აქ ჩვენ 21-ე საუკუნეში ვართ. ვიცით, რომ სამყარო უზარმაზარი ადგილია. ჩვენ მხოლოდ მეცნიერული ცოდნით ვიფეთქებთ. როგორ უნდა მოვიქცეთ უფრო დიდი იდეებით? როგორც ჩანს, ჩვენი ადამიანური საზოგადოებები მათ წაშლის, ან უგულებელყოფს მათ - შესაძლოა, ჩვენ ვფიქრობთ, რომ ჩვენ ძალიან დატვირთული ვართ მათთვის.

აქ, ახალი ქრისტიანული ბიბლიის შესწავლის ადგილზე, ჩვენ ტენდენციას მივიღებთ. ჩვენ გვინდა გამოვიკვლიოთ დიდი იდეები, რომლებიც გვაძლევს ჩარჩოს უკეთესი ცხოვრების უკეთესობისკენ. აი დასაწყისი ახალი იდეების ჩამონათვალში ახალი ქრისტიანული თვალსაზრისით. თითოეული იდეისთვის, არსებობს სქოლიო, რომელიც ჩამოთვლის ზოგიერთ ცნობას შვედბორგის სასულიერო ნაშრომებში:

1. ღმერთი არსებობს. მხოლოდ ერთი ღმერთი, რომელმაც შექმნა და შეინარჩუნა მთელი სამყარო ყველა განზომილებაში, სულიერი და ფიზიკური. ¹

2. ღვთის არსს თავად სიყვარული წარმოადგენს. ეს არის ძალა, რომელიც მართავს ყველაფერს. ²

3. ღვთის არსება იქმნება, ანუ ის არსებობს, ქმნიან და ქმნიან. ³

4. არსებობს შექმნის დონეები ან ხარისხები - სულიერიდან დაწყებული, რომელთა ფიზიკური შეგრძნებებით ან სენსორებით ჩვენ ვერ ვიპოვნებთ ფიზიკურ სამყაროს იმ დონემდე, სადაც არის ჩვენი ცნობიერების უმეტესი ნაწილი, როდესაც ჩვენ აქ ცოცხლები ვართ. ⁴

5. შექმნილი სამყარო ღმერთისგან წარმოიშვა და ის შენარჩუნებულია ღმერთის მიერ, მაგრამ მნიშვნელოვანი გზით იგი ღმერთისაგან დამოუკიდებელია. მას სურს რომ ეს იყოს ცალკე, რათა თავისუფლება არსებობდეს. ⁵

6. ღმერთი მოქმედებს სიბრძნიდან სიბრძნით - კეთილი ნებით სურს და იმის გაგება, თუ როგორ უნდა მიაღწიოს მათ. ⁶

7. ქმნილების ფიზიკური დონე არსებობს იმისთვის, რომ ადამიანს ჰქონდეს შესაძლებლობა აირჩიონ თავისუფლებაში, რაციონალურობით, აღიარონ თუ არა ღმერთთან თანამშრომლობა. ⁷

8. ღმერთი ყველა ადამიანს უშვებს ყველგან, მიუხედავად მათი რელიგიისა, თავისუფლება აირჩიონ ცხოვრების სიყვარული ღვთისა და მოყვასისათვის. ⁸

9. ღმერთს უყვარს ყველას. მან იცის, რომ ჭეშმარიტი ბედნიერება მხოლოდ მაშინ ხდება, როდესაც ჩვენ უანგარო ვიყავით; როდესაც ჩვენ ნამდვილად მოტივირებულნი ვართ უფლის სიყვარულით, რომელიც საფუძვლიანად მეზობლის სიყვარულია. ის ცდილობს ყველას უხელმძღვანელოს, მაგრამ არ აიძულებს ჩვენს ნებისყოფის შესრულებას. ⁹

10. ღმერთი არ გმობს. ის გვეუბნება რა არის კარგი და რა არის ბოროტება და გონებაში მიედინება, რომ სიკეთისკენ მიგვიყვანოს. ამასთან, ჩვენ თავისუფლად შეგვიძლია უარვყოთ მისი წამყვანი და ამის ნაცვლად, ჩვენ ყველაზე მეტად ვუყვარვართ საკუთარ თავს. ყოველდღიურად ვქმნით სიკეთის ან ეგოიზმის ჩვევებს და ვცხოვრობთ ცხოვრებას ამ ჩვევების შესაბამისად. ეს ჩვევები ხდება ნამდვილი "ჩვენ", ჩვენი მმართველი სიყვარული. ¹⁰

11. ჩვენი ფიზიკური სხეულები საბოლოოდ იღუპებიან, მაგრამ ჩვენი გონების სულიერი ნაწილი გრძელდება. ეს უკვე მუშაობს სულიერ თვითმფრინავში, მაგრამ ჩვენი ცნობიერება იცვლება - ასე რომ, ჩვენ სულიერ რეალობას სრულად ვაცნობიერებთ. ¹¹

V:

324. რადგანაც ამ ახსნა განმამრტებებიდან ჩანს რომ ღვთის განგება არის მხოლოდ დანიშნულება ზეიცისკენ და არ შეიძება ის შეიცვალოს სხვა დანიშნულებით, ამიტომ აქ ნაჩვენები იქნება რომ შექმნის მიზანი არის სასუფეველი წარმოქმნილი ადამიანთა მოდგმისგან და ეს მოცემულია წესრიგით. პირველი ის რომ ყოველი ადამიანი იყო შექმნილი რათა იცხოვროს სამუდამოდ. ღვთაებრივი სიყვარულის და ღვთაებრივი სიბრძNს შესახებ ტრაქტატში (ნაწილი 3 და 5) ნაჩვენები იყო რომ ადმაიანში სიცოცხლის სამი დონეა რომლებიც იწოდება ბუნებრივად სულიერად და ზეციურად და რომ ეს დონეები აქტუალურია ყველა ადამიანში; ცხოველებში სიცოცხლის მხოლოდ ერთ დონეა, რომელიც წააგავს ადამიანის სიცოცხლის ბოლო დონეს, ბუნებრივს. აქედან გამომდინარეობს რომ ადმიანი თავისი სიცოცხლის უფლისკენ აღმართვით, იმის გარდა როგორც ცხოველებშია, იმყოფება ისეთ მდგომარეობაში, რომ შეუძლია გაიგოს ღვთიური სიბრძნისათვის ნიშანდობლივი და ისურვოს ღვთიური სიყვარულისათვის დამახასიათევბელი, ასეთნაირად მიიღოს ღვთაებრივი; ხოლო ღვთაებრივობის მიმღებს იქმდე რასაც ხედავს და შეიცნობს თავის თავში, არ შეუძია სხვაგვარად თუ არა მხოლოდ ღმერთთან შეთანხმებით და ამ შეხამებით იცხოვროს მარადიულად. რაშია გაომადგებოდა უფალს მთელი შექმნილის სამყარო თუკი ის არ შექმნიდა თავის ხატსა და მსგავსს რომლითაც შეძლებდა ეცნობებინა თავისი ღვთაებრივობა! სხვაგვარად ეს რა იქნეობდა თუ არა მოწესრიგება, რომ რაიმე ნივთ ყოფილიყო და არც ყოფილიყო, ანდა რომ რაიმე ნივთს ეარსება და არც ეარსება და ესხვა მიზეზის გარეშე გარდა შესაზლებლობისა შორიდან ეყურებინა უკუღართობისათვის და მუდმივი ცვალებადობისათვის, როგორც რომელიმე თეტრში. რა მოუვიდოდა ღვთაებრივობას ამ ხატებში დ მსგავსებში თუკი ისინი იარსებებდნენ არ სუბიექტებად მსახურების მიზნისათვის რომლებიც აღიქვავდნენ ღვთაებრივს ახლოს დაინახავდნენ და შეიგრძნობენდნ მას მაგრამ რადგან ღვთაებრივი უშრეტი დიდებულებითაა, იქნებოდა