11. De wijsheid van de engelen in de drie Hemelen is uit de Heer door het Woord, waarvoor de letterlijke zin daarvan dient tot schraag en grondslag.

27. Vanuit de hemel werd gehoord dat bij de Oudsten op deze aardbol onmiddellijke openbaring was, en dat zij dus niet een geschreven Woord hadden. Maar na die tijd, toen onmiddellijke openbaring niet meer zonder gevaar voor de zielen gegeven noch opgenomen kon worden, behaagde het de Heer het Goddelijk ware te openbaren door het Woord dat door louter overeenstemmingen is geschreven, opdat de vergemeenschapping en de verbinding van de mensen met de hemelen niet verloren zou gaan. Vandaar is het Woord zodanig in de laatste zin, dat het in zich de wijsheid bevat van de engelen der drie hemelen. Deze wijsheid verschijnt niet in ons Woord maar toch is zij daarin. Hoe zij daarin is zal met weinig dingen worden gezegd. Er zijn drie hemelen, de een beneden de ander, en de wereld onder hen; in de hoogste hemel is de engellijke wijsheid in de hoogste graad, die de hemelse wijsheid wordt geheten; in de middelste hemel is de engellijke wijsheid in de middelste graad, die de geestelijke wijsheid wordt geheten; maar in de laatste hemel is de engellijke wijsheid in de laatste graad die natuurlijkgeestelijk en natuurlijk-hemels wordt geheten; in de wereld is, omdat zij beneden de hemelen is, de wijsheid in de laagste graad, die natuurlijk wordt geheten. Al deze graden van wijsheid zijn in het Woord dat in de wereld is, maar in gelijktijdige orde, want de opeenvolgende orde wordt in de afklaring gelijktijdig; vandaar wordt het gelijktijdige de samenvatting van al zijn opeenvolgende dingen. Het hoogste in de opeenvolgende orde wordt het binnenste in de gelijktijdige orde, het middelste wordt het middelste daar, en het laatste wordt het laatste daar. Zo'n gelijktijdige is het Woord in de wereld; in het binnenste daarvan is de Heer zoals een Zon, waaruit het Goddelijk ware en Goddelijk goede, licht en vlam, door middelste tot aan laatste dingen zich ontrolt en voortplant; naastgelegen in dat gelijktijdige is het Goddelijk hemelse zoals het is in de hoogste of derde hemel, waaruit de engelen daar wijsheid hebben. Na dat volgt het Goddelijk natuurlijk geestelijke en natuurlijk hemelse zoals het in de laatste of eerste hemel is, en waaruit de engelen daar wijsheid hebben. De laatste periferie van dit gelijktijdige maakt het Goddelijk natuurlijke zoals het is in de wereld, waaruit de mensen wijsheid hebben; dit laatste omgordt, bindt en houdt aldus de innerlijke dingen samen, opdat zij niet wegvloeien, dus het dient ook tot schraag. Zodanig is ons Woord in de letterlijke zin in het algemeen en ook in elk deel. Wanneer dit derhalve door de mens heilig wordt gelezen, worden de innerlijke dingen daarvan opnieuw verbonden en herweven, en elke hemel put daaruit het zijne, de geestelijke engelen hun Goddelijk geestelijke, en de hemelse engelen hun Goddelijk hemelse, van waaruit zij wijsheid hebben. Dat ons Woord zodanig is, werd niet slechts gezegd en gehoord vanuit de hemel, maar ook met veel ondervinding getoond en bevestigd. Het Goddelijke, neergezonden uit de Heer in de wereld, kon niet anders dan door de hemelen in hun orde heengaan en in de wereld aldus gevormd bestaan, opdat het in eendere orde door de hemelen terug kan keren tot de Heer uit wie het is.

5545. Note. In the prefaces to the doctrine it is said that there are many things there that are matters to be understood for the reason that angels have understanding when they have wisdom and intelligence; and that it is the person's faculty of understanding that is enlightened by the Lord when he or she reads the Word. Nothing comes directly. The intellect exists for the purpose of receiving the truths that pertain to faith, and the will exists for the purpose of receiving the good qualities that pertain to love. And it was said that ¹ without such a faculty of understanding, a decision as to what is true could never be made, since on the basis of the Word's literal sense one can draw the conclusion that whatever one proposes to oneself is the truth, as for example that there is fury in Jehovah and it burns down to hell as said in David, ² and that He rejoices to do evil just as He had rejoiced to do good, Deut. 28:63, and so in very many other places. This is the reason that [in the literal sense] there are things that are to be understood also.

Voetnoten:

27. Since all who will be born hereafter will come into the spiritual world, that world must be of such size and nature that the natural world inhabited by people on earth cannot be compared with it. This is evident from the countless multitude of people who since the beginning of creation have passed into the spiritual world and are gathered there. It is also to be deduced from the constant future increase of the human race which will add to them; and there will be no end to this, as was shown in an earlier chapter (nos. 6-13) since the reproduction of the human race on earth will not come to an end.

[2] I have several times seen, when my eyes were opened, what a countless multitude of people there is there already. It was so great it could hardly be counted, for there were tens of thousands in only one place and one district. So how many must there be in the rest? All there are gathered into communities, which are very numerous, and each community in its own position forms three heavens with three hells beneath. So there are some who are high up, some mid-way, some beneath them, and there are some in the lowest regions or hells under them. Those in the upper levels live like people in cities with populations as large as some hundreds of thousands. From this it is plain that the natural world, inhabited by people on earth, cannot be compared to that world in point of the numbers of people there. So when a person passes from the natural world into the spiritual, it is like going from a village to a large city.

[3] Neither can the natural world be compared with the spiritual in terms of its character. A further proof of that is that not only do all the things appear there which exist in the natural world, but countless more in addition, never seen in this world nor capable of being seen. For there spiritual things are expressed each according to its own model, looking like natural things and with infinite variety between them. The spiritual surpasses the natural in quality to such an extent that there are few things which can be perceived by natural senses; for these do not grasp a thousandth part of what the spiritual mind can. All the activity of the spiritual mind is expressed in forms visible to people there. This is why the magnificent and astonishing sights of the spiritual world are indescribable. These too are increasing as the numbers of the human race in the heavens multiply. For everything there takes on the appearance of forms corresponding to each person's state in respect of love and faith, and hence of intelligence and wisdom. Thus as the numbers increase, so continually does their variety. That is why people who have been raised up into heaven have said that they saw and heard there what no eye has ever seen and no ear has ever heard.

[4] These proofs are enough to establish that the spiritual world is such that the natural world cannot be compared with it. See further on what it is like in HEAVEN AND HELL, in the sections on the two kingdoms of heaven (20-28); the communities of heaven (41-50); representations and appearances in heaven (170-176); and the wisdom of the angels of heaven (265-275) But the descriptions there are only a small selection.