4984. En niet wist hij met hem wat ook, behalve het brood dat hij at; dat dit betekent dat het goede daaruit werd toegeëigend, staat vast uit de betekenis van het brood, namelijk het goede, waarover de nrs. 276, 680, 3478, 3735, 4211, 4217, 4735;

en uit de betekenis van eten, namelijk toegeëigend worden, nrs. 3168, 3513, 3596, 3832, 4745.

Dat hij met hem niet wist wat ook behalve het brood, betekent dat hij niets anders opnam dan het goede. Men kan geloven dat wanneer het goede zich het ware toe-eigent, het zo’n ware is als het ware van het geloof is dat het zich toe-eigent, maar het is het goede van het ware; de ware dingen die niet nutten zijn, treden weliswaar toe, maar zij treden niet binnen; alle nutten vanuit de ware dingen zijn de goede dingen van het ware; de ware dingen die niet van het nut zijn, worden afgescheiden en sommige worden behouden en andere verworpen; die behouden worden, zijn die welke binnenleiden tot een verder verwijderd of meer nabij goede en zij zijn de nutten zelf; die worden verworpen, zijn die welke niet binnenleiden en zich ook niet aanhechten. Alle nutten zijn in hun begin de ware dingen van de leer, maar in de voortgang ervan worden zij de goede dingen; en zij worden dan de goede dingen wanneer de mens volgens die handelt; de handeling kwalificeert dus de ware dingen; elke handeling immers daalt neer vanuit de wil en de wil zelf maakt dat datgene het goede wordt wat eerder het ware was. Daaruit blijkt dat het ware met de wil niet langer het ware van het geloof is, maar het goede van het geloof; en dat het ware van het geloof niemand gelukzalig maakt, maar het goede van het geloof; dit immers doet datgene zelf aan wat van het leven van de mens is, namelijk zijn willen en het geeft hem het innerlijk verkwikkelijke of het gezegende en in het andere leven het gelukzalige, dat de hemelse vreugde wordt genoemd.

3478. Er werd ook voor enkele geesten de tabernakel met de ark uitgebeeld, want voor hen die tijdens hun leven in de wereld een groot welbehagen in het Woord stelden, vertonen zich dergelijke dingen zich ook zichtbaar; zo verscheen toen de tabernakel met al de toebehoren, namelijk met de voorhoven, de omringende gordijnen, de voorhang binnenin, het gouden altaar of het reukaltaar, de tafel met de broden daarop, de kandelaar, het verzoendeksel met de cherubim; en toen werd de rechtschapen geesten tevens als gewaarwording ingegeven, wat elk ding betekende; het waren de drie hemelen die door de tabernakel werden uitgebeeld en de Heer Zelf door de getuigenis in de ark, waarop het verzoendeksel lag; en voor zoveel hun gezicht geopend werd, zagen zij daarin meer hemelse en Goddelijke dingen, waarvan zij in het geheel geen kennis hadden gehad in het leven van het lichaam; en – wat wonderbaarlijk was – daar was niet het allerkleinste ding dat niet van uitbeeldende aard was, tot de haken en ringen toe; om alleen maar het brood te noemen dat op de tafel lag: daarin, als in iets van uitbeeldende en symbolische aard, werden zij dat voedsel gewaar waarvan de engelen leven, dus de hemelse en de geestelijke liefde met haar vreugden en gelukzaligheden en daarin de Heer Zelf, als het brood of het manna uit de hemel; behalve verschillende andere dingen door de vorm, de ligging en het aantal van de broden en door het goud dat daar rondom was en door de kandelaar, waardoor deze dingen wanneer ze verlicht zijn, uitbeeldingen van nog onuitsprekelijker dingen vertoonden; evenzo in de overige dingen. Hieruit kon ook blijken dat de rituele of uitbeeldende dingen van de Joodse Kerk in zich alle verborgenheden van de christelijke Kerk bevatten, en ook dat zij aan wie de uitbeeldende en aanduidende dingen van het Woord van het Oude Testament geopend worden, de verborgenheden van de Kerk van de Heer op aarde kunnen weten en gewaarworden, wanneer zij in de wereld leven en de verborgenheden der verborgenheden, die in het rijk van de Heer in de hemelen zijn, wanneer zij in het andere leven komen.