შეკავებული და შეეძლო შეეკავებინა ის მხოლოდ თავის თავში? რადგან სიყვარულს სურს გადასცეს თავისი სხვას და გასცეს კიდეც თავისიდან რამდენსაც შესძლებს, მითმეტეს ღვთაებრივნ სიყვარულს რომელიც უსასრულოა. შეუძლია მას ჯერ მისცეს და მერე წაართვას? მისცეს ის რაც შეიძლება დაიღუპოს – ნუთუ ეს არ არის მისცეს ის რაც შნაგანად თავისთავად არაფერია, რადგანაც ის დაღუპვით არაფერი ხდება, და მასში არ არის ის რაც არის. მაგრამ ის იძლევა იმას რაც არის და არ წყვეტს ყოფნას და ეს მუდმივია. რათა ყოველმა ადამიანმა იცხოვროს მუდმივად, მას ერთმევა ის რაც არის მასში მოკვდავი; მასში მოკვდავია მატერიალური სხეული რომლისგანაც თავისუფლდება სიკვდილით; ასეთნაირად შიშვლდება უკვდავება რომელიც არის მისი სულიერი საწყისი და ის ხდება სული ადამიანის ფორმით; მისი სულიერი საწყისი არის მისი სული. ადმიანის სულს რომ სიკვდილი არ შეუძლია ამას ხედადნენ ძველთაძველი ბრძენები რადგან ისინი ამბობდნენ: “როგორ შეუძლია სულს მოკვდეს, თუკი შეუძლია მას იყოს გონიერი?” ახლა ბევრი ვერ იგებს ამ ფილოსოფოსების შინაგან იდეას მოცემული პუნქტის შესახებ. ეს იდეა, ჩამოვარდნილი მათ საერთო ცნობიერებაში სასუფევლიდან მდგომარეობდა იმაში, რომ ღმერთ არის თვით სიბრძძნე, რომელსაც ეზიარება ადამიანი და რომ ღერთ უკდავი დ მუდმივია. რადგან მე მომეცა უფლება მესაუბრტა ანგელოზებთან ამიტომ მეც ვიტყვი რაღაცას გამოცდილებით. მე ვესაუბრე რამოდენიმე საუკუნის წინ მცხოვრებთ რომლებიც წარღვნამდე არსებოობდნენ., მცხოვრებთ უფლის ერთ ერთი მოციქულის დროს, ასევე მცხოვრებთ ემდეგ საუკუნეში და მე ყველანი ისინი წარმომმიდგებოდნენ საშუალო ასაკის ადამიანებად და მეუბნებოდნენ მე რომ მათ არ იციან რა არის სიკვდილი მხოლოდ იციან რომ ეს – მსჯავრდებაა. ყველანი კარგად მცხოვრებნი სასუფეველში მისვლის თანავე ამქვეყნიური ცხოვრების ახალგაზრდობას და მასში რჩებიან სამუდამოდ, ისინი კი ვინც ამქვეყნად მოხუცებულობამდე იცხოვრა გადადიან გაფურჩქვნის ასაკში და სილამაზეში, ადამიანი რომ სიკვდილით მარადიულად ცხოვრობს საკმაოდ ნათელია სიტყვაში სადაც სიცოცხლე ზეცაში იწოდება სამუდამო სიცოცხლეთ (მეთიუ 19:29; 25:46; მარკოზი 10:17; ლუკა 10:25; 18:30; იოანე 3:15-16, 36; 5:24-25, 39; 6:27, 40, 68; 12:50) შემდეგ ასევე უბრალოდ სიცოცხლედ (მეთიუ 18:8-9; იოანე 5:40; 20:31). უფალმა ასევე უთხრა თავის მოწაფეებს: “მე ვცოცხლობ და თქვენს იცოცხლებთ” (იოანე 14:19) და აღდგომის შესახებ რომ “ღმერთი არის ცოცხლების ღმერთ და არა მკვდრებისა” და ასევე რომც “აღარც სიკვდილი ხელეწიფებათ” (ლუკა 20:36, 38). მეორეც ის რომ ყოველი ადმაიანი იყო შექმნილი რათა მუდმივად იცხოვროს ბედნიერ მდგომარეობაში. ეს თანამიმდევრულია, რადგან მსურველი რომ ადამიანმა იცხოვროს მუდმივად ასევე ისრუვებს რომ ის ცხოვრობდეს ბენიერად. რა არის მარადიული სიცოცხლე ამ მდგომარეობის გარეშე? ყველანაირი სიყვარულ სხვას სიკეთეს უსურვებს; მშბლიური სიყვარული შვილებს უსურვებს სიეკთეს, ცოლ ქმრული სიყვარული მეუღლეს, მეგობრული სიყვარული მეგობარს უსურვებს სიეკთეს. მთუმეტეს იგივე სურდა ღვთაებრივ სიყვარულს და რა არის სიკეთე თუ არა საისიამოვნო და რა არის ღთაებრივი სიკეთე თუ არა მარადიული ნეტარებვა, ყველანაირი სიკეთე იწოდება სიკეთედ ამ სიკეთის სიამოვნებით და ნეტარებით; თუმცაღა სიკეთედ იწოდება ის რაც კეთდება და რასაც ფლობენ, მაგრამ თუკი ამაში არ არის სიამოვნება, მაშინ ის – უნაყოფო სიკეთეა; ამ ახსნა განმარტებებიდან ჩანს რომ მარადიული სიცოცხლე არის ამრადიული ნეტარება. ასეთი მდგომარეობა ადამიანისა არის შექმნის მიზანი, მაგრამ თუკი ამ მდგომარეობაში მხოლოდ ზეცაი შესულები არიან – ღმერთის ბრალი არ არის არამედ ადამიანისა; ეს რომ ადმაიანის ბრალია ამაში შემდეგში დავრწმუჯნდებით. მესამეც ის რომ ასეთნაირად ყოველი ადამიანი შეიქმნა, რათა შესულიყო სასუფეველში. ამაშია შექმნის მიზანი; მაგრამ თუკი სასუფეველში ყველანი ვერ შედიან ეს იმიტომ რომ იჟღნთებიან ჯოჯოხეთური სიამოვნებებით რომლებიც ზეციურის საპირისპიროა; ისინი კი ვინც ვერ მოიპოვებს ზეციურ ნეტარება არ შეუძლიათ სასუფეველში შესვლა რადგან ვერ შესძლებენ მის ატანას. ვინც არ უნდა იყოს მოსული სულთა სამყაროში, არავის ეუბნებიან უარს სასუფეველშ შესვლაზე, მაგრამ ის ვინც ჯოჯოხეთურ სიამოვნებაშა და შედის სასუფეველში მისი გული იყინება, სუნთქვა უჭირს, სიცოცხლე იფერფლება ის იგუდება, იტანჯება და იგრიხება გველივით. ის ასეა იმიტომ რომ საპირისპირო მოქმედებს საპირისპიროზე; მიუხედავად ამისა ადამიანად დაბადება, ამიტომ უნარით იფიქროს და ინდომოს და შემდეგ უნარით ილაპარაკოს და იმოქმედოს, მათ არ შეუძლიაძთ სიკვიდლი; მაგრამ რადგან არ შეუძიათ იცხოვრონ განსხვავებულებთან, გარდა იმათი ვინც მათ მსგავს სიამოვნებაშია, ისინი იგზავნებიან მათთან; მაშასადამე ბოროტების სიამოვნებაში მყოფი და სიკეთის სიამოვნებაში მყოფნი იგზავნებიან შესაბამისად თავიანთ მსგავსებთან; ასევე თითოეულს ეძლევა თავისი ბოროტების სიამოვნებები რათა მან არ აცდდუნოს ისინი ვინც სიკეთის სიამოვნებაშია, მაგრამ რადგან ბოროტებას არ შეუძლია არ აცდუნოს სიკეთე, რადგანა ბოროტებაში არის სიკეთის სიძულვილი, ამისათვის რათა არ მიაყენოს ზიანი, ისინი მოცილებულნი არიან და ჩანთქმულნი თავის ადგილას ჯოოჯხეთში სადაც მათი სიამოვნება იცვლება უსიამოვნებით. მაგრამ ეს არ უშლის ხელს იმას რომ შექმნით და შემდეგ დაბადებით ადამიანი