3019. Dat de woorden ‘Abraham zei tot zijn knecht, de oudste van zijn huis’ de ordening en de invloeiing van de Heer betekenen in Zijn natuurlijke, hetgeen ‘de knecht, de oudste van het huis’ is, blijkt uit de betekenis van ‘zeggen’ hier, te weten bevelen, aangezien het tot een knecht is gericht; en aangezien er gehandeld wordt over de rangschikking van de dingen die in de natuurlijke mens zijn door het Goddelijke, betekent ‘zeggen’ ordenen en invloeien, want al wat gedaan wordt in de natuurlijke of uiterlijke mens, wordt geordend door de redelijke of innerlijke mens en vindt plaats door invloeiing. Dat ‘de knecht, de oudste van het huis’ het natuurlijke of de natuurlijke mens is, kan blijken uit de betekenis van de knecht, namelijk dat wat lager is en het hogere dient, of wat hetzelfde is, wat meer uiterlijk is en dient wat innerlijker is, zie de nrs. 2541, 2567. Alle dingen die tot de natuurlijke mens behoren, zoals wetenschappelijke dingen van elke soort, zijn niets anders dan dienstbare dingen, want zij zijn dienstbaar aan het redelijke, opdat dit evenwichtig kan denken en juist willen. Dat ‘de oudste van het huis’ de natuurlijk mens is, kan blijken uit wat hierna volgt.

3210. Dat de woorden ‘en Izaäk bracht haar in de tent van zijn moeder Sarah’ het heiligdom van het ware in het Goddelijk Menselijke betekenen, blijkt uit de betekenis van de tent, namelijk het heilige, waarover de nrs. 414, 1102, 2145, 2152, 2576; dus het heiligdom; en uit de betekenis van Sarah, de moeder, namelijk het Goddelijk ware, waarover de nrs. 1468, 1901, 2063, 2065, 2904, waaruit het Goddelijk Menselijke geboren was, waarvan het redelijke wordt uitgebeeld door de zoon Izaäk. Hieruit blijkt duidelijk dat ‘Izaäk bracht haar in de tent van zijn moeder Sarah’ betekent, dat het redelijk goede het ware – door Rebekka uitgebeeld – bij zich in het heiligdom van het ware bracht. Wat het heiligdom van het ware is, kan blijken uit wat eerder in nr. 3194 is gezegd over het Goddelijk Menselijke van de Heer, namelijk dat het eigenlijke Goddelijke zelf het goede en het ware heeft en dat de Heer ten aanzien van het Goddelijk Menselijke uitging van het Goddelijk Goede en geboren werd – namelijk ten aanzien van het Goddelijk Menselijke – uit het Goddelijk ware, of wat hetzelfde is, dat het Zijn zelf van de Heer het Goddelijk Goede was, maar het Bestaan zelf het Goddelijk Ware en dus het redelijk Goddelijk Goede, waarmee Hij het Goddelijk Ware uit het menselijke verbond. Over deze allerdiepste verborgenheden kan niet meer gezegd worden; slechts dit dat het eigenlijk Goddelijk Goede en Ware zelf in het Goddelijk Menselijke van de Heer, waarmee het ware uit het menselijke verbonden werd, datgene is, dat werd aangeduid door het heiligdom, hetgeen het heilige der heiligen was in de tabernakel en in de tempel; en de hoedanigheid ervan werd uitgebeeld door de dingen die daarin waren, zoals door het gouden altaar, door de tafel waarop de toonbroden lagen, door de kandelaar en nog innerlijker door het verzoendeksel en door de ark en het allerinnerlijkst door de Getuigenis, die de Wet was, verkondigd van Sinaï uit en dit was het eigenlijke heilige der heiligen, of het heiligdom van het ware.

4264. Dertig zogende vrouwelijke kamelen en haar zonen, veertig vaarzen en tien varren, twintig ezelinnen en toen ezelsveulens; dat dit de dienstbaarheden betekenen, de algemene en de speciale, staat vast uit de betekenis van de vrouwelijke kamelen en haar zonen en verder van de vaarzen en de varren en ook van de ezelinnen en haar jongen, namelijk die dingen die van de natuurlijke mens zijn, waarover enige malen eerder; over de kamelen, nrs. 3048, 3071, 3143, 3145; over de varren, nrs. 1824, 1825, 2180, 2781, 2830; over de ezelinnen, nr. 2781;

dat die dingen die van de natuurlijke mens zijn, naar verhouding dienstbaarheden zijn, zie de nrs. 1486, 3019, 3020, 3167;

vandaar komt het dat door die dieren de algemene en de bijzondere dienstbaarheden worden aangeduid. Wat de getallen betreft, van de geiten 200, van de geitenbokken 20, van de schapen 200, van de rammen 20, van de kamelen en haar zonen 30, van de vaarzen 40, van de varren 10, van de ezelinnen 20 en van haar jongen 10; dit zijn verborgenheden die niet geopend kunnen worden zonder een uitvoerige ontvouwing en zonder in de breedte alle afleidingen na te gaan; want alle getallen in het Woord betekenen dingen, nrs. 482, 487, 575, 647, 648, 755, 813, 1988, 2075, 2252, 3252;

en wat zij betekenen, werd waar zij in het voorafgaande voorkwamen, aangetoond; en ik heb mij ook soms daarover verwonderd dat de spraak van de engelen, wanneer die in de geestenwereld neer gleed, eveneens in verschillende getallen viel, en ook daarover, dat daar waar in het Woord getallen worden gelezen, door de engelen dingen werden verstaan; het getal toch dringt nooit in de hemel binnen, want getallen behoren tot de maat en de ruimte en tevens tot de tijd en deze zijn van de wereld en van de natuur en daarmee stemmen in de hemelen de staten en de veranderingen van de staten overeen. De Oudsten, die hemelse mensen waren en vergemeenschapping met de engelen hadden, wisten wat door de enkelvoudige getallen en ook door de samengestelde, werd aangeduid; van daar is de betekenis ervan overgegaan op de nakomelingen en op de zonen van de Oude Kerken. Dit zijn dingen waaraan de mens van de Kerk heden, die niet gelooft dat er in het Woord iets heiligers verborgen ligt dan wat in de letter verschijnt, nauwelijks geloof schenkt.