4301. Als hij door Penuël ging; dat dit de staat van het ware in het goede betekent, staat vast uit de betekenis van Penuël, namelijk de staat van het ware in het goede; want het was de Jabbok waarover Jakob eerst ging toen hij het land Kanaän binnentrok en dat daardoor de eerste inboezeming van de aandoeningen van het ware wordt aangeduid, zie de nrs. 4270, 4271. Nu is het Penuël waar hij door gaat; vandaar is het dat daarmee de staat wordt aangeduid van het ware dat in het goede is ingeboezemd; er wordt ook gehandeld over de verbinding van het goede en het goede is het goede niet, tenzij daarin het ware is, want het goede heeft zijn hoedanige en ook zijn vorm uit het ware en wel in die mate dat het goede niet bij enig mens goed genoemd kan worden tenzij daarin het ware is; maar het ware neemt zijn wezen en als gevolg daarvan zijn leven aan uit het goede; en omdat dit zo is en over de verbinding van de goede dingen wordt gehandeld, zo wordt er ook over de staat van het ware in het goede gehandeld. Wat de staat van het ware in het goede betreft, deze kan weliswaar beschreven worden, maar toch kan hij alleen begrepen worden door diegenen die een hemelse doorvatting hebben; de anderen kunnen zelfs niet eens een voorstelling hebben van de verbinding van het ware met het goede, want het ware is voor hen in het duister; want zij noemen datgene waar wat zij vanuit de leerstellige dingen hebben geleerd en datgene goed wat overeenkomstig dat ware wordt gedaan; maar zij die wel doorvatting hebben, zijn in het hemelse licht ten aanzien van het verstand of ten aanzien van het verstandelijk gezicht en zij worden aangedaan door de ware dingen die met het goede worden verbonden, zoals het oog of het lichamelijk gezicht wordt aangedaan door de bloemen in tuinen en weiden in de lente; en zij die in de innerlijke doorvatting zijn, worden door die ware dingen ook aangedaan zoals door de heerlijke geuren die van die bloemen uitwasemen; zodanig is de staat van de engelen en daarom doorvatten die engelen alle onderscheiden en alle verscheidenheden van de inboezeming en van de verbinding van het ware in het goede, dus oneindig veel dingen meer dan de mens; want de mens weet zelfs niet eens dat er een inboezeming en verbinding is en dat de mens daardoor geestelijk wordt. Opdat men echter enig begrip daarover zal hebben, moet het in het kort gezegd worden: twee dingen zijn het die de innerlijke mens uitmaken, namelijk het verstand en de wil; tot het verstand behoren de ware dingen en tot de wil de goede dingen; want dat waarvan de mens weet en verstaat dat het zo is, noemt hij waar; en dat wat hij doet vanuit het willen, dus dat wat hij wil, noemt hij goed; deze twee vermogens moeten één uitmaken. Dit kan worden toegelicht door een vergelijking met het gezicht van het oog en met het liefelijke en verkwikkelijke dat door dit gezichtsvermogen wordt ontwaard; wanneer het oog de objecten ziet, ontwaart het het liefelijke en het verkwikkelijke daarvan overeenkomstig de vormen, de kleuren en vandaar de schoonheden in het algemene en in de delen; kortom, overeenkomstig de orde of de rangschikkingen in reeksen; dat liefelijke en verkwikkelijke is niet van het oog, maar het is van de ziel en van zijn aandoening; en voor zoveel als de mens daardoor wordt aangedaan, voor zoveel ziet hij die dingen en voor zoveel houdt hij ze met het geheugen vast; de dingen echter die het oog vanuit geen aandoening ziet, glijden voorbij en worden ook niet in het geheugen ingevlochten, dus ook niet met hem verbonden; hieruit blijkt dat de objecten van het uiterlijke gezicht worden ingeplant overeenkomstig het liefelijke en verkwikkelijke van de aandoeningen en dat zij in dat liefelijke en verkwikkelijke zijn; want wanneer een eender liefelijke of verkwikkelijke terugkeert, keren zulke objecten ook terug en eveneens keert dan ook, wanneer eendere objecten terugkeren, zo’n liefelijke en verkwikkelijke terug, met een verscheidenheid overeenkomstig de staten. Het is precies zo gesteld met het verstand, dat het innerlijk gezicht is; de objecten zijn geestelijk en worden de ware dingen genoemd; het veld van die objecten is het geheugen; het liefelijk en het verkwikkelijke van dat gezicht is het goede; en zo is het dus het goede waarin de ware dingen worden gezaaid en geplant. Hieruit kan het enigermate duidelijk zijn wat de inboezeming van het ware in het goede is en de verbinding van het ware in het goede; en verder wat het goede is waarover hier wordt gehandeld; waarover de engelen zo ontelbaar vele dingen doorvatten, terwijl de mens nauwelijks iets doorvat.

9206. En uw vrouwen zullen weduwen worden; dat dit betekent dat de goede dingen bij hen zullen vergaan, staat vast uit de betekenis van de vrouwen, namelijk de goede dingen, nrs. 6014, 8337; dat de vrouwen de goede dingen zijn, komt omdat door het huwelijk van de man en de vrouw de verbinding van het ware en het goede wordt uitgebeeld; dat met de man het ware wordt aangeduid en met de vrouw het goede, nrs. 4510, 4823; en uit de betekenis van de weduwen, namelijk degenen die in het goede maar niet in waarheden zijn, maar wel naar de waarheden verlangen, nr. 9198; hier echter degenen die niet de waarheden verlangen, omdat het de bozen betreft die de weduwen verdrukken; vandaar komt het, dat hier worden verstaan degenen bij wie de goedheden vergaan.

Het is hiermee als volgt gesteld: zij die in het goede zijn en niet het ware verlangen, zijn niet in het goede; de oorzaak hiervan is, dat het goede het goede wordt door de waarheden, want het goede ontvangt zijn hoedanigheid door de ware dingen, nr. 9154.

Het is het goede verbonden met het ware dat wordt verstaan onder het geestelijk goede, daarom, wanneer het ware bij de mens vergaat, ook het goede vergaat, en omgekeerd, wanneer het goede vergaat ook het ware vergaat, want de verbinding wordt uit elkaar getrokken en verstrooid, zie de nrs. 3804, 4149, 4301, 4302, 5835, 6917, 7835, 8349, 8356; vandaar wordt het goede daaraan gekend, dat het het ware verlangt en door het ware wordt aangedaan, ter wille van het goede nut, dus ter wille van het leven.

Het verlangen zelf of de aandoening zelf van het ware ter wille van het leven in zich beschouwd is de aandoening van de verbinding; het is hiermee gesteld als met spijs of brood, namelijk dat zij water of wijn verlangen, ter wille van de verbinding, de verbonden dingen immers voeden; het gedraagt zich ook als licht en warmte; licht verbonden met warmte brengen alle dingen op aarde voort en doet ze gedijen, maar indien de verbinding wordt verstrooid, vergaat wat is voortgebracht en heeft gedijd.

Zoals het gesteld is met het goede, zo is het eveneens gesteld met elke verkwikking, liefelijkheid, zoete, samenstemmende en harmonische dingen; die zijn niet zodanig uit zich, maar uit de dingen die daarin zijn; de verbinding maakt dat zij zodanig zijn en volgens de verbinding zijn zij.

Welke dingen echter daarin betrekking hebben op het goede en welke op het ware, kunnen degenen met inzicht weten, indien zij het in overweging nemen; want alle dingen die er ook maar in de wereld zijn en die er ook maar in de hemel zijn, dus die in het heelal zijn, hebben betrekking op het goede en het ware; alles wat door die is voortgebracht, heeft op het ene en het andere tegelijk betrekking, dus op de verbinding ervan; vandaar komt het, dat de Ouden alle dingen met huwelijken hebben vereenzelvigd, zie de nrs. 54, 55, 1432, 5194, 7022; en dat in de afzonderlijke dingen in het Woord het huwelijk van het goede en het ware is, nrs. 683, 793, 801, 2516, 2712, 4138, 5138, 5502, 6343, 7945, 8339.