4299. Omdat ik God van aangezichten tot aangezichten heb gezien en mijn ziel bevrijd is geweest; dat dit betekent dat Hij de zwaarste verzoekingen doorstond, alsof zij uit het Goddelijke waren, staat vast uit de betekenis van ‘God zien’, namelijk de toenadering tot Hem door de innerlijke dingen, namelijk door de goede en ware dingen, vandaar de tegenwoordigheid, zie nr. 4198 en uit de betekenis van de aangezichten, nrs. 1999, 2434, 3527, 3573, 4066;

en dus het denken en de aandoeningen, want deze beide zijn de innerlijke dingen, omdat zij van de ziel en van het gemoed zijn en zich in het aangezicht openbaren; en uit de betekenis van ‘mijn ziel is bevrijd geweest’ namelijk doorstaan, namelijk de Goddelijke tegenwoordigheid. Dat door al die dingen wordt aangeduid dat Hij de zwaarste verzoekingen doorstond alsof zij uit het Goddelijke waren, kan nergens anders vandaan blijken dan uit de naastgelegen en de verderaf gelegen oorzaken van de verzoekingen; de naastgelegen oorzaken zijn de boze en valse dingen bij de mens, die hem in verzoekingen leiden, dus de boze geesten en genieën die ze ingieten, nr. 4249; toch kan niemand verzocht worden, dat wil zeggen, enige geestelijke verzoeking ondergaan, dan alleen degene die een geweten heeft, want de geestelijke verzoeking is niets anders dan een marteling van het geweten; dus kunnen geen anderen verzocht worden dan zij die in het hemels en geestelijk goede zijn, want dezen hebben een geweten; de overigen hebben het niet en weten zelfs niet eens wat een geweten is; het geweten is de nieuwe wil en het nieuwe verstand uit de Heer; en dus is het de tegenwoordigheid van de Heer bij de mens en deze tegenwoordigheid is des te dichter nabij, hoe meer de mens in de aandoening van het goede of van het ware is; indien de tegenwoordigheid van de Heer dichter nabij is dan de mens naar verhouding in de aandoening van het goede of het ware is, dan komt de mens in verzoeking; de oorzaak hiervan is dat de boze en valse dingen die bij de mens zijn, die getemperd zijn met de goede en ware dingen bij hem, de nadere tegenwoordigheid niet kunnen doorstaan; dit kan vaststaan uit wat in het andere leven bestaat, namelijk dat de boze geesten geenszins enig hemels gezelschap kunnen naderen of zij beginnen angstig en gemarteld te worden; verder dat de boze geesten het niet verdragen dat de engelen hen onderzoeken, want zij worden terstond gemarteld en vallen in onmacht; en eveneens hieruit dat de hel van de hemel is verwijderd, met als oorzaak dat de hel de hemel niet verdraagt, dat wil zeggen, de tegenwoordigheid van de Heer die in de hemel is; vandaar komt het, dat in het Woord van hen gezegd wordt:

‘Dan zullen zij aanvangen te zeggen tot de bergen: Valt op ons en tot de heuvelen; Verbergt ons’, (Lukas 23:30);

en elders:

‘Zij zullen tot de bergen en tot de steenrotsen zeggen: Stort over ons en verbergt ons van het aangezicht van Degene die op de troon zit’, (Openbaring 6:16);

ook verschijnt de nevelachtige en duistere sfeer die uitwasemt van de boze en valse dingen van degenen die in de hel zijn, in de gedaante van een berg of een steenrots, waaronder zij verborgen worden, zie de nrs. 1265, 1267, 1270. Hieruit nu kan men weten dat ‘ik heb God van aangezichten tot aangezichten gezien en mijn ziel is bevrijd geweest’ de zwaarste verzoekingen betekent, alsof die uit het Goddelijke waren. De verzoekingen en de martelingen verschijnen alsof zij uit het Goddelijke waren, omdat ze, zoals gezegd, door de Goddelijke tegenwoordigheid van de Heer ontstaan, toch zijn ze niet vanuit het Goddelijke of uit de Heer, maar uit de boze en valse dingen die bij degene zijn die verzocht of gemarteld wordt; uit de Heer immers gaat niet dan het heilige, goede, ware en barmhartige voort; het is dit heilige, namelijk het goede, het ware en het barmhartige, dat diegenen die in de boze en valse dingen zijn, niet kunnen uithouden, omdat die dingen tegenovergesteld of strijdig zijn; de boze dingen, de valse dingen en de onbarmhartigheid streven aanhoudend daarnaar om die heilige dingen te schenden en voor zoveel als zij ze aanvallen voor zoveel worden zij gemarteld; en wanneer zij aanvallen en vandaar gemarteld worden, dan menen zij dat het het Goddelijke is dat hen martelt; dit is het wat wordt verstaan onder ‘alsof zij uit het Goddelijke waren’. Dat niemand Jehovah van aangezicht tot aangezicht kan zien en leven, was aan de Ouden bekend en van daar ging de erkentenis daarover over op de nakomelingen van Jakob; daarom waren zij zozeer verheugd wanneer zij enig engel hadden gezien en toch leefden; zoals in het Boek Richteren:

‘Gideon zag, dat het een engel van Jehovah was; daarom zei Gideon: Heer Jehovah, daarom omdat ik een engel van Jehovah gezien heb van aangezicht tot aangezicht; en Jehovah zei tot hem: Vrede zij u, vrees niet, omdat gij niet sterven zult’, (Richteren 6:22, 23). In hetzelfde Boek:

‘Manoach zei tot zijn echtgenote: Stervende zullen wij sterven, omdat wij God gezien hebben’, (Richteren 13:22);

en bij Mozes:

‘Jehovah zei tot Mozes:

‘Gij zult Mijn aangezichten niet kunnen zien, omdat de mens Mij niet zal zien en leven’, (Exodus 33:20). Dat van Mozes wordt gezegd dat hij met Jehovah sprak van aangezicht tot aangezicht, (Exodus 33:11) en dat ‘Jehovah hem gekend heeft van aangezicht tot aangezicht’, (Deuteronomium 34:10), is omdat Hij hem verscheen in een menselijke vorm die aangepast was aan zijn opneming en die uiterlijk was, namelijk als een oude man met een baard, die bij hem gezeten was, zoals ik door de engelen hierover ben onderricht; vandaar hadden ook de Joden geen andere voorstelling dan zoals van een zeer oud mens met een lange en sneeuwwitte baard, die meer dan de andere goden wonderen kon doen; niet dat Hij de Allerheiligste was, omdat zij niet wisten wat het heilige was; te minder zouden zij ooit het heilige hebben kunnen zien dat uit Hem voortgaat, omdat zij in een lichamelijke en aardse liefde waren, zonder heilig innerlijke, nrs. 4289, 4293.

8265. Het paard en zijn ruiter heeft Hij voortgeworpen in de zee; dat dit betekent dat ten gevolge van Zijn tegenwoordigheid alleen de valse dingen uit het boze verdoemd en in de hel geworpen werden, staat vast uit de betekenis van het paard, namelijk de valsheden vanuit het verdraaide verstandelijke; dat het paard het verstandelijke is, nrs. 2761, 2762, 3217, 5321; en in de tegengestelde zin het verdraaide verstandelijke en omdat dit geen verstandelijke is, wordt in deze zin het valse met het paard aangeduid en met het paard van farao het valse wetenschappelijke, nrs. 6125, 8146, 8148; uit de betekenis van de ruiter, namelijk de redeneringen daaruit, nrs. 8146, 8148; en uit de betekenis van voortwerpen in de zee, namelijk verdoemen en in de hel werpen; dat de zee, hier de zee Suph, de hel is, waar de valsheden vanuit het boze zijn van hen die, hoewel zij van de Kerk zijn, maar in het afgescheiden geloof en in een leven van het boze waren geweest, nrs. 8099, 8137, 8148.

Vandaar komt het dat zij valsheden uit het boze worden genoemd; dat die verdoemd en in de hel geworpen werden ten gevolge van de tegenwoordigheid van de Heer alleen, is in het voorgaande hoofdstuk getoond.

De bozen kunnen immers geenszins de Goddelijke tegenwoordigheid verdragen en uithouden, want zij worden ten gevolge van die tegenwoordigheid beangst, gemarteld en als het ware ontzield; zij gedragen zich dan alsof zij in doodsstrijd zijn.

De oorzaak hiervan is dat het Goddelijke de almacht in heeft en datgene wat tegengesteld is, vernietigt en uitblust, dus het valse en het boze; vandaar is het leven van hen die in het valse en het boze zijn, door de Goddelijke tegenwoordigheid in nood en voelt dan in zichzelf de hel, volgens de graad van de tegenwoordigheid; opdat degenen die in valsheden en boosheden zijn, niet geheel en al gemarteld en vernietigd worden, worden zij overdekt met hun eigen valsheden en boosheden zoals door nevels, die van zo’n natuur zijn dat die de invloeiing van het Goddelijke breken òf die terugdringen òf verstikken, net als de aardse nevels dat met de zonnestralen doen.

Dit wordt verstaan onder de woorden bij Johannes: ‘Zij zullen tot de bergen en de rotsen zeggen: Stort op ons en verbergt ons van het aangezicht van Degene Die op de troon zit, van de toorn van het Lam, omdat de grote dag van Zijn toorn is gekomen; wie derhalve zal kunnen bestaan’, (Apocalyps 6:16,17); met de bergen en de rotsen waartegen zij zullen zeggen dat zij op hen zouden storten en hen verbergen, worden de boosheden en de valsheden aangeduid; met de toorn van het Lam wordt de marteling aangeduid; het verschijnt immers alsof het Goddelijke uit toorn martelt; terwijl het toch de boosheden en de valsheden zelf zijn; eender bij (Jesaja 2:10; Hosea 10:8; Lukas 23:30).

Dat er ten gevolge van de tegenwoordigheid alleen van de Heer verdoemenis is, wordt ook aangeduid met de volgende teksten in dit gezang: ‘Gij zendt Uw ontsteking uit, zij verteert hen zoals een stoppel; en door de wind van Uw neusgaten zijn de wateren opgehoopt geworden; de vloeden hebben overeind gestaan zoals een hoop: Gij hebt geblazen met Uw wind, de zee heeft hen bedekt, zij zochten de diepte; Gij hebt Uw rechter uitgestrekt, de aarde heeft hen verzwolgen’, (vers 7,8,10,12); eender in zeer vele andere plaatsen in het Woord.