არ იყოს ისეთ, რო ვერ შესძლოს სსუფეველი შესვლა, რადგან ვინც ბავშობაშ კვდება მიდის ზეცაშ ხდება მისი აღზრდა და სწავლება როგორც ამქვეყნად და სიკეთის და ჭეშმარიტების სიყვარულის გრძნობით ის ივსება სიბრძნით და ხდება ანგელოზი, იგივე შეიძებოდა ყოფილიყო ადამიანის შემთხვევაში ვინც აზრდება და განისწავლება ამქვეყნად; რადგან მასში იგივე უნარებია რაც ბავშვში; ბავშვების შესახებ სულიერ სამყაროში ზეცისა და ჯოჯოხეთს შესახებ 329-345. თუკი ეს ასე არ არის ძალიან ბევრსათვის ამქვეყნად ეს იმიტომ რომ მთ უყვართ თავიანთი სიცოცხლის პირველი ეტაპი რომელიც ბუნებრივად იწოდება და არ სურთ უარი თქვან მასზე და გახდნენ სულიერნი. განხილული თავისთავად, სიცოცხლის პირველ დონეს უყვარს მხოლოდ თავისი თავი და ცხოვრება, რადგან ის ხორციელ გრძNობებთან არის აკვშირშ, რომელიც ასევე ამქვეყნიურია, მაგრამ თვისთავად განხილულ სიცოცხლის სულიერ დონეს უყვარს ღმერთი და სასუფეველი; ასევე თავბისი თავიც უყვარს და ამქვეყნიურობაც, მაგრამ მისთვის ღმერთი და სასუფეელი – როგორც უმაღლესი, მთავარი და გაბატონებულია, თავისი თავი და ცხოვრება კი – როგორც მდაბალი გამოსაყენებელი იარაღ და მსახურია. მეოთხეც ის რომ ღვთიურ სიყვარულს არ შეუძლია სხვაგვარად თუ არა ისურვოს ეს და ღვთიურ სიბრძნეს სხვაგვარად თუ არა ხელი შეუწყოს ამას. ღვთაებრივობის დედაარსი რომ არის ღვთაებრივი სიყვარული და სიბრძნე სრულად იყო დამტკიცებული ღვთაებრივი სიყვარულის და სიბრძნის შესახებ ტრაქტატში; ასევე დამტკიცებული იყო (358-370), რომ ყველა ადმაიანურ ჩანასახში უფალი აყალიბებს ორ მიმღებს: ერთს ღვთაებრივი სიყვარულისთვის და მეორეს ღვთაებრივი სიბრძნისთვის. ღვთაებრივი სივყარულის მიმღები – ადამიანის მომავალი ნებისთვის და ღვთაებრივი სიბრძნს მიმღები მისი მომავალი შეგნებისთვის; დ ასეთნაირად მან ჩადო თთეულ ადამიანში უნარი უნდოდეს სიეკთე და უნარი გაიგოს ჭეშმარიტება. რადგან ადამიანს დაბადებიანა აქვს ეს ორი უნარი, მინიჭებული მისთვის უფლის მიერ და უფალი მათშია როგორც მისთვის კუთვნილ ადამიანში ნათელია, რომ ღვთაებრივ სიყვარულს არ შეუძია სხვაგვარად, რათა ისურვოს რომ ადმაიანი შევიდეს სასუფეველში და იქ დატკბეს მარადიული ნეტარებით, ხოლო ღვთაებრივ სიბრძნეს არ შეუძლია სხვაგავარად გარდა იმისა რომ ხელი შეუწყოს ამას. მაგრამ რადგან უფლის ღვტაებრივი სიყვარულიდან, რათა ადამიანმა შეიგრძნოს ხზეციური ბენიერება როგორც სკუთარი და ეს შესახძლებელია მხოლოდ მაშინ, თუკი ადამიანი დაკავდება მთლიანად მოჩვენებითობაში, და რასაც ის ფიქრობს, სურს, ამბობს და აკეთებს თავისით, მაშინ უფალს ზუსტად ამიტომ შეუძლია მხოლოდ გაუძღვეს ადამიანს თავისი ღვთაებრივი განგების კანონებით.

