from the Writings of Emanuel Swedenborg

 

Cielo e inferno #1

Studere hoc loco

  
/ 603  
  

1. Prefazione dell’Autore

Il Signore parlando ai suoi discepoli della fine dei tempi, cioè nell’ultimo periodo della chiesa, 1 dice, all’avvicinarsi della predetta fine, in merito al successivo stato di amore e fede: 2

Subito dopo l’afflizione di quei giorni il sole si oscurerà e la luna non darà il suo splendore, e le stelle cadranno dal cielo, e le potenze dei cieli saranno scosse. Ed allora apparirà nel cielo il segno del Figlio dell’uomo; ed allora tutte le tribù della terra faranno cordoglio, e vedranno il Figliuolo dell’uomo venire sulle nuvole del cielo con gran potenza e gloria. E manderà i suoi angeli con gran suono di tromba a radunare i suoi eletti dai quattro venti, da un capo all’altro dei cieli. (Matteo 24:29-31)

Coloro che si soffermano sul mero significato letterale di queste parole, hanno la convinzione che alla fine dei tempi, quando vi sarà il giudizio universale, tutte queste cose avranno luogo, così come sono descritte nel senso letterale, cioè che il sole e la luna si oscureranno e le stelle cadranno dal cielo, e che il segno del Signore apparirà nel cielo, ed egli stesso sarà visto sulle nubi, con gli angeli e con le trombe al seguito; inoltre è predetto in altri passi che l’intero universo sarà distrutto, e poi sorgerà un nuovo cielo e una nuova terra. Tale è la convinzione della maggior parte degli uomini nella chiesa, nel presente. Ma coloro che sono in questa fede ignorano i segreti che sono nascosti in ogni minimo dettaglio della Parola; in realtà in ogni singolo vocabolo della Parola vi è un significato interiore che concerne le cose spirituali e celesti anziché le cose naturali e mondane, così come appaiono nel senso letterale. E questo è vero non solo per il significato di gruppi di parole, ma per ciascuna parola. 3 Perché la Parola è scritta esclusivamente per corrispondenze 4 , affinché vi possa essere un significato interiore in ogni singolo particolare di essa. Quale sia questo significato lo si può vedere da tutto ciò che è stato scritto al riguardo in Arcana Coelestia [pubblicato nel 1749-1756]; e dalle citazioni attinte da quell’opera, nell’illustrazione del Cavallo Bianco [dell’Apocalisse, pubblicato nel 1758] cui si fa riferimento nell’Apocalisse.

È in conformità di quel significato spirituale, che deve essere inteso l’avvento del Signore dal cielo, sulle nuvole, di cui al passo sopra citato. Ivi il sole che si oscura significa il Signore quanto all’amore; 5 la “luna” si riferisce alla fede; 6 le stelle indicano la conoscenza del bene e della verità, o dell’amore e della fede; 7 il “segno del Figlio dell’uomo nel cielo” indica la manifestazione della Divina verità; le “tribù della terra” significano tutte le cose concernenti la verità ed il bene, o la fede e l’amore; 8 “l’avvento del Signore sulle nuvole del cielo, in gloria e potenza,” significa la sua presenza nella Parola e la sua rivelazione; 9 le “nuvole” significano il senso letterale della Parola, 10 e la “gloria” il senso interiore della Parola; 11 gli “angeli con gran suono di tromba” indicano il cielo quale sorgente della Divina verità. 12 Tutto questo chiarisce cosa deve intendersi con queste parole del Signore, vale a dire che alla fine della chiesa, quando non vi sarà più alcun amore, e quindi alcuna fede, il Signore svelerà il significato interiore della Parola e rivelerà i segreti del cielo. I segreti rivelati nelle seguenti pagine riguardano il cielo e l’inferno, nonché la vita dell’uomo dopo la morte. L’uomo della chiesa attualmente ha una scarsa conoscenza del cielo e dell’inferno, o della sua vita dopo la morte, sebbene questi argomenti siano contemplati e descritti nella Parola; ciò nondimeno molti di quelli nati in seno alla chiesa, negano queste cose, dicendo nel loro intimo, “Chi mai è venuto da quel mondo e ha confermato queste cose?” Per evitare che questo atteggiamento negazionista, invalso specialmente presso quelli pervasi dalla saggezza mondana, possa contaminare e traviare le persone semplici nel cuore e nella fede, mi è stato concesso di essere associato agli angeli e di parlare con loro, come tra uomo e uomo, e anche di vedere come sono i cieli e gli inferni, e questo da tredici anni, ormai; quindi, adesso posso descrivere ciò che ho visto è udito, nell’auspicio che l’ignoranza possa essere illuminata, e l’incredulità, dissipata. Le presenti rivelazioni sono estese ora perché questo deve intendersi per la venuta del Signore.

