9263. ¹ In Verbo pluries memoratur justus, justitia, et justificare, sed quid in specie per illa significatur, nondum est notum; quod non notum sit, est quia huc usque ignoratum est quod singulae voces in Verbo significent talia quae ² internae Ecclesiae et quae caeli sunt, ita quae interni hominis sunt, nam in interno homine est internum Ecclesiae et caelum; tum quod illa interiora in Verbo differant ab exterioribus ejus, quae sunt litterae, sicut spiritualia a naturalibus seu caelestia a terrenis, quorum differentia tanta est ut coram naturali homine vix appareat similitudo, tametsi est concordantia plena; hoc quia ignoratum est, non sciri ³ potuit quid ‘justus’, ‘justitia’, et ‘justificari’ in sensu spirituali et caelesti in Verbo significent; creditur ab antistitibus quod justus et justificatus sit qui scit vera fidei ex doctrina Ecclesiae ac ex Verbo, et inde in fiducia seu confidentia est quod salvetur per Domini justitiam, et quod justitia Domino fuerit ex eo quod impleverit omnia legis; et quod Ipsi meritum quia passus crucem, et per id expiaverit et redemerit hominem; per ⁴ hanc solam fidem creditur ⁵ homo justificari; et quod illi sint qui in Verbo vocantur justi.

[2] Ast non illi sunt qui vocantur ‘justi’ in Verbo sed qui in bono charitatis erga proximum sunt ex Domino, nam Dominus solus justus est, quia solus Justitia; idcirco homo quantum boni a Domino recipit, hoc est, quantum et quale Domini apud se habet, tantum justus ac justificatus est; quod Dominus Justitia factus sit, est per quod Ipse Humanum Suum ex propria potentia Divinum ⁶ fecerit, hoc Divinum apud hominem qui recipit illud, est Justitia Domini apud illum, et est ipsum bonum charitatis erga proximum; nam Dominus est in bono amoris et per id in vero fidei, quia Dominus est ipse Divinus Amor.

[3] Bonum charitatis erga proximum est bonum exterius, quod significatur per ‘justum’, ⁷ at bonum amoris in Dominum est bonum interius, quod significatur per ‘innocens’, de quo in praecedenti articulo. Quod ⁸ bonum amoris erga proximum a Domino sit ‘justum’ in proprio sensu, constare potest ex locis in Verbo, ubi ‘justus’, ‘justitia’, et ‘justificari’ nominantur, ut apud Matthaeum, Tunc respondebunt Ipsi justi, dicentes, Quando Te vidimus esurientem et nutrivimus Te, aut sitientem et potavimus Te? quando vidimus Te peregrinum et collegimus Te, aut nudum et circum induimus Te? quando vidimus Te aegrotum, aut in custodia, et venimus ad Te? sed respondens Rex dicet illis, Amen dico vobis, In quantum fecistis uni ex his fratribus Meis minimis, Mihi fecistis: et ibunt justi in vitam aeternam, 37-40, 46 ⁹ ;

[4] hic ‘justi’ vocantur qui bona charitatis erga proximum ¹⁰ praestiterunt, quae ibi recensentur; et quod bona ¹¹ charitatis ¹² sint ¹³ Dominus apud illos, dicitur manifeste, ‘In quantum fecistis uni ex his fratribus Meis minimis, Mihi fecistis’, videatur n. 4807-4810, 4954-4959, 5063-5071; hi vocantur etiam ‘oves’, ¹⁴ nam per ‘oves’ significantur qui in bono charitatis sunt a Domino, n. 4169, at per ‘hircos’ qui a sinistris, et damnantur, significantur qui in fide separata a charitate, n. 4169 fin. , 4769. ¹⁵ Iidem per ‘justos’ significantur alibi apud Matthaeum, Exibunt angeli, et separabunt malos e medio justorum, 13:49: ¹⁶ et apud Lucam, Retribuetur tibi in resurrectione justorum, 14:14.

[5] Inde patet quid significatur per quod justi fulgebunt ut sol in caelo, Matth. 13:43, quod nempe qui in bono ¹⁷ amoris a Domino sunt, Dominus enim est Sol in altera vita, et quod a Domino ut Sole ibi est bonum amoris, videatur n. 1053, 1521, 1529-1531, 2441, 2495, 3636, 3643, 4060, 4321 fin. , 4696, 5097, 7078, 7083, 7171, 7173, 7270, 8487, 8812; inde ¹⁸ Dominus vocatur Sol justitiae, ¹⁹ Mal. 3:20: ²⁰ apud Danielem,

Intelligentes splendebunt sicut splendor expansi, et justificantes multos sicut stellae in saeculum saeculorum, 12:3;

‘intelligentes’ sunt qui in vero et bono fidei, ‘justificantes’ qui per verum et bonum fidei ²¹ ducunt ad bonum charitatis; ‘splendere sicut stellae’ est in intelligentia veri et in sapientia boni esse, et inde in felicitate aeterna, nam ‘stellae’ sunt cognitiones veri et boni, ex quibus intelligentia et sapientia, n. 2495, 2849, 4697.

