844. [Vers. 18.] "Hic est sapientia." Quod significet quod haec in omni complexu sit eorum doctrina, quae reputatur pro sapientia, tametsi est insania, constat ex significatione "Hic est sapientia", quod sit quod omnia illa, quae de dracone et de binis ejus bestiis dicta sunt, sit doctrina eorum qui fidem separaverunt a vita, quae tamen non est sapientia, sicut reputatur, sed insania; quod haec intelligantur per "Hic est sapientia", sequitur ex mox praecedentibus, quod "nemo possit ¹ emere et vendere, si non haberet characterem, aut nomen bestiae, aut numerum nominis ejus", per quae significatur quod non aliquis disceret aut doceret aliud quam quod agnitum et inde in doctrina receptum est: exinde concludi potest quod per "sapientiam" hic intelligatur sapientia in oculis illorum, quae tamen est insania illis visa sicut sapientia. Quod insania intelligatur per "sapientiam", est quia illi qui in falsis sunt, credunt quod prae aliis sapientes sint quando falsa sua confirmaverunt: similiter faciunt mali, quando in malis suis sunt, et excogitant artes per quas malefaciunt bonis; tunc videntur sibi ingeniosi, immo sapientes prae aliis, cum tamen tunc coram oculis angelorum apparent vesani; inde nunc est quod insania illorum quia in falsis sunt, in Verbo etiam dicatur "sapientia" et "intelligentia"; ut in sequentibus his locis,

Domine Deus, "Abscondisti haec sapientibus et intelligentibus, et revelasti ea infantibus" (Matthaeus 11:25; Luca 10:21);

"Vae sapientibus in oculis suis, et coram faciebus suis intelligentibus" (Esaias 5:21);

"Visitabo super fructum superbiae cordis regis Aschuris, et super decus altitudinis oculorum ejus, ideo quia dixit, In virtute manus meae feci, et per sapientiam meam, quia intelligens fui" (Esaias 10:12, 13);

"Certe stulti principes Zoanis, sapientes consiliariorum Pharaonis;...quomodo dicitis ad Pharaonem, Filius sapientum ego" (Esaias 19:11);

Peribit sapientia sapientum.., ac intelligentia intelligentium..se occultabit" (Esaias 29:14);

"Rejicit sapientes retro" (Esaias 44:25);

"Gladie.... contra habitatores Babelis, et contra principes ejus, et contra sapientes ejus" (Jeremias 50:35).

Inde est

Quod magi in Babele et alibi dicti fuerint sapientes (ut Daniel 2:48).

Ex his patet quod "sapientia" in Verbo etiam dicatur de non sapientibus, et quoque de illis qui ex falsis insaniunt; similiter quod illis tribuantur diademata (ut draconi, Apocalypsis 12:3; et ejus bestiae, in hujus capitis versu 1); et quod de muliere insidente bestiae coccineae, dicatur,

Quod fuerit amicta purpura et cocco, inaurata auro, ornata lapidibus pretiosis ac margaritis (Apocalypsis 17:4):

similiter quod mali dicantur "fortes" et "potentes" cum tamen nihil minus quam fortes et potentes sunt (de qua re videatur supra, n. 783).

Примітки:

783. "Et dedit illi draco potentiam suam, et thronum suum, et potestatem magnam." Quod significet quod illi qui fidem a vita separant, per ratiocinationes ex fallaciis firment doctrinalia sua, et illa corroborent, et sic potenter seducant, constat ex significatione "bestiae", cui draco dedit suas vires, quod sint ratiocinia ex naturali homine confirmantia separationem fidei a vita (de qua supra, n. 774); quod ratiocinia illa sint ex fallaciis sensuum, est quia bestia illis visa est similis pardo, et pedes ejus sicut ursi, et per "pedes ursi" significantur fallaciae (de quibus etiam supra, n. 781 [a, b]); et ex significatione "dare potentiam, thronum suum, et potestatem magnam", quod sit firmare doctrinalia ac ita illa corroborare; "potentia" significat valorem, "thronus" significat ecclesiam quoad doctrinam, quae ex falsis, "et potestas magna" significat firmationem et corroborationem inde; quod haec accedant ratiociniis et eorum fallaciis, supra ostensum est.

[2] Quod ¹ illis qui separant fidem a vita, hoc est, a bonis operibus, potentia, thronus et potestas sit, non est quia falsa, in quibus sunt, ² aliquid potentiae in se habent, nam falsis ex malo prorsus nulla potentia est, quia omnis potentia est veris ex bono; sed falsa in falsa potentiam habent, quia similia in similia: hoc manifeste constare potest spirituum infernalium inter se, exercent enim illam per imaginativa et correspondentiarum simulacra, ex quibus volunt videri potentissimi et validissimi: sed usque illis prorsus nulla potentia est contra vera, et tam nulla, ut sit nihil; quod ex multa experientia confirmare potuissem, si locus exspatiandi usque illuc in explicationibus his super Apocalypsin daretur: hoc solum constare potest ex eo, quod inferna, in quibus myriades myriadum sunt, per Divinum Verum procedens a Domino teneantur vincta, ut nullus ex illis hiscat elevare digitum manus: tum etiam ex eo, quod millenae cohortes malorum spiritum possint ab uno angelo per vera a Domino duci, coerci, vinci, dispergi, et hoc modo per visum ex voluntatis intentione: talis potestas etiam mihi aliquoties a Domino data est. Quod ecclesia in fine ejus sit in falsis et inde malis, ac in malis et inde falsis, et tamen veris ex bono est omnis potestas, quae videntur ex Domino per vera ex Verbo posse dari, potest mirum apparere: sed causa est, quia falsa potestatem habent in illos qui in falsis ex malo sunt, et in fine ecclesiae regnant ea falsa, et quando ea regnant non recipiuntur vera; idcirco falsa per vera non possunt discuti; inde est quod diabolus dicatur tunc "potens", et "vinculis solutus." Inde est quod falsum infernale in Verbo dicatur "leo", "ursus", "lupus", ac "bestia" et "fera" valida et rapax.

[3] Ex eo etiam est quod illi qui in falsis sunt, in Verbo dicantur "potentes", "validi", "robusti", "fortes", "heroes", "dynastae", "terribiles", "formidabiles", et "vastatores", ut constare potest ex pluribus locis ibi, ut ex his: Apud Jeremiam,

"Ecce adducens super vos gentem e longinquo, domus Israelis, ...gens valida, .... omnes fortes" (5:15, 16);

apud eundem,

"Ascendite equi, ..insanite currus, ..exite fortes" (46:9);

apud eundem,

"Gladie contra fortes, ut ³ consternentur" (50:36);

apud Ezechielem,

"Dabo" Pharaonem "in manum fortis gentium" ( ⁴ 31:11, 12);

apud Hoscheam,

"Confisus es viae tuae, multitudini fortium [tuorum] " (10:13);

apud Joelem,

"Populus magnus et validus, .... sicut heroes currunt, ...transcendunt murum" (2:2, 7);

apud Amos,

"Perit refugium veloci, et fortis non confirmabit robur suum, nec potens eripiet animam, .... fortis corde suo inter heroes fugiet nudus die illo" (2:14, 16):

apud Davidem,

"Increpa feram arundinis, congregationem fortium" (Psalmuss 68:31 [B.A. 30, in margine]):

in Libro Primo Samuelis,

"Arcus fortium fracti sunt" (2:4);

in Apocalypsi,

Omnes "reges.., ..magnates, ..divites, ..chiliarchi, et potentes, .... absconderunt se in speluncis, et in petris" (6:15);

apud Matthaeum,

"Principes gentium dominantur.., et magnates potestatem habent" (20:25);

apud Lucam,

"Haec vestra est hora, et potestas tenebrarum" (22:53);

et alibi pluries.

[4] Supradictis addendum est quod spiritus infernales se credant validos et potentes prae reliquis, sed hoc ex causa quia valent contra illos qui in malis et inde falsis sunt, ita infernalis spiritus contra infernalem spiritum, seu malum per falsum contra malum per falsum; ex illa apparentia est, quod credant se potentes: sed potentia illa comparari potest myricae contra myricam, pulici contra pulicem, pulveri contra pulverem, et paleae contra paleam, quorum potentia est relativa ad eorum mutuas vires. Accedit quod spiritus infernales animo elati sint, et ex levissima causa velint robusti, fortes et heroes audiri.

[5] Quia hic agitur de potentia et de potestate magna quam draco ex se dedit bestiae ex mari ascendenti, et inde de potentia spirituum infernalium inter se, velim aliqua arcana de artibus illorum comparandi sibi potentias in mundo spirituali detegere. Quidam comparant sibi potentiam per Verbum; norunt enim aliqua loca inde, et illa pronuntiant, ex quibus fit illis communicatio cum simplicibus bonis, et inde cum illis conjunctio quoad externa; et quantum in illa conjunctione sunt, tantum valent super alios: causa est, quia omnia Verbi sunt vera, et veris est omnis potentia, et simplices boni in veris sunt; unde ex conjunctione cum illis est potentia, sed quamdiu in conjunctione illa sunt, quae tamen non diu perstat, quia a Domino brevi post ab invicem separantur. Quidam comparant sibi potentiam per simulatas affectiones boni et veri, perque affectiones quae sunt amoris sinceri et justi per quas etiam simplices bonos ad bene sentiendum de illis, et ad bene volendum illis, attrahunt et adjungunt; et quamdiu benevolentia illa intercedit sicut mutua, tamdiu potentes sunt prae reliquis. Quidam comparant sibi potentiam per repraesentativa varii generis, quae sunt abusus correspondentiarum; quidam aliter: et quia veris quae a bono est omnis potentia, et illa apud angelos resident, inde malis spiritibus nihil optatius est quam attrahere bonos spiritus in suas partes, quia mali sic valent; at vero ut primum ab illis separantur, sunt in falsis sui mali; et cum in his sunt, tunc orbati sunt omni potentia.

[6] Haec etiam causa est quod omnes mali, qui e mundo alluunt, primum separentur a bonis et veris, quae solum memoria sciverunt, et inde ore tulerunt; et quando ab his separati sunt, apparent interiora eorum, quae non nisi quam ex congeriebus falsorum ex malis consistunt; et cum in his sunt, tunc quia illis non amplius aliqua potentia est, decidunt prone in infernum, sicut pondera in aere in terram. Quod malis bona et vera auferantur, notum est ex Verbo; dicit enim Dominus,

"Tollite..ab eo talentum, et date habenti decem talenta; habenti namque omni dabitur, ut abundet; ab eo autem qui non habet, etiam quod habet ⁵ auferetur: servum autem inutilem ejicite in tenebras exteriores; ibi erit planctus et stridor dentium" (Matthaeus 25:28-30; Marcus 4:25; Luca 8:18; 19:26).

Примітки: