76. Ik ken uw werken, betekent dat Hijzelf alle innerlijke en uiterlijke dingen van de mens tegelijk ziet.

Meermalen leest men in de Openbaring van ‘werken’, maar wat er onder werken wordt verstaan, weten weinigen; maar wel is bekend, dat tien mensen werken kunnen doen die in de uiterlijke dingen eender verschijnen, maar die toch bij allen niet eender zijn, omdat die vanuit een ander einddoel en vanuit een andere oorzaak voortgaan; en het einddoel en de oorzaak maken dat de werken òf goed òf boos zijn; elk werk immers is een werk van het gemoed; en vandaar hoedanig het gemoed is, zodanig is het werk.

Indien het gemoed naastenliefde is, wordt het werk naastenliefde, indien echter het gemoed niet naastenliefde is, wordt het werk dat ook niet, maar het ene en het andere kan niettemin hetzelfde verschijnen in de uiterlijke vormen.

De werken verschijnen aan de mensen in de uiterlijke vormen, daarentegen aan de engelen in de innerlijke vormen en aan de Heer zodanig als zij zijn van het binnenste tot het buitenste; de werken in de uiterlijke vorm verschijnen niet anders dan zoals vruchten aan de oppervlakte, maar de werken in de innerlijke vorm verschijnen zoals de vruchten binnen de oppervlakte, waar ontelbare eetbare delen zijn en in het midden de zaden, waarin weer ontelbare dingen zijn, die ver binnen alle gezichtsscherpte liggen, ja zelfs boven de verstandelijke sfeer van de mens liggen; zodanig zijn alle werken; en hoedanig deze van binnen zijn, ziet de Heer alleen en vanuit de Heer doorvatten ook de engelen die, wanneer de mens die verricht.

Maar meer hierover in het werk ‘de Wijsheid van de Engelen aangaande de Goddelijke Liefde en de Goddelijke Wijsheid’, nrs. 209-220; 277-281; en eveneens verder in dit werk, in de nrs. 141, 641, 868.

Hieruit kan vaststaan, dat met ‘Ik ken uw werken’ wordt aangeduid, dat de Heer alle innerlijke en uiterlijke dingen van de mens tegelijk ziet.

160. Ik heb immers uw werken niet vol gevonden vóór God, betekent dat de innerlijke dingen van hun eredienst niet verbonden zijn met de Heer.

Dat onder de werken de innerlijke en de uiterlijke dingen worden verstaan en onder Ik ken uw werken, dat de Heer alle innerlijke en uiterlijke dingen van de mens tegelijk ziet, zie nr. 76; die vol voor God worden genoemd, wanneer zij met de Heer zijn verbonden.

Men moet weten dat de dode eredienst of de slechts alleen uiterlijke eredienst, de tegenwoordigheid van de Heer maakt, maar niet de verbinding; maar de uiterlijke eredienst waarin de innerlijke dingen leven, maakt èn de tegenwoordigheid èn de verbinding; want de verbinding met de Heer is met die dingen bij de mens die uit de Heer zijn, namelijk de ware dingen vanuit het goede; indien die niet in de eredienst zijn, zijn de werken niet vol vóór God, maar zijn leeg; leeg wordt in het Woord gezegd van de mens in wie louter valse en boze dingen zijn, (Mattheüs 12:44) en elders; vandaar wordt vol gezegd van de mens in wie de ware en de goede dingen zijn.