[6] ²² ‘Justus’ ²³ describitur ita apud Davidem,

Jehovah sustentat justos: justus ²⁴ miseretur et dat: justus omni die miseretur et mutuo dat: justi possidebunt terram et habitabunt in aeternum super illa: os justi meditatur sapientiam, et lingua ejus loquitur judicium: lex Dei ²⁵ illius in corde ejus, Ps. 37:16-34;

haec sunt bona charitatis, quae sunt ‘justi’; quod bona illa charitatis sint a Domino, adeo ut sint Domini apud hominem, novit Ecclesia.

Describitur etiam ‘justus’ apud Ezech. 18:5-9, 21, tum 33:15 seq.

[7] Ex his ²⁶ constare potest quid per ‘justum’ et per ‘justitiam’ significatur in sequentibus his locis: ²⁷ apud Matthaeum, Beati qui esuriunt et sitiunt justitiam, hi enim saturabuntur, 5:6:

apud eundem,

Qui prophetam suscipit in nomine prophetae, mercedem prophetae accipiet, et quisquis suscipit justum in nomine justi, mercedem justi accipiet, 10:41:

apud eundem,

Multi prophetae et justi desideraverunt videre quae videtis, sed non viderunt, 13:17: ²⁸

apud eundem,

Vae vobis Scribae et Pharisaei, hypocritae! quia aedificatis sepulcra prophetarum, et ornatis monumenta justorum; veniet super vos omnis sanguis justus effusus super terram a sanguine Abelis justi, 23:29, 35;

‘prophetae’ pro illis qui docent vera et bona fidei, et in sensu abstracto ²⁹ doctrina fidei, n. 2534, 7269, et ‘justus’ pro illis qui ³⁰ vivunt vitam charitatis, et in sensu abstracto bonum charitatis; quod ‘Abel’, qui vocatur justus, repraesentaverit bonum charitatis, videatur n. 342, 374: ³¹

apud Esaiam,

[8] Justus periit, nec vir ponens super cor; et viri sanctitatis colliguntur, et non intelligens; nam propter malum colligitur justus, 57:1:

apud eundem,

³² Populus tuus omnes justi; in aeternum possidebunt terram, 60:21:

³³ apud ³⁴ eundem, Stillate, caeli, desuper, et nubes defluant justitia; aperiat se terra, ut ³⁵ fructificent salutem, et justitia germinet una. Ego Jehovah loquens justitiam, indicans rectitudines, ³⁶ 45:8, 19;

‘justitia’ pro quod ex bono amoris, ‘rectitudines’ pro quod ex veris fidei:

apud Esaiam,

Sic dixit Jehovah, Custodite judicium et facite justitiam; quia prope ³⁷ salus Mea, et justitia Mea ut reveletur, 56:1;

per ‘judicium’ significatur verum quod fidei, et per ‘justitiam’ bonum quod charitatis, quapropter dicitur ‘facere justitiam’; quod ‘justitia’ sit bonum charitatis a Domino, intelligitur per quod ‘prope sit justitia Mea ut reveletur’.

[9] Pluries etiam alibi dicitur ‘judicium et justitia’, et per ‘judicium’ significatur verum, ac per ‘justitiam’ bonum, ut apud Jeremiam,

Sic dixit Jehovah, Facite judicium et justitiam; et eripite spoliatum e manu oppressoris. Vae aedificanti domum suam in non justitia, et hyperoa sua in non judicio! Pater tuus, ³⁸ nonne comedit et bibit, et fecit judicium et justitiam? tunc bonum illi, 22:3, 13, 15 ³⁹ ; ‘judicium’ pro illis quae sunt veri, et 'justitia' pro illis quae sunt boni:

apud Ezechielem,

Si impius reversus fuerit a peccato suo, et fecerit judicium et justitiam, omnia peccata ejus quae peccavit non memorabuntur ei; judicium et justitiam fecit, vivendo vivet, in revertendo se impio ab impietate sua, et fecerit judicium et justitiam, propter illa is vivet, 33:14, 16, 19;

