1. Hoofdstuk I: De dag van het Laatste Oordeel betekent niet het vergaan van de wereld.

Zij, die de geestelijke zin van het Woord niet hebben gekend, hebben niet anders begrepen, dan dat ten dage van het laatste oordeel alles zal vergaan wat zich in de wereld voor de ogen vertoont. Want er wordt gezegd, dat dan de hemel en de aarde zullen vergaan, en dat God een nieuwe hemel en een nieuwe aarde zal scheppen. In deze mening worden zij bevestigd, omdat er gezegd wordt, dat dan iedereen die in het graf is zal opstaan, en dat de goeden dan van de bozen gescheiden zullen worden, enzovoort. Maar dit wordt gezegd in de letterlijke zin van het Woord, omdat de letterlijke zin natuurlijk is, en het laatste is in de Goddelijke orde. Maar iedere bijzonderheid bevat in zich een geestelijke zin. Om die reden kan iemand die het Woord alleen in de letterlijke zin verstaat, tot verschillende meningen gebracht worden, zoals ook in de Christelijke wereld is gebeurd. Dit is de reden waarom er zo veel dwaalleringen bestaan, die allemaal worden aangetoond uit het Woord. Niemand heeft tot nu geweten, dat er in alles en in elke bijzonderheid van het Woord een geestelijke zin is, en zelfs weet men niet wat een geestelijke zin is. Daarom zijn zij die deze meningen over het laatste oordeel aanhangen te verontschuldigen. Toch mogen zij nu weten dat de hemel, die zich voor de ogen vertoont, niet zal vergaan, en ook de bewoonde aarde niet, maar dat beide zullen blijven voortbestaan. Onder een "nieuwe hemel en een nieuwe aarde" moet een nieuwe kerk worden verstaan, zowel in de hemel als op de aarde. Er wordt gesproken van een nieuwe kerk in de hemelen, omdat daar eveneens een kerk is zoals op aarde; want daar zijn eveneens het Woord, predikingen en Goddelijke eredienst als op aarde. Het verschil is, dat daar alle dingen in een volmaakter staat zijn, omdat ze daar niet in de natuurlijke, maar in de geestelijke wereld zijn. Iedereen daar is een geestelijke mens en geen natuurlijke, zoals zij in de wereld waren. Dat dit zo is, kan men zien in het werk "Hemel en Hel", en vooral daar waar gehandeld wordt over de verbinding van de hemel met de mens door het Woord (303-310 n.) en over de Goddelijke eredienst in de hemel (221-227 n.).

67. Bovendien moet men weten dat deze hemel, die de "eerste" wordt genoemd, niet bestond uit één enkel mens die vóór de komst van de Heer in de wereld geleefd had; maar dat allen die daar waren, hadden geleefd nß Zijn komst. Aan het einde van iedere kerk werd een laatste oordeel gehouden, wanneer de eerste hemel wordt verdreven en een nieuwe geschapen of gevormd. (zie hierboven n.33-39) Vanaf het begin tot aan het einde van iedere kerk wordt iedereen geduld, die uiterlijk een zedelijk leven heeft geleid, en uiterlijk in vroomheid en heiligheid leefde. Ook wanneer innerlijk niets daarvan bestond, omdat slechts de innerlijke dingen van de gedachten en voornemens door de wetten van de burgerlijke en zedelijke samenleving in banden gehouden konden worden. Maar in het einde van de kerk worden de innerlijke dingen ontbloot, en dan wordt het oordeel over hen gehouden. Vandaar dat een laatste oordeel over de bewoners van deze aarde tweemaal heeft plaatsgehad, en nu voor de derde maal gehouden wordt (zie boven n. 46). Aldus zijn ook een eerste hemel en aarde tweemaal voorbij gegaan, en een nieuwe hemel en aarde tweemaal geschapen; want de hemel en de aarde zijn de kerken in die twee werelden, zoals eerder aangetoond in de nummers 1-5. Hieruit blijkt dat "de nieuwe hemel en de nieuwe aarde" die in de Profetieën van het Oude Testament worden genoemd, niet dezelfde zijn als die in de Openbaringen worden bedoeld, maar door de Heer werden geschapen, toen Hij in de wereld was, en dat deze laatste n door Hem gevormd worden. In de Profetieën van het Oude Testament lezen we het volgende: "Ziet, Ik schep een nieuwe hemel en een nieuwe aarde en de vorige zal ook niet meer herdacht worden." (Jesaja 65:17) "De nieuwe hemel en de nieuwe aarde die Ik maak." (Jesaja 66:22) En verder in Daniël.

303. DE VERBINDING VAN DE HEMEL MET DE MENS DOOR MIDDEL VAN HETWOORD

Zijdie volgens een innerlijke rede denken, kunnen zien dat er een verbinding bestaat van alle dingen door tussenliggende dingen met de Eerste en dat alles wat niet in die verbinding ligt, opgelost wordt. Want zij weten, als zij nadenken, dat niets uit zichzelf kan bestaan, maar wel door iets dat voorafgaat, bij gevolg alles door een Eerste, en dat de verbinding met hetgeen voorafgaat, gelijk is aan de verbinding van een gevolg met zijn aanleidende oorzaak; want indien de aanleidende oorzaak van zijn gevolg wordt weggenomen, zal het gevolg worden opgelost en verdwijnen. Omdat de geleerden zo dachten, zagen en zeiden zij, dat bestaan een voortdurend ontstaan is; dus, dat alle dingen, omdat zij door een Eerste ontstaan, ook voortdurend ontstaan, dat wil zeggen bestaan. Maar hoe de band is, die elk ding met zijn voorganger verbindt, dus met de Eerste, waardoor alle dingen zijn, kan niet met enkele woorden gezegd worden, daar die band veelvuldig en verschillend is. Wij kunnen alleen in het algemeen zeggen, dat er een verbinding tussen de natuurlijke en de geestelijke wereld bestaat, en dat er daardoor een overeenstemming is van alle dingen in de natuurlijke wereld met alle dingen in de geestelijke wereld (zie over deze overeenstemming nr. 103-115) en dat er eveneens een verbinding en bijgevolg overeenstemming bestaat tussen alle dingen van de mens en alle dingen van de hemel (zie nr. 87-102).