V:

1. [I rinvii contenuti nelle note in questa edizione, se non altrimenti specificato, sono all'opera Arcana Coelestia di Emanuel Swedenborg, e sono stati inseriti dall'Autore]. La fine dei tempi è il periodo finale della chiesa (Arcana Coelestia 4535, 10622).

2. Le profezie del Signore in Matteo 24, 25, in merito alla fine dei tempi ed alla sua venuta, alla fine della chiesa e al giudizio finale, sono spiegate nelle prefazioni ai capitoli da 26 a 40 della Genesi (nn. 3353-3356, 3486-3489, 3650-3655, 3751-3757, 3897-3901, 4056-4060, 4229-4231, 4332-4335, 4422-4424, 4635-4638, 4661-4664, 4807-4810, 4954-4959, 5063-5071).

3. Sia in generale, sia in ogni particolare della Parola vi è un significato interiore o spirituale (nn. 1143, 1984, 2135, 2333, 2395, 2495, 4442, 9048, 9063, 9086).

4. La Parola è scritta esclusivamente per corrispondenze, e per questa ragione ogni singola cosa in essa ha un significato spirituale (nn. 1404, 1408, 1409, 1540, 1619, 1659, 1709, 1783, 2900, 9086).

5. Nella Parola il sole significa il Signore, quanto all'amore, e di conseguenza l'amore per il Signore (nn. 1529, 1837, 2441, 2495, 4060, 4696, 7083, 10809).

6. Nella Parola la luna significa il Signore, quanto alla fede, di conseguenza la fede per il Signore (nn. 1529, 1530, 2495, 4060, 4696, 7083).

7. Nella Parola le stelle significano la conoscenza del bene e della verità (nn. 2495, 2849, 4697).

8. Le tribù significano tutte le verità e tutti i beni nel loro insieme, quindi tutte le cose della fede e dell'amore (nn. 3858, 3926, 4060, 6335).

9. La venuta del Signore significa la sua presenza nella Parola, e la rivelazione di essa (nn. 3900, 4060).

10. Nella Parola le nuvole significano la Parola nel senso letterale Arcana Coelestia 4060, 4391, 5922, 6343, 6752, 8106, 8781, 9430, 10551, 10574).

11. Nella Parola gloria significa la Divina verità come è nel cielo e nel significato interiore della Parola (Arcana Coelestia 4809, 5922, 8267, 8427, 9429, 10574).

12. La tromba o il corno significano la Divina verità nel cielo, e rivelata dal cielo (Arcana Coelestia 8158, 8823, 8915); e la “voce” ha un simile significato (nn. 6771, 9926).

  
/ 603  
  

Many thanks to Fondazione Swedenborg for making this translating publicly available.

from the Writings of Emanuel Swedenborg

 

Arcana Coelestia #4535

Studere hoc loco

  
/ 10837  
  

4535. GENESEOS CAPUT TRIGESIMUM QUINTUM

Ante capita quae praecedunt a cap. xxvi huc usque, explicata sunt quae Dominus praedixerat de Adventu Ipsius seu de CONSUMMATIONE SAECULI, et aliquoties ibi ostensum quod per Adventum Ipsius seu Consummationem saeculi, significetur Ultimum Tempus Ecclesiae, quod in Verbo etiam ultimum Judicium vocatur: qui non ultra sensum litteralem vident, non aliter scire possent quam quod Ultimum Judicium sit Interitus Mundi, hoc 1 imprimis ex Apocalypsi ubi dicitur, Quod viderit caelum novum et terram novam; prius enim caelum et prior terra transiit; et mare non erat amplius: insuper quod Viderit civitatem Sanctam Hierosolymam novam descendentem a Deo e caelo, 21:1, 2;

et quoque ex propheticis Esaiae, ubi similia 2 ,

Ecce Ego creans caelos novos et terram novam; ideo non commemorabuntur priora nec ascendent super cor: laetamini et exsultate in aeternum, quae Ego creans: ecce Ego creaturus Hierosolymam, exsultationem, et populum ejus laetitiam, 65:17, 18; 66:22.

