667. Hoofdstuk 12 - DE DOOP
Zonder de kennis ten aanzien van de geestelijke zin van het Woord kan niemand weten, wat de twee sacramenten: de Doop en het Heilig Avondmaal behelzen en uitwerken.
Dat in alle en in elk van de dingen van het Woord een geestelijke zin is, en dat deze zin tot dusver onbekend was, en dat hij heden ten dage geopend is ter wille van de Nieuwe Kerk, welke uit de Heer moet worden ingesteld, werd in het hoofdstuk over ‘de Heilige Schrift’ aangetoond. Van welke aard die zin is, kan men niet alleen daar, maar ook in het hoofdstuk over ‘de Decaloog’ zien, die ook volgens deze zin ontvouwd werd. Wie zou, wanneer deze zin niet geopend was, over deze twee sacramenten: de Doop en het Heilig Avondmaal, anders denken dan volgens de natuurlijke zin, die de letterlijke zin is, en vandaar zeggen of in zichzelf mompelen: ‘Wat is de Doop anders dan het uitgieten van water op het hoofd van een klein kind, en wat heeft dat met de zaligheid te maken?’ En is het Heilig Avondmaal iets anders dan een tot zich nemen van brood en wijn, en wat heeft dat met de zaligheid te maken?’ Bovendien: ‘Waarin ligt het heilige in deze dingen anders dan hierin, dat zij door de kerkelijke orde als Goddelijke heilige dingen zijn opgenomen en bevolen, terwijl zij op zichzelf niets anders dan ceremoniën zijn, waarvan de kerken zeggen, dat zij, wanneer het Woord van God zich aan deze elementen toevoegt, tot sacramenten worden. Ik beroep mij op de leken en ook op de geestelijken, of zij ten aanzien van deze twee sacramenten in hun geest en hart iets anders gewaarwerden, en of zij deze niet om verschillende oorzaken en redenen als Goddelijk vereerd hebben; terwijl toch deze twee sacramenten in de geestelijke zin beschouwd de allerheiligste dingen van de eredienst zijn. Dat zij van dien aard zijn, zal blijken uit hetgeen volgt, waar over hun nutten gehandeld zal worden. Maar aangezien de nutten van deze sacramenten geenszins in iemands gemoed kunnen opkomen, tenzij de geestelijke zin ze blootlegt en ontvouwt, zo volgt hieruit dat zonder die zin niemand iets anders kan weten, dan dat het ceremoniën zijn, die heilig zijn omdat ze op bevel werden ingesteld.