481. 3.თუ ადამიანი ცხოვრობს ზეციურ და სულიერ სიყვარულში, ის იქნება ზეცაში;თუ ის არის ხორციელ და ცხოვრების სიყვარულში, ზეციური და სულიერი სიყვარულის გარეშე, ის იქნება ჯოჯოხეთში.ამაში დავრწმუნდი მე თვითონ, როდესაც ვნახე და ვიცნობდი ბევრს, ვინც იყვნენ აზიდულნი ზეცაში და ქვესკნელშიჩაყრილნი.პირველნი ცხოვრობდნენ ზეციური და სულიერი სიყვარულით, მეორენიკი ხორციელი სიყვარულით.ზეციურ სიყვარულად იწოდება, თუ ვინმეს უყვარს სიკეთე და სიმართლე არა რაიმე სხვა მიზეზით, არამედ თვითონ სიკეთისა და სიმართლისათვის და შემდეგ სიყვარულით იყენებს საქმეში.აქედან ხდება სიცოცხლესიკეთით და სიმართლით, ე.ი. ზეციური სიცოცხლე.ვისაც უყვარს ეს თვისებებითვითონ მათი გულისთვის და იყენებს მათ საქმეში ანდა ცხოვრობს მათი გამოყენებით, მას უყვერს უფალი ყველაზე მეტად, იმიტომ რომ ყველანაირი სიკეთრე მისგანაა, და უყვარს მოყვასი, რადგან ეს სიკეთე არის ის მოყვასი, რომელიც უნდა გიყვარდეს.პირიქით, ხორციელ სიყვარულად იწოდება ის, რომელსაც უყვარს სიკეთედა სიმართლე არა სიკათისა და სიმარტლისთვის, არამედ თავის თავისთვის, იმიტომრომ ეს თვისებები შეიძლება დაეხმაროს დიდების, პატივის და სიმდიდრის მოპოვებაში.ასეთი სიყვარული ვერ ხედავს უფალს და მოყვასს სიკეთეში, სიმართლეში, არამედ ხედავს მათში თავის თავს და ტკბება სიცრუით.ხოლო სიკეთე და სიმართლე ტყუილისათვის არის ბოროტება, ცბიერება და უსამართლობა, რაც უყვართ ასეთ ადამიანებს.იმდენად რამდენადაც თითოეული სიყვარული განსაზღვრავს მის ცხოვრებას, ამიტომ ყველა ადამიანი, მათი სიკვდილის შემდეგ, სულიერ სამყაროში გამოცხადებისას იქნება გამოკვლეული, როგორები არიან ისინი, და შეუერთდებიან სულთა იმ საზოგადოებას, რომლებიც ასეთოივე სიყვარულში არიან.ზეციური სიყვარულით მცხოვრებნი უერთდებიან ზეციურ საზმოებს, ხოლო ხორციელი სიყვარულით მცხოვრებნი_ჯოჯოხეთურს.პირველი და მეორე მდგომარეობის გავლის შემდეგ ერთნიც და მეორენიც განცალკევდებიან, ისე რომმეტად ვეღარ ნახავენ ერთმანეთს და ვეღარც იცნობენ;ეს ხდება იმიტომ, რომ თითოეული გადაიქცევა თავის სიყვარულში არა მარტო თავისი შინაგანი საწყისით სულთან მიმართებაში, არამედ გარეგნულადაც სახით, სხეულით, მეტყველებით_ასე რომ ყვველა ხდება თავისი სიყვარულის სახე გარეგნულადაც.ის კი ვინც ეძლეოდა ხორციელ სიყვარულს იქ ჩანან მოუხერხბლებლები, ნაღვლიანები, ბნელები, შეუხედავები;პირიქით ზეციური სიყვარულით მცხოვრებნი იღებენ ცოცხალ, ნათელ და მშვენიერ სახეს.ერთნიც და მეორენიც ძალიან განსხვავდებიან სულიერად და აზრებითაც:ზეციური სიყვარულით მცხოვრებნი გონიერნი და ბრძენნი არიან;ხორცილი სიყვარულით მცხოვრებნი გონებაჩლუნგები და უჭკუონი.ვისაც მიცემული აქვს უნარი დაინახოს იმ ადამიაების ზრახვების და გრძნობების შინაგანი და გარეგანი საწყისი, ვინც ცხოვრობს ზეციური სიყვარულით, ის ამშინაგან საწყისებს ხედავს თითქოსდა კაშკაშა შუქში ანდა ალში, ხოლო საგანს¬¬_თითქოსდა მრავალფერადად, ცისარტყელას ფერებით.მათი შინაგანი საწყისი კი, ვინც ცხოვრობს ხორციელი სიყვარულით, ჩანს შავი, თითქოსდა შუქისთვის ჩაკეტილი, ზოგჯერ მუქი ცეცხლისფერი, თუ ეს ადამიანი იყო შინაგანად ცბიერი და ბოროტი.მათი გარეგნობა ბინდის ფერია და ნაღვლიანი სახის.ამასთანავე ვიტყვით, შინაგანი და გარეგანი საწყისი სულისა სულიერ სამყაროში უფლის ნებით ხდება ხილული.ხორციელი სიყვარულით მცხოვრებნი ვერაფერს ხედავენ ზეციურ შუქში;ზეციური შუქი მათთვის თვალშეუვალი უკუნია;პირიქით, ჯოჯოხეთის სინათლე, რომელიც წააგავს წვადი ნახშირის ცეცხლს, მათთვის კაშკაშა შუქია.ამას გარდა, მათი შინაგანი ხედვა ზეციური შუქით მათთვის იმდენად დაბინდულია, რომ ისინი გიჟდებიან, რის გამოც ისინი გაურბიან ამ სინათლეს, ავიწყდებათ ჩანაქცევები და გამოქვაბულები, რომელთა სიღრმეც უტოლდება მათი სიცრუისა და ბოროტების დონეს.პირიქით, ზეციურ სიყვარულში მცხოვრებნი ყველაფერს ხედავენ უფრო ნათლად და უფრო მეტად მშვენიერი სახით და უფრო გონივრულად და დიდი სიბრძნით ეწვდებიან ჭეშმარიტებებს, რაც უფრო ღრმად და მაღლა აიზიდებიან ზეციურ შუქში.ხორციელ სიყვარულში მყოფთ არაფროთ არ შეუძლიათ იცხოვრონ ზეციურ სითბოში, რომელიც არის ზეციური სიყვარული, და ცხოვრობენ მხოლოდ ჯოჯოხეთის სიცხეში, რომელიც არის სისასტიკის სიყვარული უქომაგოთა მიმართ, სხვების სიძულვილი, მტრობა, სიძულვილი, შურისძიება.ეს არის ასეთი სიყვარულის ტკბობა და ნეტარება, და ამ სიყვარულში ყოფნისას ეს სულები ცხოვრობენ თავიანთი ცხოვრებით, წარმოდგენაც კი არა აქვთ, რას ნიშნავს გაუკეთო ვინმეს სიკეთე მხოლოდ სიკეთისთვის, იციან მხოლოდ სიკეთის კეთება ბოროტებით ბოროტებისთვის.ხორციელ სიყვარულში მცხოვრებნთ სუნთქვაც კი არ შეუძლიათ ზეცაში;თუ იქ მოხვდა ბოროტი სული, მას სული ეხუთება როგორც მომაკვდავ ადამიანს.პირიქით, ზეციური სიყვარულით მცხოვრებნი მით უფრო თავისუფლად სუნთქავენ და მით უფრო სავსედ გრძნობენ სიცოცხლეს, რაც უფრო ღრმად შედიან სასუფეველში.აქედან ნათელია, რომ ზეციური და სულიერი სიყვარული ადამიანში ქმნის ზეცას, იმიტომ რომ ყველაფერი, რაც კი ზეციურია, ამ სიყვარულშია თავმოყრილი, და რომ ხორციელი სიყვარული ზეციურის და სულიერის გარეშე_აყალიბებს ადამიანში ჯოჯოხეთს, იმიტომ რომ ყველაფერი ჯოჯოხეთური თავსდება ასეთ სიყვარულში.ამიტომაც ცხადია, რომ ზეცაში აიზიდება ის ვისშიც არის ზეციური და სულიერი სიყვარული, ხოლო ქვესკნელში მიდის ის, ვისშიც მხოლოდ ხორციელი და ცხოვრების სიყვარულია ზეციურის და სულიერის გარეშე.