2495. ¹ LIBRI GENESEOS CAPUT VIGESIMUM

QUOD in Verbo sensus internus sit, qui non apparet in littera, prius multis in locis dictum et ostensum est, et qualis es patet ex illis quae a primo capite Geneseos huc usque explicata sunt: verumtamen, quia pauci illi hodie qui credunt Verbo, usque non sciunt quod talis sensus sit, licet adhuc idem confirmare:

[2] Dominus Consummationem saeculi, hoc est, ultimum tempus Ecclesiae, ita describit, Statim post afflictionem dierum istorum sol obscurabitur, et luna non dabit lumen suum, et stellae cadent de caelo, et virtutes caelorum commovebuntur, Matth. 24:29; Marcus 13:24 [, 25];

quod ‘sol’ hic non significet solem, non ‘luna’ lunam, nec ‘stellae’ stellas, sed quod ‘sol’ amorem in Dominum et charitatem erga proximum, ‘luna’ amoris et charitatis fidem, et ‘stellae’ cognitiones boni e veri, ostensum est, n. 31, 32, 1053, 1521, 1529-1531, 2120, 2441 ita per illa Domini verba significatur quod in consummatione saeculi, seu in ultimo tempore, nullus amplius amor et nulla charitas, proinde nulla fides, erit; quod ille sensus sit, patet a similibus Domini verbis apud Prophetas, ut apud Esaiam,

Ecce dies Jehovae venit, ... ad ponendum terram in solitudinem, et peccatores ejus perdet ex ea; nam stellae caelorum, et sidera eorum non lucebunt luce sua; obtenebrabitur sol in ortu suo, et luna non splendere faciet lucem, 13:2, 10;

ubi etiam de ultimo tempore Ecclesiae, seu quod idem, de consummatione saeculi, agitur:

[3] apud Joelem,

Dies tenebrarum et caliginis, dies nubis et obscuritatis, ... coram Ipso commota est terra, contremuerunt caeli, sol et luna atrati sunt, et stellae collegerunt ² splendorem suum, 2:2, 10,

similiter: alibi apud eundem,

Sol vertetur in tenebras, et luna in sanguinem, antequam venit dies Jehovae magnus et terribilis, 3:4:

adhuc apud eundem,

Propinquus dies Jehovae, ... sol et luna atrati sunt; et stellae retraxerunt ² splendorem ³ , 4:14, 15:

apud Ezechielem,

Obtegam, cum exstinxero te, caelos, et atrabo stellas eorum, solem nube obtegam, et luna non lucere faciet lumen suum, omnia luminaria lucis in caelis atrabo ⁴ super te, et dabo tenebras super terra tua, 32:7, 8:

pariter apud Johannem, Vidi, cum aperuit sigillum sextum, cum ecce terrae motus magnus factus, et sol factus niger sicut saccus pilosus, et luna tota facta [est] sicut sanguis, et stellae ceciderunt in terram, Apoc. 6:12, 13;

apud eundem,

Quartus angelus clanxit, ita ut percussa sit tertia pars solis, et tertia pars lunae, et tertia pars stellarum, et obtenebraretur tertia pars eorum, Apoc. 8:12;

[4] ex his locis constare potest quod Domini verba apud Evangelistas simile involvant ac Domini verba apud Prophetas, quod nempe ultimis temporibus nulla charitas, sed fides erit; et quod ille sit sensus internus; ut quoque patet adhuc apud Esaiam,

Erubescet luna, et pudefiet sol, quia regnabit Jehovah Zebaoth in monte Zionis, et in Hierosolyma, 24:23;

hoc est, quod ‘erubescet’ fides, quae est ‘luna’, et ‘pudefiet’ charitas, quae est ‘sol’, quia talis; de luna et sole non dici potest quod erubescent et pudefient: et apud Danielem,

Hircus cornu crevit versus meridiem, et versus ortum, ... et crevit usque ad exercitum caelorum, et dejecit in terram de exercitu, et de stellis, et conculcavit eas, 8:9, 10,

ubi quod ‘exercitus caelorum’ non significet exercitum, nec ‘stellae’ stellas, cuivis patet.

Footnotes:

3761. ‘Sustulit Jacob pedes suos’: quod significat elevationem naturalis, constat a significatione ‘tollere’ quod sit elevatio; et a significatione ‘pedum’ quod sit naturale, de qua sequitur; elevatio quae hic significatur, est de qua in hoc capite agitur, quae est a vero externo ad bonum internum; in sensu supremo, quomodo Dominus Naturale Suum elevavit usque ad Divinum, secundum ordinem, ascendendo a vero externo per gradus ad bonum internum; et in sensu repraesentativo, quomodo Dominus naturale hominis cum illum regenerat, secundum similem ordinem, novum facit: quod homo qui ¹ in adulta aetate regeneratur, secundum ordinem in hoc capite et sequentibus in sensu interno descriptum progrediatur, paucis notum est; causa est, quia pauci super id reflectunt, etiam ² quia pauci hodie possunt regenerari, sunt enim ultima tempora Ecclesiae quando non amplius aliqua charitas, proinde non fides; et quia ita, ne quidem sciunt quid fides, tametsi in omnium ore est quod per fidem salvetur homo, inde adhuc minus sciunt quid charitas, et cum haec solum quoad voces modo nota sunt, ³ et quoad essentiam ignota, inde est quod dictum quod pauci possint reflectere super ordinem secundum quem homo novus fit seu regeneratur, et quoque quod pauci regenerari possint.

[2] Quia hic de naturali agitur et hoc repraesentatur per ‘Jacobum’, non dicitur quod surrexerit et iverit terram filiorum orientis, sed quod sustulerit pedes suos; utrumque significat elevationem; quod ‘surgere’ significet, videatur n. 2401, 2785, 2912, 2927, 3171; quod hic dicatur ‘tollere pedes’, est respective ad naturale, nam ‘pedes’ significant naturale, videatur n. 2162, 3147; quod ‘pedes’ significent naturale seu naturalia, est ex correspondentia cum Maximo Homine, de qua ad finem capitum nunc, in quo, nempe Maximo Homine, illi qui ad provinciam pedum pertinent, sunt qui in naturali luce sunt, et parum in spirituali; inde quoque est quod quae infra pedes sunt, ut ‘planta et calcaneum’, significent infima ⁴ naturalia, videatur n.

259; et inde ‘calceus’, qui etiam aliquoties nominatur in Verbo, naturale corporeum, quod ultimum est, n. 1748.

Footnotes:

3147. ‘Et aquam ad lavandum pedes ejus’: quod significet purificationem ibi, constat ex significatione ‘aquae ad lavandum’ seu ‘lavare aqua’ quod sit purificare, de qua sequitur; et a significatione ‘pedum’ quod sint naturalia, seu quod idem, illa quae sunt in naturali homine, de qua n. 2162. In Ecclesia Repraesentativa sollemne fuit aqua ‘lavare pedes’, et per id significare quod sordes naturalis hominis abluerentur; sordes naturalis hominis sunt omnia illa quae sunt amoris sui et amoris mundi, quae sordes cum ablutae sunt, tunc bona et vera influunt, sunt enim unice illae quae impediunt influxum boni et veri a Domino;

[2] bonum enim continue a Domino influit, sed cum per internum seu spiritualem hominem ad ejus externum seu naturalem venit, illud ibi vel pervertitur, vel reflectitur, vel suffocatur; at vero cum removentur illa quae amoris sui et mundi sunt, tunc bonum ibi recipitur, et ibi fructificatur, nam tunc homo opera charitatis exercet; ut constare a multis potest, ut cum modo sopiuntur illa quae sunt externi seu naturalis hominis, ut in infortuniis, miseriis et morbis, tunc homo ilico incipit pie cogitare et bonum velle, et quoque pietatis opera exercere quantum potest; at mutato statu etiam haec mutantur:

[3] haec per ‘lavationes’ significabantur in Ecclesia Antiqua; et eadem repraesentabantur in Ecclesia Judaica; quod illa in Ecclesia Antiqua significarentur, sed in Ecclesia Judaica repraesentarentur, erat quia homo Ecclesiae Antiquae spectabat illum ritum ut quoddam externum in cultu, nec credebat, quod per lavationem purificaretur, sed per ablutionem sordium naturalis hominis, quae, ut dictum, sunt illa quae sunt amoris sui et mundi; at homo Ecclesiae Judaicae credebat quod per lavationem purificaretur, nesciens nec scire volens quod significaretur purificatio interiorum.