[2] Qui non ultra sensum litteralem vident, non aliter capiunt quam quod universum caelum cum tellure hac in nihilum casurum, et quod tunc primum resurrecturi mortui et 3 in novo caelo ac super nova terra habitaturi; sed quod Verbum hic non ita intelligendum sit constare potest a pluribus aliis locis in Verbo, ubi caeli et terra nominantur: qui de sensu interno aliquam fidem habent, ii manifeste videre possunt quod per novum caelum et novam terram intelligatur nova Ecclesia quae succedet cum prior transit, videatur n. 1733, 1850, 3355 f, et quod ‘caelum’ sit internum ejus, et ‘terra’ externum.

[3] Ultimum hoc tempus Ecclesiae prioris et primum Ecclesiae novae est quod etiam vocatur consummatio saeculi, de qua Dominus apud Matthaeum xxiv locutus est, et Adventus Ipsius, nam tunc recedit Dominus a priore Ecclesia et venit ad novam: quod consummatio saeculi illud sit, etiam ab aliis locis in Verbo constare potest; ut apud Esaiam,

In die illo... reliquiae revertentur, reliquiae Jacobi ad Deum potentem; nam etsi fuerit populus tuus Israel sicut arena maris, reliquiae revertentur ex eo; consummatio definita, inundata justitia; nam consummationem et definitionem Dominus Jehovih Zebaoth faciens in tota terra,

10:20-23:

apud eundem,

Nunc ne irrideatis, ne forte invalescant punitiones vestrae, quia consummationem et decisionem audivi a cum Domino Jehovih Zebaoth super universam terram, 28:22:

apud Jeremiam,

Sic dixit Jehovah, Vastitas erit tota terra, consummationem tamen non faciam, 4:27:

apud Zephaniam, In angustias redigam homines, et ibunt sicut caeci ejus, quia Jehovae peccarunt, et effundetur sanguis eorum sicut pulvis, et caro eorum sicut stercus, ... quia Jehovah consummationem et quidem festinatam faciet cum omnibus habitatoribus terrae, 1:17, 18;

quod ‘consummatio’ ibi sit ultimum tempus Ecclesiae, et quod terra sit Ecclesia, a singulis patet:

[4] quod terra sit Ecclesia, est inde quia terra Canaan fuit terra ubi ab antiquissimis temporibus Ecclesia, ac dein apud posteros Jacobi repraesentativum Ecclesiae; haec terra cum dicitur consummata, non est gens ibi quae intelligitur, sed est sanctum cultus 4 quod apud gentem ubi Ecclesia; Verbum enim 5 est spirituale, et ipsa terra non est spirituale, nec gens quae ibi, sed id quod est Ecclesiae: quod terra Canaan fuerit terra ubi ab antiquissimis temporibus Ecclesia, videatur n. 567, 3686, 4447, 4454, 4516, 4517; et quia ita, quod per ‘terram’ in Verbo significetur Ecclesia, n. 566, 662, 1066, 1067, 1262, 3355, 4447; inde patet quid apud Esaiam intelligitur per ‘consummationem facere in tota terra’; et apud Zephaniam per ‘consummationem festinatam cum omnibus habitatoribus terrae’; quod gens Judaica, quae fuit habitator terrae illius, non consummata sit, sed quod sanctum cultus apud illos, notum est.

[5] Quod consummatio id sit, manifestius adhuc constat apud Danielem,

Septimanae septuaginta decisae sunt super populum tuum, et super urbem sanctitatis tuam, ad consummandum praevaricationem, et ad obsignandum peccata, et ad expiandum iniquitatem, et ad adducendum justitiam saeculi, et ad obsignandum visionem et prophetam, et ad ungendum sanctum sanctorum:... in medio septimanae cessare faciet sacrificium et oblationem: tandem super avem desolationum desolatio, et usque ad consummationem et decisionem, stillabit super devastationem, 9:24, 27.

[6] Inde nunc 6 videri potest quod per consummationem saeculi, de qua discipuli ad Dominum, Quodnam signum Tui Adventus et Consummationis saeculi?