⁴⁰ pariter alibi, ut Esai. 56:1, 9:6 [KJV Esai. 9:7], 16:5, 26:7, 9, 33:5, 15, ⁴¹ 58:2; ⁴² Jer. 9:23 [KJV 9:24], 23:5, ⁴³ 33:15; Hoschea 2:19, 20; Amos 5:24, 6:12; Ps. 36:6, 7 [KJV Ps. 36:5, 6]; Ps. 119:164, 172; ⁴⁴ dicitur judicium et justitia, quia in Verbo ubi agitur de vero etiam agitur de bono, ob conjugium caeleste in singulis ⁴⁵ ibi, quod est conjugium boni et veri, de quo n. 683, 793, 801, ⁴⁶ 2173, 2516, 2712, ⁴⁷ 4138 fin. , 5138, 5502, 6343, 7945, 8339; quia justitia est boni, et judicium ⁴⁸ veri, etiam alibi dicitur justitia et veritas, ut ⁴⁹ Sach. 8:8; Ps. 15:2; Ps. 36:6, 7 [KJV Ps. 36:5, 6]; Ps. 85:12, 13 [KJV Ps. 85:11, 12].

Примітки:

4769. ‘Et mactarunt hircum caprarum’: quod significet vera externa ex jucundis, constat ex significatione ‘hirci caprarum’ in Verbo quod sint vera naturalia, hoc est, vera externi hominis ex quibus jucunda vitae, tum quoque quod sint vera externa ex jucundis, de qua sequitur; vera externi hominis ex quibus jucunda vitae, sunt vera Divina qualia sunt sensus litteralis Verbi, ex quibus doctrinalia genuinae Ecclesiae; haec proprie significantur per ‘hircum’, jucunda ¹ quae inde sunt, significantur per ‘capras’; ita per hircum caprarum in genuino sensu, illi qui in talibus veris et inde jucundis sunt; in sensu autem opposito per ‘hircum caprarum’ significantur illi qui sunt in veris externis, hoc est, in apparentiis veri ex sensu litterae ² quae jucundis vitae eorum conveniunt, sicut quae jucundis corporis, quae in genere voluptates vocantur, et quae jucundis animi, quae in genere sunt honores et lucra; tales per ‘hircum caprarum’ in sensu opposito significantur; verbo, per ‘hircum caprarum’ in hoc sensu significantur qui in fide separata a charitate sunt, nam hi non alia ³ vera ex Verbo desumunt quam quae cum jucundis vitae eorum concordant, hoc est, quae favent amoribus sui et mundi; cetera vera illuc per interpretationes deducunt, et inde falsitates sistunt sicut apparentias veri.

[2] Quod ‘hircus caprarum’ ⁴ significet illos qui in fide separata sunt, constare potest apud Danielem,

Ecce hircus caprarum venit ab occidente super facies omnis terrae, et non attingens terram, et huic hirco cornu aspectus inter oculos illius; ... ex uno de quatuor cornibus exivit cornu unum de exiguo, et crevit valde versus meridiem et versus ortum, et versus decus; quin ⁵ crevit usque ad exercitum caelorum, et dejecit in terram de exercitu, et de stellis, et conculcavit ea ⁶ :... et projecit veritatem in terram, 8:5, 9, 10, 12; agitur ibi de statu Ecclesiae in genere, non solum de statu Ecclesiae Judaicae sed etiam de statu Ecclesiae sequentis quae est Ecclesia Christiana, nam Verbum Domini est universale; ‘hircus caprarum’ respective ad Ecclesiam Judaicam significat illos qui vera interna nihili fecerunt, sed externa acceptabant quatenus favebant amoribus eorum, qui erant ut maximi et opulentissimi essent; inde Christum seu Messiam quem exspectabant, non aliter agnoscebant quam sicut regem qui eveheret illos supra omnes gentes et populos in universo terrarum orbe, et hos subjiceret illis sicut vilissimos servos, inde deduxerunt amorem in Illum; quid amor erga proximum, prorsus non sciebant, modo quod esset conjunctio per honoris supradicti participationem et per lucrum;

[3] ‘hircus autem caprarum’ respective ad Ecclesiam Christianam, significat illos qui in veris externis ex jucundis sunt, hoc est, qui in fide separata, nam hi quoque nihil interna curant, sique illa docent, est solum ut inde aucupent famam, ut ad honores evehantur et ad lucra perveniant, haec sunt jucunda quae in corde eorum quando vera sunt in ore; et praeterea illa quae genuinae fidei sunt per sinistras interpretationes trahunt ad favorem ‘suorum amorum’; inde patet quid in sensu interno per illa verba apud Danielem significatur, nempe per ‘hircum caprarum’ illi qui in fide separata; quod ‘hircus venerit ab occidente’ est quod a malo; quod occidens sit malum, videatur n. 3708; quod ‘venerit super facies omnis terrae, non attingens terram’ est quod super totam Ecclesiam; per ‘terram’ in Verbo non aliud intelligitur quam terra ubi Ecclesia, ita Ecclesia,

