2913. I reče sinovima Hetovijem, govoreći, označava one kod kojih je bila jedna nova duhovna Crkva. Ovo je vidljivo iz značenja Heta i Hetićana. U Hananu je bilo puno stanovnika, koji su nabrojani u Reči; među njima su Hetićani (vidi PostanjeXV. 20; Izlazak 3:8, 17; 13:23; Pon. Zak. (7:1; 20:17; Jošua 3:10; 11:3; 12:11; 1 o Carevima 9:20; i na drugim mestima); većina njih pripadala je Drevnoj Crkvi, koja je bila rasprostrta u nekoliko zemalja, i po celom Hananu (vidi br. 1238, 2385). Svi koji su pripadali toj crkvi, priznavali su ljubav ka bližnjemu kao glavno načelo Crkve, i ceo se nauk odnosio na ljubav ka bližnjemu i na život. Oni koji su gajili nauk o vere nazivali su se Hananejci, i bili su odvojeni od drugih stanovnika zemlje Hananske (Brojevi 13:29; vidi br. 1062; 1063, 1076). Hetiti (Hetićani) su bili među boljom vrstom u zemlji Hananskioj, što može da se vidi iz toga što je Avram boravio među njima, a posle i Isak i Jakov; kao i po tome što su oni tamo imali mesto za ukapanje, i po tome što su se oni odnosili sa skromnošću i pobožnošću prema Avramu, što je vrlo jasno iz onoga što je izneseno o njima u ovome poglavlju, osobito u stihovima 5, 6, 10, 14, 15. Otuda je ovim narodom, kao narodom s dobrim naklonostima, bila predstavljena i označena duhovna Crkva, ili istina Crkve. Ali dogodilo se s ovim kao i s drugim narodima u Drevnoj Crkvi, da su se u toku vremena udaljili od ljubavi ka bližnjemu ili dobra vere, i otuda je to da je kasnije njima bila označena obmana Crkve (kao kod Jezikilja ?? 16:45, i na drugim mestima). Ali ipak da su Hetiti bili među časnijima, može se videti iz toga, da su Hetiti služili Davidu, kao Abimeleh, 1 Samuilova 26:6, i Urija, koji je bio Hetićanin, 1 Samuilova 11:3, 6, 17, 21; čija je žena bila Betšeba, od koje je David imao Salamona, 2 Sam. (12:24. Da Hetićanin označava spoljašnja poznavanja koja se odnose na život, i koja su spoljašnje istine duhovne Crkve, vidi br. 1203. Predmet o kom se govori u ovome stihu je jedna nova Crkva, koju je Gospod ustanovio kad je pređašnja izdahnula; a predmet o kome se govori u sledećem stihu je primanje vere muđu ljudima te Crkve. Ne govori se o nekoj Crkvi među sinovima Hetovijem, nego uopšte o tome kako se Gospod podigao duhovnu Crkvu, pošto je pređašnja nestala ili bila završena; sinovi Hetovi su samo oni koji predstaljaju i označavaju. Vidi što je bilo rečeno o Crkvama; naime, da Crkva tokom vremena opada, ida je kao zaražena (br. 494, 501, 137, 2422).

Da s daljava od ljubavi ka bližnjem, i samo stvara zla i obmane (vidi br. 1834, 1836).

Da se tada kaže za Crkvu da je opustošena i razorena (br. 407, 411, 2243).

Da je Crkva ustanovljena među Neznabošcima, i zašto (br. 1366).

Da se uvek sačuva nešto u Crkvi, u Crkvi koja se pustoši, kao nukleus (br. 468, 637, 931, 2422).

Da bi ljudska rasa nestala da nema Crkve na zemlji (isto mesto). Da je Crkva srce i pluća u najvećem telu, to jest, u ljudskoj rasi (br. 637, 931, 2054, 2853). O tome kakva je duhovna Crkva (br. 765, 2669).

Da ljubav ka bližnjem, a ne vera odvojena od ljubavi ka bližnjem, sačinjava Crkvu (br. 809, 916).

Da bi Crkva bila jedna kad bi svi imali ljubav ka bližnjemu, bez obzira da li se razlikuju po nauku i po bogoštovanju (br. 1285, 1316, 1798, 1799, 1834, 1844, 2385).

Da svi ljudi na zemlji, koji su u Gospodovoj crkvi, bez obzira što su raspršeni po celoj kugli, da svi čine jednu (Crkvu), kao što je to u nebima (br. 2853).

Da je svaka Crkva i unutrašnja i spoljašnja, i da ovo zajedno sačinjava jedno (br. 409, 1083, 1098, 1100, 1242).

Da spoljašnja Crkva nije ništa, ako nema unutrašnju (br. 1795).

Da se Crkva upoređuje s izaskom i zalaskom sunca, s godišnjim dobima, i sa vremenima dana (br. 1837). I da je poslednji sud posledje vreme Crkve (br. 900, 931, 1850, 2117, 2118).

2853. I blagosloviće se u sjemenu tvojemu svi narodi na zemlji: da ovo označava spasenje svih onih koji su u dobru, vidi se iz značenja biti blagosloven, koje znači biti obogaćen nebeskim i duhovnim dobrom (vidi br. 981, 1096. (1420, 1422); i pošto su ovi oni koji treba da budu spaseni, to biti blagosloven znači biti spasen; (da blagosloviti ima široko značenje, to je poznato); iz značenja semena, koje znači veru od ljubavi ka bližnjemu, vidi br. 1025, 1447, 1610; i iz toga što narodi na zemlji označavaju one koji su u dobru, vidi br. 1159, 1258-1260, 1416, 1849. Osim toga, ovde je u ovim rečima sakrivena ova tajna, da se kroz crkvu, koja je zemlja, spasavaju i oni koji su izvan crkve, jer seme, kao što je rečeno, označava veru od ljubavi ka bližnjemu; jer samo su u veri od ljubavi ka bližnjemu oni koji su unutar crkve, jer vera od ljubavi ka bližnjemu je istina nauka koji se pridodaje dobru života. Jer slučaj je ovakav: - Gospodovo carstvo na zemlji sastoji se od svih koji su u dobru koji, iako razasuti po celom svetu, čine jedno, i kao članovi čine jedno telo. Takvo je Gospodovo carstvo u nebima; tamo sveukupno nebo liči jednom čoveku, pa se ono stoga i naziva Velikim Čovekom (Maximus Homo) (vidi br. 684, 1276); i što je zadivljujuće, i do sada nepoznato, svi delovi ljudskkog tela saobrazni su društvima u nebu; pa se stoga ponekad kaže da neka društva pripadaju oblasti glave, neka oblasti oka, druga oblasti grudi, i tako dalje. O ovoj saobraznosti (korespondenciji) biće govora, po Gospodovoj Božanskoj milosti, odvojeno. Slučaj je sličan sa Gospodovom crkvm na zemlji: crkva na zemlji je kao srce i pluća, a oni koji su izvan crkve odnose se na druge delove tela koji dobijaju život od srca i pluća; otuda se zna da bez crkve negde na zemlji ljudska rasa ne bi mogla opstati, to jest, ako nema srce i pluća (vidi br. 468, 637, 931, 2054). Iz ovoga razloga, kad god se neka crkva završi, to jest, prestane da bude crkva jer u njoj nema ljubavi ka bližnjemu, jedna nova crkva se uvek, po Gospodovom Proviđenju, podiže; tako kada je Pradrevna Crkva, koja se zvala Čovek, nestala, Gospod je stvorio jednu novu, koja se zvala Noje, i koja je bila Drevna crkva koja je postojala posle potopa; a kada se ova izrodila i prestala da bude crkva, uspostavljena je reprezentativna Jevrejska i Izrailjska Crkva: a kada se ova potpuno ugasila, Gospod je došao na svet, i ustanovio jednu novu crkvu; a sv vo da bi postojala povezanost neba sa ljudskom rasom preko crkve. I to je označeno ovim rečima, U sjemenu tvojemu blagosloviću sve narode na zemlji.