[Matth. ] 24:3,

non aliud significetur quam ultimum tempus Ecclesiae; et quoque per haec verba Domini, quae ultima sunt apud eundem Evangelistam, Jesus ad discipulos; Docentes servate omnia quaecumque mandavi vobis; et ecce Ego vobiscum sum omnibus diebus usque ad consummationem saeculi, 28:20;

quod dIctum a Domino quod cum discipulis esset usque ad consummationem saeculi, est quia per duodecim discipulos Domini significantur similia quae per duodecim tribus Israelis, nempe omnia amoris et fidei, proinde omnia Ecclesiae, videatur n. 3354, 3488, 3858; quod per duodecim tribus, n. 3858, 3926, 3939, 4060: quod consummatio Ecclesiae sit quando ibi nulla amplius charitas et inde nulla fides, prius aliquoties ostensum est': quod in hac Ecclesia quae Christiana vocatur, vix aliquid 7 charitatis et inde fidei supersit, ita quod consummatio ejus saeculi nunc adsit, in sequentibus, ex Divina Domini Misericordia, ostendetur.

V:

1. The Manuscript inserts et.

2. The Manuscript inserts plura.

3. at, in the First Latin Edition

4. Ecclesiae

5. The following two (or in some cases more) words are transposed in the Manuscript.

6. The editors of the third Latin edition made a minor correction here. For details, see the end of the appropriate volume of that edition.

7. The Manuscript inserts amplius.

  
/ 10837  
  

This is the Third Latin Edition, published by the Swedenborg Society, in London, between 1949 and 1973.

from the Writings of Emanuel Swedenborg

 

Arcana Coelestia #3147

Studere hoc loco

  
/ 10837  
  

3147. ‘Et aquam ad lavandum pedes ejus’: quod significet purificationem ibi, constat ex significatione ‘aquae ad lavandum’ seu ‘lavare aqua’ quod sit purificare, de qua sequitur; et a significatione ‘pedum’ quod sint naturalia, seu quod idem, illa quae sunt in naturali homine, de qua n. 2162. In Ecclesia Repraesentativa sollemne fuit aqua ‘lavare pedes’, et per id significare quod sordes naturalis hominis abluerentur; sordes naturalis hominis sunt omnia illa quae sunt amoris sui et amoris mundi, quae sordes cum ablutae sunt, tunc bona et vera influunt, sunt enim unice illae quae impediunt influxum boni et veri a Domino;

[2] bonum enim continue a Domino influit, sed cum per internum seu spiritualem hominem ad ejus externum seu naturalem venit, illud ibi vel pervertitur, vel reflectitur, vel suffocatur; at vero cum removentur illa quae amoris sui et mundi sunt, tunc bonum ibi recipitur, et ibi fructificatur, nam tunc homo opera charitatis exercet; ut constare a multis potest, ut cum modo sopiuntur illa quae sunt externi seu naturalis hominis, ut in infortuniis, miseriis et morbis, tunc homo ilico incipit pie cogitare et bonum velle, et quoque pietatis opera exercere quantum potest; at mutato statu etiam haec mutantur:

[3] haec per ‘lavationes’ significabantur in Ecclesia Antiqua; et eadem repraesentabantur in Ecclesia Judaica; quod illa in Ecclesia Antiqua significarentur, sed in Ecclesia Judaica repraesentarentur, erat quia homo Ecclesiae Antiquae spectabat illum ritum ut quoddam externum in cultu, nec credebat, quod per lavationem purificaretur, sed per ablutionem sordium naturalis hominis, quae, ut dictum, sunt illa quae sunt amoris sui et mundi; at homo Ecclesiae Judaicae credebat quod per lavationem purificaretur, nesciens nec scire volens quod significaretur purificatio interiorum.

[4] Quod per lavationem significetur ablutio a sordibus illis, constat apud Esaiam,

Lavate vos, purificate vos, removete malum operum vestrorum a coram oculis Meis; cessate malum facere, 1:16;

ubi ‘lavare se’ quod sit purificare se et removere mala, patet:

apud eundem,

Cum laverit Dominus excrementum filiarum Zionis, et sanguines Hierosolymae abluerit e medio ejus, in spiritu judicii, et in spiritu expurgationis, 4:4;

ubi ‘lavare excrementum filiarum Zionis, et sanguines Hierosolymae abluere’ pro purificare a malis et falsis:

apud Jeremiam,

Ablue a malitia cor tuum, Hierosolyma, propterea ut salveris. Quamdiu commorabuntur in medio tui cogitationes iniquitatis tuae? 4:14:

[5] apud Ezechielem,

Lavi te aquis, et ablui sanguines a super te, et unxi te oleo, 16:9;

de ‘Hierosolyma’ per quam ibi intelligitur Ecclesia Antiqua; ‘lavare aquis’ pro purificare a falsis, ‘abluere sanguines’ pro purgare a malis, ‘ungere oleo’ pro implere bono tunc:

apud Davidem,

Lava me ab iniquitate mea, et a peccato meo munda me; expiabis me hyssopo, et mundabor, lavabis me, et prae nive albus ero, Ps. 51 [4], 9 [KJV 2, 7];

[6] ‘lavari’ manifeste pro purificari a malis et falsis inde. Haec erant quae significabantur per ‘lavare’ in Ecclesia Repraesentativa; mandatum ibi repraesentationis causa ut lavarent cutem, manus, pedes, et quoque vestes, quando immundi facti ac mundarentur, per quae omnia significabantur illa quae naturalis hominis sunt; etiam lavacra, quae omnia, ponebantur extra Templum, nempe ‘mare aeneum, et labra decem aenea’, 1 Reg. 7:23-39;

ac labrum aeris ex quo se lavarent Aharon et filii ejus, positum erat inter Tentorium conventus et Altare, ita quoque extra Tentorium Exod. 30:18, 19, 21, quo etiam 1 significatum, quod solum externa seu naturalia purificarentur; quae nisi purificata sint, hoc est, inde remota quae amoris sui et mundi sunt, nusquam possunt interna quae sunt amoris in Dominum et erga proximum, influere, ut supra dictum;

[7] ut ‘melius’ sciatur quomodo haec se habeant, nempe quod externa purificanda sint, sint exemplo et illustrationi bona opera, seu quod idem, bona charitatis quae hodie fructus fidei vocantur, haec sunt externa quia exercitia; bona opera sunt mala opera nisi removeantur illa quae sunt amoris sui et mundi, nam opera cum fiunt antequam haec remota sunt, apparent extus bona, sed sunt intus mala, fiunt enim vel propter famam, vel propter lucrum, vel propter sui honorem, vel propter remunerationem, 2 ita sunt vel meritoria vel hypocritica, illa enim quae sunt amoris sui et mundi faciunt opera illa talia; at vero cum removentur mala haec, tunc opera fiunt bona, ac sunt bona charitatis, nempe in illis non respectus sui, mundi, famae, remunerationis, ita 3 illa non meritoria nec hypocritica, influit enim tunc amor caelestis et amor spiritualis a Domino in opera, et faciunt haec ut sint amor et charitas actu; ac tunc Dominus per illa quoque purificat naturalem seu externum hominem, ac eum in ordinem disponit ut recipiat correspondenter caelestia et spiritualia quae influunt;

[8] quod manifeste constare potest ab illis quae Dominus docuit, cum lavit pedes discipulorum;

apud Johannem, Venit ad Simonem Petrum, qui dicit Ipsi, Domine, Tune meos lavas pedes? respondit Jesus et dixit illi, Quod Ego facio, tu non scis adhuc, cognosces vero post haec; dicit Ipsi Petrus, Non lavabis pedes meos in aeternum; respondit illi Jesus, Si non lavero te, non habes partem Mecum; dicit Ipsi Simon Petrus, Domine, non pedes meos tantum, sed et manus et caput; dicit illi Jesus, Qui lotus est, non opus habet nisi ut quoad pedes lavetur, sed mundus est totus; jam vos mundi estis, non tamen omnes, 13:4-17;

'qui lotus est, non opus habet nisi ut quoad pedes lavetur' significat quod qui reformatus est, modo opus habeat mundari quoad naturalia, hoc est, ut inde removeantur mala et falsa, omnia tunc disponuntur in ordinem per influxum spiritualium a Domino: 4 praeterea ‘lavare pedes’ erat charitatis, quod nempe non 5 reflecteret super mala alterius; et quoque erat humiliationis, quod nempe alterum a malis, quasi a sordibus, mundaret, ut quoque a Domini verbis ibi vers. 12 constare potest, etiam Luc. 7:37, 38, 44, 46; Joh. 11:2; 1 Sam. 25:41.

[9] Quisque videre potest quod lavare 6 se non aliquem purificet a malis et falsis, sed solum a sordibus quae eis adhaerent; at quia inter ritus in Ecclesia mandatos fuit, sequitur quod involvat aliquid 7 peculiare, nempe lavationem spiritualem, hoc est, purificationem ab illis sordibus quae intus adhaerent homini: qui itaque inter illos noverunt haec, et cogitarunt de purificatione cordis, seu remotione malorum amoris sui et mundi e naturali homini, et omni studio hoc conabantur facere, illi obierunt ritum lavationis ut cultum externum ex mandato; at qui non noverunt hoc, nec voluerunt nosse, sed cogitarunt quod solus ritus lavandi vestes, cutem, manus, pedes purificaret eos, et modo talia fecerint, liceret eis in avaritia, in odiis, vindictis, immisericordia, saevitiis, quae sunt sordes spirituales, vivere, illi ritum hunc coluerunt ut idololatricum; at usque per illum repraesentare potuerunt, et per repraesentationem aliquid Ecclesiae sistere per quod conjunctio aliqua esset caeli cum homine antequam venit Dominus, sed talis conjunctio ut hominem 8 ipsius Ecclesiae parum vel nihil afficeret;

[10] Judaei et Israelitae tales erant ut nihil prorsus cogitarent de interno homine, nec aliquid de illo scire vellent, ita nihil prorsus de caelestibus et spiritualibus quae sunt vitae post mortem, sed usque ne periret omnis communicatio cum caelo, et sic cum Domino, obstringebantur ad ritus externos per quos significabantur interna; omnes illorum captivitates et plagae erant in genere ob illum finem, ut externa rite observarentur repraesentationis causa: inde nunc erat, Quod Moses Aharonem et filios ejus ad ostium tentorii lavaret aquis, ut sanctificarentur, Exod. 29:4; 40:12; Lev.

8:6;

Quod Aharon et filii ejus lavarent manus et pedes, antequam intrarent in tentorium conventus, et accederent ad altare ad ministrandum, ut non morerentur, et quod hoc esset illis statutum saeculi, Exod. 30:18-21; 40:30, 31;

Quod Aharon, antequam indueret vestes ministerii, lavaret carnem suam, Lev. 16:4, 24;

Quod Levitae purificarentur, per quod aspergerentur aqua expiationis, quodque transire facerent novaculam super carnem suam, et lavarent vestes suas et sic puri essent, Num. 8:6,

7;

Qui comederet cadaver bestiae mundae, aut discerptum, quod lavaret vestes suas et ablueret se aquis; et si non lavaverit se, et carnem suam abluerit, quod portaret iniquitatem suam, Lev. 17:15, 16;

Qui tetigerit cubile fluxu affecti, aut qui sederit super vase, super quo ille sederat, quique tetigerit carnem ejus, lavaret vestes, et ablueret se aquis, et immundus esset ad vesperam, Lev. 15:5-7, 10-12, seq. ;

Qui emisit 9 hircum in azazel, lavaret carnem suam, Lev.

16:26;

Cum mundatus esset leprosus, quod lavaret vestes, raderet omnem pilum suum, et lavaret se aquis, ac mundus esset, Lev.

14:8, 9;

Immo quod ipsa vasa quae immunda facta per contactum immundorum, transigerentur per aquas, et immunda essent ad vesperam, Lev. 11:32.

Ex 10 his constare potest, quod nullus per ritum lavationis quoad interna mundus seu purus fieret, sed modo purum seu spiritualiter mundum repraesentaret, ob causam de qua supra; quod ita sit, Dominus manifeste docet apud Matth. 15:1-20 11 ; Marcus 7:1-23.

V:

1. The Manuscript has significabatur

2. The Manuscript has quare

3. The Manuscript has nec

4. The Manuscript inserts et.

5. The editors of the third Latin edition made a minor correction here. For details, see the end of the appropriate volume of that edition.

6. The Manuscript has pedes

7. The Manuscript has singulare

8. The Manuscript has illius

9. The KJV (1611) translates by ‘scapegoat’, the Revised Version (1881-1885) by ‘goat for Azazel’. In n. 9937[1]

10. The Manuscript has quibus

11. The editors of the third Latin edition made a minor correction here. For details, see the end of the appropriate volume of that edition.

  
/ 10837  
  

This is the Third Latin Edition, published by the Swedenborg Society, in London, between 1949 and 1973.