1. OM HIMLEN OCH HELVETET

När Herren inför lärjungarna talar om tidevarvets fulländning, som är kyrkans sista tid ¹ , säger Han vid slutet av förutsägelserna om dess efter varandra följande tillstånd med avseende på kärlek och tro ² :

»Strax efter de dagarnas bedrövelse skall solen förmörkas, och månen skall inte giva sitt sken, och stjärnorna skola falla från himlen, och himlarnas krafter skola bäva. Och då skall Människosonens tecken synas i himlen; och då skola jordens alla stammar jämra sig, och de skola se Människosonen komma i himlens skyar med makt och mycken härlighet. Och Han skall utsända sina änglar med basun och stor röst, och de skola församla Hans utvalda från de fyra vindarna, från himlarnas ena ände till den andra.» (Matteus 24:29-31.)

De som förstå dessa ord efter bokstavsmeningen tro inte annat än att på den sista tid som kallas den yttersta domen skall allt detta ske i enlighet med den bokstavliga skildringen. De tro sålunda inte endast, att solen och månen skola förmörkas, och att stjärnorna skola falla från himlen, samt att Herrens tecken skall synas i himlen, och att de skola se Honom i skyarna jämte änglar med basuner, utan även, enligt förutsägelser på andra ställen, att hela den synliga världen skall förgås, och att det sedan skall uppstå en ny himmel och en ny jord.

Denna uppfattning ha de flesta i kyrkan nu för tiden. Men de som tro så känna inte till de hemligheter som är dolda i Ordets alla enskilda ting. Ty i varje särskilt uttryck i Ordet är det en inre mening, i vilken inte förstås naturliga och världsliga saker, sådana som är i bokstavsmeningen, utan andliga och himmelska ting, och detta inte endast med avseende på meningen av flera ord, utan även med avseende på vart enda ord ³ . Ordet är nämligen skrivet helt och hållet medelst motsvarigheter ⁴ för det ändamåls skull, att det må vara en inre mening i alla enskilda ting. Hur beskaffad den meningen är, kan inses av allt som blivit sagt och visat därom i Arcana Coelestia (Himmelska Hemligheter) och även av vad som sammanförts därifrån i förklaringen om Vita Hästen, varom talas i Uppenbarelseboken.

Enligt samma mening bör man förstå Herrens ovan anförda ord om sin ankomst i himlens skyar. Med solen, som skall förmörkas, betecknas Herren med hänsyn till kärleken ⁵ ; med månen Herren med avseende på tron ⁶ ; med stjärnorna kunskaperna om det goda och det sanna eller om kärlek och tro ⁷ ; med Människosonens tecken i himlen uppenbarandet av den Gudomliga Sanningen; med jordens stammar, som skola jämra sig, allt som hör till det sanna och det goda eller till tro och kärlek ⁸ ; med Herrens ankomst i himlens skyar med makt och härlighet Hans närvaro i Ordet och uppenbarelse ⁹ ; med skyar betecknas Ordets bokstavsmening ¹⁰ , och med härlighet Ordets inre mening ¹¹ ; med änglar med basun och stor röst betecknas himlen, varifrån den Gudomliga Sanningen är ¹² .

Härav kan man inse, att med dessa Herrens ord förstås, att vid kyrkans slut, då det inte mer finns någon kärlek och i följd därav inte heller någon tro, Herren skall upplåta sitt Ord med avseende på dess inre mening och uppenbara himlens hemligheter. De hemligheter som skola uppenbaras i vad som nu följer angå himlen och helvetet samt människans liv efter döden.

Den människa som tillhör kyrkan känner nu för tiden knappt något om himlen och helvetet, ej heller om sitt liv efter döden, ehuru alla dessa saker är beskrivna i Ordet. Ja, många som är födda inom kyrkan förneka dem även, sägande i sitt hjärta: Vem har kommit därifrån och berättat? För att inte ett sådant förnekande, som i synnerhet råder hos dem som ha mycken världslig vishet, även må besmitta och fördärva de i hjärtat okonstlade och de i tron enkla, har det givits mig att vara tillsammans med änglar och att tala med dem såsom en människa med en människa samt även att se, vad som är i himlarna och vad som är i helvetena, och detta nu i tretton år. Därför får jag nu beskriva dessa ting på grund av vad jag har sett och hört, i förhoppning om att okunnigheten sålunda må upplysas och otron skingras. Att nu för tiden en sådan omedelbar uppenbarelse sker, är därför, att det är den som förstås med Herrens ankomst.

Фусноте:

GENESEOS CAPUT DECIMUM OCTAVUM - PRAEFATIO

AD finem capitis praecedentis actum est de Ultimo Judicio, et ostensum quid per illud significatur, nempe quod non interitus mundi sed ultimum tempus Ecclesiae; quando hoc instat, dicit Dominus, Quod venturus in nubibus caelorum, cum virtute et gloria, Matth. 24:30; Marcus 13:26; Luc. 21:27.

Nemini hactenus notum est quid per ‘nubes caelorum’ intellectum, sed patefactum mihi quod nihil aliud intelligatur quam sensus litteralis Verbi, et quod per ‘virtutem et gloriam’ sensus internus Verbi; in sensu enim interno Verbi est gloria, nam quicquid ibi ¹ , est de Domino et Ipsius regno; videatur in Parte Prima n. 1769-1772. Similiter per ‘nubem’ quae circumdedit Petrum, Jacobum, et Johannem, cum Dominus in gloria illis apparuit, de qua ita apud Lucam,

Vox facta est e nube, dicens, Hic est Filius Meus dilectus, Hunc audite: cum autem facta esset vox, inventus est Jesus Solus, Lucam 9:35, 36;

per Mosen et Etiam ibi qui locuti sunt cum Domino, repraesentatum fuit Verbum Veteris Testamenti quod etiam vocatur ‘Moses et Prophetae’: per ‘Mosen’ ejus libri tum historici: per ‘Etiam prophetam’ omnes Prophetae: per ‘Petrum autem, Jacobum et Johannem’ repraesentata sunt, sicut alibi ubicumque nominantur in Libris Evangelistarum, fides, charitas, et bonum charitatis; et [per] quod illi ² soli ibi adessent, significatum quod non alii videre possint gloriam Domini quae in Ipsius Verbo, quam qui in fide, ejus charitate, et hujus bono sunt; ceteri quidem possunt videre, sed usque non vident quia non credunt; hic est sensus internus quoad bina illa; apud Prophetas quoque passim ‘nubes’ significat Verbum in littera, et ‘gloria’ Verbum in vita. Quid sensus internus Verbi et qualis, multis locis dictum est, et in explicatione quoad singula verba ostensum. Legisperiti tempore Domini fuerunt qui omnium minime crediderunt quod aliquid in Verbo scriptum fuisset de Domino; legisperiti hodie quidem sciunt, sed fortassis illi omnium minime credituri quod alia gloria sit in Verbo quam quae apparet in littera, quae tamen est nubes in qua gloria.

CAPUT DECIMUM OCTAVUM

2135. Ex hoc capite imprimis constare potest qualis est sensus internus Verbi ac quomodo percipiunt illud angeli cum legitur ab homine: ex sensu litterae historico non aliud intelligitur quam quod Abrahamo apparuerit Jehovah sub forma trium virorum; et quod Sarah, Abrahamus, et puer ejus, paraverint cibum pro illis, nempe ex farina similaginis placentas, filium bovis, tum butyrum et lac: quae tametsi historica vera sunt quod ita factum, usque non percipiuntur ita ab angelis, sed prorsus abstracte a littera ³ quae repraesentant et significant, secundum illa quae in Contentis ⁴ sunt ⁵ ; nempe pro illis quae ibi historice dicta, status perceptionis Domini in Humano et communicatio tunc cum Divino, ante unionem perfectam Divinae Ipsius Essentiae cum Humana et Humanae cum Divina; qui status etiam est de quo Dominus haec dicit,

