1. Dat het Woord van het Oude Testament verborgenheden van de hemel bevat, en dat zowel het geheel als elke bijzonderheid daarvan op de Heer betrekking heeft, op Zijn hemel, op de Kerk, op het geloof en de dingen van het geloof, kan geen sterveling uit de letter opmaken. Uit de letter of uit de letterlijke zin ziet niemand iets anders, dan dat het in het algemeen gaat over de uiterlijke dingen van de Joodse Kerk, terwijl er overal een innerlijke zin is, dat nergens in het uiterlijke aan het licht komt, behalve dan het zeer weinige dat de Heer onthuld heeft en aan de apostelen heeft ontvouwd; zo bijvoorbeeld, dat de offeranden de Heer betekenen, het land Kanaän en Jeruzalem en ook het Paradijs, de hemel betekenen, waarom dan ook van het hemelse Kanaän en Jeruzalem gesproken wordt.

11. Dat er in de innerlijke of geestelijke zin van het Woord ontelbare verborgenheden zijn.

Dat het Woord in zijne innerlijke zin ontelbare dingen bevat, die het menselijke begrip te boven gaan, n. Hemelse Verborgenheden 3085-3086. Dat er ook onuitsprekelijke en onverklaarbare dingen in zijn, n. 1965, die zich alleen aan de engelen voordoen, en door hen worden verstaan, n. 167.

Dat de innerlijke zin van het Woord verborgenheden des hemels inhoudt, die betrekking hebben op de Heer en op Zijn rijk in de hemelen en op aarde, n. 1-4, 937.

Dat die verborgenheden zich niet vertonen in de letterlijke zin, n. 937, 1502, 2161.

Dat vele dingen, die in de profetieën geschreven zijn, en schijnbaar geen samenhang hebben, in de geestelijke zin, in een schone serie vast met elkander verbonden zijn, n. 7153, 9022.

Dat er niet een enkel woord noch zelfs een enkele jota van de letterlijke zin in de oorspronkelijke taal van het Woord kan worden weggelaten, zonder onderbreking van de innerlijke zin; en dat daarom door de goddelijke voorzienigheid het Woord tot in iedere tittel zo geheel onverminkt bewaard is geworden, n. 7933.

Dat er in iedere bijzonderheid van het Woord ontelbare dingen besloten zijn, n. 6617, 8920.

En in ieder woord, n. 1869.

Dat er ontelbare dingen zijn in het gebed des Heeren, en in iedere bijzonderheid daarvan, n. 6619.

En in de voorschriften der Tien Geboden, waarin uiterlijke zin toch enige dingen zodanig zijn, dat ze bij ieder volk ook zonder openbaring bekend zijn, n. 8867, 8900.

Dat mij uit de hemel werd getoond, dat er in ieder hoorntje van de letter van het Woord in zijne oorspronkelijke taal het heilige is, ziet men in het werk Over de Hemel en de Hel, n. 260, waar de woorden des Heren worden verklaard: Dat er geen jota noch tittel van de wet zal vergaan”. (Matth. 5:18)

Dat er in het Woord voornamelijk in de profeten, twee uitdrukkingen voorkomen van schijnbaar dezelfde betekenis, dat echter een daarvan betrekking heeft op het goede en de andere op het ware, n. 683, 707, 2516, 8339.

Dat in het Woord goedheden en waarheden op wonderlijke wijze verbonden zijn, en dat deze verbinding zich alleen vertoont voor wie de innerlijke zin kent, n. 10554.

En dat er zo in het Woord en in iedere bijzonderheid daarvan een hemelse echtverbintenis is, n. 683, 793, 801, 2173, 2516, 2712, 5138, 7022.

Dat de goddelijke echtverbintenis, de echtverbintenis is van het goddelijke goede met het goddelijk ware, dus de Heer in de hemel, in Wie alleen die echtverbintenis aldaar is, n. 3004, 3005, 3009, 5138, 5194, 5502, 6343, 7945, 8339, 9263, 9314.

Dat door Jezus ook wordt aangeduid het goddelijk goede, en door Christus het goddelijk ware, en dus door beide het goddelijke huwelijk in de hemel, n. 3004, 3005, 3009.

Dat dit huwelijk in iedere bijzonderheid van het Woord in zijne innerlijke zin is, dus de Heer met betrekking tot het goddelijk goede en het goddelijk ware, n. 5502.

Dat het huwelijk van het goede en het ware van de Heer in de hemel en in de kerk het Hemelse huwelijk genoemd wordt, n. 2508, 2618, 2803, 3004, 3211, 3952, 6179.

Dat dus ten opzichte daarvan het Woord op de hemel gelijkt, n. 2173, 10126.

Dat in het Woord de hemel met een huwelijk vergeleken wordt, vanwege het huwelijk van het goede en het ware aldaar, n. 2768, 3132, 4434, 4835.

Dat de innerlijke zin de echte leer der kerk zelf is, n. 9025, 9430, 10400.

Dat wie het Woord naar de innerlijke zin verstaan, ook de ware leer der kerk zelf kennen, omdat die in de innerlijke zin bevat is, n. 9025, 9430, 10400.

Dat het innerlijke van het Woord ook is het innerlijke van de kerk, en dus ook het innerlijke van de eredienst, n. 10460.

Dat het Woord de leer van de liefde tot de Heer is, en van de liefde jegens de naaste, n. 3419-3420.

Dat het Woord in de letter als een wolk is, en dat het in de innerlijke zin heerlijkheid is, voorrede voor Gen. 18 en n. 5922, 6343, waar verklaard wordt dat de Heer komen zal in de wolken des hemels met heerlijkheid. Dat in het Woord, wolken de betekenis hebben van het Woord in de letterlijke zin, en heerlijkheid het woord in de innerlijke zin, Voorrede voor Genesis 18, en n. 4060, 4391, 5922, 6343, 6752, 8106, 8781, 9430, 10551, 10574.

Dat de dingen die in de letterlijke zin zijn, tegenover die welke in de innerlijke zin zijn, zich verhouden zoals de ruwe projecties rondom een gepolijste optische cilinder, waaruit toch in de cilinder het schone beeld van een mens wordt weergegeven, n. 1871.

In de geestelijke wereld worden zij, die alleen de letterlijke zin willen en erkennen voorgesteld door een misvormde oude vrouw, doch zij, die tegelijkertijd de innerlijke zin willen en erkennen door een zedig geklede maagd, n. 1774.

Dat het Woord in zijnen gehele omvang een beeld des hemels is, omdat het Woord het goddelijk ware is, en het goddelijk ware de hemel maakt en de hemel op een mens gelijkt, en dat in dit opzicht het Woord als het beeld van een mens is, n. 1871.

Dat de hemel in zijn gehelen omvang op een mens gelijkt, ziet men in het werk Over de Hemel en de Hel, n. Hemel En Hel 59-67. En dat het goddelijk ware uitgaande van de Heer de hemel maakt, n. 126-140, 200-212.

Dat het Woord schoon en bekoorlijk voor de engelen voorgesteld wordt, n. Hemelse Verborgenheden 1767-1768. Dat de letterlijke zin is als het lichaam, en dat de innerlijke zin is als de ziel in dat lichaam, n. 8943.

Vandaar dat het Leven van het Woord uit de innerlijke zin is, n. 1405, 4857.

Dat het Woord in de innerlijke zin rein is, en dat het in de letterlijke zin niet zo schijnt, n. 2362, 2395.

Dat de dingen, die in de letterlijke zin zijn, heilig zijn door de innerlijke dingen n. 10126, 10728.

Dat er in de geschiedenissen van het Woord ook een innerlijke zin is, maar innerlijk daarin, n. 4989.

Dat dus de geschiedenissen van het Woord evenals de profetieën hemelse verborgenheden bevatten, n. 755, 1659, 1709, 2310, 2333.

Dat de engelen deze niet als geschiedenissen verstaan, maar als leerstellingen, omdat zij geestelijk verstaan, n. 6884.

Dat de innerlijke verborgenheden, die in de geschiedenissen zijn voor de mens, aldaar minder blijken dan in de profetieën, omdat het mentaal in voornemen en in ingeving aan geschiedenis hangt, n. 2176, 6597.

Wat verder, de hoedanigheid van de innerlijke zin van het Woord is, aangetoond in, n. 1756, 1984, 2004, 2663, 3033, 7089, 10604, 10614, toegelicht door vergelijkingen, n. 1873.

9263. In het Woord wordt meermalen melding gemaakt van de gerechte, de gerechtigheid en van de rechtvaardigen, maar wat daarmee in het bijzonder wordt aangeduid, is nog niet bekend, dat het niet bekend is, komt omdat het tot nu toe onbekend was dat de afzonderlijke woorden in het Woord zulke dingen betekenen die van de innerlijke Kerk en die van de hemel zijn, dus die van de innerlijke mens zijn, want in de innerlijke mens is het innerlijke van de Kerk en de hemel; en verder dat die innerlijke dingen in het Woord verschillen van de uiterlijke ervan die van de letterlijke zin zijn, zoals de geestelijke dingen van de natuurlijke of de hemelse van de aardse dingen en het verschil ertussen is zo groot, dat er vóór de natuurlijke mens nauwelijks een gelijkenis verschijnt, hoewel er een volledige samenstemming is.

Omdat dit onbekend is geweest, heeft men niet kunnen weten wat de gerechte, de gerechtigheid en de rechtvaardigen in de geestelijke en in de hemelse zin van het Woord betekenen; door de voorgangers wordt geloofd, dat diegene gerecht en gerechtvaardigd is, die de waarheden van het geloof uit de leer van de Kerk en uit het Woord weet en vandaar in gerustheid of vertrouwen is, dat hij wordt gezaligd door de gerechtigheid van de Heer en dat de Heer de gerechtigheid heeft gehad daardoor, dat Hij alle dingen van de wet heeft vervuld en dat Hij de verdienste heeft gehad, omdat Hij aan het kruis heeft geleden en daardoor de mens heeft ontzondigd en verlost, door dit geloof-alleen wordt geloofd dat de mens wordt gerechtvaardigd en dat diegenen het zijn die in het Woord de gerechten worden genoemd. Maar niet zij zijn het die in het Woord de gerechten worden genoemd, maar degenen die in het goede van de liefde jegens de naaste zijn uit de Heer, want de Heer alleen is gerecht, omdat Hij alleen de Gerechtigheid is; daarom is de mens voor zoveel als hij van het goede uit de Heer opneemt, dat wil zeggen, volgens de hoeveelheid en de hoedanigheid van hetgeen hij van de Heer bij zich heeft, gerecht en gerechtvaardigd; dat de Heer de Gerechtigheid is geworden, komt omdat Hijzelf Zijn Menselijke uit eigen macht Goddelijk heeft gemaakt; dit Goddelijke is bij de mens die dat opneemt; het is de gerechtigheid van de Heer bij hem en het is het goede zelf van de liefde jegens de naaste; want de Heer is in het goede van de Liefde en door dit in het ware van het geloof, omdat de Heer de Goddelijke Liefde Zelf is.

Het goede van de liefde jegens de naaste is het uiterlijk goede, dat wordt aangeduid met de gerechte en het goede van de liefde tot de Heer is het innerlijk goede, dat wordt aangeduid met de onschuldige, waarover in het voorgaand artikel.

Dat het goede van de liefde jegens de naaste uit de Heer het gerechte in de eigenlijke zin is, kan vaststaan uit de plaatsen in het Woord, waar de gerechte, de gerechtigheid en rechtvaardigen, worden genoemd, zoals bij Mattheüs: ‘Dan zullen de gerechten Hem antwoorden, zeggende: wanneer hebben wij U hongerig gezien en U gevoed of dorstig en U gedrenkt; wanneer hebben wij U een vreemdeling gezien en U geherbergd; of naakt en U omkleed; wanneer hebben wij U krank gezien of in de gevangenis en zijn tot U gekomen. Maar antwoordende zal de Koning tot hen zeggen: Voorwaar zeg Ik u, voor zoveel als gij dit een van deze Mijn minste broeders hebt gedaan, zo hebt gij dat Mij gedaan; en de gerechten zullen gaan in het eeuwige leven’, (Mattheüs 25:37-40,46); hier worden diegenen gerechten genoemd, die de goede dingen van de liefde jegens de naaste hebben betracht, die daar worden opgesomd; en dat de goede dingen van de naastenliefde de Heer bij hen zijn, wordt klaarblijkelijk gezegd: ‘Voor zoveel als gij dit een van deze Mijn minste broeders hebt gedaan, zo hebt gij dat Mij gedaan’, zie de nrs. 4807-4810, 4954-4959, 5063-5071.

Dezen worden ook schapen genoemd, want met de schapen worden degenen aangeduid die in het goede van de naastenliefde zijn uit de Heer, nr. 4169; maar met de bokken, die aan de linkerzijde zijn en verdoemd worden, worden degenen aangeduid die in het van de naastenliefde gescheiden geloof zijn, nr. 4169, 4769.

Deze zelfden worden met de gerechten aangeduid bij Mattheüs: ‘De engelen zullen uitgaan en de bozen afscheiden uit het midden van de gerechten’, (Mattheüs 13:49; en bij Lukas:

‘Het zal u vergolden worden in de wederopstanding van de gerechten’, (Lucas 14:14).

Daaruit blijkt, wat daarmee wordt aangeduid, dat ‘de gerechten zullen glinsteren als de zon in de hemel’, (Mattheüs 13:43), namelijk zij die in het goede van de liefde uit de Heer zijn; de Heer is immers de Zon in het andere leven en wat uit de Heer is als de Zon daar, is het goede van de liefde; nrs. 1053, 1521, 1529-1531, 2441, 2495, 3636, 3643, 4060, 4321, 4696, 5097, 7078, 7083, 7171, 7173, 7270, 8487, 8812; vandaar wordt de Heer ‘de Zon der gerechtigheid’ genoemd, (Maleachi 4:2).

Bij Daniël: ‘De inzichtsvollen zullen glanzen zoals de glans des uitspansels en die er velen rechtvaardigen, zoals de sterren tot in de eeuw der eeuwen’, (Daniël 12:3); de inzichtsvollen zijn zij die in het ware en het goede van het geloof zijn; zij die rechtvaardigen, zijn zij die door het ware en het goede van het geloof leiden tot het goede van de naastenliefde; glanzen zoals de sterren, is zijn in het inzicht van het ware en in de wijsheid van het goede, waaruit het inzicht en de wijsheid zijn, nrs. 2495, 2849, 4697.

De gerechte wordt als volgt beschreven bij David: ‘Jehovah ondersteunt de gerechten; de gerechte ontfermt zich en geeft; de gerechte ontfermt zich elke dag en leent; de gerechten zullen de aarde bezitten.

De mond des gerechten overdenkt wijsheid en zijn tong spreekt het gericht. De wet van zijn God is in zijn hart’, (Psalm 37:16-34); dit zijn de goedheden van de naastenliefde, die van de gerechte zijn; dat die goede dingen van de naastenliefde zijn uit de Heer, dermate dat zij van de Heer zijn bij de mens, weet de Kerk.

De gerechte wordt ook beschreven bij (Ezechiël 18:5-9,21; 33:15) e.v.

Hieruit kan vaststaan, wat er met de gerechte en met de gerechtigheid wordt aangeduid in deze volgende plaatsen; bij Mattheüs: ‘Gezegend zijn zij die hongeren en dorsten naar de gerechtigheid; dezen immers zullen verzadigd worden’, (Mattheüs 5:6).

Bij dezelfde: ‘Die een profeet opneemt in de naam van een profeet, zal het loon van een profeet ontvangen; en die een gerechte opneemt in de naam van een gerechte, zal het loon van een gerechte ontvangen’, (Mattheüs 10:41).

Bij dezelfde: ‘Vele profeten en gerechten hebben verlangd te zien de dingen die gij ziet, maar hebben ze niet gezien’, (Mattheüs 13:17).

Bij dezelfde: ‘Wee u, gij schriftgeleerden en farizeeërs, gij geveinsden, omdat gij de graven van de profeten bouwt en de graftekenen van de gerechten versiert; op u zal komen al het gerechte bloed dat vergoten is op de aarde, van het bloed des gerechten van Abel af’, (Mattheüs 23:29,35); de profeten voor hen die de waarheden en de goedheden van het geloof leren en in de abstracte zin voor de leer van het geloof, nrs. 2534, 7269; en de gerechte voor hen die het leven van de naastenliefde leven en in de abstracte zin het goede van de naastenliefde; dat Abel, die de gerechte wordt genoemd, het goede van de naastenliefde heeft uitgebeeld, zie de nrs. 342, 374.

Bij Jesaja: ‘De gerechte vergaat; ook is er geen man die het ter harte neemt; en de mannen der heiligheid worden verzameld en er is geen inzichtsvolle; want vanwege het boze wordt de gerechte verzameld’, (Jesaja 57:1).

Bij dezelfde: ‘Van Uw volk, alle gerechten, tot in het eeuwige zullen zij de aarde bezitten’, (Jesaja 60:21).

Bij dezelfde: ‘Drupt, gij hemelen van boven en laten de wolken neervloeien van gerechtigheid; de aarde opene zich, opdat zij het heil bevruchten en de gerechtigheid tezamen uitspruite; Ik Jehovah sprekende de gerechtigheid, aanwijzende de rechtheden’, (Jesaja 45:8,19); de gerechtigheid voor dat wat uit het goede van de liefde is, de rechtheden voor dat wat uit de waarheden van het geloof is.

Bij Jesaja: ‘Zo zei Jehovah: Bewaart het gericht en doet de gerechtigheid, omdat Mijn heil nabij is en Mijn gerechtigheid, opdat zij onthuld worde’, (Jesaja 56:1); met het gericht wordt het ware aangeduid dat van het geloof is en met de gerechtigheid het goede dat van de naastenliefde is, daarom wordt er gezegd de gerechtigheid doen.

Dat de gerechtigheid het goede van de naastenliefde uit de Heer is, wordt daaronder verstaan dat Mijn gerechtigheid nabij is opdat zij onthuld worde.

Meermalen wordt ook elders gericht en gerechtigheid gezegd en met het gericht wordt het ware aangeduid en met de gerechtigheid het goede; zoals bij Jeremia: ‘Zo heeft Jehovah gezegd: Doet gericht en gerechtigheid en ontrukt de beroofde aan de hand van de verdrukker; wee degene die zijn huis bouwt in niet-gerechtigheid en zijn opperzalen in niet -gericht.

Heeft niet uw vader gegeten en gedronken en gericht en gerechtigheid gedaan; toen was het goede voor hem’, (Jeremia 22:3,13,15); het gericht voor de dingen die van het ware zijn en de gerechtigheid voor de dingen die van het goede zijn.

Bij Ezechiël: ‘Indien de goddeloze zal wedergekeerd zijn van zijn zonde en zal gedaan hebben gericht en gerechtigheid, al zijn zonden die hij heeft gezondigd, zullen hem niet gedacht worden; gericht en gerechtigheid heeft hij gedaan; al levende zal hij leven; door zich af te keren, de goddeloze van zijn goddeloosheid en hij zal gericht en gerechtigheid gedaan hebben; ter wille van die zal hij leven’, (Ezechiël 33:14,16,19; Jesaja 56:1; 9:6; 16:5; 26:7,9; 33:5,15; 58:2; Jeremia 9:23; 23:5; 33:15; Hosea 2:19,20; Amos 5:24; 6:12; Psalm 36:6,7; Psalm 119:164, 172); gezegd wordt gericht en gerechtigheid, omdat in het Woord daar waar over het ware wordt gehandeld, ook over het goede wordt gehandeld, ter wille van het hemels huwelijk in de afzonderlijke dingen daar, namelijk het huwelijk van het goede en het ware, nrs. 683, 793, 801, 2173, 2516, 2712, 7945, 5138, 5502, 6343, 7945, 8339; omdat de gerechtigheid is van het goede en het gericht is van het ware, wordt elders ook gezegd: gerechtigheid en waarheid, zoals in, (Zacharia 8:8; Psalm 15:2; Psalm 36:6,7; 85:12,13).