij niet zeggen zal dat hij aan zulke dingen niets heeft en ook dat hij er niets van begrijpt; zegt men daarentegen zulke dingen tegen hem die zijn bezigheid in de wereld betreffen, ook al waren het de meest verborgen dingen en zegt men hem hoedanig een ander is ten aanzien van de aandoeningen en verder hoe hij daardoor hem aan zich kan binden door zich aan te plooien aan diens gezindheid en gezegden, dan begrijpt hij dit niet alleen, maar doorvat ook de innerlijke dingen. Evenzo houdt degene die zich vanuit aandoening toelegt op het uitvorsen van de moeilijk te doorgronden dingen van de wetenschappen ervan om ingewikkelder dingen dan deze te beschouwen en beschouwt ze ook; maar wanneer het om het geestelijk goede en ware gaat, voelt hij verveling en keert er zich ook vanaf. Dit is gezegd opdat men zal weten hoedanig de mens van de Kerk heden is. Maar hoe het is gesteld met het goede wanneer het de ware dingen door de aandoeningen aan zich toevoegt en met de ware dingen wanneer die zich aanplooien, kan niet zo blijken wanneer de voorstelling of het denken wordt gehouden in het goede en in het ware, maar het blijkt beter wanneer zij wordt gehouden in de gezelschappen van de geesten en van de engelen waardoor zij invloeien; want, zoals gezegd in nr. 4067, het willen en denken komt daaruit of vloeit daaruit in en verschijnt alsof het in hem was. Daaruit, namelijk uit de gezelschappen van de geesten en de engelen, weten hoe het met de zaak gesteld is, is het weten vanuit de oorzaken zelf; en het weten vanuit de hemel van de engelen, is het weten vanuit de doelen van de oorzaken. Er zijn ook historische dingen die zich toevoegen en toelichten; dan verschijnen zij duidelijker. In de innerlijke zin wordt gehandeld over de aansluiting van het goede bij de ware dingen en over de aanplooiing ervan, in het natuurlijke; want Jakob is het goede daar, zoals meermalen is gezegd, en zijn vrouwen zijn de aandoeningen van het ware; het goede dat van de liefde en de naastenliefde is, vloeit uit de Heer in en wel door de engelen die bij de mens zijn en niet in andere dingen bij de mens dan in de erkentenissen die bij hem zijn; en omdat het goede zich daar vasthecht, worden de gedachten gehouden in de ware dingen die van de erkentenissen zijn en daaruit worden tal van dingen opgewekt die verwant zijn en overeenkomen en dit zolang tot hij bedenkt dat het zo is en totdat hij het wil omdat het zo is, vanuit aandoening; wanneer dit plaatsvindt, verbindt zich het goede met de ware dingen en plooien de ware dingen aan zich aan, in het vrije, want alle aandoening maakt het vrije, nrs. 2870, 2875, 3158, 4031. Maar wanneer dit gebeurt, worden ook door de geesten die aan hem zijn toegevoegd, twijfels opgewekt, soms ook ontkennende dingen, maar voor zoveel als de aandoening de overhand heeft, voor zoveel wordt hij tot het bevestigende geleid en dan tevens door die dingen in de ware dingen bevestigd. Wanneer het goede op deze wijze invloeit, wordt men niet gewaar dat het door de engelen is, omdat het zo innerlijk invloeit en in het duistere van hem dat hij heeft ten gevolge van de wereldse en lichamelijk dingen. Maar men moet weten dat het goede niet invloeit uit de engelen, maar door de engelen uit de Heer; dit bekennen ook alle engelen en daarom eisen zij ook nooit enig goede voor zich op en zelfs zijn zij verontwaardigd wanneer iemand hun dat toeschrijft. Hieruit nu, als vanuit de oorzaken zelf, kan men zien hoe het gesteld is met de aansluiting van het goede bij de ware dingen en met de aanplooiing ervan, waarover hier in de innerlijke zin wordt gehandeld.
