4300. En de zon rees hem op; dat dit de verbinding van de goede dingen betekent, staat vast uit de betekenis van het verrijzen van de zon, namelijk de verbinding van de goede dingen; dat door het opgaan van de dageraad wordt aangeduid dat de verbinding nabij is of aanvangt, zie nr. 4283; hieruit volgt dat het verrijzen van de zon de verbinding zelf is; want de zon betekent in de innerlijke zin de hemelse liefde, nrs. 1529, 1530, 2441, 2495, 3636, 3643, 4060; dus de goede dingen, want deze zijn van die liefde; wanneer de hemelse liefde zich bij de mens openbaart, dat wil zeggen, wanneer zij wordt bemerkt, dan wordt er gezegd dat de zon hem verrijst, want dan worden de goede dingen van die liefde met hem verbonden.

4311. Dat in de historische innerlijke zin door ‘omdat ik God van aangezichten tot aangezichten heb gezien en mijn ziel bevrijd is geweest’, wordt aangeduid, dat Hij op uitbeeldende wijze tegenwoordig was, staat vast uit de betekenis van ‘God zien van aangezichten tot aangezichten’ wanneer dit wordt gezegd met betrekking tot de staat waarin Jakobs nakomelingen waren, namelijk dat de Heer op uitbeeldende wijze tegenwoordig was; want God zien van aangezichten tot aangezichten in de uitwendige vorm en met het lichamelijke gezicht, is niet Hemzelf tegenwoordig zien, nr. 4299;

dat Hij niet tegenwoordig was zoals bij hen die wederverwekt zijn en vandaar in de geestelijke liefde en in het geloof, blijkt uit wat over die natie is gezegd, nrs. 4281, 4288, 4290, 4293, namelijk dat zij in een uiterlijke eredienst waren en niet tevens in de innerlijke, of wat hetzelfde is, dat zij in de lichamelijke en wereldse liefde waren en niet in de geestelijke en hemelse; bij zulke mensen heeft de Heer nooit anders dan op uitbeeldende wijze tegenwoordig kunnen zijn. Wat het zeggen wil op uitbeeldende wijze tegenwoordig te zijn, moet in het kort worden gezegd. De mens die in de lichamelijke en wereldse liefde is en niet tevens in de geestelijke of de hemelse liefde, heeft geen andere dan boze geesten bij zich, ook wanneer hij in een uiterlijk heilige is; de goede geesten immers kunnen bij zo iemand geenszins aanwezig zijn, want zij voelen terstond aan in hoedanige liefde zo’n mens is; het is de sfeer die vanuit zijn innerlijke dingen uitwasemt, die de geesten even duidelijk gewaarworden als de mens met zijn reukvermogen de walgelijke en afschuwelijke dingen die rondom hem in de lucht rond dwarrelen. De natie waarover hier wordt gehandeld, was in zo’n staat ten aanzien van het goede en het ware of ten aanzien van de liefde en het geloof; opdat zij echter toch het uitbeeldende van de Kerk zouden vervullen, werd er door de Heer op wonderbaarlijke wijze in voorzien, dat wanneer zij in het uiterlijke heilige waren en ook dan door boze geesten omstuwd, toch het heilige waarin zij waren, tot de hemel werd verheven, maar dit vond plaats door goede geesten en engelen niet binnen hen maar buiten hen, want binnen hen was niets dan het ledige of het vuile; daarom was er geen vergemeenschapping met de mens zelf, maar met het heilige zelf waarin zij waren wanneer zij de voorschriften en de geboden vervulden die alle uitbeeldend waren voor de geestelijke en de hemelse dingen van het rijk van de Heer; dit wordt daarmee aangeduid dat de Heer op uitbeeldende wijze bij die natie tegenwoordig was. Op een andere wijze is de Heer echter tegenwoordig bij diegenen binnen de Kerk die in de geestelijke liefde en in het geloof daaruit zijn; bij deze mensen zijn de goede geesten en de engelen niet slechts in de uiterlijke eredienst, maar tevens in de innerlijke en daarom is er vergemeenschapping van de hemel met henzelf, want de Heer vloeit door de hemel door hun innerlijke dingen in de uiterlijke dingen; aan dezen komt in het andere leven het heilige van de eredienst ten goede, niet echter aan eerdergenoemden. Evenzo is het gesteld met de priesters en de presbyters die de heilige dingen prediken, maar wel boos leven en boos geloven; bij hen zijn ook geen goede geesten, maar boze, ook wanneer zij in een eredienst zijn die heilig schijnt in de uiterlijke vorm, want het is de liefde van zich en van de wereld of de liefde van het najagen van eerbewijzen en tot het behalen van voordelen en van roem vanwege die dingen die hen doen gloeien en de aandoening van het heilige oproept, soms dermate dat men niets van geveinsdheid waarneemt en zij dan zelf ook niet geloven dat er enige geveinsdheid is, terwijl zij toch in het midden van de boze geesten zijn, die dan in een eendere staat zijn en aanblazen en inblazen. Dat de boze geesten in zo’n staat kunnen zijn en dat zij het zijn wanneer zij in de uiterlijke dingen zijn en barstensvol van de liefde van zich en van de wereld, is mij door veelvuldige ondervinding te weten gegeven, waarover vanuit de Goddelijke barmhartigheid van de Heer, in wat volgt aan het einde van de hoofdstukken. Die predikers hebben ook geen vergemeenschapping met de hemel bij zich, maar diegenen hebben dit wel die de woorden uit hun mond horen en begrijpen, indien zij in een vroom en heilig innerlijke zijn; want het doet er niets toe van wie het woord van het goede en ware invloeit, als hij slechts niet openlijk een misdadig leven leidt, omdat zoiets aanstoot geeft. Dat de natie uit Jakob van dien aard was, namelijk omstuwd door boze geesten en dat de Heer toch op uitbeeldende wijze bij hen tegenwoordig was, kan vaststaan uit tal van plaatsen in het Woord; zij vereerden immers allerminst Jehova met het hart, want zij keerden zich doorgaans, zodra de wonderen uitbleven, gelijk tot andere goden en werden afgodendienaren, wat een duidelijk teken was dat zij met het hart andere goden vereerden en Jehovah slechts met de mond beleden en wel alleen ter wille hiervan dat zij de grootsten zouden zijn en ver uitsteken boven alle natiën rondom; dat dit volk met het hart de Egyptische afgod vereerde en slechts met de mond Jehovah beleed om de wonderen en onder hen Aharon zelf, blijkt overduidelijk uit het gouden kalf dat Aharon voor hen maakte en wel na ‘een maand der dagen’ nadat zij zulke grote wonderen in de berg Sinaï hadden gezien, behalve die welke zij in Egypte hadden gezien, waarover, (Exodus 32);

dat Aharon ook van dien aard was, wordt duidelijk gezegd in hetzelfde hoofdstuk , (Exodus 32:2-5, 35) behalve vele andere plaatsen, waarover bij Mozes in het Boek Richteren, in de Boeken van Samuël en in de Boeken van de Koningen. Dat zij alleen in een uiterlijke eredienst waren, maar niet in enig innerlijke, blijkt ook hieruit dat het hun verboden werd tot de berg Sinaï te naderen toen de Wet werd verkondigd en dat zij stervende sterven zouden indien zij de berg aanraakten, (Exodus 19:11-13; 20:19) De oorzaak hiervan was deze, dat hun innerlijk onrein was; ook wordt bij dezelfde gezegd ‘dat Jehovah met hen woonde in het midden van hun onreinheden’, (Leviticus 16:16). Hoedanig die natie was, staat ook uit het gezang van Mozes vast, (Deuteronomium 32:15-43) en uit tal van plaatsen bij de profeten.. Daaruit kan men weten dat bij die natie niet enige Kerk is geweest, maar slechts het uitbeeldende van een Kerk; en dat de Heer bij hen slechts op uitbeeldende wijze tegenwoordig was. Men zie ook wat eerder over hen is meegedeeld, namelijk dat bij de nakomelingen van Jakob het uitbeeldende van een Kerk is geweest, maar niet een Kerk, nrs. 4281, 4288.

Dat het uitbeeldende van de Kerk niet eerder bij hen werd ingesteld dan nadat zij ten aanzien van het innerlijk heilige volslagen verwoest waren en dat zij anders de heilige dingen ontwijd zouden hebben, nrs. 3398, 4289.

Dat zij, wanneer zij in de voorschriften bleven, konden uitbeelden, niet echter wanneer zij daarvan afweken, nr. 3881.

Dat zij daarom streng in de rituele dingen werden gehouden en dat zij daartoe werden aangedreven door uiterlijke middelen, nrs. 3147, 4281.

Dat hun eredienst, opdat zij het uitbeeldende van de Kerk zouden vervullen, een uiterlijke is geworden zonder een innerlijke, nr. 4281.

Dat daarom ook de innerlijke dingen van de Kerk niet aan hen werden onthuld, nrs. 301-303, 2520, 3398, 3479, 3769.

Dat zij zodanig waren dat zij meer dan de anderen in een heilig uiterlijke konden zijn, zonder het innerlijke, nr. 4293. En dat zij daarom tot op de dag van vandaag in stand werden gehouden, nr. 3479.

Dat het heilig uiterlijke hen, wat hun zielen betreft, in het geheel niet aandoet, nr. 3479.