Deum nemo vidit unquam, Unigenitus Filius, Qui in sinu Patris est, Ille exposuit, Joh. 1:18;

et per cibos ibi memoratos nihil nisi caelestia et spiritualia bona; de quibus in explicatione: et porro dein quod dicitur de filio quem pareret Sarah ad tempus statum alterius anni, nihil aliud percipiunt quam quod rationale humanum Domini fieret Divinum: demum per illa quae locutus Abraham cum Jehovah ⁶ de eversione Sodomae et Amorae, nihil aliud quam intercessionem Domini pro humano genere; ac ibi per ‘quinquaginta, quadraginta quinque, quadraginta, triginta, viginti et decem’ intercessionem pro illis apud quos vera essent adjuncta bonis, et quibus bona per tentationes et pugnas, aut per alios status: ⁷ ita se habet cum ceteris in Verbo; ut melius constare potest ab explicatione singularum vocum, ubi ostensum quod singulis vocibus similia involvantur in ⁸ Verbo tam historico quam prophetico. Quod talis sensus internus ubivis in Verbo sit, in quo agitur modo de Domino, de Ipsius regno in caelis, de Ipsius Ecclesia in terris, et in particulari apud unumquemvis, ita de bonis amoris et veris fidei, constare etiam unicuique potest ex illis quae ex Veteri Testamento apud Evangelistas citantur, ut apud Matthaeum,

Dixit Dominus Domino Meo, Sede a dextris Meis, donec ponam inimicos Tuos scabellum pedum Tuorum, 22:42 [KJV 22:44]; Ps. 110:1;

quae quod agant de Domino, nec a litterali sensu apud Davidem in loco citato apparere potest, sed usque quod non alius intelligatur quam Dominus, Ipse ibi docet:

apud eundem,

Tu Bethlehem, terra Jehudae, nequaquam minima es in ducibus Jehudae, ex te enim exibit dux, qui pascet populum Meum Israelem, 2:6; Mich. 5:1;

qui in sensu litterali manent, ut Judaei, quidem inde sciunt quod ibi nasceretur Dominus, sed quia ducem et regem exspectant, qui in terram Canaanem reducet eos, ideo secundum litteram ibi verba explicant, nempe per ‘terram Jehudae’ terram Canaanem, per ‘Israelem’ etiam Israelem, tametsi ignorant ubi est, et per ‘ducem’ adhuc Messiam suum; cum tamen alia per Jehudam et Israelem intelliguntur, nempe per ‘Jehudam’ caelestes, per ‘Israelem’ spirituales, in caelo et in terra, et per ‘ducem’ Dominus:

apud eundem,

Vox in Ramah ⁹ audita est, lamentatio, clamor, et ejulatus multus, Rachel deplorans liberos suos, et non volebat consolationem admittere, quia non sunt, 2:18; Jer. 31:15;

qui in sensu litterali manent, nusquam inde capiunt illum sensum qui internus eorundem verborum est; qui tamen quod sit, patet apud Evangelistam:

apud eundem,

Ex Aegypto vocavi filium Meum, 2:15; Hoschea 11:1;

apud hunc prophetam ita dicitur,

Cum puer Israel, et amavi illum, et ex Aegypto vocavi filium meum: vocarunt illos, sic iverunt a faciebus eorum ¹⁰ ; ... et Ego feci ire Ephraimum, ibid. 1-3; qui ignorant dari sensum internum, non aliter possunt scire quam quod hic intelligatur Jacobus, cum ingressus Aegyptum, et ejus posteri, cum inde egressi, et quod per ‘Ephraimum’ tribus Ephraimi, ita eadem illa quae in historicis Verbi; sed usque clarum est ex Verbo Evangelistae quod significent Dominum: at quid significat unumquodvis, nisi retegeretur per sensum internum, nusquam sciri posset.

