627. ‘Quia corrupit omnis caro viam suam super terra’: quod significet corporeum hominis perdidisse omnem intellectum veri, constat a significatione ‘carnis’, de qua prius ad vers. 3, quod sit in genere omnis homo, in specie corporeus, seu omne corporeum; et ex significatione ‘viae’ quod sit intellectus veri, seu ipsa veritas: quod ‘via’ praedicetur de intellectu veri, seu de veritate, constare potest ab illis quae allata sunt prius passim, et praeterea ab his quae sequuntur;
apud Mosen,
Dixit Jehovah, Surge, descende cito hinc, quia corrupit se populus tuus, ... recesserunt subito de via, quam praecepi eis, fecerunt sibi fusile, Deut. 9:12, 16;
ibi a praeceptis, quae sunt veritates:
[2] apud Jeremiam,
Cujus oculi aperti sunt super omnes vias filiorum hominis, ad dandum viro juxta vias ejus, et juxta fructum operum ejus, 32:19;
‘viae’ sunt vita secundum praecepta, ‘fructus operum’ est vita ex charitate; ita ‘via’ praedicatur de veris, quae sunt praeceptorum et mandatorum; sicut etiam ‘filius hominis, et ‘vir’, ut supra ostensum: similiter, Jer. 7:3; 17:10:
apud Hoscheam,
Visitabo super eum vias ejus, et opera ejus reddam ei, 4:9:
apud Zachariam, Revertimini a viis vestris malis, et operibus vestris malis:... sicut cogitavit Jehovah Zebaoth facere nobis juxta vias nostras, et juxta opera nostra, 1:4, 6;
similiter, sed contraria prioribus, quia viae malae, et opera mala:
apud Jeremiam,
Dabo iis cor unum, et viam unam, 32:39;
‘cor’ pro bonis, et ‘via’ pro veris:
apud Davidem,
Viam mandatorum Tuorum fac me intelligere.... Viam mendacii remove a me; et legem Tuam gratiose largire mihi. Viam veritatis elegi.... Viam praeceptorum Tuorum curram, Ps. 119:26, 27, 29, 30, 32, 35;
ubi ‘via mandatorum et praeceptorum’ dicitur via veritatis; cui contraria 3 ‘via mendacii’:
apud eundem,
Vias Tuas Jehovah notas fac mihi, tramites Tuos doce me, duc viam meam in veritate Tua, et doce me, Ps. 25:4, 5;
similiter manifeste pro veritate:
apud Esaiam,
Cum quo consiliatus est Jehovah, et instruxit Ipsum, et docuit Ipsum semitam judicii, et docuit Ipsum scientiam, et viam intelligentiarum nosse fecit Ipsi? 40:14;
manifeste pro intellectu veri:
apud Jeremiam,
Sic dixit Jehovah, State super viis, et videte, et quaerite de semitis saeculi, quae sit via bona, et ite in illa, 6:16;
similiter pro intellectu veri:
apud Esaiam,
Ducam caecos in via non noverunt, in semitis non noverunt, ducam eos, 42:16;
de veris praedicantur ‘et via, et semita, et trames, et platea, et vicus’, quia ducunt ad verum;
ut etiam apud Jeremiam,
Impingere fecerunt eos in viis eorum, tramitibus saeculi, ad eundum semitas, viam non stratam, 18:15:
similiter in libro Judicum,
In diebus Jaelis cessarunt tramites, et euntes semitas, iverunt tramites tortuosos; cessarunt vici in Israel, 5:6, [7].