70. Quod pedes dicti sint "similes chalcolibano", est quia chalcolibanum est aes levigatum micans ex quodam igneo, et "aes" in Verbo significat bonum naturale. Sunt metalla aeque significativa ac reliqua in Verbo; "aurum" ibi significat bonum caeleSte, quod est bonum intimum; "argentum" significat verum ejus, quod est bonum spirituale; "aes" bonum naturale, quod est bonum ultimum; et "ferrum" verum ejus, quod est verum naturale. Quod metalla significent illa, est ex correspondentia; apparent enim in caelo plura fulgentia sicut ex auro et argento, et quoque plura sicut ex aere et ferro, et notum est ibi quod per illa significentur memorata bona et vera. Inde est, quod antiqui, qui in scientia correspondentiarum fuerunt, appellaverint saecula secundum illa metalla; primum saeculum, "Aureum", quia tunc regnabat innocentia, amor, et inde sapientia; secundum autem saeculum, "Argenteum", quia tunc regnabat verum ex illo bono, seu bonum spirituale, et inde intelligentia; tertium saeculum, "Aeneum" seu "Cupreum", quia tunc regnabat modo bonum naturale, quod est justum et sincerum moralis vitae; ultimum autem saeculum vocabant "Ferreum", quia tunc regnabat modo verum absque bono, et cum id regnat, tunc quoque regnat falsum: haec omnia ex significatione spirituali illorum metallorum.

[2] Ex his constare potest quid significatur per statuam Nebuchadnezari in somnio visam

Cujus "caput erat ex auro, pectus et brachia ex argento, venter et latus ex aere; crura ex ferro, et pedes partim ex ferro partim ex luto" (Daniel 2:32, 33);

quod nempe status ecclesiae quoad bonum et Verum, a primo tempore usque ad ultimum ejus; ultimum ejus fuit quando Dominus in mundum venit. Quando scitur quod "aurum" significet bonum caeleste, "argentum" bonum spirituale, "aes" bonum naturale, et "ferrum" verum naturale, sciri possunt plura arcana in Verbo ubi illa metalla nominantur:

Ut quid significatur apud Esaiam,

"Pro aere adducam aurum, pro ferro adducam argentum, et pro lignis aes, et pro lapidibus ferrum; et ponam praefecturam tuam pacem, et exactores tuos justitiam" (60:17).

[3] Sed quia de significatione "aeris", quod sit bonum naturale, hic agitur, velim modo aliqua loca adducere, ubi "aes" nominatur et id bonum significat.

Apud Mosen,

"Ascher acceptus fratribus suis, et intingens in oleum pedem suum; ferrum et aes calceus tuus, et sicut dies tui fama tua" (Deuteronomius 33:24, 25);

"Ascher" ut una tribus significat felicitatem vitae et jucundum affectionum (n. 3938, 3939, 6408); "intingere in oleum pedem" significat jucundum naturale, "oleum" jucundum, (n. 9954), "pes" naturale (ut mox supra, n. 69); "ferrum et aes calceus", significat infimum naturale ex vero et bono, "calceus" est infimum naturale (n. 1748, 1860, 6844), "ferrum" est verum ejus et aes est bonum ejus (ut supra).

(Apud eundem, )

"Jehovah Deus tuus introducturus est te in terram opimam terram e cujus lapidibus ferrum et e cujus montibus excides aes" (Deuteronomius 8:7, 9).

Apud Jeremiam,

"Dabo te populo huic in murum aeris munitum, ut oppugnent te, et non praevaleant tibi" (15:20 ¹ ).

Apud Ezechielem,

" ² Javan, Thubal et Meschech mercatores tui, cum anima hominis et vasis aeris dederunt negotiationem tuam" (27:13):

agitur in eo capite de mercaturis Tyri, per quas significantur cognitiones boni et veri; per nomina "Javan, Thubal et Meschech" significantur talia quae boni et veri sunt, de quibus cognitiones; "anima hominis" est verum vitae; "vasa aeris" sunt scientifica boni naturalis. (Quid per "Tyrum" significatur, videatur n. 1201: quid per "mercaturas", n. 2967, 4453: quid per "Thubal et Meschech", n. 1151: quid per "Javan", n. 1152, 1153, 1155: quid per "animam hominis", n. 2930, 9050, 9281: quid per "vasa", n. 3068, 3079, 3316, 3318.)

Apud eundem,

Pedes cheruborum erant "micantes sicut species aeris levigati" (1:7):

quid "cherubi", et quid "pedes", vide mox supra (n. 69).

[4] Apud eundem,

Vidi, et "ecce vir cujus aspectus sicut aspectus aeris, et filum lini in manibus... is stans in porta" (40:3):

ille angelus, quia mensus est murum et portas Domus Dei, quae significant externa ecclesiae, visus est aspectus ejus sicut aspectus aeris. Qui scit quod "aes" significet externum ecclesiae, quod in se est naturale, is aliquantum scire potuit cur

Altare holocausti obductum fuit ex aere, ac cribrum ex aere circum illud, et vasa ex aere (Exodus 27:1-4);

ut et cur

Magnum vas, quod mare vocabatur, cum duodecim bovibus sub illo, ac decem labra cum basibus, ut et omnia vasa tabernaculi pro Domo Dei, a Salomone facta sunt ex aere polito ( ³ 1 Reg. 7:43-47).

[5] Qui scit quid "aes" significat, is in id arcanum etiam venire potest, cur mandatum fuit quod serpens aeneus poneretur ad aspiciendum a populo, de quo ita apud Mosen:

"Misit Jehovah serpentes in populum, qui momorderunt populum;... et dixit ad Mosen, Fac tibi serpentem, et pone eum super signum, et fiet, omnis qui morsus fuerit et aspexerit illum vivet. Et fecit Moses serpentem aeris, et posuit eum super signum; et factum est cum momordit serpens virum, et aspexit serpentem aeris, revixit" (Numeri 21:6, 8, 9).

Quod ille significaverit Dominum, docet Ipse apud Johannem:

"Sicut Moses exaltavit serpentem in deserto, ita Oportet exaltari Filium hominis, ut omnis qui credit in Ipsum non pereat, sed habeat vitam aeternam" (3:14, 15).

Per "serpentem" significatur id quod est ultimum vitae apud hominem, et vocatur sensuale externum, quod est naturale; hoc ultimum, quia in Domino erat Divinum, ideo serpens aeris apud filios Israelis, apud quos omnia erant repraesentativa, factus est, et significabat quod si aspicerent in Divinum Humanum Domini, reviverent; hoc est, si crederent in Ipsum, vitam aeternam haberent, ut quoque Ipse Dominus docet.

(Quod "videre" in sensu spirituali sit credere, videatur etiam supra, n. 37, 68; et quod "serpens" sit sensuale externum, quod est ultimum vitae hominis, in Arcanis Caelestibus, n. 195, 196, 197, 6398, 6949, 10313.)

Quod "aes" et "ferrum" in Verbo etiam significent durum (Ut Esaias 48:4; Daniel 7:19; et alibi), videbitur in sequentibus.

Poznámky pod čarou:

763. [Vers. 15.] "Et ejecit serpens post mulierem ex ore suo aquam tanquam flumen." - Quod significet astutas ratiocinationes in copia de justificatione per solam fidem ex illis qui sensualiter et non spiritualiter cogitant, constat ex significatione "serpentis", quod sint sensuales, et abstracte quod sit sensuale, quod est ultimum naturalis apud hominem (de qua supra, n. 70, 581, 739); quod etiam "dracones" sint sensuales, videatur supra (n. 714); ex significatione "mulieris", quod sit ecclesia, quae Nova Hierosolyma erit (de qua in hoc capite pluries supra); ex significatione "oris", quod sit cogitatio, unde loquela (de qua etiam supra, n. 580); ex significatione "aquae", quod sit verum fidei, et in opposito sensu falsum (de qua supra, n. 483, 518, 537, 538); et ex significatione "fluminis", quod sit intelligentia ex intellectu veri, et in opposito sensu ratiocinatio ex falsis (de qua etiam supra, n. 518); inde per "ejectionem aquae tanquam fluminis", significatur ratiocinatio ex falsis in copia: quod sint acutae ratiocinationes de justificatione per solam fidem ex illis qui sensualiter et non spiritualiter cogitant, est quia per "draconem intelliguntur qui justificationem ex sola fide defendunt, et qui sensuales sunt, et inde sensualiter et non spiritualiter cogitant et ratiocinantur; (quod per "draconem" significentur illi qui justificationem per solam fidem defendunt, videatur supra, n. 714); et quia per "dracones" et per "serpentes" significantur sensuales, et quia sensuales homines etiam prae reliquis astuti sunt, exque falsis et ex fallaciis acriter ratiocinantur: (quod per "draconem" ut per "serpentem" in sensu abstracto significetur astutia, videatur supra, n. 715, 739, 581): ex his nunc patet quid significatur per quod "draco ejecerit post mulierem ex ore suo aquam sicut flumen. "

[2] Quia talia significantur, etiam aliquid dicetur de astutis ratiocinationibus illorum de justificatione per solam fidem. Dogma illorum est quod homo justificetur et salvetur per solam fidem absque operibus Legis, quae sunt bona charitatis: at quia in Verbo utriusque Testamenti vident quod toties dicantur "opera" et "facta", tum "facere" et "amare", non possunt aliter quam affirmare quod bene vivendum sit; sed quia separaverunt opera aut facta a fide sicut non justificantia et salvantia, astute conjungunt illa et fidem, sed usque ita ut potius separent quam conjungunt. Sed quia ratiocinationes illorum in tali copia sunt, et cum tali astutia, ut non paucis possint expromi, ideo in singulari opusculo De Fide Spirituali detegentur, et ad captum etiam simplicium sistentur videndae. Creditur in vulgo, et quoque credunt ipsi qui justificationem per solam fidem defendunt, quod spiritualiter cogitent et ratiocinentur, quia acute et astute: sed sciendum est quod nemo spiritualiter cogitet et ratiocinetur, quam qui in illustratione est a Domino, et inde in affectione veri spirituali; hi enim in luce veri sunt, et lux veri est lux caeli, ex qua intelligentia et sapientia est angelis; illa lux est quae vocatur spiritualis, et consequenter illi qui in ea luce sunt spirituales sunt: illi autem qui in falsis sunt, utcunque acute cogitant et ratiocinantur, non spirituales sunt, sed naturales, immo sensuales; sunt enim cogitationes et inde ratiocinationes illorum pleraeque ex fallaciis sensuum, quas aliqui eloquio exornant, ac flosculis concinnant, et per apparentias ex sola Natura confirmant; quidam autem scientifica ratiociniis addunt et inaptant, et ex igne amoris sui et inde fastus propriae intelligentiae illa pronuntiant, ita cum sono sicut affectionis veri. In talibus consistit astutia illorum, quae apparet sicut sapientia coram illis qui non aliquo intellectu possunt aut audent intrare in talia quae ecclesiae et Verbi sunt. Quod sensuales homines astute cogitare, loqui et agere possunt, est quia omne malum residet in sensuali hominis, et malitia in illo tantum excellet quantum intelligentia apud spiritualem hominem; ut mihi constare potuit ex malitia infernalium, quae talis est et tanta ut non describi possit; ac omnes in infernis sunt sensuales: hoc intelligitur per Domini verba apud Lucam,

Quod filii hujus saeculi prodentiores sint supra filios lucis in generatione sua (Lucam 16:8);

et per haec de serpente apud Mosen,

"Serpens fuit astutus prae omni fera agri, quam fecerat Jehovah Deus" (Genesis 3:1);

per "serpentem" significatur sensuale hominis.