589. HET EVENWICHT TUSSEN DE HEMEL EN DEHEL
Opdater iets bestaat, moet er een evenwicht van alle dingen zijn. Zonder evenwicht is er geen actie en reactie, want er is evenwicht tussen twee krachten, waarvan de een werkt en de ander tegenwerkt, en de rust die door zulke actie en reactie ontstaat heet evenwicht. In de natuurlijke wereld is er evenwicht tussen alle dingen en elk ding; in het algemeen in de dampkringen zelf, waar de lagere gedeelten tegenwerken en weerstand bieden naargelang hoger gelegen delen werken en druk naar beneden uitoefenen. In de natuurlijke wereld is er ook evenwicht tussen warmte en koude, tussen licht en schaduwen tussen droogte en vochtigheid; de gemiddelde temperatuur is evenwicht. Er is ook evenwicht tussen alle voorwerpen van de drie rijken van de natuur, namelijk het delfstoffen -, planten- en dierenrijk; want zonder evenwicht in deze bestaat niets en duurt niets voort; er is overal als het ware een streven dat van de ene zijde werkt en van de andere zijde terugwerkt. Alle bestaan of alle uitwerking heeft plaats in evenwicht, of het geschiedt doordat er een kracht werkt en een andere kracht tegen zich laat werken, of dat de ene kracht werkt en er een kracht door te werken invloeit, en dat een andere kracht ontvangt en in overeenstemming ermee wijkt. In de natuurlijke wereld worden hetgeen werkt en hetgeen tegenwerkt krachten genoemd en ook wel streven, maar in de geestelijke wereld heet hetgeen werkt en hetgeen terugwerkt het leven en de wil. Het leven in die wereld is levende kracht en de wil is een levend streven, het evenwicht zelf heet vrijheid. Geestelijk evenwicht of vrijheid dus bestaat en duurt voort tussen het goede, dat aan de ene zijde werkt, en het kwade dat aan de andere zijde tegenwerkt, of tussen het kwaad aan de ene zijde werkend en het goed aan de andere zijde tegenwerkend. Het evenwicht tussen het werkende goed en het tegenwerkende kwaad bestaat bij de goeden, maar het evenwicht tussen het werkende kwaad en het tegenwerkende goed bestaat bij de kwaden. Dat er geestelijk evenwicht tussen het goede en kwade bestaat, is omdat het gehele leven van de mens betrekking heeft op het goede en het kwade, en de wil is hun ontvanger. Er is ook evenwicht tussen het ware en het valse, maar dit hangt af van het evenwicht tussen goed en kwaad. Het evenwicht tussen het ware en het valse is als dat tussen licht en schaduw, die alleen inwerken op de voorwerpen van het plantenrijk, voor zover warmte en koude in het licht en de schaduw zijn. Dat licht en schaduw uit zichzelf niets bewerken, maar dat de warmte door hen werkt, volgt uit het gelijke licht en de gelijke schaduw tijdens de winter en de lente. De vergelijking van het ware en valse met licht en schaduw komt door de overeenstemming, want het ware stemt met het licht overeen, en het valse met de schaduw, en het goede van de liefde stemt overeen met de warmte. En inderdaad is het geestelijke licht waarheid, de geestelijke schaduw is het valse en de geestelijke warmte is het goede van de liefde (zie nr. 126-140).