⁷ n. 566, 662, 1067, 1262, 1413, 1607, 1733, 1850, 2117, 2118 f,

2928, 3355, 4435, 4447; ‘cornua quae ei’, sunt potentiae ex falso, n. 2832; ‘cornu aspectus inter oculos’ est potentia ex ratiocinatione de veris fidei, quod constare potest ab illis quae de oculo ⁸ n. 4403-4421, ⁹ n. 4523-4534 ostensa sunt; ‘unum cornu quod crevit versus meridiem, ortum, et decus’ est potentia ex fide separata ¹⁰ usque versus illa quae sunt status lucis caeli, status boni et veri; quod ‘meridies’ sit status lucis, videatur n. 3708, quod ‘ortus seu oriens’ sit status boni, n. 1250, 3249, 3708, quod ‘decus’ sit status veri, ex Verbo passim constat ¹¹ ; quod ‘crevit usque ad exercitum caelorum, et dejecit in terram de exercitu, et de stellis, et conculcavit ¹² illa’ est quod cognitiones boni et veri; quod ‘exercitus caelorum et stellae’ sint cognitiones boni et veri, n. 4697; inde scitur quid sit quod ‘projecerit veritatem in terram’, quod nempe ipsam fidem quae in se est charitas, nam fides spectat ¹³ charitatem quia procedit a ¹⁴ charitate; quod in Antiqua Ecclesia vocatum est veritas, hoc in nova vocatur fides, n. 4690.

[4] Similiter hircus apud Ezechielem,

Ecce Ego judicans inter pecudem et pecudem, inter arietes et inter hircos: num parum vobis, pascuum bonum depascitis, et reliquum pascuorum vestrorum conculcatis pedibus vestris?

sedimentum aquarum bibitis, reliquas pedibus vestris turbatis?... Cornibus vestris feritis omnes infirmas, donec disperseritis eas foras, 34:17, 18, 21; ibi etiam per ‘hircos’ significantur illi qui in fide separata, hoc est, qui praeponunt doctrinam vitae, et tandem vitam non curant, cum tamen vita facit hominem non doctrina separata, et vita manet post mortem, non autem doctrina nisi quantum illa ex vita trahit; de illis dicitur quod pascuum bonum depascant, et reliquum pascuorum conculcent pedibus, ac quod sedimentum aquarum bibant,

et reliquas pedibus turbent, tum quod ‘cornibus feriant infirmas, donec disperserint illas’.

[5] Ex his nunc patet quinam sunt qui per ‘hircos’ et quinam per ‘oves’ intelliguntur, de quibus Dominus apud Matthaeum, Congregabuntur coram Ipso omnes gentes, et separabit eas ab invicem, sicut pastor separat oves ab hircis; et statuet oves a dextris [suis], hircos vero a sinistris, etc. , 25:32,

33; quod ‘oves’ sint illi qui in charitate sunt et inde in veris fidei, et quod hirci qui in nulla charitate tametsi in veris fidei, hoc est, qui in fide separata, a singulis ibi liquet; describuntur ibi illi.

[6] Quinam ¹⁵ sunt et quales ¹⁶ qui in fide separata, et per ‘hircos’ intelliguntur, constare potest ab his binis locis;

apud Matthaeum, Omnis arbor quae non facit fructum bonum, exscindetur, et in ignem conjicietur; quare ex fructibus eorum cognoscetis eos: non omnis dicens Mihi, Domine, Domine, intrabit in regnum caelorum, sed faciens voluntatem Patris Mei Qui in caelis est: multi dicent Mihi in die illa, Domine, Domine, nonne per nomen Tuum prophetavimus, et per nomen Tuum daemonia ejecimus, et in nomine Tuo virtutes multas fecimus? sed tunc confitebor illis, Non novi vos, discedite a Me Operarii iniquitatis ¹⁷ , vii

19-23:

et apud Lucam, Tunc incipietis foris stare, et pulsare januam, dicentes, Domine, Domine, aperi nobis; sed respondens dicet vobis, Non novi vos unde sitis; tunc incipietis dicere, Edimus coram Te, et bibimus, et in plateis nostris docuisti; sed dicet, Dico vobis, non novi vos unde sitis, discedite a Me omnes operarii iniquitatis, 13:25-27;

hi sunt qui in fide separata, et ‘hirci’ vocantur. Quid autem ‘hirci’ in bono sensu significant, sicut qui in sacrificiis adhibebantur, ac apud Prophetas passim nominantur, alibi ¹⁸ , ex Divina Domini Misericordia, dicetur.

Примітки: