5223. I poslav sazva sve gatare u Egiptu i mudrace. Ovo označava iskati savet od spoljašnjih-znanja (scientifica, znanja-reči), i spoljnih i unutarnjih sppljašnjih-znanja, što se vidi iz značenja gatara, naime, u dobrom smislu, spoljašnjih -znanja koja su unutarnja; i iz značenja mudraca, naime, spoljašnjih- znanja koja su unutarnja. (prim. prev. Latinski izraz scientifica, koji označava najniža doslovna značenja u Reči, prevodi se sa spoljašnja-znanja ali i sa reči-znanja. Međutim, i ta najniža znanja imaju svoju unutarnju stranu koja se odnosi na dobro i spoljnu koja se odnosi na istinu. Kada treba da se označi spoljna strana spoljašnjih-znanja, dolazi do dupliranja prideva i do pometnje. Žao mi je, ali ne znam kako da ovo rešim na za čitaoca razumljiviji način). Razlog da gatari (magovi) i mudraci Egipatski označavaju znanje, je to što je Egipat bio jedno od carstava gde je postojala reprezentativna Drevna Crkva (br. 1238, 2385). Ali u Egiptu obraćala se pažnja najviše spoljašnjim-znanjima te crkve, koja su se odnosila na korespondencije, predstave, i značenja; i pomoću ovih (znanja) oni su otkrivali (objašnjavali) stvari napisane u knjigama te crkve, kao i one koje su bile povezane s njihovim bogosluženjem (br. 4749, 4964, 4966). Otuda je došlo to da Egipat i Faraon, njegov car, označavaju spoljašnja-znanja u opšte (br. 1164, 1165, 1462). Glavni među ovima, koji su bili vešti i koji su učili druge ovim znanjima, zvali su se gatari i mudraci; oni, koji su bili vešti mističnim spoljašnjim-znanjima, nazivali su se gatarima, a oni vešti u onim koja nisu bila mistična, zvali su se mudracima; stoga su se oni koji su učili druge unutarnjim spoljašnjim-značenjima zvali gatari , dok su se oni koji su učili druge spoljnim, zvali mudracima. To je razlog da se takva znanja u Reči označavaju gatarima i mudracima. Ali kad su počeli da zloupotrebljavaju unutarnja spoljašnja-znanja (znanja-reči) te crkve, i da ih okreću u magiju, tada su Egipat i gatari Egipatski i mudraci počeli da označavaju spoljašnje-znanje koje se izokreće.

2. Gatari toga vremena razumevali du stvari duhovnoga sveta, koje bi naučili preko korespondencija i predstava crkve; pa su stoga mnogi od njih bili u vezi sa duhovima, i naučili su veštine obmanjivanj reko kojih su izvodili magijska čuda. Ali oni koji se nazivali mudracima, ti nisu marili za tave veštine, nego su rešavali teška pitanja i učili uzroke prirodnih stvari. U ovakvim stvarima kao što su ove sastojala se mudrost toga vremena, a veština u tome se nazivala mudrost, kao što se vidi iz onoga što se kaže za Salamuna u prvoj knjizi o Carevima: A mudrost Salamunova bješe veća od mudrosti svijeh istočnijeh naroda i od sve mudrosti Egipatske. Mudriji bješe od svakog čovjeka i od Etana Ezrahita i od Hemana i od Halkola i od Dorde, sinova Maholovijeh; i razglasi se ime njegovo po svijem narodima unaokolo. I izgovri tri tisuće priča, i bijaše pjesama njegovijeh tisuća i pet. Govorio je o drveću, od cedra na Libanu do isopa koji niče iz zida; govorio je i o stoci i o pticama i o bubinama i o ribama. I dolažahu iz svijeh naroda da čuju mudrost Salamunovu, od svijeh careva na zemlji, koji čuše za mudrost njegovu 1. Kraljevima 4:30-34. Vidi i ono što se iznosi o carici od Sabe (Sapskoj) u istoj knjizi: A carica Sapska ču glas o Salamunu i o imenu Jehovinu, i dođe da ga iskuša zagonetkama. I dođe u Jerusalim sa silnom pratnjom i kamilama koje nošahu mirisa i zlata vrlo mnogo i dragoga kamenja, i došavši Salamunu govoraše o svemu što joj bijaše u srcu. A Salamun joj odgovori na sve riječi njezine; ne bješe od cara ništa skriveno što joj ne bi odgovorio 1. Kraljevima 10:1-3).

3. Ovo pokazuje šta se nazivalo mudrošću u to vreme, i ko su bili oni koji su se nazivali mudrima; ne samo u Egiptu, nego i drugde, kao u Siriji, Arabiji, i u Vavilonu; ali u unutrašnjem smislu mudrost Egipta označava ništa drugo nego znanje o prirodnim stvarima; a gatarsko znanje (magijsko) je označavalo duhovne stvari; stoga mudraci označavaju unutarnja spoljašnja-znanja, a Egipat znanje u opšte (br. 1164, 4749, 4964). Egiptom i njegovim mudracima samo se to označava kod Isaije: Doista, knezovi su Soanski bezumni, i savjet mudrijeh savjetnika Faraonovijeh lud je. Kako možete govoriti Faraonu: ja sam sin mudrijeh, sin starijeh careva? Gdje su? Gdje su mudraci tvoji? Neka ti kažu ako znadu šta je naumio za Egipat Jehova nad vojskama (Isaija 19:11, 12).

4. Da su se gatarima ili magovima (vračima) nazivali oni koji su imali znanje o duhovnim stvarima kao i otkrovenja iz njih, vidi se po Magovima koji su došli s istoka u Jerusalim, pitajući gde će se roditi car Jevreja, rekavši da su Njegovu zvezdu videli na istoku, i da su došli da Mu se poklone (Mateja 2:1, 2). Isto se vidi i iz Danila, koji je bio nazvan poglavarem vračarima (Danilo 4:9). Ima čovjek u tvom carstvu u kome je duh svetijeh bogova, i u vrijeme oca tvojega nađe se u njega vidjelo i razum i mudrost, kakova je u bogova, i car Nabuhodonosor otac tvoj, care, postavi ga glavarem vračarima, zvijezdarima, Haldejima i gatarima (Danilo 5:11).

Opet: I govori car s njima. I ne nađe se među svjema njima ni jedan kao Danilo, Ananija, Mizael i Azarija; i stajahu pred carem. I u svemu čemu treba mudrost i razum, za što ih car zapita, nađe da su deset puta bolji od svijeh vrača u zvijezdara što ih bješe u carstvu njegovu (Danilo 1:19, 20).

5. Poznato je da se u obrnutom smislu gatarima (magovima, vračarima), kakvi se pominju u Izlasku 7:11, 12; 8:7, 18, 19; 9:11, označavaju oni koji izokreću duhovne stvari i koji se na taj način bave se magijskim veštinama. Jer magija je samo izokrenutost i obrnuta primena stvari koje se odnose na red u duhovnom svetu; od toga potiče magija. Ali se takva magija danas naziva prirodnom, jer se ne priznaje ništa što je iznad prirode; a ono što je duhovno, to se poriče, osim kada se pod tim razume unutrašnje Prirodno. li u e gatari ili magovi, ili mudraci; oni koji su bili vešti u mističnim spoljašnjim-znanjima, oni su nazivali gatarima, i mudrcima; isto tako, oni koji su naučavali unutarnje stvari, njih su nazivali gatarima, a one koji su naučavali spoljne stvari, nazivali su mudrim ljudima. Iz toga razloga se oni koji su znali i učili druge ovakvim znanjima, u Reči su označeni gatarima i mudracima. Ali kad su počeli da zloupotrebljavaju unutarnja znanja-reči crkve, i kada su ih pretvarali u magiju, tada su gatari i mudraci Egipta počeli da predstavljaju spoljašnja-znanja koja su izokrenuta.

2. Gatari su u to vreme razumevali stvari duhovnoga sveta, koje su naučili iz korespondencija i predstava crkve; a preko toga su mnogi od njih bili povezani s duhovima , i naučili veštine varanja, uz koja su naučili da izvode magijska čuda. Međutim, oni koji su bili nazvani mudracima, oni se nisu starali za ovakve stvari, nego su rešavali teške probleme i naučavali o uzrocima prirodnih stvari. U takvim stvarima se uglavnim sastojala njihva mudrost; a ta se veština nazivala mudrost, što se vidi iz onoga što se kaže o Salamunu u prvoj knjizi o Carevima: Jer mudrost Salamunova bijaše veća od mudrosti svijeh istočnijeh naroda, i od sve mudrosti Egipatske. Mudriji bijaše od svakoga čovjeka, i od Etana Erzahita i od Hemana od Halkola i od Dorde, sinova Malohovijeh. i razglasi se ime njegovo po svijem narodima naokolo. I izgovori tri tisuće priča, a bijaše pjesama njegovijeh tisuća i pet. Govorio je o drveću, od cedra na Libanu do isopa koji niče iz zida; govorio je i o stoci i o pticama i o bubinama i o ribama. I dolažahu iz svijeh naroda da čuju mudrost Salamunovu, od svijeh careva na zemlji, koji čuše z udrost njegovu (4:30-34). Vidi i ono što se kaže o carici od Sabe u istoj knjizi: Ali carica Sapska ču glas o Salamunu, i dođe da ga iskuša zagonetkama. A Salamun joj odgovori na sve riječi njezine 1. Kraljevima 10:1, 3).

3. Ovo pokazuje šta se u to vreme nazivalo mudrošću, i ko su bili mudraci; i ne samo u Egiptu, nego i na drugim mestima, kao u Siriji, Arabiji, i Vavilonu; ali u unutrašnjem smislu mudrost Egipatska označava samo poznavanja prirodnih stvari, a gatari (magovi), poznavanja duhovnih stvari; stoga mudraci označavaju spoljne reči-znanja, a gatari, unutarnje reči-znanja, a Egipat, znanje u opšte (br. 1164, 1165, 1186, 1482, 4749, 4964, 4966). Egiptom i njegovim mudracima upravo se to označava kod Isaije: Doista, knezovi su Soanski bezumni, i savjet mudrijeh savjetnika Faraonovijeh lud je. Kako možeš govoriti Faraonu: ja sam sin mudrijeh, ja sam sin starijeh careva? Gdje su? gdje su mudraci tvoji? Neka ti kažu ako znadu šta je naumio za Egipat Jehova nad vojskama (Isaije 19:11, 12).

4. Da su oni nazivani vračarima (gatarima) ili vračima, koji su imali znanja o duhovnim stvarima, kao i koji su iz toga imali otkrovenja, jasno je po Magovima (zvezdarima, vračima) koji su došli od istoka u Jerusalim, pitajući gde je rođen car Jevreja, govoreći da su videli na istoku njegovi zvezdu, i da su došli da Mu se poklone (Mateja 2:1, 2), a što je očito i iz Danila, koji je bio nazvan poglavarem vračarima (Danilo 4:9); i opet: Carica reče caru: Ima čovjek u tvome carstvu, u kome je duh svetijeh bogova; i u vrijeme oca tvojega nađe se u njega vidjelo i razum i mudrost, kakva je u bogova, i car Nabukodnezar otac tvoj, care, postavi ga glavarem vračarima, zvijezdarima, Haldejima, i gatarima (Danilo 5:11).

Opet: I govori car s njima , i ne nađe se među njima ni jedan kao Danijel, Ananija, Mizrael, i Azarija; i stajahu pred carem. I u svemu čemu treba mudrost, za što ih car zapita, nađe da su deset puta bolji od svijeh vrača i zvjezdara što bijahu u svemu carstvu njegovu. I osta Daniel do prve godine cara Cika (Kira) (1:19, 20).

5. Poznato je da u obrnutom smislu gatari (vračari), kao oni koji se pominju u Izlasku 7:11, 12; 8:7, 18, 19; 9:11, da su to oni koji izokreću duhovne stvari i bave se magijskim veštinama. Jer magija nije ništa drugo nego izokrenutost, i izokenuta primena stvari koje se odnose na duhovni svet; iz toga je došla magija. Ali takva se magija danas naziva prirodnom, jer se sada ne priznaje ništa što je iznad prirode; a poriče se i ono što je duhovno, ako se ne naziva unutarnjim Prirodnim.