Фусноте:

10227. ‘Dives non dabit plus, et pauper non dabit minus, ex dimidio sicli ad dandum Jehovae’: quod significet quod omnes ex quacumque facultate sint, aeque omnia ¹ veri ex bono addicaturi sint Domino, constat ex significatione ‘divitis’ quod sit qui abundat veris et bonis, ac eorum cognitionibus, de qua sequitur, ex significatione ‘pauperis’ quod sit qui non abundat illis, de qua etiam sequitur, ex significatione ‘non dare plus et non dare minus’ quod sit aeque omnes, ex significatione ‘dimidii sicli’ quod sint omnia veri ex bono, de qua n. 10221, et ex significatione ‘dare Jehovae’ quod sit addicare Domino, per ‘Jehovam’ enim in Verbo intelligitur Dominus, videantur citata n. 9373; ex his patet quod per ‘dives non dabit plus, et pauper non dabit minus, ex dimidio sicli ad dandum Jehovae’ significetur quod omnes ex quacumque facultate sint, aeque omnia veri ex bono addicaturi sint Domino.

[2] Cum his ita se habet: omnibus est facultas intelligendi et sapiendi, sed quod unus prae altero sapiat, est quia non similiter addicant Domino omnia intelligentiae et sapientiae, quae sunt omnia veri et boni; qui addicant Domino omnia, illi sapiunt prae reliquis, quoniam omnia veri et boni quae faciunt sapientiam influunt ex caelo, hoc est, ex Domino ibi; addicatio omnium Domino aperit interiora hominis versus caelum, agnoscitur enim sic quod nihil veri et boni a semet sit, et quantum id agnoscitur, tantum amor sui decedit, et cum amore sui caligo ex falsis et malis, tantum etiam homo in innocentiam venit, ac in amorem et in fidem in Dominum; inde conjunctio cum Divino, influxus inde ac illustratio; ex his patet unde est quod unus plus et alter minus sapiat, ac quoque cur ‘dives non dabit plus ac pauper minus’, ut nempe omnibus aeque facultas sapiendi sit; non quidem est omnibus aequa facultas sapiendi, sed est aeque, quoniam sapere potest unus et alter.

[3] Per facultatem sapiendi non intelligitur facultas ratiocinandi de veris et bonis ex scientiis, ita nec facultas confirmandi quicquid lubet; sed facultas perspiciendi quid verum et bonum, eligendi quod convenit, ac applicandi usibus vitae; qui addicant omnia Domino, illi perspiciunt, eligunt, et applicant, qui autem non addicant Domino sed sibi, illi sciunt solum ratiocinari de veris et bonis; nec vident quicquam nisi quae aliorum sunt, non ex ratione sed ex activo memoriae; quoniam introspicere in ipsa vera nequeunt, stant foris, et confirmant quicquid accipiunt, sive verum sit sive falsum; qui ex scientiis eruditius hoc facere possunt, prae aliis a mundo creduntur sapere; sed quo plus sibi tribuunt omnia, ita quo plus amant quae ipsi ex se cogitant, eo magis insaniunt, confirmant enim falsa prae veris et mala prae bonis; non enim aliunde lucem habent quam a fallaciis et apparentiis quae in mundo sunt, et inde a suo lumine, quod lumen naturale vocatur, separato a luce caeli, quod lumen cum separatum est, quoad vera et bona quae caeli sunt, est mera caligo.

[4] Quod divitiae et opes sint illa quae sunt intelligentiae et sapientiae, proinde etiam cognitiones ² veri et boni, quae etiam opes et divitiae spirituales vocantur, constat a locis in Verbo ubi nominantur, ut apud Esaiam,

Visitabo super fructum superbiae regis Aschuris, ideo quod dixit, In virtute manus meae feci, et per sapientiam meam, quia intelligens sum; unde removebo terminos populorum, et thesauros eorum depopulabor; inveniet sicut nidum manus mea opes populorum, 10:12-14;

agitur ibi in sensu interno de illis qui fidunt suae propriae intelligentiae, nec credunt quod vera sapientia ³ e caelo veniat sed ex semet; ‘rex Aschuris’ est ratiocinatio, hic ex propria intelligentia, n. 1186, ‘inde depopulari thesauros et opes populorum’ est destruere illa quae vera intelligentiae et sapientiae sunt:

[5] apud eundem,

Propheticum de bestiis meridiei; portant super umero asinorum opes suas, et super dorso camelorum thesauros suos, ad Aegyptum, 30:6, 7;

‘bestiae meridiei’ sunt qui intra Ecclesiam ⁴ sunt, ita in luce veri ex Verbo, sed usque Verbum non legunt nisi solum propter scientiam et non propter usus vitae, ‘meridies’ enim est ubi lux veri, ita ubi Verbum, n. 3195, 3708, 5672, 9642, ‘asinus’ est scientia, et quoque ‘camelus’, ut et ‘Aegyptus’; quod ‘asinus’, videatur n. 5492, 5741, 7024, quod ‘camelus’, n. 3048, 3071, 3143, 3145, 4156, et quod ‘Aegyptus’, citata n. 9391; quod haec prophetica in spirituali sensu intelligenda sint, constare potest ex eo quod absque illo sensu nemo sciat quid ⁵ sunt bestiae meridiei, quid portare super umero asinorum opes suas, et super dorso camelorum thesauros suos, et hoc ad Aegyptum:

[6] apud eundem,

Dabo tibi thesauros tenebrarum, et occultas opes latebrarum, ut cognoscas quod Ego Jehovah, 45:3;

‘thesauri tenebrarum et occultae opes latebrarum’ ⁶ sunt talia quae sunt intelligentiae et sapientiae caelestis, quae a naturali homine abscondita sunt:

[7] apud Jeremiam,

Peccatum Jehudae est scriptum stylo ferri: mons Mi in agro, facultates tuas, et omnes thesauros tuos in praedam dabo, xvii [1, ] 3;

Jehudah dicitur ‘mons in agro’ ⁷ quia apud illum erat repraesentativum Ecclesiae caelestis, ‘mons’ enim est amor Ecclesiae caelestis, n. 6435, et ‘ager’ est Ecclesia, n. 2971, 3766, 7502, 9139, 9295; ‘facultates et thesauri’ ⁸ quae darentur in praedam, ⁹ sunt omnia vera et bona Ecclesiae, quae dissiparentur:

[8] apud eundem,

Propter confidentiam tuam in operibus tuis et in thesauris tuis, etiam tu capieris, ¹⁰ 48:7;

thesauri' etiam hic pro Ecclesiae ¹¹ doctrinalibus et cognitionibus:

[9] apud eundem,

Gladie contra equos ejus, et contra currus ejus, et contra promiscuam turbam quae in medio ejus; gladie contra thesauros ejus ut diripiantur; siccitas super aquas ut exarescant, 50:36, 37, [, 38];

haec contra Chaldaeos, per quos intelliguntur qui in cultu externo sunt absque interno, ¹² sic qui ore profitentur vera Verbi sed corde negant; ‘gladius’ est falsum pugnans contra vera, n. 2799, 4499, 6353, 7102, 8294, ‘equi’ sunt intellectuale, n. 2760-2762, 3217, 5321, ‘currus’ sunt illa quae doctrinae, n. 5321, 8215, ‘thesauri qui diriperentur’ sunt vera et bona Ecclesiae, quae per applicationem ad mala amorum sui et mundi ¹³ perverterentur et perirent, ‘siccitas super aquis ut exarescant’ est deprivatio et consumptio verorum fidei; quod ‘aqua’ sit verum fidei,

[10] videatur n. 2702, 3058, 3424, 4976, 8568, 9323; quis non videre potest ¹⁴ quod sensus litteralis non sit genuinus sensus istorum verborum? nam quid sancti, aut quid Ecclesiae, aut quid caeli, ¹⁵ aut quis sensus ¹⁶ inest his, quod gladius esset contra equos, contra currus, contra promiscuam turbam, contra thesauros, et quod siccitas esset super aquas ut exarescant? ¹⁷ quare ex his et ex reliquis Verbi manifeste videri potest quod sensus spiritualis, qui differt a naturali, insit singulis, et quod Verbum absque illo sensu non sanctum dici queat, et quod in perplurimis locis ne quidem possit capi:

[11] apud eundem,

Babel, quae habitas super aquis multis, magna thesauris, 51:13;

‘Babel’ sunt qui possident Verbum, et inde omnia vera et bona Ecclesiae, sed qui applicant illa ad amorem sui, et sic profanant, n. 1326; quod etiam repraesentabatur per quod rex Babelis sumpserit omnia vasa templi, quae erant ex auro et argento, et quod biberit ex illis, atque tunc laudaverit deos auri et argenti, Dan. 5:2-4 seq. ; inde dicitur ‘Babel habitans super aquis multis, magna thesauris’; ‘aquae’ sunt vera, et in opposito sensu falsa, n. 2702, 3058, 4976, 8568, 9323; hoc describitur amplius in Apocalypsi, ubi divitiae Babylonis, quae ibi vocantur ‘merces’ recensentur, xviii:

[12] apud Ezechielem,

Adducam contra Tyrum Nebuchadnezarem, per ungulas equorum suorum conculcabit omnes plateas tuas; diripient opes tuas, et praedabuntur merces tuas, 26:7, [11, ] 12;

per ‘Tyrum’ intelligitur Ecclesia quoad cognitiones boni et veri, n. 1201, per ‘Nebuchadnezarem regem Babelis’ intelligitur ¹⁸ profanum quod vastat, n. 1327 fin. ; quod fit cum vera et bona ¹⁹ Verbi inserviunt pro mediis ad favendum malis amorum sui et mundi, per sinistram applicationem; tunc enim ²⁰ illorum amorum mala intus in corde sunt, et sancta Ecclesiae in ore; ‘ungulae equorum’ sunt extrema naturalia, ²¹ quae sunt scientifica mere sensualia, n. 7729, et ‘plateae’ sunt vera fidei, n. 2336, ‘opes et merces’ sunt cognitiones boni et veri;

[13] quia per Tyrum ²² cognitiones boni et veri significantur, n. 1201, ideo ubi de Tyro in Verbo agitur, etiam de varii generis mercibus et divitiis agitur, ut apud eundem,

Tharschisch negotiatrix tua, per multitudinem omnium opum in argento, ferro, stanno, et plumbo. Damascus negotiatrix tua prae multitudine omnium opum: per multitudinem opum tuarum et mercatus tuos, ditasti omnes reges terrae, 27:1-fin. :

apud eundem,

In sapientia tua et in intelligentia tua feceras tibi opes; aurum et argentum in thesauris tuis; per multitudinem sapientiae tuae multiplicasti tibi opes, 28:[4, 5];

etiam de Tyro; ²³ per quae manifeste patet quod per ‘opes et divitias’ in Verbo intelligantur opes et divitiae spirituales, quae sunt cognitiones boni et veri, ita quae sunt media sapientiae:

[14] etiam apud Sachariam,

Tyrus colligit argentum sicut pulverem, et aurum sicut coenum platearum; ecce Dominus depauperabit eam et excutiet in mare opes ejus, 9:3, 4:

et apud Davidem,

Filia Tyri offeret tibi ²⁴ munus, filia regis; facies tuas deprecabuntur divites populi, Ps. 45:13 ²⁵ [KJV 12];

describitur ibi Ecclesia quoad affectionem veri, et vocatur ‘filia regis’, nam ‘filia’ est ²⁶ Ecclesia quoad affectionem, n. ²⁷ 2362, 3963, 6729, ²⁸ 9055 fin. , et ‘rex’ est verum, n. 1672, 2015, 2069, 3670, 4575, 4581 4966, 6148; quapropter dicitur quod filia Tyri offeret munus, et quod divites populi deprecabuntur facies; ‘divites populi’ sunt qui abundant ²⁹ veris et bonis:

[15] apud Hoscheam,

Dixit Ephraim, Profecto ditatus sum, inveni opes mihi, 12:9 [KJV 8];

per ‘ditatus sum et inveni opes mihi’ nec intelligitur quod ditatus sit divitiis et opibus mundanis, sed caelestibus, nam per ‘Ephraim’ intelligitur intellectuale Ecclesiae, ³⁰ quod illustratur cum legitur Verbum, n. ³¹ 5354, 6222, 6238, 6267:

[16] apud Johannem,

Angelo Ecclesiae Laodicensium, Quia dicis quod dives sim, et ditatus sim, et nullius opis indigeam, cum non scias quod tu sis miser, et miserabilis, et egenus, et caecus, et nudus; consulo tibi ut emas a Me aurum igne purificatum ut ditescas, et vestimenta alba ut induaris, Apoc. 3:[14, ] 17, 18; agitur ibi de Ecclesia, quae omne Ecclesiae ponit in nudis cognitionibus, ac inde se prae aliis effert, cum tamen cognitiones non sunt nisi quam media ad emendandam et perficiendam vitam; quare qui illas possidet absque vita secundum illas, est miser, miserabilis, egenus, caecus, et nudus; ‘emere aurum’ igne purificatum est comparare sibi a Domino genuinum bonum, ac ‘vestimenta alba’ est comparare sibi a Domino genuina vera ex illo bono; quod ‘aurum’ sit bonum amoris, videantur citata n. 9874, et quod ‘vestimenta’ sint vera fidei, n. 4545, 5248, 5319, 5954, 9212, 9216, 9814, 9952:

[17] apud Jeremiam,

Ego Jehovah dans ³² cuique juxta vias ejus, juxta fructus operum ejus; sicut perdix colligit sed non parit, facit divitias sed non cum judicio; in medio dierum suorum deseret illas; in postremitate dierum fiet stultus, 17:[10, ] 11; agitur ibi de illis qui comparant sibi cognitiones absque fine alius usus quam ut ditescant, hoc est, ut sciant, cum tamen vita est cui inserviturae; hoc intelligitur per ‘colligere sicut perdix et tamen non parere’, et per ‘facere divitias, sed non cum judicio’:

[18] apud Lucam,

³³ Quisquis ex vobis qui non abnegat omnes suas facultates, non potest Meus esse discipulus, 14:33;

qui non scit ³⁴ quod ‘facultates’ in sensu interno sint divitiae et opes spirituales, quae sunt cognitiones ex Verbo, nequaquam aliter scire potest quam quod deprivaturus se sit omnibus opibus ut salvari possit, cum tamen non ille sensus istorum verborum est; per ‘facultates’ ibi intelliguntur omnia quae ex propria intelligentia sunt; nemo enim ³⁵ potest sapere ex se sed ex Domino; quapropter ‘abnegare omnes facultates’ est sibi nihil intelligentiae et sapientiae tribuere; et qui hoc non facit, non potest instrui a Domino, hoc est, discipulus Ipsius esse.

[19] Quia per facultates, divitias, opes, argentum, et aurum, significantur illa quae sunt intelligentiae et sapientiae, ideo quoque a Domino comparatur regnum caelorum thesauro abscondito in agro, Matth. 13:44, et dicitur quod facerent sibi thesaurum non deficientem in caelis; quoniam ubi thesaurus ibi cor, Matth. 6:19, [20, 21; ] Luc. 12:33, 34 ³⁶ ;

[20] qui non sciunt quod per ‘divites’ intelligantur qui possident cognitiones veri et boni, ita qui habent Verbum, et quod per ‘pauperes’ intelligantur qui non possident illas, sed usque qui desiderant illas, non aliter scire possunt quam quod per divitem qui induebatur purpura et bysso, et per pauperem qui projectus ad vestibulum ejus, Luc. xvi, intelligatur dives et pauper in communi sensu; cum tamen per ‘divitem’ ibi intelligitur gens Judaica, quae habebat Verbum, ³⁷ per ‘purpuram qua indutus’ genuinum bonum, n. 9467, et per ‘byssum’ genuinum verum, n. 5319, 9469, 9596, 9744, et per ‘ ³⁸ pauperem projectum ad vestibulum’ intelliguntur qui extra Ecclesiam et non habent Verbum, et tamen desiderant vera et bona caeli et Ecclesiae;

[21] inde etiam patet quod per ‘divites’ intelligantur qui habent Verbum, proinde Divina Vera, ut quoque in prophetico ³⁹ Marias apud Lucam,

Deus esurientes implevit bonis, et divites ⁴⁰ emisit inanes, 1:53;

‘esurientes’ ibi sunt qui alibi vocantur pauperes, ita qui non habent panem et aquam, et sic qui sunt in fame, et in siti, hoc est, qui non sciunt bonum et verum et usque desiderant illa; per ‘panem et aquam’ ⁴¹ in Verbo significantur bonum et verum, n. 9323, ac per ‘esurire et sitire’, ita per ‘famem et sitim’ significatur desiderium ad illa.

[22] Tales per ‘pauperes’ etiam intelliguntur alibi, ut apud Lucam,

Beati pauperes, quia eorum est regnum caelorum; beati esurientes, quoniam saturabimini, 6:20, 21:

apud eundem,

Paterfamilias dixit servo ut abiret in plateas et vicos urbis, et introduceret pauperes, mancos, claudos, et caecos, 14:21:

apud eundem,

⁴² Pauperibus praedicabitur evangelium, 7:22:

apud Matthaeum, Pauperes audiunt evangelium, 11:5:

apud Esaiam,

Tunc pascent primogeniti pauperum, et egeni confidenter cubabunt, 14:30:

apud eundem,

Egeni hominum in Sancto Israelis exultabunt, 29:19:

apud Zephaniam, Relinquam in medio tui populum miserum et pauperem, qui sperabunt in nomine Jehovae, hi pascent et requiescent, nec terrefaciens, 3:12, 13:

et apud Esaiam,

Pauperes et egeni quaerentes aquam, sed non; lingua eorum siti deficit; Ego Jehovah exaudiam eos, aperiam super clivis fluvios et in medio vallium fontes ponam, 41:17, 18;

[23] ‘pauperes et egeni quaerentes aquam’ sunt qui desiderant cognitiones boni et veri; ‘aqua’ est verum; desiderium describitur per quod lingua eorum siti deficiat; et abundantia quam habituri, per quod aperientur fluvii super clivis, et fontes in medio vallium; ex his porro patet quod caelestia, quae sunt ⁴³ veri' fidei et boni amoris, intelligantur per terrestria, quae sunt aquae, fluvii super clivis, fontes in vallibus, ⁴⁴ et quod hic sensus sit litteralis Verbi, ⁴⁵ ille autem spiritualis, et quod Verbum per hunc sensum sit Divinum, ⁴⁶ et quod absque illo non sit.

[24] Quod opes et divitiae significent talia quae sunt intelligentiae et sapientiae, est quoque ex ⁴⁷ correspondentia; in caelo enim apud angelos apparent omnia sicut fulgentia ex auro, argento, et lapidibus pretiosis ⁴⁸ , et hoc quia in intelligentia veri et in sapientia boni sunt, interiora enim angelorum sistuntur ita spectabilia ex correspondentia; etiam apud spiritus qui infra caelos sunt, sunt divitiae in apparentia secundum statum receptionis veri et boni a Domino.

Фусноте: