573. [Vers. 16.] "Et numerus exercituum equitatus, duae myriades myriadum." - Quod significet falsa mali, ex quibus et pro quibus ratiocinationes, innumerabilia conspirantia contra vera boni, constat ex significatione "exercituum", quod sint falsa mali (de qua sequitur); ex significatione "equitatus", quod sint ratiocinia inde; (per "equos" enim significatur intellectus veri, et in opposito sensu intellectus perversus et deperditus (videatur supra, n. 355, 364, 372 [a] , 373, 381, 382); inde per "equitatum" in hoc sensu significantur ratiocinationes ex falsis, nam ratiocinationes ex falsis sunt intellectus perversi ac deperditi; vera enim faciunt intellectum, falsa autem destruunt illum): et ex significatione "duarum myriadum myriadum", quod sint innumerabilia conspirantia contra vera boni; (quod "myriades" significent innumerabilia et dicantur de veris, videatur supra, n. 336) et quia dicuntur" duae myriades myriadum" significantur innumerabilia conjuncta et conspirantia, nam "duo" significant conjunctionem, consensum et conspirationem (videatur supra, n. 283, 384): quod sit contra vera bona, est quia in sequentibus agitur de destructione veri per exercitus illius equitatus. Ex his constare potest quod per "numerum exercituum equitatus duae myriades myriadum", significentur falsa mali, ex quibus et pro quibus ratiocinationes, innumerabilia conspirantia contra vera boni.

[2] In Verbo pluries dicitur "exercitus", et quoque Dominus vocatur "Jehovah Exercituum" seu "Zebaoth"; et per "exercitus" ibi significantur vera ex bono pugnantia contra falsa ex malo, ac in opposito sensu falsa ex malo pugnantia contra vera ex bono. Quod per "exercitus" talia in Verbo significentur, est quia per "bella" in Verbo tam Historico quam Prophetico in Sensu interno significantur bella spiritualia, quae existunt contra infernum et contra diabolicam turbam ibi; et haec bella se referunt ad vera et bona contra falsa et mala; inde est quod "exercitus" significent omnia vera ex bono, et in opposito sensu omnia falsa ex malo: quod significent omnia vera ex bono constare potest ex eo, quod sol, luna, stellae, et quoque angeli dicantur "exercitus Jehovae", ex causa quia illa significant omnia vera ex bono in complexu; et quod filii Israelis, quia per illos significantur ecclesiae vera et bona, dicantur "exercitus": et quia omnia vera et bona a Domino sunt, et Ipse solus pugnat pro omnibus in caelo et pro omnibus in ecclesia contra falsa et mala quae ab inferno, ideo Ipse vocatur "Jehovah Zebaoth", hoc est, "Exercituum."

[3] Quod sol, luna, stellae dicantur "exercitus", constat a sequentibus his locis:

- Apud Mosen,

"Absoluti.. sunt caeli et terra, et omnis exercitus illorum" (Genesis 2:1);

Apud Davidem,

"Per Verbum Jehovae caeli facti sunt, et per spiritum oris Ipsius omnis exercitus eorum" (Psalmuss 33:6);

apud eundem,

"Laudate" Jehovam "omnes angeli Ipsius, laudate Ipsum omnes exercitus Ipsius, laudate Ipsum sol et luna, laudate Ipsum omnes stellae lucis" (Psalmuss 148:2, 3);

apud Esaiam,

"Contabescet omnis exercitus caelorum, et convolventur sicut volumen caeli, et omnis exercitus eorum decidet, sicut decidit folium de vite, et sicut decidens de ficu" (34:4);

apud eundem,

"Ego feci terram, et hominem super illa creavi;.... manus meae expanderunt caelos, et omni exercitui eorum praecepi" (45:12);

apud eundem,

"Tollite in altum oculos vestros, et videte quis creavit haec, qui educit in numero exercitum eorum, omnes nomine vocat" (40:26);

apud Jeremiam,

"Sicut non numeratur exercitus caelorum, et [non] mensuratur arena maris" (33:22):

in his locis sol, luna et stellae dicuntur "exercitus", quia per "solem" significatur bonum amoris, per "lunam" verum ex bono, et per "stellas" significantur cognitiones veri et boni; proinde per illa significantur bona et vera in omni complexu, quae "exercitus" vocantur quia resistunt malis et falsis, ac perpetuo vincunt ea sicut hostes.