[4] Quod per lavationem significetur ablutio a sordibus illis, constat apud Esaiam,

Lavate vos, purificate vos, removete malum operum vestrorum a coram oculis Meis; cessate malum facere, 1:16;

ubi ‘lavare se’ quod sit purificare se et removere mala, patet:

apud eundem,

Cum laverit Dominus excrementum filiarum Zionis, et sanguines Hierosolymae abluerit e medio ejus, in spiritu judicii, et in spiritu expurgationis, 4:4;

ubi ‘lavare excrementum filiarum Zionis, et sanguines Hierosolymae abluere’ pro purificare a malis et falsis:

apud Jeremiam,

Ablue a malitia cor tuum, Hierosolyma, propterea ut salveris. Quamdiu commorabuntur in medio tui cogitationes iniquitatis tuae? 4:14:

[5] apud Ezechielem,

Lavi te aquis, et ablui sanguines a super te, et unxi te oleo, 16:9;

de ‘Hierosolyma’ per quam ibi intelligitur Ecclesia Antiqua; ‘lavare aquis’ pro purificare a falsis, ‘abluere sanguines’ pro purgare a malis, ‘ungere oleo’ pro implere bono tunc:

apud Davidem,

Lava me ab iniquitate mea, et a peccato meo munda me; expiabis me hyssopo, et mundabor, lavabis me, et prae nive albus ero, Ps. 51 [4], 9 [KJV 2, 7];

[6] ‘lavari’ manifeste pro purificari a malis et falsis inde. Haec erant quae significabantur per ‘lavare’ in Ecclesia Repraesentativa; mandatum ibi repraesentationis causa ut lavarent cutem, manus, pedes, et quoque vestes, quando immundi facti ac mundarentur, per quae omnia significabantur illa quae naturalis hominis sunt; etiam lavacra, quae omnia, ponebantur extra Templum, nempe ‘mare aeneum, et labra decem aenea’, 1 Reg. 7:23-39;

ac labrum aeris ex quo se lavarent Aharon et filii ejus, positum erat inter Tentorium conventus et Altare, ita quoque extra Tentorium Exod. 30:18, 19, 21, quo etiam ¹ significatum, quod solum externa seu naturalia purificarentur; quae nisi purificata sint, hoc est, inde remota quae amoris sui et mundi sunt, nusquam possunt interna quae sunt amoris in Dominum et erga proximum, influere, ut supra dictum;

[7] ut ‘melius’ sciatur quomodo haec se habeant, nempe quod externa purificanda sint, sint exemplo et illustrationi bona opera, seu quod idem, bona charitatis quae hodie fructus fidei vocantur, haec sunt externa quia exercitia; bona opera sunt mala opera nisi removeantur illa quae sunt amoris sui et mundi, nam opera cum fiunt antequam haec remota sunt, apparent extus bona, sed sunt intus mala, fiunt enim vel propter famam, vel propter lucrum, vel propter sui honorem, vel propter remunerationem, ² ita sunt vel meritoria vel hypocritica, illa enim quae sunt amoris sui et mundi faciunt opera illa talia; at vero cum removentur mala haec, tunc opera fiunt bona, ac sunt bona charitatis, nempe in illis non respectus sui, mundi, famae, remunerationis, ita ³ illa non meritoria nec hypocritica, influit enim tunc amor caelestis et amor spiritualis a Domino in opera, et faciunt haec ut sint amor et charitas actu; ac tunc Dominus per illa quoque purificat naturalem seu externum hominem, ac eum in ordinem disponit ut recipiat correspondenter caelestia et spiritualia quae influunt;

[8] quod manifeste constare potest ab illis quae Dominus docuit, cum lavit pedes discipulorum;

apud Johannem, Venit ad Simonem Petrum, qui dicit Ipsi, Domine, Tune meos lavas pedes? respondit Jesus et dixit illi, Quod Ego facio, tu non scis adhuc, cognosces vero post haec; dicit Ipsi Petrus, Non lavabis pedes meos in aeternum; respondit illi Jesus, Si non lavero te, non habes partem Mecum; dicit Ipsi Simon Petrus, Domine, non pedes meos tantum, sed et manus et caput; dicit illi Jesus, Qui lotus est, non opus habet nisi ut quoad pedes lavetur, sed mundus est totus; jam vos mundi estis, non tamen omnes, 13:4-17;

'qui lotus est, non opus habet nisi ut quoad pedes lavetur' significat quod qui reformatus est, modo opus habeat mundari quoad naturalia, hoc est, ut inde removeantur mala et falsa, omnia tunc disponuntur in ordinem per influxum spiritualium a Domino: ⁴ praeterea ‘lavare pedes’ erat charitatis, quod nempe non ⁵ reflecteret super mala alterius; et quoque erat humiliationis, quod nempe alterum a malis, quasi a sordibus, mundaret, ut quoque a Domini verbis ibi vers. 12 constare potest, etiam Luc. 7:37, 38, 44, 46; Joh. 11:2; 1 Sam. 25:41.

[9] Quisque videre potest quod lavare ⁶ se non aliquem purificet a malis et falsis, sed solum a sordibus quae eis adhaerent; at quia inter ritus in Ecclesia mandatos fuit, sequitur quod involvat aliquid ⁷ peculiare, nempe lavationem spiritualem, hoc est, purificationem ab illis sordibus quae intus adhaerent homini: qui itaque inter illos noverunt haec, et cogitarunt de purificatione cordis, seu remotione malorum amoris sui et mundi e naturali homini, et omni studio hoc conabantur facere, illi obierunt ritum lavationis ut cultum externum ex mandato; at qui non noverunt hoc, nec voluerunt nosse, sed cogitarunt quod solus ritus lavandi vestes, cutem, manus, pedes purificaret eos, et modo talia fecerint, liceret eis in avaritia, in odiis, vindictis, immisericordia, saevitiis, quae sunt sordes spirituales, vivere, illi ritum hunc coluerunt ut idololatricum; at usque per illum repraesentare potuerunt, et per repraesentationem aliquid Ecclesiae sistere per quod conjunctio aliqua esset caeli cum homine antequam venit Dominus, sed talis conjunctio ut hominem ⁸ ipsius Ecclesiae parum vel nihil afficeret;

[10] Judaei et Israelitae tales erant ut nihil prorsus cogitarent de interno homine, nec aliquid de illo scire vellent, ita nihil prorsus de caelestibus et spiritualibus quae sunt vitae post mortem, sed usque ne periret omnis communicatio cum caelo, et sic cum Domino, obstringebantur ad ritus externos per quos significabantur interna; omnes illorum captivitates et plagae erant in genere ob illum finem, ut externa rite observarentur repraesentationis causa: inde nunc erat, Quod Moses Aharonem et filios ejus ad ostium tentorii lavaret aquis, ut sanctificarentur, Exod. 29:4; 40:12; Lev.

8:6;

Quod Aharon et filii ejus lavarent manus et pedes, antequam intrarent in tentorium conventus, et accederent ad altare ad ministrandum, ut non morerentur, et quod hoc esset illis statutum saeculi, Exod. 30:18-21; 40:30, 31;

Quod Aharon, antequam indueret vestes ministerii, lavaret carnem suam, Lev. 16:4, 24;

Quod Levitae purificarentur, per quod aspergerentur aqua expiationis, quodque transire facerent novaculam super carnem suam, et lavarent vestes suas et sic puri essent, Num. 8:6,

7;

Qui comederet cadaver bestiae mundae, aut discerptum, quod lavaret vestes suas et ablueret se aquis; et si non lavaverit se, et carnem suam abluerit, quod portaret iniquitatem suam, Lev. 17:15, 16;

Qui tetigerit cubile fluxu affecti, aut qui sederit super vase, super quo ille sederat, quique tetigerit carnem ejus, lavaret vestes, et ablueret se aquis, et immundus esset ad vesperam, Lev. 15:5-7, 10-12, seq. ;

Qui emisit ⁹ hircum in azazel, lavaret carnem suam, Lev.

16:26;

Cum mundatus esset leprosus, quod lavaret vestes, raderet omnem pilum suum, et lavaret se aquis, ac mundus esset, Lev.

14:8, 9;

Immo quod ipsa vasa quae immunda facta per contactum immundorum, transigerentur per aquas, et immunda essent ad vesperam, Lev. 11:32.

Ex ¹⁰ his constare potest, quod nullus per ritum lavationis quoad interna mundus seu purus fieret, sed modo purum seu spiritualiter mundum repraesentaret, ob causam de qua supra; quod ita sit, Dominus manifeste docet apud Matth. 15:1-20 ¹¹ ; Marcus 7:1-23.

Footnotes: