"En toen zij naderbij kwamen, zag Hij de stad en weende erover, zeggende: "Indien gij hadt geweten, ook gij, vooral in dezen uwen dag, de dingen, die tot uw vrede behoren! Maar nu zijn ze voor uw ogen verborgen.'" (Lucas 19:41,42 ).
"'Dochters van Jeruzalem, weent niet om Mij, maar weent om uzelf en om uw kinderen.... Want als zij deze dingen doen in het groene hout, wat zal er dan gedaan worden in het droge?" ( Lucas 23:28,31).
Jezus weende over Jeruzalem. De vrouwen weenden over Hem, en Hij zei hen te wenen voor zichzelf en voor hun kinderen. Verdriet op een moment van triomf, verdriet op een moment van verlatenheid.
Er zit ironie in het verhaal van Palmzondag, want over de vreugde hangt de schaduw van het verraad, het proces en de kruisiging. Was de woedende menigte die om Zijn kruisiging riep dezelfde menigte die Hem vijf dagen eerder als Koning bejubelde? Waarom reed de Heer in triomf, wetende wat er zeker zou gebeuren? Hij deed dat om aan te kondigen dat Hij, de Goddelijke waarheid uit het Goddelijk goede, over alle dingen zou heersen; om ons een beeld te geven dat voor altijd zal blijven staan van Zijn majesteit. En dan laten de gebeurtenissen van Gethsemane en Golgotha ons de aard van die majesteit kennen - dat inderdaad Zijn koninkrijk niet van deze wereld is.
Kunnen we ons het tafereel op Palmzondag voorstellen? De scharen jubelden en juichten, en toen zagen zij hun Koning wenen. Dit was niet een kort moment, maar een aanhoudend wenen, waardoor de schrijver van het evangelie het hoorde. Was hun geroep weggeëbd toen zij Zijn verdriet aanschouwden, verwonderden zij zich toen Hij onheil over de stad uitsprak waarin zij woonden? "Uw vijanden zullen een wal om u heen bouwen, u omsingelen en u aan alle kanten insluiten, en u en uw kinderen met u, met de grond gelijk maken; en zij zullen in u geen steen op een andere laten staan, omdat u de tijd van uw bezoeking niet hebt geweten." Toen, misschien, toen Hij verder reed, werd het gejuich hervat, en de vreemde woorden werden vergeten.
Er is nog een andere ironie, want het volk riep dat de vrede was gekomen. "Gezegend is de Koning die komt in de naam van de Heer! Vrede in de hemel en heerlijkheid in de hoogste!" En toen Jezus weende, zeide Hij tot de stad: "Indien gij hadt geweten, gij ook, vooral in dezen uwen dag, welke dingen u vrede schenken! Maar nu zijn ze verborgen voor uw ogen."
Dit grootse panorama spreekt over de wereld binnenin ieder mens. Het is in onze geest, in de geestelijke zin van het woord, dat Jezus in triomf rondrijdt. Wanneer wij het wonder van Zijn waarheid zien, haar macht over alle dingen voelen, kronen wij Hem. Alle gebeurtenissen van Palmzondag vertellen over die momenten waarop wij erkennen dat de Heer, de zichtbare God, onze geest regeert door het Woord dat in ons is. Het is een tijd van grote blijdschap. Net als de scharen op Palmzondag voelen wij dat dit visioen al het kwade zal wegvagen, en dat de Heer gemakkelijk in ons zal heersen als onze Koning en onze God.
Zulke gelukkige tijden komen tot ons, en wij kunnen ons erin verheugen, en onze Heer en Koning met gejubel begroeten. "Vrede in de hemel, en heerlijkheid in de hoogste! Vrede komt door verbondenheid met de Heer die wij hebben gezien (Apocalyps Uitgelegd 369:9, 11). Toch weet de Heer zelf dat er gevechten komen van hen die geen vrede kennen. Ook daarvoor waarschuwt Hij ons in zijn Woord. In het natuurlijke Jeruzalem van de dagen des Heren hadden de heersers valsheid gebruikt om de waarheid te vernietigen, en zij brachten veel verdriet over de christenen. In het geestelijke Jeruzalem in onze gedachten zijn er valse waarden die de vrede willen vernietigen. Voordat we in de hemel komen zal er een strijd zijn tussen onze visie op de Heer en onze eigenliefde die de waarheid zal misbruiken om dat te laten gebeuren.
Daarom weende de Heer, daar op de Olijfberg, terwijl Hij neerkeek op de stad. Zijn wenen was een teken van barmhartigheid, want Hij treurt over de toestanden in ons die ons zullen kwetsen en die tegen onze vrede zijn. (Hemelse Verborgenheden 5480; Apocalyps Uitgelegd 365 [9]; cf. 365:11, 340). Toch is Zijn verdriet een actieve kracht, het is barmhartigheid, die werkt om die toestanden uit de weg te ruimen. Jezus beloofde dat Jeruzalem volkomen verwoest zou worden - geen enkele steen zou blijven staan. Het is waar dat het natuurlijke Jeruzalem met de grond gelijk gemaakt werd, maar dat is niet wat Hij bedoelde. Hij belooft ons - zelfs als Hij ons waarschuwt voor de komende strijd - dat Hij zal zegevieren, en dat ons Jeruzalem - onze excuses om kwaad te doen - geen stand zal houden. Zij zullen door Zijn Woord worden gedecimeerd. (Cf. Arcana Coelestia 6588 [5]; Apocalyps Uitgelegd 365 [9]).
Hij weende uit barmhartigheid, en Hij beloofde een einde aan het wenen, want "Zijn tedere barmhartigheden zijn over al Zijn werken".
Op Goede Vrijdag was er zeker reden tot wenen. Stel je deze scène voor: De vrouwen liepen weeklagend achter het kruis aan. Jezus moet hebben gebloed van de zweepslagen, en littekens van de doornenkroon. Hij was omringd door mensen die ervan genoten iemand te zien sterven. Zij die Hem hun vijand noemden waren tevreden dat zij gewonnen hadden.
Zijn volgelingen waren troosteloos. Nooit hadden zij zich kunnen voorstellen dat de droom die Hij had gekoesterd zo zou eindigen, of dat de Leider die zij liefhadden zo vreselijk zou worden behandeld. Zij voelden met Hem mee in wat zij zeker wisten dat Zijn lijden was. Zij weenden voor Hem.
Toen verstomde misschien de menigte die Hem beledigde, toen Hij zich tot de treurenden wendde. Uit Zijn oneindige liefde sprak Hij. "Dochters van Jeruzalem, weent niet om Mij, maar weent om uzelf en om uw kinderen." Hij dacht niet aan zijn naderende doodsstrijd, Hij treurde om hen die Hij liefhad. Hij zou triomferen. Het was over hen dat het lijden zou komen. Welk duidelijker beeld kunnen wij hebben van het doel dat onze God op aarde bracht dan deze zin? Hij kwam omdat slechte mensen en slechte gevoelens ellende brengen aan Zijn kinderen. Hij kwam om hun vreugde te geven na hun geween, om hun troost en hoop te geven, en tenslotte om hun de zekerheid te geven dat er geen dood meer zou zijn, noch verdriet noch gehuil.
De vrouwen van die tijd hadden inderdaad te maken met lichamelijk leed. Het is hartverscheurend te horen over de vervolgingen van de christenen, te denken aan mensen die gedood worden omdat zij hun God aanbidden; aan kinderen die van hen worden afgenomen, aan goede mensen die onderworpen zijn aan de barmhartigheid van hen die geen barmhartigheid kennen. Het moet de Heer wel gelijk gegeven hebben toen hij zei dat het beter was geweest als zij nooit kinderen hadden gebaard die zo zouden lijden voor hun geloof. "Want waarlijk, de dagen komen, waarin zij zullen zeggen: Zalig zijn de onvruchtbaren, de baarmoeders die nooit gebaard hebben, en de borsten die nooit gebaard hebben!
Maar de werkelijke reden dat de Heer naar de aarde kwam, was dat er binnen de fysieke wreedheid een veel grotere pijn schuilt. Er zijn genoeg mensen op deze aarde die er niet aan zouden denken om iemand anders te vermoorden, maar die er regelmatig plezier in hebben om iets veel kostbaarders weg te nemen - zijn vermogen om zijn Heer te volgen.
Daarom sprak de Heer die woorden: "Weent niet om Mij, maar weent om uzelf en om uw kinderen." De dochters van Jeruzalem vertegenwoordigen de zachte liefde van de waarheid met oprechte mensen over de hele wereld. Hun kinderen zijn de naastenliefde en het geloof dat voortkomt uit de liefde voor de waarheid. Dit zijn de slachtoffers van het kwaad, vooral wanneer het een kerk teistert. Dit zijn de dingen die inwendig geween veroorzaken, een droefheid van de geest die des te verwoestender is omdat zij zwijgt.
"Dochters van Jeruzalem", noemde Hij hen. Onze onschuldige liefde voor de waarheid groeit samen met onze rechtvaardiging om egoïstisch te zijn. In feite wordt zij geregeerd door zelfrechtvaardiging, zoals de dochters van Jeruzalem werden geregeerd door een corrupte kerk. Toen deze vrouwen probeerden los te breken van de Joodse kerk werden zij vervolgd. Wanneer onze onschuldige liefde voor de waarheid ons ertoe wil brengen de Heer te volgen, ondergaan wij verzoekingen in onze geest. De helen staan op en verleiden ons met alle zelfzuchtige en boze verlokkingen die wij ooit hebben gehad, en wij wenen inderdaad voor onszelf.
Ziet u, het is niet de waarheid zelf die lijdt! "Weent niet om Mij," zei Jezus. De waarheid is almachtig. Het is onze liefde voor die waarheid die wordt beproefd. Het zijn onze naastenliefde en ons geloof - de kinderen van die liefde - die lijden.
"Want waarlijk, de dagen komen, waarin zij zullen zeggen: Zalig de onvruchtbaren, de baarmoeders die nooit gebaard hebben en de borsten die nooit gebaard hebben." Lijkt het ons soms niet dat de mensen die geen waarheden hebben, die geen idealen hebben, degenen zijn die gelukkig zijn? In feite is dit een profetie dat zij die buiten de Kerk zijn en haar opnieuw vinden, het gemakkelijker zullen hebben dan zij die de valsheden van het leven in de strijd brengen.
Op Palmzondag, toen Jezus weende, zei Hij dat Jeruzalem verwoest zou worden. Zoals ik heb gezegd, beloofde Hij in feite de vernietiging van het kwaad in ons. Op Goede Vrijdag gaf Hij dezelfde verzekering: "Dan zullen zij beginnen te zeggen tegen de bergen: "Val op ons!" en tegen de heuvelen: "Bedek ons!" Deze ogenschijnlijk harde woorden zijn die van troost, want zij beloven dat naarmate de waarheid van de Heer in ons triomfeert, de hemel dichterbij zal komen. Als dat gebeurt zullen de hellen die ons verleiden de aanwezigheid van de hemel niet kunnen verdragen, en zich bedekken en verbergen.
"Want indien zij deze dingen doen in het groene hout, wat zal er dan gedaan worden in het droge?" De toehoorders wisten wat dat betekende: als zij, toen Hij onder hen was, Zijn waarheid verwierpen, wat zullen zij dan doen als de herinnering aan Zijn tegenwoordigheid en Zijn wonderen zijn opgedroogd? In de inwendige zin is het groene hout waarheid die nog leeft vanuit een liefde ervoor. Zelfs wanneer we de idealen van het Woord zien, zullen we worstelen met verleiding. Maar wanneer dat hout uitdroogt, wanneer we het leven en de kracht van de waarheid niet meer kunnen gewaarworden, wordt de strijd heel wat moeilijker.
In deze beide beelden - Zijn wenen op Palmzondag, Zijn droevige waarschuwing aan de vrouwen om te wenen voor zichzelf en voor hun kinderen - bereidt de Heer ons voor om te strijden voor wat wij geloven. Hoe bereidt Hij ons voor? Door ons te verzekeren, niet alleen van de komende beproevingen, maar ook van de zekerheid van overwinning, nu Hij Zijn macht heeft geopenbaard. Er is zo'n wonder, zo'n hoop op eeuwig geluk in de ware Christelijke godsdienst. Maar geen liefde die de moeite waard is, zal ooit de onze zijn om te behouden, totdat zij haar uitdagingen heeft doorstaan. Er moet een tijd van wenen zijn: onze barmhartige Heer die weent over onze worstelingen en ons kracht geeft uit barmhartigheid; onze dromen en hoop die weenen als we vrezen dat ze verloren zijn. Door de beproeving heen geven wij uiting aan onze toewijding aan onze dromen, en Hij bevrijdt ons.
Minder dan vierentwintig uur voor Zijn arrestatie sprak de Heer opnieuw over wenen. Bij het Laatste Avondmaal zei Hij: "Voorwaar, Ik zeg u dat gij zult wenen en weeklagen, maar de wereld zal zich verblijden." Maar daar liet Hij het niet bij. "En gij zult bedroefd zijn, maar uw smart zal in vreugde veranderd worden. Een vrouw, wanneer zij in barensweeën is, heeft verdriet, omdat haar uur gekomen is; maar zodra zij het kind gebaard heeft, herinnert zij zich de smart niet meer, want zij is blij dat er een mens op de wereld is gekomen. Daarom hebt gij nu droefheid; maar Ik zal u wederzien en uw hart zal zich verblijden, en uw vreugde zal niemand u ontnemen."
Toen Hij gekruisigd was en weer opstond, moeten zij gedacht hebben dat nu Zijn woorden vervuld waren. Nu hadden zij de vreugde gevonden die niemand hun kon ontnemen. Misschien dachten zij hetzelfde toen zij leden door de handen van vervolgers en vreugde vonden bij medechristenen. En tenslotte, toen zij hun particuliere strijd gestreden hadden, en vanuit Zijn kracht de vijand van binnen hadden overwonnen, wisten zij wat Hij werkelijk bedoelde.
"Jezus weende over de stad." "Weent voor uzelf en voor uw kinderen." Onze liefde voor de waarheid zal bedreigd worden en daarmee onze hoop op waar geloof en ware naastenliefde. Het was met dat doel dat Hij in de wereld kwam en in triomf reed en dronk van de beker van verwerping en schijndood - om onze droefheid in vreugde te kunnen veranderen. Daarom kon Hij ook zeggen: "In de wereld zult gij verdrukking hebben, maar weest blijde, Ik heb de wereld overwonnen." Amen.
(Referenties:
Lucas 19:29-44, 23:24-38)