[4] Apud Danielem,

Cornu unum hirci "crevit usque ad exercitum caelorum, et dejecit in terram de exercitu, et de stellis, et conculcavit ea: immo usque ad Principem exercitus extulit se, et Ipsi sublatum est juge, et projectum habitaculum sanctuarii Ipsius. Et exercitus traditus est super juge in praevaricationem, quia projecit veritatem in terram. .... Unus sanctus dixit, .... Quousque visio haec, juge et praevaricatio vastans, ut detur et sanctum et exercitus conculcationi? Et dixit.... , Usque ad vesperam mane" (8:10-14):

quid per "hircum" ibi, "ejus cornua", et hoc "cornu" quod crevit usque ad exercitum caelorum, significatur, videatur supra (n. 316 [c] 336 [b] , 535 ¹ ); quod per "exercitum caelorum", de quo dejecit in terram, intelligantur vera et bona caeli, nam agitur de statu ultimo ecclesiae, quando vera et bona caeli nihili penduntur ac rejiciuntur, quod significatur per quod "conculcaverit illa"; quare etiam sequitur quod "projecerit veritatem in terram": per "Principem exercitus" intelligitur Dominus, qui etiam "Jehovah Deus Zebaoth" seu "Exercituum" vocatur: quod omnis cultus ex bono amoris et veris fidei periturus, significatur per quod "Ipsi sublatum sit juge, et projectum habitaculum sanctuarii Ipsius": quod hoc futurum sit in fine ecclesiae, quando Dominus in mundum venturus, significatur per "usque ad vesperam mane"; per "vesperam" significatur ultimum tempus ecclesiae veteris, et per "mane" primum tempus ecclesiae novae.

[5] Quod angeli dicantur "exercitus", constat ex his locis:

- Apud Joelem,

"Jehovah edidit vocem suam coram exercitu suo, nam magna valde castra Ipsius" (2:11);

apud Sachariam,

"Castra ponam domui meae de exercitu, propter abeuntem et redeuntem, ut non transeat amplius super eos exactor" (9:8);

apud Davidem,

"Benedicite Jehovae omnes exercitus Ipsius, ministri Ipsius facientes Voluntatem Ipsius" (Psalmuss 103:21);

in Libro Primo Regum,

Michah propheta dixit ad regem, "Vidi Jehovam sedentem super throno suo, et universum exercitum caelorum stantem juxta Ipsum, a dextra Ipsius et a sinistra Ipsius, .... et dixit hic aliter et ille aliter" (22:19, 20);

in Apocalypsi,

"Exercitus Ipsius in caelo sequebantur Ipsum super equis albis, induti byssinum album et mundum" (19:14);

et alibi,

"Vidi bestiam et reges terrae, et exercitus eorum congregatos ad faciendum bellum cum Sedente super equo albo, et cum exercitu Ipsius" (19:19).

Quod angeli congregati seu consociatio illorum dicantur "exercitus", est quia per "angelos", similiter ac per "exercitus", significantur Divina vera et bona, quoniam sunt recipientes illorum a Domino (de qua re videatur supra, n. 130, 200, 302).

[6] Ex eo etiam est quod filii Israelis, quia per illos significantur ecclesiae vera et bona, dicantur "exercitus", ut in sequentibus locis:

- Apud Mosen,

"Jehovah dixit, Educite filios Israelis e tetra Aegypti juxta exercitus eorum" (Exodus 6:26);

Apud eundem,

"Educam exercitum meum, populum meum, filios Israelis, e terra Aegypti per judicia magna" (Exodus 7:4; 12:17);

apud eundem,

"Factum est in ipso die hoc exiverunt omnes exercitus Jehovae e terra Aegypti" (Exodus 12:41);

apud eundem,

Recensebis "omnem exeuntem in exercitum" (Numeri 1:3, seq.).

Quod castra metarentur circa Tentorium conventus, et quoque proficiscerentur juxta exercitus eorum (Numeri 2:3, 9, 2:16,] 24);

apud eundem,

Quod sumerentur Levitae ad exercendum militiam, ad faciendum opus in Tentorio conventus (Numeri 4:3, 23, 30, 39).

Quod filii Israelis dicti fuerint "exercitus Jehovae", erat quia repraesentabant ecclesiam, et significabant omnia vera et bona ejus (videatur in Arcanis Caelestibus, n. 5414, 5801, 5803, 5806, 5812, 5817, 5819, 5826, 5833, 5879, 5951, 6637, 6868, 7035, 7062, 7198, 7201, 7215, 7223, ² 7957, 8234, 8805, 9340). Quod dicantur "exercitus" in plurali, est quia unaquaevis tribus dicebatur "exercitus", ut constare potest apud Mosen, cum ei mandatum est ut recenseret omnes juxta exercitus eorum, quod recensiti sint juxta tribus (Numeri 1:3, seq.): similiter cum castra metabantur circum Tentorium conventus juxta tribus, dicitur "juxta exercitus eorum" (Numeri 2:3, 9. seq.). Quod tribus dictae fuerint "exercitus", est quia duodecim tribus simul sumptae repraesentaverunt omnia vera et bona ecclesiae, ac unaquaevis tribus aliquod universale essentiale ejus (de qua re videatur supra, n. 431).

[7] Ex his constare potest quod vera et bona caeli et ecclesiae intelligantur per "exercitus" in Verbo; ex quibus manifeste patet unde est

quod Jehovah in Verbo dicatur "Jehovah Zebaoth", et "Jehovah Deus Zebaoth", hoc est, "Exercituum" (Ut Esaias 1:9, 24; 2:12; 3:1, 15: cap. 5:7, 9, 16, 24; 6:3, 5; cap. ³ 8:13-18, cap. 14:22, 23, 24, 27; 17:3; 25:6; 28:5, 22, 29; 29:6; 31:4, 5; 37:16; Jeremias 5:14; 38:17; 44:7; Amos 5:16 ⁴ ; Haggaeus 1:9, 14; 2:4, 8, 23; Sacharia 1:3; Malachias 2:12: et pluries alibi).

[8] Ex his nunc patet quod per "exercitus" significata sint vera et bona caeli et ecclesiae in omni complexu: et quia pleraque in Verbo etiam oppositum sensum habent, ita quoque "exercitus", in quo sensu significant falsa et mala in omni complexu, ut in sequentibus locis:

- Apud Jeremiam,

"super tectis" domuum "suffiverunt omni exercitui caelorum, et libaverunt libamina diis aliis" (19:13);

apud Zephaniam,

"Adorant super tectis exercitum caelorum" (1:5);

apud Mosen,

"Ne incurves te et servias soli, lunae, stellis, et omni exercitui caelorum" (Deuteronomius 4:19; 17:3);

apud Jeremiam,

"Expandent" ossa extracta e sepulchris, "soli, lunae et omni exercitui caelorum, quae amaverant et quibus serviverant" (8:2):

per "exercitum caelorum" hic intelliguntur sol, luna et stellae, quia per illa significantur omnia bona et vera in complexu; hic autem omnia mala et falsa in complexu; nam per "solem" in opposito sensu, ut hic, significatur omne malum scaturiens ex amore sui, per "lunam" falsum fidei, et per "stellas" falsa in genere: (quod talia per "solem, lunam et stellas" in mundo naturali, cum illa adorantur loco Solis et Lunae caeli angelici, ⁵ significentur dira mala et falsa, videatur in opere De Caelo et Inferno 122, 123; ut et supra, n. 401 [g] , 402, 525 ⁶ ): et quia vera ex bono pugnant contra falsa ex malo, ac vice versa falsa ex malo pugnant contra vera ex bono, ideo dicuntur "exercitus"; est enim pugna continua, nam mala et falsa exspirant continue ex infernis, conantia destruere vera ex bono quae in caelo et e caelo, ac continue resistunt: est enim ubivis in mundo spirituali aequilibrium inter caelum et inter infernum, et ubi aequilibrium ibi continue agunt binae vires contra se; una agit et altera reagit, ac continua actio et reactio est continua pugna, sed a Domino providetur aequilibrium (de quo videatur in opere De Caelo et Inferno 589-596 et n. 597-603): et quia continua talis pugna est inter caelum et infernum, ideo sicut omnia caeli vocantur "exercitus", ita quoque omnia inferni; omnia caeli se referunt ad bona et vera, et omnia inferni ad mala et falsa.

[9] Inde nunc est quod "exercitus" significent falsa mali in sequentibus locis:

- Apud Esaiam

"Ira Jehovae contra omnes gentes; et excandescentia contra omnem exercitum ⁷ eorum devovit ⁸ eos, tradidit ⁹ eos in mactationem" (34:2):

per "gentes" significantur mala, et per "exercitum" falsa ex malo; destructio eorum totalis significatur per quod " ¹⁰ eos devoverit et tradiderit mactationi."

[10] Apud eundem,

"Vox multitudinis in montibus, species populi magni, Vox tumultus regnorum gentium congregatarum, Jehovah Zebaoth ducit exercitum" (13:4):

"vox multitudinis in montibus " significat falsa ex malis; "multitudo" falsa, et "montes" mala: "species populi magni" significat apparentiam sicut veri ex bono; "species" apparentiam, "populus" illos qui in veris sunt, ita vera, et "magnum" praedicatur de bono: "vox tumultus regnorum gentium congregatarum" significat dissensum ecclesiae oriundum ex malis et inde falsis; "vox tumultus" significat dissensum, "regna" significant ecclesias quoad vera et quoad falsa, et "gentes congregatae" quoad mala et inde falsa conspirantia contra ecclesiae vera et bona: "Jehovah Zebaoth ducit exercitum" significat quod Dominus illud faciat; tribuitur hoc Domino, ut patet a versu sequenti quinto ibi, ubi dicitur, "Jehovah venit cum vasis irae suae ad perdendum omnem terram"; id tribuitur Domino, sicut malum, poena mali, et destructio ecclesiae, alibi, ex causa quia ita apparet; sensus enim litterae Verbi est secundum apparentias; sed per id in sensu spirituali intelligitur quod ipse homo ecclesiae hoc faciat.

[11] Apud Jeremiam,

"Ne parcite juvenibus, devotioni date universum exercitum ejus" (51:3):

haec de Babele; et per "Ne parcite juvenibus" significatur destructio falsorum confirmatorum; per "Devotioni date universum exercitum ejus" significatur totalis destructio falsorum ex malis quae illi, ita destructio Babelis. Falsa ex malo etiam significantur

Per exercitum Chaldaeorum, et per exercitum Pharaonis (Jeremias 37:7, 10, 11, seq.);

et apud Mosen,

"Reversae sunt aquae et operuerunt currus et equites cum universo exercitu Pharaonis" (Exodus 14:28; 15:4);

(quae explicata videantur supra, n. 355 [g] ; et in Arcanis Caelestibus, n. 8230, 8275).

[12] Apud Danielem,

"Revertetur rex septentrionis, et sistet multitudinem magnam prae priori, et sub fine temporum annorum veniet cum exercitu magno et cum opibus magnis.... excitabit vires suas et cor suum contra regem meridiei cum exercitu magno, et rex meridiei commiscebit se bello cum exercitu magno et valido admodum, sed non consistet" (11:13, 25):

agitur in illo capite de bello inter regem septentrionis et regem meridiei; et per "regem intelliguntur illi intra ecclesiam qui in falsis mali sunt, et per "regem meridiei" illi qui in veris boni; collisio et pugna in fine ecclesiae per bellum eorum in sensu spirituali describitur; quare per "exercitum regis septentrionis" intelliguntur falsa omnis generis, et per "exercitum regis meridiei" vera omnis generis.

[13] Apud Lucam,

"Quando videritis Hierosolymam exercitibus circumdatam, scite quod prope sit devastatio ejus" (21:20):

in eo capite loquitur Dominus de consummatione saeculi, per quam significatur ultimum tempus ecclesiae; per "Hierosolymam" intelligitur ecclesia quoad doctrinam, et per illam "exercitibus circumdatam" intelligitur illa a falsis occupata; quod tunc destructio ejus, et mox ultimum judicium, significatur per quod "tunc prope sit devastatio ejus." Creditur quod haec dicta sint de Hierosolymae destructione a Romanis; sed a singulis in illo capite patet quod de destructione ecclesiae in fine ejus agatur, ut quoque apud Matthaeum, cap. Matthaeum ccc24 a primo versu ad ultimum (quae omni in Arcanis Caelestibus explicata sunt): sed usque non obstat quin per illa verba in sensu litterae intelligatur destructio Hierosolymae, at illa destructio repraesentabat et inde significabat destructionem ecclesiae in fine ejus; singula in illo capite in sensu spirituali spectata id confirmant.

[14] Apud Davidem,

Deus deseruit et ignominiae tradidit nos, nec exivit in exercitibus nostris; reverti fecit nos retrorsum ab hoste (Psalmuss 44:10, 11 [B.A. 9, 10]):

quod "Deus non exiverit in exercitibus nostris" significat quod non tutatus sit illos, quia in falsis mali fuerunt; "exercitus" enim sunt falsa mali: quare etiam dicitur quod "eos deseruerit et ignominiae tradiderit", et quod "reverti fecerit eos ab hoste"; "hostis" est malum quod ab inferno.

[15] Apud Joelem,

"compensabo vobis annos quos consumpsit locusta, melolontha, et bruchus, et eruca, exercitus meus magnus quem misi inter vos" (2:25):

quod falsa et mala omnis generis significentur per "exercitum", manifeste patet, quoniam per noxia illa animalcula, "locustam", "melolontham", "bruchum" et "erucam", significantur falsa et mala vastantia seu consumentia vera et bona ecclesiae. (videatur supra, n. 543 [c] , ubi hic locus explicatus est, et ostensum quod locusta et bruchus" significent falsa [et mala] sensualis hominis.) Ex his nunc patet quid per "exercitus" in Verbo in utroque sensu significatur. Similia per "exercitus" significantur in historicis Verbi; nam in illis est sensus spiritualis aeque ac in propheticis, sed is minus elucet, quia mens in historicis detenta aegre potest elevari a mundanis ibi et videre spiritualia quae inibi recondita sunt.

Сноски:

9926. ‘Et audietur vox ejus’: quod significet influxum veri apud illos qui in caelis et qui in terris, constat ex significatione ‘audiri’ quod sit receptio et perceptio, de qua n. 5017, 5471, 5475, 7216, 8361, 9311, inde quoque influxus, nam quae recipiuntur et percipiuntur influent; et ex significatione ‘vocis’ cum de Aharone, per quem repraesentatur Dominus, quod sit Divinum Verum, de qua n. 8813; vox enim est annuntiatum ejus, et quia est annuntiatum, est apud illos qui in caelis et in terris; nam Divinum Verum implet omnia caeli, et facit omnia Ecclesiae; tale annuntiatum repraesentabatur per vocem ex tintinnabulis auri cum Aharon intrabat ad sanctum coram Jehovah, et cum exibat, ut dicitur in ¹ nunc sequentibus in hoc versu.

[2] Quod ‘vox’ in Verbo significet Divinum Verum, quod auditur et percipitur in caelis et in terris, constat a sequentibus his locis:

apud Davidem,

Vox Jehovae super aquis; vox Jehovae in virtute; vox Jehovae cum honore; vox Jehovae frangit cedros; vox Jehovae incidens ut flamma ignis; vox Jehovae trepidare facit desertum; vox Jehovae parturire facit cervas; sed in templo Ipsius quivis dicit gloriam, Ps. 29:3-9;

agitur in illo Psalmio de Divino Vero, quod destruit falsa et mala; Divinum illud Verum est ‘vox Jehovae’; gloria autem quae dicitur, est Divinum Verum in caelo et in Ecclesia; quod ‘gloria’ sit Divinum Verum, videatur n. 9429, et quod ‘templum’ sit caelum et Ecclesia, n. 3720:

[3] apud Johannem,

Qui Pastor ovium est, huic ostiarius aperit, et oves vocem illius audiunt: oves Ipsum sequuntur, quia sciunt vocem Ipsius: alienum non sequuntur, quia non sciunt alienorum vocem. Et alias oves habeo quae non sunt ex ovili hoc, etiam illas oportet Me adducere, et vocem Meam audient: sed vos non estis ex ovibus Meis, nam oves Meae vocem Meam audiunt, et Ego cognosco ² illas, et sequuntur Me, 10:2-5, 16, 26, 27; quod hic ‘vox’ sit Divinum Verum procedens a Domino, ita Verbum, manifeste patet; ‘alienorum vox’ est falsum:

[4] apud Esaiam,

Vox clamantis in deserto, Parate viam Jehovae, revelabitur enim gloria Jehovae: vox dicit, Clama; super montem altum ascende, evangelizatrix Zion, extolle cum virtute vocem tuam, evangelizatrix Hierosolyma; extolle, Ecce Dominus Jehovih in forti venit, 40:3, 5, 6, 9, 10; Joh. 1:23;

‘vox’ ibi est annuntiatum ex Verbo de Adventu Domini, ita quoque est Divinum Verum, quod Verbum annuntiat; ‘desertum’ est status Ecclesiae tunc, quae sicut in deserto, quia Verbum non amplius intellectum; ‘gloria quae revelabitur’ est ³ Verbum quoad interiora ejus; quod id sit ‘gloria’, videatur n. 9429; quod Jehovah, Cui via ⁴ pararetur, et ⁵ Dominus Jehovih, Qui in forti venturus, sit Dominus, patet, ⁶ nam clare dicitur:

[5] ⁷ apud Esaiam,

Vox speculatorum tuorum, tollent vocem, cum oculo ad oculum viderint, quod ⁸ revertatur Jehovah Zionem, 52:8;

‘speculatores’ pro illis qui scrutantur scripturas de Adventu Domini; ‘vox’ illorum est Verbum, quod est Divinum Verum ex quo:

apud Jeremiam,

Factor terrae, per intelligentiam Suam extendit caelos, ad vocem quam dat Ille, multitudo aquarum in caelis, 10:12, 13, 51:[15, ] 16; ‘vox’ pro Divino Vero, ⁹ 'aquae' pro veris quae in caelis et ex caelis; quod ‘aquae’ in Verbo sint vera, videatur n. 2702, 3058, 3424, 4976, 5668, 8568, 9323, ut quoque in Apocalypsi,

[6] Vox Filii hominis sicut sonitus aquarum multarum, 1:15: Audivi vocem e caelo tanquam vocem aquarum multarum, 14:2:

et apud Davidem,

Vox Jehovae super aquis, Jehovah super aquis magnis, Psalmi 29:3:

apud Joelem,

Jehovah edidit vocem Suam coram exercitu Suo, quia innumerus qui facit Verbum Ipsius, 2:11;

‘vox’ etiam ibi pro Divino Vero, etiam Verbum quod faciunt:

apud eundem,

Jehovah ex Hierosolyma dabit vocem Suam, ut contremiscant caeli et terra, 4:16 ¹⁰ [KJV 3:16]:

apud Davidem,

Regna terrae, psallite Domino, equitanti super caelo caeli antiquitatis, ecce dabit in voce vocem roboris, Ps. 68:33, 34 [KJV Ps. 68:32, 33]:

apud Johannem, Dico vobis quod veniet hora quando mortui audient vocem Filii ¹¹ Dei, et qui audient vivent, 5:25;

quod ‘vox’ ibi sit Divinum Verum, proinde Verbum Domini, patet:

[7] apud Ezechielem,

Sustulit me Spiritus, et audivi post me vocem terrae motus magni, Benedicta gloria Jehovae, et vocem alarum animalium, et vocem rotarum, et vocem terrae motus magni, 3:12, 13: et dein, Vox alarum cheruborum audita est usque ad atrium exterius, sicut vox Dei Schaddai cum loquitur, 10:5;

‘vox’ etiam ibi est Divinum Verum, ‘cherubi’ enim significant providentiam et custodiam Domini ne accessus sit ad Ipsum, et in caelum, nisi per bonum quod amoris, n. 9277 fin. , 9509; ‘vox alarum et vox rotarum’ sunt vera spiritualia.

[8] In hoc versu, ¹² in quo de Aharone agitur, est sonus seu clangor ¹³ ex tintinnabulis, qui dicitur vox; etiam alibi in Verbo sunt soni et clangores ex ¹⁴ buccinis, ut et sonitus et clangores ex tonitribus, qui dicuntur voces, et per ¹⁵ illos pariter significantur Divina Vera, videatur n. 7573; praeterea etiam soni instrumentorum musicorum varii generis ¹⁶ significant similia, sed quae ¹⁷ sonum edunt stridulum et discretum, ¹⁸ significant Divina Vera spiritualia, quae autem sonum edunt continuum, Divina Vera caelestia, n. 418-420, 4138, 8337; inde patet quod per ‘sonos’ seu ‘voces tintinnabulorum’ significentur Divina Vera spiritualia; nam vestes Aharonis, et in specie pallium, in cujus fimbriis circumcirca erant, repraesentabant regnum seu caelum spirituale Domini, n. 9814, 9825.

Сноски: